Yıl: 2020 Cilt: 25 Sayı: 42 Sayfa Aralığı: 39 - 66 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 04-05-2021

2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI

Öz:
Yasama organının en önemli görevlerinde biri de yürütme organınıdenetlemektir. Bu denetimin seviyesi, hükümet sistemine göre değişmektedir.Parlamenter sistemlerde “gensoru” gibi denetim araçlarıyla yapılan denetim,hükümetin düşürülmesi ile sonuçlanabilir. Ancak başkanlık sistemlerindeyasama organının, güvensizlik oyuyla başkanın görevine son vermesi gibi birusul uygulanmamaktadır. Yapılan anayasa değişikliği sonucunda 9 Temmuz2018 tarihi itibariyle yeni hükümet sistemine geçilmiştir. Dolayısıyla da yenihükümet sisteminde yürütme organının denetim araçlarından en etkili olduğudeğerlendirilen “meclis soruşturması” usulünün inceleme gereği ortaya çıkmıştır.Çalışmada ilk olarak meclisin denetimi konusundan kısaca bahsedildikten sonraMeclisin yürütme organını denetim usullerinden olan “meclis soruşturması”kavramı incelenecektir. Daha sonra eski ve yeni hükümet sisteminde “meclissoruşturması” kavramı ele alınarak sonuç bölümünde değerlendirmeleryapılacaktır.
Anahtar Kelime:

PARLIAMENTARY INQUIRY WITHIN THE FRAMEWORK OF THE CONSTITUTIONAL AMENDMENTS OF 2017 IN TURKEY

Öz:
One of the most important tasks of the Assembly is to supervise the executive branch. the level of this audit varies according to the government system. In parliamentary systems, inspection by means of control, such as “interpellation”, can result in a subversion of the government. However, in presidential systems, the Assembly cannot put an end to the office of the president by a interpellation. As a result of the constitutional amendment, the new government system was adopted as of 9 July 2018. Thus, in the new system of government, the need for the examination of the “parliamentary inquiry ından, which is considered to be the most effective of the enforcement instruments of the executive body, has emerged. In the study, firstly the subject of parliamentary control will be mentioned briefly. Then, the concept of “parliamentary inquiry", which is one of the auditing bodies of the Assembly, will be examined.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anayasa Mahkemesinin 18.06.1970 tarih ve E. 1970/25 ve K. 1970/32 sayılı Kararı, AMKD, S. 8, Ankara, 1971.
  • ARSEL, İlhan, “Türk Anayasasının Umumi Esasları, Kısım I, Büyük Millet Meclisinin Kuruluş ve Vazifeleri”, AHFD., Cilt XII, 1956.
  • ARSEL, İlhan, Türk Anayasa Hukuku, Ankara 1959.
  • ATAR, Yavuz, Türk Anayasa Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2017.
  • BAKIRCI, Fahri, TBMM’nin Çalışma Yöntemi, Ankara, İmge, 2000.
  • BALTA, Tahsin Bekir, Türkiye’de Yürütme Kudreti, Ankara, SBF Yayını, 1960 .
  • ÇOŞKUN, Vahap, “16 Nisan 2017 Tarihinde Kabul Edilen Anayasa Değişikliklerinin Değerlendirilmesi” DÜHFD, Cilt: 22, Sayı: 36, Yıl: 2017, ss. 3-30.
  • ERDOĞAN, Mustafa, Anayasa Hukuku, Orion Yayınevi, Ankara, 2007.
  • FEYZİOĞLU, Metin, Meclis Soruşturması, Ankara, Savaş yayınevi, 2006.
  • GÖZLER, Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Cilt I, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa 2011.
  • GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, Temmuz 2018.
  • GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa, Birinci Baskı, Temmuz 2000.
  • İBA, Şeref, Parlamenter Denetim (Yolları, Etkinliği ve Susurluk. Örneği), Bilgi Yayınevi, Ankara, 1997. İçTüzük, https://www.tbmm.gov.tr/docs/ictuzuk.pdf. Erişim tarihi: 03.03.2019.
  • KONTACI, Ersoy, “Meclis Soruşturması ve Yüce Divan: Adaletin Kes(e)meyen Kılıcı...” http://www.yasayananayasa.ankara.edu.tr/belgeler/analizler/yuce _divan.pdf, Erişim tarihi: 03.03.2019.
  • ONAR, Erdal, Meclis Araştırması, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No: 419, Ankara, 1977.
  • ÖZBUDUN, Ergun, Parlamenter Rejimde Parlâmentonun Hükümeti Murakabe Vasıtaları, Ankara, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1961.
  • ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları, 2018.
  • ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Ankara, Yetkin Yayınları, 2009.
  • ÖZÇELİK, Selçuk, Esas Teşkilat Hukuku Dersleri, İkinci Cilt: Türkiye’nin Siyasi Rejimi ve Müesseseleri, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1976.
  • SEZER, Yusuf, Meclis Soruşturması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Konya, 2010.
  • ŞAHİN, Ali Oğuz, Başbakanların ve Bakanların Görevleriyle ilgili Cezai Sorumlulukları, Ankara, Palme Yayıncılık, 1999.
  • TANÖR, Bülent, YÜZBAŞIOĞLU Necmi, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, 2012.
  • TAVAŞ, İbrahim Halil, “Meclis Soruşturmasında Hukuki Nitelik Sorunu” Yasama, S: 3, Ekim-Kasım-Aralık 2006.
  • TEZİÇ, Erdoğan, Anayasa Hukuku Genel Esaslar, İstanbul, Beta Yayınları, 2012.
  • TUNÇ, Hasan, Türk Anayasa Hukuku, Gazi Kitabevi, Ankara, Temmuz 2018.
  • TÜLEN, Hikmet, Türk Anayasa Hukukunda Bakanların Cezai Sorumluluğu ve Meclis Soruşturması, Mimoza Yayınları, Konya, 1999.
APA Dönmez G (2020). 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. , 39 - 66.
Chicago Dönmez Gökhan 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. (2020): 39 - 66.
MLA Dönmez Gökhan 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. , 2020, ss.39 - 66.
AMA Dönmez G 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. . 2020; 39 - 66.
Vancouver Dönmez G 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. . 2020; 39 - 66.
IEEE Dönmez G "2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI." , ss.39 - 66, 2020.
ISNAD Dönmez, Gökhan. "2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI". (2020), 39-66.
APA Dönmez G (2020). 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(42), 39 - 66.
Chicago Dönmez Gökhan 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 25, no.42 (2020): 39 - 66.
MLA Dönmez Gökhan 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.25, no.42, 2020, ss.39 - 66.
AMA Dönmez G 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 25(42): 39 - 66.
Vancouver Dönmez G 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 25(42): 39 - 66.
IEEE Dönmez G "2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI." Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25, ss.39 - 66, 2020.
ISNAD Dönmez, Gökhan. "2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE’DE MECLİS SORUŞTURMASI". Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 25/42 (2020), 39-66.