HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK
Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 32 Sayfa Aralığı: 259 - 277 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.31591/istem.457464 İndeks Tarihi: 06-02-2021
HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK
Öz: Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah’ın 1092’de ölümü ile birlikte İmparatorluk düşüş sürecine girdi ve çocukları arasında taht kavgası başladı. Bu kavgaya Su-riye’de bir devlet kuran kardeşi Tutuş da dâhil olmuştu; fakat kuzeni Berkyaruk ile yaptığı savaşta öldürüldü. Geride kalan oğullarından Rıdvan Halep’te, diğer oğlu Dukak ise Dımaşk’ta hüküm sürmeye başladılar. İkisi arasında düşmanlık derecesine varan ilişkiler gittikçe alevlenirken, Haçlılar Antakya önlerinde görün-düler. Zor durumda kalan Antakya’nın Türkmen valisi Yağısıyan boş yere bu iki kardeşten Haçlılara karşı yardım istedi durdu. Yaptıkları göstermelik yardımlar, hiçbir işe yaramadı. Antakya’nın Haçlıların eline geçmesi ile şehrin yardımına ge-len Musul emirinin de yanında yeterince durmayan iki kardeş, Müslümanların bozguna uğramalarında önemli rol oynadılar. Bundan sonra da Kudüs elden çıktı ve Haçlılar yeni yerleşim yerleri ele geçirerek bölgede hâkimiyetlerini güçlendirdi-ler.
Anahtar Kelime: Enemy Selchukids Brothers in The Crusades: Ridwan and Duqaq
Öz: With the death of the Great Seljuk Sultan Meliksah in 1092, the Empire ente-red the decline and the throne began between the children. His brother, Tutush, who established a state in Syria in this fight was also included; but she was kil-led in battle with her cousin Berkyaruq. Ridwan from his remaining sons began to reign in Aleppo, and his other son Duqaq reigned in Damascus. While the rela-tions between the two of them grew to the level of hostility, the Crusaders were seen in front of Antakya. Yagisiyan, the governor of Turkman of Antakya, who was in a difficult situation, voluntarily asked these two brothers for help with the Crusaders. Stuffed donations did not nothing. Two brothers who did not stand beside the command of Mosul, who came to help the city with the passing of An-takya to the Crusaders, played an important role in Muslims' intervention in the corruption. After that, Jerusalem came out of the hand and the Crusaders seized new settlements and strengthened their dominance in the region
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ali b. Nâsır el-Hüseynî, Ahbârü’d-Devleti’s-Selcûkiyye, çev.: Necâti Lugal, Ankara 1943.
- Andressohn, J. C., The Ancestry and Life of Godefroy of Bouillon, Bloomington 1947.
- Asbridge, Thomas, Haçlı Seferleri, çev.: Ekin Duru, Say Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2014.
- Aube, P., Godefroy de Bouillon, Paris 1985.
- Azîmî, Azîmî Tarihi, çev.: Ali Sevim, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1. Baskı, Ankara 2006.
- Bezer, Gülay Öğün, “Terken Hatun”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 2011, c. XL, s. 510.
- Bosworth, C. E., İslâm Devletleri Tarihi, çev.: E. Merçil, M. İpşirli, Ünal Matbaası, İstanbul 1980.
- Brockelmann, C., İslâm Devletleri ve Milletleri Tarihi, çev.: Neşet Çağatay, Ankara Üniversi-tesi Basımevi, 2. Baskı, Ankara 1964.
- Bündârî, Kıvâmüddîn, Zübdetü’n-Nusrâ ve Nuhbetü’l-Usrâ, nşr.: M. Th. Houtsma, Leiden 1889.
- Cahen, Claude, Haçlı seferleri Zamanında Doğu ve Batı, çev.: Mustafa Daş, Yeditepe Yayın-ları, 3. Baskı, İstanbul 2016.
- Cemâlüddin İbn Manzûr el- Ensârî, Muhtasar Tarîhi Dımaşk Li’bni Asâkir, tahk.: Muhammed Mutî’ ve diğerleri, Dımaşk 1402/1984.
- Daftary, Farhad, İsmâilîler, Tarihleri ve Öğretileri, çev. Ahmet Fethi, İstanbul 2017.
- Daftary Farhad, , Şii İslam Tarihi, çev. A. Fethi Yıldırım, İstanbul 2016.
- Demirken, Işın, “Kürboğa”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXVI, 562-63.
- Donuk, Abdülkadir, Eski Türk Devletlerinde İdârî-Askerî Unvan ve Terimler, İstanbul 1988.
- Ebû Şâme, er-Ravzateyn fî Ahbâri’d-Devleteyn en-Nûriyye ve’s-Salâhiyye, tahk.: İbrahim Zeybek, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut 1418/1997.
- Ebu’l-Fidâ, el-Muhtasar fî Ahbari’l-Beşer, Matbaatu’l-Hüseyniyye el-Mısriyye, 1. Baskı, yy.
- France, J., “The Fall of Antioch during the Firs Crusade”, ed.: M. Balard, Dei Gesta per Fran-cos, Aldershot 2001.
- Haçlı Tarihi, Anonim, çev.: Ergin Ayan, Selenge Yayınları, İstanbul 2013.
- Hagenmeyer, H., Anonymi Gesta Francorum, Carl Winters Universiates Buchhandlung, Hei-delberg 1890.
- Heyd, W., Yakın-Doğu Ticaret Tarihi, çev.: Enver Ziya Karal, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2. Baskı, Ankara 2000.
- Hillenbrand, Carole, Müslümanların Gözünden Haçlı Seferleri, çev.: Nurettin Elhüseyni, Me-lisa Matbaacılık, 1. Baskı, İstanbul 2015.
- Hitti, Philip K, Siyasî ve Kültürel İslâm Tarihi, çev.: Salih Tuğ, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1981.
- Hitti, Philip K., History of Syria, London 1951.
- Hodgson, Marshall, The Order of Assassins: The Struggle of the Early Nizari Isma'ilis Against the Islamic World, Lahey 1955.
- Holt, P. M., Haçlılar Çağı, XI. Yüzyıldan 1517’ye Yakındoğu, çev.: Özden Arıkan, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1999.
- Housley, Norman, “The Crusades and Islam”, Medieval Encounters 13 (2007).
- İbn Haldun, Kitabu’l-İber ve Dîvânü’l-Mübtedei ve’l-Haber, tahk.: Halil Şahâde, Beyrut
- İbn Hallikân, Vefeyâtü’l-A’yân ve Enbâü Ebnâi’z-Zaman, tahk.: İhsan Abbas, Dâru Sadr, Bey-rut 1900.
- »İbn Hurdâzbih, el-Mesâlikve’l-Memâlik, Leiden 1967.
- »İbn Kesir, el-Bidâye ve’n-Nihâye, tahk.: Ahmed Abdülvehhâb Fetîh, Dâru’l-Hadîs, Kahire 1413/1992.
- »İbn Tağrîberdî, en-Nücûmü’z-Zâhira fî Mülûk Mısr ve’l-Kahira, Dâru’l-Kütüb, Mısır ty.
- »İbn Vâsıl, Müferrücü’l-Kurûb fî Ahbâri Benî Eyyûb,tahk.: Cemâleddin eş-Şeyyâl ve diğerleri, el-Matbaatu’l-Emîriyye, Kahire 1377/1957.
- »İbnü’l-Adîm, Buğyetü’t-Talep fi Tarihi Halep, thk. Süheyl Zekkâr, Daru’l-Fikr, yy.
- »İbnü’l-Adîm, Zübdetü’l-Haleb fî Tarîhi Haleb, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1417/1996.
- »İbnü’l-Esir, el-Kâmil fi’t-Tarih, tash.: Muhammed Yusuf ed-Dekkâk, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1407/1987.
- »Karakuş, Nadir, “XII. ve XIII. Yüzyılda Dımaşk ve Haçlılar”, Cumhuriyet Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi,Haziran 2018, cilt: 22, sayı: 1, ss. 189-213.
- »Karakuş, Nadir, Haçlı Seferlerinde Haşhaşîler, Mana Yayınları, İstanbul 2018.
- »Korykoslu Hayton, Doğu Ülkeleri Tarihinin Altın Çağı, çev. A. Tayfun Özcan, Selenge Yayınla-rı, İstanbul 2015.
- »Maalouf, Amin, Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri,çev.: M. A. Kılıçbay, Telos Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 1977.
- »Madden, Thomas F., The Concise History of the Crusades, Lanham, Maryland 2013.
- »Makrizî, es-Sülûk Lima’rifeti Düveli’l-Mülûk,tahk.: Muhammed Abdulkadir Atâ, Beyrut 1418/1997.
- »Merçil, Erdoğan, Müslüman-Türk Devletleri Tarihi, Ankara 1997.
- »Michaud, J. F., Haçlı Seferlerinin İlginç Olayları, haz.: Güray Kırpık, Lotus Yayınları, Ankara 2011.
- »Montefiore, Simon Sebag, Kudüs Bir Şehrin Biyografisi, Pegasus Yayınları, 1. Baskı, İstan-bul 2016.
- »Müneccimbaşı, Câmiu’d-Düvel, çev.: Ali Öngül, Kabalcı Yayıncılık, İstanbul 2013.
- »Nicholson, R. L., Tancred: A Study of his Career and Work, Chicago 1940.
- »Nicolle, David, Birinci Haçlı Seferi 1096-1099, çev.: L. Ece Sakar, Türkiye İş Bankası KültürYayınları, 2. Baskı, İstanbul 2013.
- »Nüveyrî, Nihâyetü’l-Ereb fî Fünûni’l-Edeb, Dâru’l-Kütüb, Kahire 1423.
- »Oldenbourg, Zoe, The Crusades, Fransızca’dan İngilizce’ye çev.: Anne Carter, Pantheon Bo-oks, New York 1966.
- »Ömerî, Şihâbüddin b. Fazlullah, Mesâlikü’l-Ebsâr, Türkler Hakkında Gördüklerim ve Duyduk-larım, çev.: D. Ahsen Batur, Selenge Yayınları, İstanbul 2014.
- »Paine, Mike, Haçlı Seferleri, çev.: Cumhur Atay, Kalkedon Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2011.
- »Pemberton, Barbara, “The Islamic View of the Crusades and Why It Matters: Historical and Contemporary Perspectives”, 2016 Hawai University International Conferences, Science, Technology, Engineering, Art, Math&Educational,June 10-12, 2016.
- »Polat, İbrahim Ethem, Haçlılara Kılıç ve Kalem Çekenler,Vadi Yayınları, 1. Baskı, Ankara 2006.
- »Reşîdüddin Fazlullah, Câmiu’t-Tevârîh, Selçuklu Devleti, çev.: Erkan Göksu-H. Hüseyin Gü-neş, Selenge Yayınları, 2. Baskı, İstanbul 2011.
- »Runciman, Steven, Haçlı Seferleri, çev.: Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1986.
- »Sevim, Ali, “Rıdvân b. Tutuş”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul 2008, c. XXXV, s. 49-50.
- »Sıbt İbnu’l-Cevzî, Mir’âtü’z-Zamân fî Tevârîhi’l-A’yân,thk Muhammed Berekât v. dğr., Dı-maşk 1434/2013.
- »Stark, Feraya; The Valleys of the Assassins and other Persian Travels, Londra, 1955.
- »Stern, Samuel, "Cairo as the Centre of the Isma'ili Movement", Colloque international sur l'histoire du Caireisimli eserde, Kahire, 1972.
- »Sümer, Faruk, Türk Devletleri Tarihinde Şahıs Adları, İstanbul 1999.
- »Urfalı Mateos Vekâyi-Nâmesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli (1136-1162), çev. Hrant Andreasyan, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 2. Baskı, Ankara 1987.
- »I ve II. Haçlı Seferleri Vekâyinâmesi,(Adı Bilinmeyen Bir Süryani Müellif), çev.: Vedii İlmen, Yaba Yayınları, 1. Baskı, İstanbul 2005.
- »William of Tyre, A History of Deeds Done Beyond the Sea, çev. Emily Atwater Babcock-A. C. Krey, Colombia Universty Press, New York 1943.
- »Yâkût el-Hamevî, Mu’cemü’l-Büldân, tahk.: Abdülaziz el-Cündî, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Bey-rut 1410/1990.
- »Yazıcı, Nesimi, İlk Türk İslâm Devletleri Tarihi,Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2002.
- »Yiğit, İsmail, “Kınnesrîn”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Ankara 2002, c. XXV, s. 419-20.
- »Yûsuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, nşr.: Reşid Rahmeti Arat, Ankara 1947.
| APA | KARAKUS N (2018). HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. , 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| Chicago | KARAKUS NADIR HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. (2018): 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| MLA | KARAKUS NADIR HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. , 2018, ss.259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| AMA | KARAKUS N HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. . 2018; 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| Vancouver | KARAKUS N HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. . 2018; 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| IEEE | KARAKUS N "HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK." , ss.259 - 277, 2018. 10.31591/istem.457464 |
| ISNAD | KARAKUS, NADIR. "HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK". (2018), 259-277. https://doi.org/10.31591/istem.457464 |
| APA | KARAKUS N (2018). HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. İstem, 0(32), 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| Chicago | KARAKUS NADIR HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. İstem 0, no.32 (2018): 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| MLA | KARAKUS NADIR HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. İstem, vol.0, no.32, 2018, ss.259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| AMA | KARAKUS N HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. İstem. 2018; 0(32): 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| Vancouver | KARAKUS N HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK. İstem. 2018; 0(32): 259 - 277. 10.31591/istem.457464 |
| IEEE | KARAKUS N "HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK." İstem, 0, ss.259 - 277, 2018. 10.31591/istem.457464 |
| ISNAD | KARAKUS, NADIR. "HAÇLI SEFERLERİNDE SELÇUKLU DÜŞMAN KARDEŞLER: RIDVAN VE DUKAK". İstem 32 (2018), 259-277. https://doi.org/10.31591/istem.457464 |
