Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 479 - 494 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20409/berj.2020.262 İndeks Tarihi: 07-05-2021

Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma

Öz:
Bu çalışma, Türkçe literatürde görece az çalışılan bir konu olan Türk çalışma yaşamında cinsel yönelim ayrımcılığına odaklanmaktadır. Çalışma kapsamında, aktif olarak çalışma hayatı içinde olan LGBT+ bireylerin cinsel yönelimlerinden dolayı karşılaştıkları ayrımcı davranışların var olup olmadığının ve var ise bunların neler olduğunun ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Tasarlanan nitel araştırma kapsamında kartopu örneklemesi ile ulaşılan toplam 17 LGBT+ birey ile bir görüşme protokolüne bağlı kalarak yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırmanın bulguları, beş temel noktayı işaret etmektedir. Bulgular ilk olarak, LGBT+ bireylerin çalışma yaşamında cinsel yönelimlerinden dolayı işe alma/işten çıkarma gibi formel ayrımcılıkla karşı karıya kaldıklarını göstermektedir. Ayrıca bulgular, LGBT+ bireylerin çalışma ortamında küçümseme/hakarete uğrama gibi informel ayrımcılığa uğradıklarını da ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, Türk çalışma ortamında homofobinin var olduğu anlaşılmaktadır. LGBT+ bireylerin bu tür davranışlarla başa çıkabilmek için belirli mekanizmalardan yararlandığını ve genellikle çalışma hayatında cinsel kimliklerini gizleme eğiliminde oldukları tespit edilmiştir. Son olarak bulgular, LGBT+ bireylerin bu süreçten psikolojik olarak olumsuz etkilendiklerine işaret etmektedir.
Anahtar Kelime:

Discrimination in Work life: A Qualitative Research on LGBT+ Individuals

Öz:
: This study focuses on sexual orientation discrimination in the Turkish work life,which is a relatively less studied subject in Turkish literature. The study aims to determinethe discriminatory behaviors against LGBT + individuals who are in active work life due totheir sexual orientation if any. The study follows a qualitative research design. Based on aninterview protocol, semi-structured interviews were conducted with 17 LGBT+ individualsusing a snowball sampling method. Content analysis of the data emphasizes five distinctissues. First, it is determined that LGBT+ individuals in Turkish work life are subjected toformal discrimination in such as recruitment, dismissal processes. Findings also demonstratethat LGBT+ individuals are subject to informal discrimination through disdain, insult, etc.behaviors. Additionally, the findings of the study indicate a homophobic work environmentin the Turkish context. Moreover, it is found that LGBT+ individuals use various mechanismsto cope with discriminatory behavior at the workplace, and mostly tend to conceal theirsexual orientations. Finally, findings reveal that this process affects LGBT+ individuals in anegative way.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Badgett, L. (1995). The wage effects of sexual orientation discrimination. Industrial & Labor Relations Review, 48(4), 726-739.
  • Baert, S. (2017). Hiring a gay man, taking a risk? A lab experiment on employment discrimination and risk aversion. Journal of Homosexuality, 65(8), 1015-1031.
  • Butler, J. (2009). Toplumsal cinsiyet düzenlemeleri. Cogito: Feminizm, 58, 73-91.
  • Butler, J. (2010). Cinsiyet belası (Çev. B. Ertür). İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Clain, S. H., & Leppel, K. (2001). An investigation into sexual orientation discrimination as an explanation for wage differences. Applied Economics, 33(1), 37-47.
  • Connell, R. W. (1998). Toplumsal cinsiyet ve iktidar (Çev. C. Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Croteau, J. M. (1996). Research on the work experiences of lesbian, gay, and bisexual people: An integrative review of methodology and findings. Journal of Vocational Behavior, 48(2), 195-209.
  • Demirdizen, D., Çınar, S., & Kesici, M. R. (2012). İşyerinde cinsel yönelim ayrımcılığı: LGB bireylere yönelik bir alan çalışması. IV. Sosyal Haklar Sempozyumu, 311-330.
  • Doğan, E. T. (2012). Bir sosyal politika meselesi olarak LGBT bireylerin çalışma yaşamında karşılaştığı ayrımcı pratikler. KAOS GL Dergisi, 127,13-15.
  • Doğan, E. T. (2015). İşgücü piyasasında cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılığının sosyal politika açısından değerlendirilmesi. Y. Tar (Yay. Haz.), Çalışma Hayatında Ayrımcılık ve Ayrımcılığa Karşı Mücadele içinde, 57-76.
  • Doğrul, H. G. (2007). Kentsel alanlarda kadın işgücü arzının belirleyicileri ve kadın işgücü arzının ücret yapısı üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kütahya
  • Demirel, Y. (2011). İşyerinde ayrımcılık: Kavramsal bir inceleme. Tisk Akademi, 11, 66-87.
  • Drydakis, N. (2009). Sexual orientation discrimination in the labour market. Labour Economics, 16(4), 364-372.
  • Foucault, M. (2012). Cinselliğin tarihi (Çev. H. U. Tanrıöver). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Goldman B. M., Gutek B. A., Stein J. H., Lewis K. (2006). Employment discrimination in organizations: Antecedents and consequences. Journal of Management, 32, 786–830.
  • Göçmen, İ., & Yılmaz V. (2016). Exploring perceived discrimination among LGBT individuals in Turkey in education, employment, and health care: Results of an online survey. Journal of Homosexuality, 64(8), 1052-1068.
  • Göregenli, M., & Karakuş, P. (2011). Turkiye’deki LGBT bireylerin günlük yaşamlarında maruz kaldığı heteroseksist ayrımcı tutum ve uygulamalar. A. Erol (Ed.), Antihomofobi kitabı-3 içinde (ss. 53-62). Ankara: Ayrıntı Basımevi.
  • Göregenli, M., & Serdengeçti, T. Ş. (2017). Özel sektör çalışanı LGBTİ’lerin yüzde 65’i ayrımcılığa uğruyor! http://www.kaosgldernegi.org/resim/yayin/dl/ozel_sektr_raporu_2017.pdf (Erişim tarihi: 21 Mart 2019).
  • Griffin, R. P. (1992). Why doesn’t performance pay work? Health Manpower Management, 18(4).
  • Güner, U., Kalkan, P., Öz, Y., Özsoy,E. C. & Söyle, F. (2011). Türkiye'de cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde ayrımcılığın izlenmesi raporu. İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi
  • Jackson, S., & Scott, S. (2012). Cinselliği kuramlaştırmak (Çev. S. Serezli). Ankara: NotaBene Yayınları.
  • Kaos GL, (2015). Türkiye’de LGBT yurttaşlara yönelik insan hakları ihlalleri [Broşür]. IGLHRC ve Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği, İstanbul
  • Kaos GL, (2018). Sıkça sorulan sorular [Broşür]. Ankara, Ostim: Ayrıntı Basınevi
  • Kılıçaslan, S. C., & Akkuş, P. (2016). Türkiye’de heteropatriarkal sistem baskısı altında LGBTİ’lerin sosyal hizmet ihtiyaçları. Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 14(56), 28-54.
  • Kuş, E. (2003). Nicel- nitel araştırma teknikleri. Ankara: Anı Yayıncılık
  • Kutlu, D. (2009). Çalışma yaşamında ayrımcılık: Gey çalışanlar örneği. Sosyal Dışlanma ve Sosyal Hizmet Sempozyumu Bildiriler Kitabı.
  • Lahey, J. N. (2005). Do older workers face discrimination? An Issue in Brief Center for Retirement Research at Boston College. No.33.
  • Levine, M. P., & Leonard, R. (1984). Discrimination against lesbians in the work force. Journal of Women in Culture and Society, 9(4), 700-710.
  • LGBTQA+ Resource Center, (2018). LGBTİ’lerin sosyal hizmet ihtiyaçları. Eğitim Bilim Toplum, 14(56), 28-54. Be the Change, Resource Guide. https://lgbtqa.unl.edu/Resources/LGBTQA%2B%20Resource%20Guide.pdf (Erişim tarihi: 24 Mart 2019).
  • ICJ, (2009). Sexual orientation,gender ıdentityand ınternational human rights law. Practitioners Guide No. 4, Switzerland.
  • Mishel, E. (2016). Discrimination against queer women in the US workforce: A résumé audit study. Socius: Sociological Research for a Dynamic World, 1 –13.
  • Özen Kutanis, R., & Ulu, S. (2016). İşgücü piyasalarında ayrımcılığın kaynakları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 359-372.
  • Özgener, Ş. (2014). İş ahlakının temelleri: Yönetsel bir yaklaşım. Ankara: Nobel Basım Yayım A.Ş.
  • Öner, A. (2015). Beyaz yakalı eşcinseller, işyerinde cinsel yönelim ayrımcılığı ve mücadele stratejileri. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Özbilgin, M., & Tatlı, A. (2008). Global diversity management: An evidence based approach. Macmillan International Higher Education.
  • Öztürk, B. (2011). Sexual orientation discrimination: Exploring the experiences of lesbian, gay and bisexual employees in Turkey. Human Relations, 64(8), 1099-1118.
  • Ragins, B. R., Singh, R., & Cornwell, J. M. (2007). Making the invisible visible: Fear and disclosure of sexual orientation at work. Journal of Applied Psychology, 92(4), 1103.
  • Rudman, L. A., & Glick, P. (2008). The social psychology of gender: How power and intimacy shape gender relations. New York: Guilford Press.
  • Rubin, H. J., & Rubin, I.S. (1995). Qualitative interviewing: The art of hearing data (2nd Ed.). London: Sage Publications.
  • SPoD, (2012). http://www.spod.org.tr/TR/Detay/55/3/2012-cinsel-yonelim-vecinsiyet-kimligi-temelli-insan-haklari-ihlalleri-izleme-raporu (Erişim Tarihi: 14.04.2019).
  • Tilcsik, A. (2011). Pride and prejudice: Employment discrimination against openly gay men in the United States. American Journal of Sociology, 117(2), 586-626.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldız, G. B. (2012). Çalışma hayatında LGBT bireylere yönelik ayrımcılığın önlenmesi ve ilgili mevzuat. KAOS GL Dergisi, 127, 36-37.
  • Yılmaz, H. (2010). Biz'lik, öteki'lik, ötekileştirme ve ayrımcılık: Kamuoyundaki algılar ve eğilimler. Boğaziçi Üniversitesi, Rapor No. 10260048, İstanbul.
  • Yin, R. K (1984). Case study research: Design and methods. Beverly Hills, California: Sage Publications.
APA Acar Erdur D, Özgünlü F (2020). Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. , 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
Chicago Acar Erdur Duygu,Özgünlü Faruk Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. (2020): 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
MLA Acar Erdur Duygu,Özgünlü Faruk Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. , 2020, ss.479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
AMA Acar Erdur D,Özgünlü F Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. . 2020; 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
Vancouver Acar Erdur D,Özgünlü F Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. . 2020; 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
IEEE Acar Erdur D,Özgünlü F "Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma." , ss.479 - 494, 2020. 10.20409/berj.2020.262
ISNAD Acar Erdur, Duygu - Özgünlü, Faruk. "Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma". (2020), 479-494. https://doi.org/10.20409/berj.2020.262
APA Acar Erdur D, Özgünlü F (2020). Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal, 11(2), 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
Chicago Acar Erdur Duygu,Özgünlü Faruk Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal 11, no.2 (2020): 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
MLA Acar Erdur Duygu,Özgünlü Faruk Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal, vol.11, no.2, 2020, ss.479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
AMA Acar Erdur D,Özgünlü F Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal. 2020; 11(2): 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
Vancouver Acar Erdur D,Özgünlü F Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma. Business and Economics Research Journal. 2020; 11(2): 479 - 494. 10.20409/berj.2020.262
IEEE Acar Erdur D,Özgünlü F "Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma." Business and Economics Research Journal, 11, ss.479 - 494, 2020. 10.20409/berj.2020.262
ISNAD Acar Erdur, Duygu - Özgünlü, Faruk. "Çalışma Yaşamında Ayrımcılık: LGBT+ Bireylere Yönelik Nitel Bir Araştırma". Business and Economics Research Journal 11/2 (2020), 479-494. https://doi.org/10.20409/berj.2020.262