Yıl: 2020 Cilt: 52 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 384 - 399 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15285/maruaebd.653107 İndeks Tarihi: 05-04-2021

Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven

Öz:
Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin örgüt sağlığı, örgütsel güven ve yaşam doyumu arasındaki ilişkileri inceleyerek, örgüt sağlığı ve örgütsel güvenin yaşam doyumunu yordayıp yordamadığını ortaya koymaktır. Araştırma modeli olarak ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2018-2019 öğretim yılında Kocaeli Darıca ilçesinde özel ve resmi ilk ve ortaokullarda görev yapan 329 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada verileri toplamak için, Örgüt Sağlığı Envanteri, Örgütsel Güven Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Veriler bağımsız gruplar t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelâsyon ve regresyon analizleri ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, öğretmenlerin örgütsel sağlık ile örgütsel güven ve yaşam doyum düzeyleri arasında pozitif yönde ve orta düzeyde ilişki vardır. Ayrıca öğretmenlerin örgüt sağlığı ile örgütsel güven düzeyleri, yaşam doyumlarını %32 oranında yordamaktadır.
Anahtar Kelime:

Organizational Factors Predicting Teachers’ Life Satisfaction: Organizational Health and Organizational Trust

Öz:
The purpose of this study is to analyze the relationships among organizational health, organizational trust, and life satisfaction and to determine the predictive value organizational health and organizational trust have on life satisfaction. The research has been carried out using the relational survey model. The research sample of the study consists of 329 primary and secondary school teachers working in private and public schools in the 2018-2019 academic year in the Darıca district of Kocaeli province. The data have been obtained by means of three scales: the Organizational Health Inventory, the Organizational Trust Scale, and the Life Satisfaction Scale. The data have been analyzed using the independent t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), and correlation and regression analyses. The results suggest a positive and medium correlation to be found among teachers’ organizational health, organizational trust, and life satisfaction. In addition, teachers’ organizational health and organizational trust levels have been determined to explain 32 % of variance in life satisfaction.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altun, S. (2001). Örgüt sağlığı. Ankara: Nobel.
  • Appleton, S. and Song, L. (2008). Life satisfaction in urban China: Components and determinants. World Development, (36), 11.
  • Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel güvenin oluşturulmasına ilişkin unsurlar ve bir değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 1-13.
  • Atkinson, S. & Butcher, D. (2003). Trust in managerial relationships. Journal of Managerial Psychology, 18(4), 282-304. Aydın, M. (1993) Çağdaş eğitim denetim. Ankara: Şafak Matbaası.
  • Ayduğ, D. (2014) İlkokulların örgüt sağlığı ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişkikerin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi: Nitelikli okul. Ankara: Feryal matbaası.
  • Bradley, R. H. & Corwyn, R. (2004). Life satisfaction among European American, African American, Mexican American, and Dominican American adolescents. International Journal of Behavioral Development, 28, 385-400.
  • Campbell J. W., & Im, T. (2014). Identification and trust in public organizations: A communicative approach. Public Management Review, 17(8), 1065-1084.
  • Charu, M. (2012). Occupational Stress and its impact on QWL with specific reference to Hotel Industry. Advances in Management, 5(9).
  • Creswell, J. W. (2017). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi [Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research] (H. Ekşi, Çev. Ed.). İstanbul: Edam.
  • Çelebi, M. (2014). Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bismil İlçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zirve Üniversitesi, Gaziantep.
  • Dağlı, A. & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1262.
  • Dağlı, A. & Baysal, N. (2017). Öğretmenlerin yaşam doyumlarının araştırılması. Universal Journal of Educational Research 5(7), 1250-1256.
  • Demirel, S., & Canat, S. (2004). Ankara’daki beş eğitim kurumunda kendini yaralama davranışı üzerine bir çalışma. Kriz Dergisi, 12(3), 1-9.
  • Di Fabio, A. (2017). The psychology of sustainability and sustainable development for well-being in organizations. Front. Psychol, 8, 1534.
  • Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
  • Diener, E., Emmons, R. A., Laresen, R. J. & Griffin, S. (1985) The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
  • Easterlin, R. A. (2006). Life cycle happiness and its sources: Intersections of psychology, economics, and demography. Journal of Economic Psychology, 27(4), 463-482.
  • Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
  • Fulmer, C. A., & Gelfand, M. J. (2012). At what level (and in whom) we trust across multiple organizational levels. Journal of management, 38, 1167–1230.
  • Graves, L. M., Ohlott, P. J., & Ruderman, M. N. (2007). Commitment to family roles: Effects on manager’sattitudes and performance. Journal of Applied Psychology, 92(1), 44-56.
  • Hannum, J. W., Hoy, W., K. & Sabo, D. (1996, April). Organizational health and student achievement and in middle schools. A paper presented at the American Educational Research Association Meeting, New York.
  • Heller, D., Judge, T. A., & Watson, D. (2002). The confounding role of personality and trait affectivity in the relationship between job and life satisfaction. Journal of Organizational Behavior, 23, 815-835.
  • Henry, J. (2005). The healthy organization. In A.-S. G. Antoniou and C. L. Cooper (Eds), Research companion to organizational health psychology (pp. 382-391), Edward Elgar Publishing.
  • Hermawati, A. (2014) Quality of work-life and organizational trust related to job satisfaction and organizational commitment at private higher education institutions in Malang-Indonesia. Journal of Basic Applied Science Research 4(2), 349-357.
  • Homans, G. (1950). The human group. New York: Harcourt, Brace, Jovanovich.
  • Hoy, W. K. & Miskel, C. G. (2015). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (S. Turan, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (1999). The five faces of trust: An empirical confirmation in urban elementary schools. Journal of School Leadership, 9, 184-208.
  • Sparks, K., Faragher, B., & Cooper, C. L. (2001). Well-being and occupational health in the 21st century workplace. J. Occup. Organ. Psychol, 74, 489-509.
  • Taneri, A. (2011). İlköğretim kurumlarında etik liderlik ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Tschannen-Moran, M., (2000). Collobration and need for trust. Journal of Educational Administratition, 84(4), 308-331.
  • Tsui, T. K. & Cheng, C. Y. (1999). School organizational health and teacher commitment: A contingency study with multi-level analysis. Educational Research and Evaluation 5(3), 249-268.
  • Uras, M. (2000). Lise öğretmenlerinin örgüt sağlığının moral, yenilikçilik, özerklik, uyum ve problem çözme yeterliği boyutlarına ilişkin algıları. Pamukkale Üniversitesi, Denizli Eğitim Fakültesi Dergisi, 7.
  • Yetim, Ü. (1993). Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Social Indicators Research, 29(3), 277-289.
  • Yıldız, E. (2016) Öğretmenlerin meslek etik ilkelerine uygun davranma algılarının işe yabancılaşma-yaşam doyumu ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
  • Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 739-756.
  • Yılmaz, E. ve Sünbül, A. M. (2009). Öğretmenlerin yaşam doyumları ve okullardaki örgütsel güven düzeyi. Journal of Qafqaz University, 26, 172-179.
  • Yüksel, Ö. (2007). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Matbaacılık Baskı.
  • Zahed, A. & Moeinika, M. (2010). A study of simple and multiple relations between organizational health and faculty trust in female high schools. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2 1532–1536.
APA Eksi H, özgenel m, BORA N (2020). Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. , 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
Chicago Eksi Halil,özgenel mustafa,BORA Nuray Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. (2020): 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
MLA Eksi Halil,özgenel mustafa,BORA Nuray Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. , 2020, ss.384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
AMA Eksi H,özgenel m,BORA N Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. . 2020; 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
Vancouver Eksi H,özgenel m,BORA N Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. . 2020; 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
IEEE Eksi H,özgenel m,BORA N "Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven." , ss.384 - 399, 2020. 10.15285/maruaebd.653107
ISNAD Eksi, Halil vd. "Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven". (2020), 384-399. https://doi.org/10.15285/maruaebd.653107
APA Eksi H, özgenel m, BORA N (2020). Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52), 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
Chicago Eksi Halil,özgenel mustafa,BORA Nuray Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 52, no.52 (2020): 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
MLA Eksi Halil,özgenel mustafa,BORA Nuray Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.52, no.52, 2020, ss.384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
AMA Eksi H,özgenel m,BORA N Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2020; 52(52): 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
Vancouver Eksi H,özgenel m,BORA N Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2020; 52(52): 384 - 399. 10.15285/maruaebd.653107
IEEE Eksi H,özgenel m,BORA N "Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven." Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52, ss.384 - 399, 2020. 10.15285/maruaebd.653107
ISNAD Eksi, Halil vd. "Öğretmenlerin Yaşam Doyumlarını Yordayan Örgütsel Faktörler: Örgüt Sağlığı ve Örgütsel Güven". Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 52/52 (2020), 384-399. https://doi.org/10.15285/maruaebd.653107