Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi

Ozulu, İbrahim Murat; SEYREK, Kemal; ERDOGAN, Mustafa; GÖKGÖZ, TÜRKAY

doi:10.18400/tekderg.309105

Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi

Türkay GÖKGÖZ, (Yıldız Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü)

M. ERDOGAN, (Harita Genel Komutanlığı, Fotogrametri Dairesi)

Kemal SEYREK, (DSİ Genel Müdürlüğü, Teknoloji Dairesi Başkanlığı)

İ. Murat OZULU (Hitit Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu)

Teknik Dergi

6 0

Yıl: 2019 Cilt: 30 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 9073 - 9105 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18400/tekderg.309105 İndeks Tarihi: 16-04-2021

Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi

Öz:

Bu çalışmada Batı Akdeniz Havzası sınırlarının yüksek doğrulukla belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 1:25,000 ölçekli yüksek doğruluklu 3 boyutlu vektör yükseklik ve hidrografya verileri kullanılarak coğrafi bilgi sistemleri araçlarıyla 10 m çözünürlüklü sayısal yükseklik modeli üretilmiş ve bu modelden havza sınırları türetilmiştir. Birinci düzey alt havzalardan biri Avlan Gölü’ne karşılık gelen çukur nesnesine dayalı olarak türetilen kapalı havzadır. Bu havza mevcut havza setlerinde bulunmamaktadır. Havza sınırlarının ve sayısal yükseklik modelinin doğruluğu sırasıyla ağırlıklı karesel ortalama yatay ve düşey konum hatalarına göre değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, elde edilen havza sınırlarının ve sayısal yükseklik modelinin yüksek doğruluklu olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelime:

Determining the High Accuracy Boundaries of Western Mediterranean Basin

Öz:

The purpose of this study is to determine the high accuracy boundaries of Western Mediterranean Basin. In accordance with this purpose, a digital elevation model with 10 m horizontal resolution is generated and the basin boundaries are derived from this model through the tools of geographical information systems using the high accuracy 3D vector elevation and hydrography data at 1:25,000 scale. One of the sub-basins at first level is a closed sub-basin, which is derived by using a sink in the model corresponding to Avlan Lake. It does not exist in the current basin sets. The accuracy of basin boundaries and digital elevation model are evaluated with respect to the weighted root mean square errors in position and height respectively. Consequently, it can be stated that basin boundaries and digital elevation model are obtained at high accuracy.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Güler, A., Sayısal Arazi Modellerinde İnterpolasyon Yöntemleri, Harita Dergisi, 85, 53-70, 1978.
[2] Hutchinson, M.F., A New Procedure for Gridding Elevation and Stream Data with Automatic Removal of Spurious Pits, Journal of Hydrology, 106, 211-232, 1989.
[3] Hengl, T., Evans, I.S., Mathematical and Digital Models of the Land Surface, Developments in Soil Science, 33, 31-63, 2009.
[4] Finsterwalder, R., Zur Bestimmung von Tal-und Kammlinien, Zeitschrift für Vermessung Wesen, 111 (5), 184-89, 1986.
[5] Gökgöz, T., Generalization of Contours Using Deviation Angles and Error Bands, The Cartographic Journal, 42 (2), 145-156, 2005.
[6] Li, Z.L., Zhu, Q., Gold, C., Digital Terrain Modeling: Principles and Methodology, New York: CRC Press, 2005.
[7] Chang, K.T., Introduction to Geographic Information Systems (3. Basım), New York: Mc Graw Hill, 2006
[8] O’Callaghan, J.F., Mark, D.M., The Extraction of Drainage Networks from Digital Elevation Data, Computer Vision, Graphics and Image Processing, 28 (3), 323-344, 1984. [9] Mark, D.M., Automated Detection of Drainage Networks from Digital Elevation Models, Cartographica, 21 (2-3), 168-178, 1984.
[10] Jenson,S.K.,Dominque,J.O.,ExtractingTopographicStructurefromDigitalElevation Data for Geographic Information System Analysis, Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 54 (11), 1593-1600, 1988.
[11] Zhou,Q.,Liu,X.,ErrorAssessmentofGrid-BasedFlowRoutingAlgorithmsUsedin Hydrological Models, International Journal of Geographical Information Science, 16 (8), 819-842, 2002.
[12] Zhang, W., Fu, C., Yan, X., Automatic Watershed Delineation for a Complicated Terrain in the Heihe River Basin, Northwestern China, IEEE International Geoscience and Remote Sensing Symposium, 4, 2347-2350, 2005.
[13] Gökgöz, T., Uluğtekin, N., Başaraner, M., Gülgen, F., Doğru, A.Ö., Bilgi, S., Yücel, M.A., Çetinkaya, S., Selçuk, M., Uçar, D., Watershed Delineation from Grid DEMs in GIS: Effects of Drainage Lines and Resolution, 10th International Specialised Conference on Diffuse Pollution and Sustainable Basin Management, 18-22 Eylül, İstanbul, Türkiye, 2006.
[14] Fairfield, J., Leymarie, P., Drainage Networks from Grid Digital Elevation Models, Water Resources Research, 27 (5), 709-717, 1991.
[15] Tribe, A., Automated Recognition of Valley Lines and Drainage Networks from Grid Digital Elevation Models: a Review and a New Method, Journal of Hydrology, 139, 263-293, 1992.
[16] Costa-Cabral, M.C., Burges, S.J., Digital Elevation Model Networks (DEMON): a Model of Flow Over Hillslopes for Computation of Contributing and Dispersal Areas, Water Resources Research, 30 (6), 1681-1692, 1994.
[17] Tarboton,D.G.,ANewMethodfortheDeterminationofFlowDirectionsandUpslope Areas in Grid Digital Elevation Models, Water Resources Research, 33 (2), 309-319, 1997.
[18] Garbrecht, J., Martz, L.W., The Assignment of Drainage Over Flat Surfaces in Raster Digital Elevation Models, Journal of Hydrology, 193, 204-213, 1997.
[19] Martz,L.W.,Garbrecht,J.,TheTreatmentofFlatAreasandDepressionsinAutomated Drainage Analysis of Raster Digital Elevation Models, Hydrological Processes, 12, 843-855, 1998.
[20] Turcotte, R., Fortin, J.P., Rousseau, A.N., Massicotte, S., Villeneuve, J.P., Determination of the Drainage Structure of a Watershed Using a Digital Elevation Model and a Digital River and Lake Network, Journal of Hydrology, 240, 225-242, 2001.
[21] Jones, R., Algorithms for Using a DEM for Mapping Catchment Areas of Stream Sediment Samples, Computers & Geosciences, 28 (1), 1051-1060, 2002.
[22] Gülgen, F., Gökgöz, T., A New Algorithm for Extraction of Continuous Channel Networks without Problematic Parallels from Hydrologically Corrected DEMs, Boletim de Ciencias Geodesicas, 16 (1), 20-38, 2010.
[23] Olivera,F.,Furnans,J.,Maidment,D.R.,Djokic,D.,Ye,Z.,ArcHydro:GISforWater Resources, Editör: Maidment, D.R., Redlands: ESRI Press, 2002.
[24] Tang,G.A.,AResearchontheAccuracyofDigitalElevationModels,Beijing:Science Press, 2000.
[25] Heine,R.A.,Lant,C.L.,Sengupta,R.R.,DevelopmentandComparisonofApproaches for Automated Mapping of Stream Channel Networks, Annals of the Association of American Geographers, 94 (3), 477-490, 2004.
[26] EU Water Framework Directive. “Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 Establishing a Framework for Community Action in the Field of Water Policy”. http://ec.europa.eu/environment/water/water- framework/index_en.html Son erişim tarihi:19 Mart 2017.
[27] ÇölleşmeveErozyonlaMücadeleGenelMüdürlüğü.“SuPolitikasıAlanındaTopluluk Faaliyeti için Bir Çalışma Çerçevesi Oluşturan 23 Ekim 2000 Tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin 2000/60/EC Sayılı Direktifi”. http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/faaliyetler/dis_iliskiler/Avrupa_Birligi/AB_Su_ Cerceve_Tur.pdf Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.
[28] Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. “INSPIRE Yol Haritası”. http://www.csb.gov.tr/gm/cbs/index.php?Sayfa=sayfa&Tur=webmenu&Id=36623. Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.
[29] INSPIRE Thematic Working Group Hydrography. “D2.8.I.8 INSPIRE Data Specification on Hydrography – Guidelines” http://inspire.ec.europa.eu/documents/Data_Specifications/INSPIRE_DataSpecificatio n_HY_v3.0.1.pdf Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.
[30] Hengl, T., Finding the Right Pixel Size, Computers & Geosciences, 32, 1283-1298, 2006.
[31] Weihau, Z., Montgomery, D., Digital Elevation Model Grid Size, Landscape Representation, and Hydrologic Simulations, Water Resources Research, 30 (4), 1019- 1028, 1994.
[32] Erdoğan,M.,VeriTürü,KalitesiveÜretimYöntemineGöreSayısalYükseklikModeli (SYM) Standartlarının Belirlenmesi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul, 2007.
[33] De Jager, A.L., Vogt, J.V., Development and Demonstration of a Structured Hydrological Feature Coding System for Europe, Hydrological Sciences Journal, 55 (5), 661-675, 2010
[34] MultinationalGeospatialCo-ProductionProgramTechnicalReferenceDocumentation (Inherent Report), Harita Genel Komutanlığı, Ankara, 2009.
[35] American Society for Photogrammetry and Remote Sensing (ASPRS). ASPRS Positional Accuracy Standards for Digital Geospatial Data. http://www.asprs.org/a/society/committees/standards/ASPRS_Positional_Accuracy_S tandards_Edition1_Version100_November2014.pdf Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.
[36] United States National Map Accuracy Standards, Office of Management and Budget, Washington, D.C. https://nationalmap.gov/standards/pdf/NMAS647.PDF Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.
[37] FederalGeographicDataCommittee,FGDC-STD-007.3-1998,GeospatialPositioning Accuracy Standards, Part 3: National Standard for Spatial Data Accuracy (NSSDA), FGDC, c/o U.S. Geological Survey. https://www.fgdc.gov/standards/projects/FGDC- standards-projects/accuracy/part3/chapter3 Son erişim tarihi: 19 Mart 2017.

APA	GÖKGÖZ T, ERDOGAN M, SEYREK K, Ozulu İ (2019). Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. , 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
Chicago	GÖKGÖZ TÜRKAY,ERDOGAN Mustafa,SEYREK Kemal,Ozulu İbrahim Murat Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. (2019): 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
MLA	GÖKGÖZ TÜRKAY,ERDOGAN Mustafa,SEYREK Kemal,Ozulu İbrahim Murat Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. , 2019, ss.9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
AMA	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. . 2019; 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
Vancouver	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. . 2019; 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
IEEE	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ "Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi." , ss.9073 - 9105, 2019. 10.18400/tekderg.309105
ISNAD	GÖKGÖZ, TÜRKAY vd. "Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi". (2019), 9073-9105. https://doi.org/10.18400/tekderg.309105

APA	GÖKGÖZ T, ERDOGAN M, SEYREK K, Ozulu İ (2019). Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. Teknik Dergi, 30(3), 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
Chicago	GÖKGÖZ TÜRKAY,ERDOGAN Mustafa,SEYREK Kemal,Ozulu İbrahim Murat Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. Teknik Dergi 30, no.3 (2019): 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
MLA	GÖKGÖZ TÜRKAY,ERDOGAN Mustafa,SEYREK Kemal,Ozulu İbrahim Murat Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. Teknik Dergi, vol.30, no.3, 2019, ss.9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
AMA	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. Teknik Dergi. 2019; 30(3): 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
Vancouver	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi. Teknik Dergi. 2019; 30(3): 9073 - 9105. 10.18400/tekderg.309105
IEEE	GÖKGÖZ T,ERDOGAN M,SEYREK K,Ozulu İ "Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi." Teknik Dergi, 30, ss.9073 - 9105, 2019. 10.18400/tekderg.309105
ISNAD	GÖKGÖZ, TÜRKAY vd. "Batı Akdeniz Havzası Sınırlarının Yüksek Doğrulukla Belirlenmesi". Teknik Dergi 30/3 (2019), 9073-9105. https://doi.org/10.18400/tekderg.309105