VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

yıldız, barış

doi:http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965

VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

Barış YILDIZ (Gümüşhane Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Gümüşhane, Türkiye)

Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi

10 5

Yıl: 2019 Cilt: 17 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 324 - 339 Metin Dili: Türkçe DOI: http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965 İndeks Tarihi: 03-05-2021

VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

Öz:

Çalışmanın amacı 19 yüksek gelirli OECD ülkesine ilişkin vergi gelirlerinin ekonomik belirleyicilerini analiz etmektir. Çalışma 1995-2017 dönemini kapsamaktadır. Ampirik analizde vergi gelirleri (% GSYH) bağımlı değişken olarak kullanılmıştır. Bağımsız değişken olarak kullanılan ekonomik belirleyiciler ise kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), ticari açıklık, enflasyon, kamu harcamaları ve tarımsal katma değer verileridir. Sabit etkiler Genelleştirilmiş Momentler Metodu (GMM) tahmincisi kullanılarak yapılan analiz sonucuna göre, kişi başına GSYH vergi gelirlerini istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif etkilemektedir. Kamu harcamaları ve tarımsal katma değer vergi gelirlerini istatistiksel olarak anlamlı ve fakat negatif etkilemektedir. Ticari açıklık ve enflasyonun ise vergi gelirleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunamamıştır.

Anahtar Kelime:

AN EMPIRICAL ANALYSIS OF ECONOMIC DETERMINANTS OF TAX REVENUES: THE CASE OF HIGH INCOME OECD COUNTRIES

Öz:

The aim of the study is to analyze the economic determinants of tax revenues for 19 high incomeOECD countries. The study covers the period 1995-2017. In empirical analysis, tax revenues (%GDP)is used as dependent variable Economic determinants used as independent variables are GrossDomestic Product (GDP) per capita, trade openness, inflation, public expenditures and agriculturalvalue added data. According to the results of the analysis using the fixed effects Generalized MomentsMethod (GMM) estimator, the effect of per capita GDP on tax revenues has a statistically significantand positive. The effect of public expenditures and agricultural value added on tax revenues has astatistically significant but negative. On the other hand, the effect of trade openness and inflation on taxrevenues did not have a statistically significant.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Addison, T., ve Levin, J. (2012). “The Determinants Of Tax Revenue In Sub-Saharan Africa”, Journal of International Development.
Ade, M., Rossouw, J., ve Gwatidzo, T. (2018). Determinants Of Tax Revenue Performance In The Southern African Development Community (SADC)”, ERSA Working Paper 762.
Ajaz, T., ve Ahmad, E. (2010). “The Effect Of Corruption And Governance On Tax Revenues”, The Pakistan Development Review, 405-417.
Akçağlayan, A., & Kayıran, M. (2010). Türkiye’de kamu harcamaları ve gelirleri: Nedensellik ilişkisi üzerine bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 129-146.
Alabede, J. O. (2018). Economic Freedom And Tax Revenue Performance In Sub-Saharan Africa. Journal of Financial Reporting and Accounting, 16(4), 610-638.
Andrejovska, A. ve Pulikova, V. (2018) “Tax Revenues In the Context of Economic Determinants”, Montenegrin Journal of Economics, 14(1), 133-141.
Ansari, M. M. (1982). “Determinants Of Tax Ratio: A Cross-Country Analysis”, Economic And Political Weekly, 1035-1042.
Asom, S. T. ve Ijirshar, V. U. (2016). “Impact of Agriculture Value Added on the Growth of Nigerian Economy”, Nigerian Journal of Management Sciences: A Multi-disciplinary Edition. 5(1). 238- 245
Atakul, S. (2014). “Küresel Ekonomik Kriz Sonrası İşgücü Piyasasının Durumu Ve Mesleki Eğitim”, Yayınlanmamış Avrupa Birliği Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı. Ankara.
Ay, H. M. ve Talaşlı, E. (2008) “Ülkelerin Ekonomik Gelişmişlik Seviyeleri ve Vergi Yapıları Arasındaki İlişki”, Maliye Dergisi, Ocak-Haziran(154). 135-155.
Aydemir, R. ve Guloglu, B. (2017) “How Do Banks Determine Their Spreads Under Credit And Liquidity Risks During Business Cycles?”, Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 46, 147-157.
Ayenew, W. (2016) “Determinants Of Tax Revenue In Ethiopia (Johansen Co-Integration Approach)”, International Journal of Business, Economics and Management, 3(6), 69-84.
Aysu, A. ve Bakırtaş, D. (2018). Kamu Harcamaları Ve Vergi Gelirleri Arasındaki Asimetrik Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Ocak-Haziran (51), 1-19.
Bahl, R. W. (1971) “A Regression Approach To Tax Effort And Tax Ratio Analysis”, Staff Papers, 18(3), 570-612.
Baltagi, B. H. ve Li, Q. (1995) “Testing AR (1) against MA (1) Disturbances In An Error Component Model”, Journal of Econometrics, 68(1), 133-151.
Basheer, M., Ahmad, A. ve Hassan, S. (2019) “Impact Of Economic And Financial Factors On Tax Revenue: Evidence from The Middle East Countries”, Accounting, 5(2), 53-60.
Bogetic, Z. ve Hassan, F. (1993) “Determinants of Value-Added Tax Revenues”, World Bank Policy Research Working Paper, (1203).
Breeden, C. H. ve Hunter, W. J. (1985) “Tax Revenue And Tax Structure”, Public Finance Quarterly, 13(2), 216–224. doi:10.1177/109114218501300206.
Bujang, I., Hakim, T. A. ve Ahmad, I. (2013) “Tax Structure And Economic Indicators In Developing And High-Income OECD Countries: Panel Cointegration Analysis”, Procedia Economics and Finance, 7, 164-173.
Castro, G. Á. ve Camarillo, D. B. R. (2014) “Determinants Of Tax Revenue In OECD Countries Over The Period 2001–2011”, Contaduría Y Administración, 59(3), 35-59.
Chaudhry, I. S. ve Munir, F. (2010) “Determinants Of Low Tax Revenue In Pakistan”, Pakistan Journal of Social Sciences (PJSS), 30(2).
Chelliah, R. J. (1971) “Trends In Taxation In Developing Countries”, Staff Papers, 18(2), 254-331.
Cragg, J.G. ve Donald, S.G. (1993) “Testing Identifiability And Specification In Instrumental Variables Models”, Econometric Theory. 9(2), 222–240.
Çavuşoğlu, A. T. (2008). Türkiye’de Kamu Gelirleri Ve Harcamaları Arasındaki İlişki Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20. 143-160.
Ekici, M. S. (2009) “Vergi gelirlerini etkileyen ekonomik ve sosyal faktörler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 200-223.
Eltony, N. (2001) “The Determinants Of Tax Effort In Arab Countries”, Arab Planning Institute. Dökmen, G. (2012). Kamu Harcamaları Ve Kamu Gelirleri Arasındaki İlişki: Panel Nedensellik Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 115-143.
Fenochietto, M. R. ve Pessino, M. C. (2013) “Understanding Countries’ Tax Effort”. International Monetary Fund (No. 13-244).
Gemmell, N. (1988) “Tax Systems, Tax Revenue And Growth In LDCS: A Review Of Empirical Evidence”, Intereconomics, 23(2), 84-90.
Hansen, L.P. (1982) “Large Sample Properties Of Generalized Method Moments Estimators”, Econometrica 50, 1029–1054
IMF (2019), Government Finance Statistics Yearbook, https://data.imf.org/?sk=a0867067-d23c-4ebcad23-d3b015045405, (20.05.2019).
Johansson, O. Å., Heady, C., Arnold, J., Brys, B. ve Vartia, L. (2008) “Tax And Economic Growth”, Economics Department Working Papers (No. 620).
Juhl, T. ve Sosa-Escudero, W. (2014) “Testing For Heteroskedasticity In Fixed Effects Models”, Journal of econometrics, 178, 484-494.
Kanca, O. C. ve Bayrak, M. (2014) “Kamu Kesiminin Ekonomik Büyüklüğüne Türkiye ve OECD Ülkeleri Açısından Bir Bakış”, Sayıştay Dergisi, 95, 26-48.
Karagöz, K. (2013) “Determinants Of Tax Revenue: Does Sectorial Composition Matter?”, Journal Of Finance, Accounting ve Management, 4(2).
Kılıçaslan, H. ve Yavan, S. (2017) “Türkiye’de Vergi Yükünün Değerlendirilmesi: OECD Ülkeleri ile Karşılaştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(2), 33-51.
Kleibergen, F. ve Paap, R. (2006) “Generalized Reduced Rank Tests Using The Singular Value Decomposition”, Journal of Econometrics, 133(1), 97-126.
Le, T. M., Moreno-Dodson, B. ve Bayraktar, N. (2012) “Tax Capacity And Tax Effort: Extended Cross-Country Analysis From 1994 To 2009”, The World Bank.
Lu, R. ve R. Dudensing (2015) “What Do We Mean by Value-added Agriculture? Choices”, Quarter 4. http://www.choicesmagazine.org/UserFiles/file/cmsarticle_479.pdf , (11.06.2019).
Narayan, P. K., ve Narayan, S. (2006). Government revenue and government expenditure nexus: evidence from developing countries. Applied Economics, 38(3), 285-291.
OECD (2014) “Focus On Top Incomes and Taxation In Oecd Countries: Was The Crisis A Game Changer?”, www.oecd.org/social/inequality-and-poverty.htm , (12.06.2019).
OECD (2018), Revenue Statistics 2018, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/rev_stats-2018-en ,(08.06.2019).
Öncel, M. (1995) “Enflasyon ve Vergilendirme”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 44(1). 489-519.
Özel, H. A. (2012) “Küreselleşme Sürecinde Ticari Ve Finansal Açıklığın Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği”, Yönetim bilimleri dergisi, 10(19), 21-43.
Özmen, İ. (2016) “Vergi Gelirlerinin Belirleyicileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz: BRIC-T”, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 232-252.
Siddiqui, D. A. ve Ahmed, Q. M. (2013) “The Effect Of Institutions On Economic Growth: A Global Analysis Based On GMM Dynamic Panel Estimation”, Structural Change and Economic Dynamics, 24, 18-33.
Tanzi (1987) “Quantitative Characteristics of the Tax Systems of Developing Countries,” In The Theory of Taxation for Developing Countries, ed. by David Newbery and Nicholas Stern (New York: Oxford University Press), 205-41.
Tanzi, V. (1989) “The Impact Of Macroeconomic Policies On The Level Of Taxation And The Fiscal Balance In Developing Countries”, Staff Papers, 36(3), 633-656.
Tanzi, M. V. ve Zee, H. H. (2000) “Tax Policy For Emerging Markets-Developing Countries”, International Monetary Fund (No. 0-35)
Yıldız, B. (2019) “A Theoretical Analysis on Tax Auditing-Tax Compliance Determinants and Bomb Crater Effect”, Turkey's Economic, Fiscal and Social Problems, (Ed: Akıncı, A.; Özçelik, Ö.), Ekin Yayınevi. Bursa, 73-91.
Weinhold, D. (1999) “A Dynamic Fixed Effects Model For Heterogeneous Panel Data”, London: London School of Economics. Mimeo.
World Bank (2019), World Development Indicators database, http://databank.worldbank.org/data/source/world-development-indicators#, (20.05.2019)

APA	yıldız b (2019). VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. , 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
Chicago	yıldız barış VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. (2019): 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
MLA	yıldız barış VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. , 2019, ss.324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
AMA	yıldız b VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. . 2019; 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
Vancouver	yıldız b VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. . 2019; 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
IEEE	yıldız b "VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ." , ss.324 - 339, 2019. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
ISNAD	yıldız, barış. "VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ". (2019), 324-339. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965

APA	yıldız b (2019). VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17(3), 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
Chicago	yıldız barış VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 17, no.3 (2019): 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
MLA	yıldız barış VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.17, no.3, 2019, ss.324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
AMA	yıldız b VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2019; 17(3): 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
Vancouver	yıldız b VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2019; 17(3): 324 - 339. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
IEEE	yıldız b "VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ." Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 17, ss.324 - 339, 2019. http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965
ISNAD	yıldız, barış. "VERGİ GELİRLERİNİN EKONOMİK BELİRLEYİCİLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİRANALİZ: YÜKSEK GELİRLİ OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ". Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 17/3 (2019), 324-339. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.11611/yead.594965