Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri

Sakizlioglu, Bahar

Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri

Bahar SAKIZLIOĞLU (Erasmus University, Institute of Housing and Urban Development Studies (IHS), Hollanda)

Praksis

42 8

Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 53 Sayfa Aralığı: 93 - 114 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-06-2021

Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri

Öz:

Soylulaştırma, cinsiyet ilişkilerini dönüştürür ve cinsiyete dayalı eşitsizliklerin yenidenüretimine neden olur. Soylulaştırma ve toplumsal cinsiyet ilişkisine odaklanan çalışmalarınsayısı son dönemde artmış olmasına rağmen, ilgili yazın konuya dair kısmi bir tablosunmaktadır. Bu çalışma, soylulaştırma sürecinde 1) mekan ve cinsiyetin yeniden inşaedilişi; 2) yeniden üretimin maddi ve duygusal emek yükünün sınıflar arası ve cinsiyetlidevrini sorunsallaştırır. İstanbul’un Tarlabaşı semtinde, soylulaştırma sonucu yerindenedilme tehdidi altında yaşayan ya da halihazırda yerinden edilmiş alt sınıftan kadınlarındeneyimlerini, semtte yaşayan ve çalışan 26 kadınla yapılan yarı yapılandırılmışderinlemesine görüşme ve katılımcı gözlemlere dayalı olarak aktarır. Çalışma semttekisoylulaştırma sürecinin alt sınıf kadınların hayatını ekonomik ve sosyal açıdan zorlaştırdığını,semtte beraber yaşayan ve çalışan trans kadınları yerinden ederek homofobik tehditleredaha açık hale getirdiğini, yenileme alanında gerçekleşen yıkımla beraber sokaklarıntekinsizleştiğini ve bununla beraber de kadın bedeni ve mekânsal hareketliliği üzerindeerkek kontrolünün arttığını bulgulamıştır. Bir diğer bulgu da soylulaştırılan semtteyeniden üretimi sürdürmek için gerekli maddi ve duygusal emeğin alt sınıftan kadınlariçin ağırlaştığıdır.

Anahtar Kelime:

Gentrification, Crisis of Social Reproduction and Gender: Gentrification Experiences of Low-Income Women Living and Working in Tarlabaşı

Öz:

Gentrification involves changes in gender relations and production of gender inequalities. Despite the growing literature on gender-gentrification nexus, the literature presents a partial picture. This study focuses on 1) (re)construction of gender and space; 2) gendered and classed transfer of material and emotional labor during gentrificationand displacement processes. It investigates the low-income women’s experiences of gentrification and displacement based on 26 semi-structured interviews and participant observations in Tarlabaşı, İstanbul. The study concludes that gentrification makes women’s lives difficult in social and economic terms; that it displaces trans-women from the neighborhood making them vulnerable to homophobic threats; that men’s control over women’s bodies and mobility increases as the streets get unsafe after demolitions. Another important conclusion is that the burden of material and emotional labor to ensure social reproduction in the neighborhood has increased for low-income women.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Atkinson, R. (2015) “Losing One’s Place: Narratives of Neighborhood Change, Market Injustice and Symbolic Displacement”, Housing, Theory and Society, 32: 1–16.
Cahill, C. (2007) “Negotiating Grit and Glamour: Young Women of Color and the Gentrification of the Lower East Side”, City and Society, 19(2): 202-31.
Cantek, F., Ç. Ulutaş ve S. Çakmak (2014) “Evin İçindeki Sokak, Sokağın İçindeki Ev: Kamusal ile Özel “Ara”sında Kalanlar”, Cantek, F. (der.) Kenarın Kitabı içinde, İletişim Yayınları, 121-160.
Curran, W. (2019) Gender and Gentrification. New York: Routledge.
Davidson, M. (2009) “Displacement, Space and Dwelling: Placing Gentrification Debate”, Ethics, Place and Environment, 12(2): 219–234.
Erman, T. ve Hatiboğlu, B. (2017) “Rendering Responsible, Provoking Desire: Women and Home in Squatter/slum Renewal Projects in the Turkish Context”, Gender, Place & Culture, 24 (9): 1283-1302.
Fraser, N. (2017) “Crisis of Care? On the Social-Reproductive Contradictions of Contemporary Capitalism”, Bhattacharya, T. (der.), Social Reproduction Theory: Remapping Class, Recentering Oppression içinde, Pluto Press, 21-36.
Hackworth, J. (2002) “Post Recession Gentrification in New York City”, Urban Affairs Review, 37 (6): 815–843.
Haraway, D. (1988) “Situated knowledges: The science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective”, Feminist Studies, 14: 575-99.
Hesse-Biber, N. (2014) Feminist Research Practice, Los Angeles: Sage.
Kandiyoti, D. (2010) “Gender and Women’s studies in Turkey: A Moment for Reflection?”, New Perspectives on Turkey, 43: 165–176.
Katz, C. (2001) “Vagabond Capitalism and the Necessity of Social Reproduction”, Antipode 33: 709–728.
Katz, C. (2011) “Accumulation, Excess, Childhood: Toward a Countertopography of Risk and Waste”, Documents d’Anàlisi Geográfica, 57: 47–60.
Kentsel, A.S. (2008) Tarlabasi Stratejik Sosyal Plan 2008–2010.
Kern, L. (2011) Sex and the Revitalized City: Gender, Condominium Development, and Urban Citizenship, Toronto: UBC Press.
Kern, L. (2016) “Rhythms of Gentrification: Eventfulness and Slow Violence in a Happening Neighbourhood”, Cultural Geographies, 23(3): 441-457.
Lees, L. (2000) “Reappraisal of Gentrification: Towards a ‘Geography of Gentrification’’, Progress in Human Geography, 24(3): 389-408.
Lees, L., T. Slater, ve E. Wyly (2008) Gentrification. New York: Routledge.
Manalansan, M. F. (2015) “Queer Worldings: the Messy art of Being Global in Manila and New York”, Antipode, 47(3): 566–579.
Mountz, A. ve J. Hyndman (2006) “Feminist Approaches to the Global Intimate”, Women’s Studies Quarterly, 34 (1/2): 446-463.
Mutluer, N. (2011) “Disposable masculinities in Istanbul”, Jackson, R. ve M. Balaji (der.) Global Masculinities and Manhood içinde, University of Illionis Press, 75-105.
Nazlıer, E. (2018) “Mücella Yapıcı: AKM’de Yıkım Bir An Önce Durdurulsun”, Evrensel Gazetesi https://www.evrensel.net/haber/345659/mucella-yapici-akmde-yikim-bir-an-oncedurdurulsun, indirilme Tarihi: 17 Mayıs, 2020.
Paton, K. (2014) Gentrification: A Working-Class Perspective, London: Routledge.
Perouse, J.F. (2011) Istanbul’la Yüzleşme Denemeleri Çeperler, Hareketlilik ve Kentsel Bellek, İstanbul: İletişim Yayınları.
Ramazanoğlu, C. (1989) “Improving on Sociology: The Problems of Taking a Feminist Standpoint”, Sociology, 23(2): 427-42.
Reay, D. (2004) “Gendering Bourdieu’s Concepts of Capitals? Emotional Capital, Women and Social Class”, The Sociological Review, 52(2): 57–74.
Türkün, A (2014) “Kentsel Ayrışmanın Son Aşaması Olarak Kentsel Dönüşüm”, A. Türkün (der.) Mülk Mahal, İnsan: İstanbul’da Kentsel Dönüşüm içinde, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 3-16.
Türkün, A ve A. Sarıoğlu (2014) “Tarlabaşı Tarihi Kent Merkezinde Yoksulluk ve Dışlanan Kesimler Üzerinden Yeni Bir Tarih Yazılıyor”, A. Türkün (der.) Mülk Mahal, İnsan: İstanbul’da Kentsel Dönüşüm içinde, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 267-310.
Sakızlıoğlu, B. (2007) The Impacts of Urban Renewal Policies: The Case of Tarlabasi, Istanbul, Unpublished MSc. Thesis, Ankara: Middle East Technical University.
Sakızlıoğlu, B. (2014a) “Inserting Temporality into the Analysis of Displacement: Living Under the Threat of Displacement”, Tijdschrift Voor Economische En Sociale Geografie, 105(2): 206–220.
Sakızlıoğlu, B. (2014b) A Comparative Look at Displacement Experiences: The Cases of Amsterdam and Istanbul, Ph.D. thesis, The Netherlands: Utrecht University.
Sakızlıoğlu, B. (2018) “Rethinking the Gender-Gentrification Nexus”, Lees, L. ve M. Phillips (der.), Handbook of Gentrification Studies içinde, Edward Elgar, 205-221.
Sakızlıoğlu, B. ve J. Uitermark (2014) “The Symbolic Politics of Gentrification: The Restructuring of Stigmatized Neighborhoods in Amsterdam and Istanbul”, Environment and Planning A: Economy and Space, 46 (6): 1369-1385.
Shaw, K. S. ve I.W. Hagemans (2015) “Gentrification Without Displacement and the Consequent Loss of Place: The Effects of Class Transition on Low-income Residents of Secure Housing in Gentrifying Areas”, International Journal of Urban and Regional Research: 39(2): 323-341.
Skeggs, B. (1997) Formations of Class and Gender: Becoming Respectable, London: Sage
Soytemel, E. (2013) “The Power of the Powerless: Neighborhood Based Self-help Networks of the Poor in Istanbul”, Women’s Studies International Forum, 41(1): 76-87.
Stabrowski, F. (2014) “New-build Gentrification and the Everyday Displacement of Polish İmmigrant Tenants in Greenpoint, Brooklyn”, Antipode, 46(3): 794-815.
Şentürk, B. (2016) “Mahalle Kahvesinde ‘Abla’, Kabul Günlerinde ‘Hanım’: Sınıf ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Gecekonduda Kadın Araştırmacı Olmak”, Harmansah, R. ve N. Nahya (der.), Etnografik Hikayeler içinde, İstanbul: Metis Yayınları, 68-85.
Ünsal, B. ve Türkün, A (2014) “Neoliberal Kentsel Dönüşüm Kentsel Alanlarda Sınıfsal Tahliye, Yoksullaşma ve Mülksüzleşme”, A. Türkün (der.) Mülk Mahal, İnsan: İstanbul’da Kentsel Dönüşüm içinde, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 17-42.
Wright, M. W. (2013) “Feminicidio, Narcoviolence, and Gentrification in Ciudad Juárez: The Feminist Fight”, Environment and Planning D: Society and Space, 31(5): 830–845.
Yılmaz, B. (2006) “Far Away, So Close: Social Exclusion and Spatial Relegation in an Inner City Slum of Istanbul, Tarlabaşı.” Adaman, F. ve Ç. Keyder (der.), Poverty and Social Exclusion in Slum Areas of Large Cities in Turkey içinde, Report for the European Commission: Employment, Social Affairs and Equal Opportunities Joint Inclusion Memorandum and Research Foundation of Boğaziçi, 26-40.
Zengin, A. (2014) “Trans-Beyoğlu: Kentsel Dönüşüm, Şehir Hakkı ve Trans Kadınlar”, Candan, A.B. ve C. Özbay (der.), Yeni İstanbul Çalışmaları: Sınırlar, Mücadeleler, Açılımlar içinde, İstanbul: Metis Yayınları, 360-375.

APA	Sakizlioglu B (2020). Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. , 93 - 114.
Chicago	Sakizlioglu Bahar Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. (2020): 93 - 114.
MLA	Sakizlioglu Bahar Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. , 2020, ss.93 - 114.
AMA	Sakizlioglu B Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. . 2020; 93 - 114.
Vancouver	Sakizlioglu B Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. . 2020; 93 - 114.
IEEE	Sakizlioglu B "Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri." , ss.93 - 114, 2020.
ISNAD	Sakizlioglu, Bahar. "Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri". (2020), 93-114.

APA	Sakizlioglu B (2020). Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. Praksis, 0(53), 93 - 114.
Chicago	Sakizlioglu Bahar Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. Praksis 0, no.53 (2020): 93 - 114.
MLA	Sakizlioglu Bahar Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. Praksis, vol.0, no.53, 2020, ss.93 - 114.
AMA	Sakizlioglu B Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. Praksis. 2020; 0(53): 93 - 114.
Vancouver	Sakizlioglu B Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri. Praksis. 2020; 0(53): 93 - 114.
IEEE	Sakizlioglu B "Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri." Praksis, 0, ss.93 - 114, 2020.
ISNAD	Sakizlioglu, Bahar. "Soylulaştırma, Yeniden Üretim Krizi ve Cinsiyet: Tarlabaşı’nda Yaşayan ve Çalışan Alt Sınıftan Kadınların Soylulaştırma Deneyimleri". Praksis 53 (2020), 93-114.