Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı

Arslan, Ayşe

Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı

Ayşe ARSLAN (Hacettepe Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Praksis

3 2

Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 135 - 155 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-05-2021

Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı

Öz:

Birbirinden ayrılamaz olan sınıf ve toplumsal cinsiyet karşılıklı olarak birbirini şekillendirir. Diğer bir deyişle, üretim süreçleri/sınıf deneyimleri ve ataerkil süreçler/normlar arasında karşılıklı belirleyici bir ilişki söz konusudur. On dört ay boyunca gerçekleştirilen etnografik genişletilmiş-alan çalışmasına dayanan bu makale, feminist tarihsel materyalist perspektiften, sınıf ve toplumsal cinsiyet arasındaki karşılıklı etkileşimleri İzmir konfeksiyon sektörü örneğinde analiz ediyor. Makale, temel olarak, Türkiye toplumundaki ataerkil normların, konfeksiyon sektöründeki üretim süreçlerine, çalışma koşullarına, işyerlerindeki sosyo-kültürel ortam ve gündelik hayata, sınıf-içi ve kadınlar arası ilişkilere ciddi bir biçimde nüfuz ettiğini gösteriyor.

Anahtar Kelime:

Women’s Class Experiences under the Siege of Capitalist Patriarchy: The Gendered Nature of Production Processes and Everyday Life in İzmir’s Garment Sector

Öz:

lass and gender, which cannot be separated from one another, mutually shapeeach other. In other words, there is a reciprocal, co-constitutive relationship betweenproduction processes/working class experiences and patriarchal processes/norms.Based on an ethnographic extended case study carried out over fourteen months,this article analyses the interplays between class and gender from a feminist historicalmaterialist perspective in the case of İzmir’s garment sector. It mainly illustrates thatpatriarchal norms in Turkey are strongly diffused throughout the production processes,working conditions, socio-cultural atmosphere and everyday life on the shop floor, andintra-class and women-to-women relationships in the garment sector.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar Savran, G. (2016) “İkinci Basıma Önsöz”, G. Acar Savran ve N. Tura Demiryontan (der.), Kadının Görünmeyen Emeği: Maddeci Bir Feminizm Üzerine içinde, İstanbul: Yordam.
Anitha, S. ve R. Pearson (2018) Striking Women: Struggles and Strategies of South Asian Women Workers from Grunwick to Gate Gourmet, London: Lawrence and Wishart.
Arruzza, C. (2016) “Functionalist, Determinist, Reductionist: Social Reproduction Feminism and its Critics”, Science & Society, 80(1): 9–30.
Barrientos, S. ve S. Smith (2006) ETI Impact Assessment 2006. London: Ethical Trading Initiative.
Barrientos, S. (2001) “Gender, Flexibility and Global Value Chains”, IDS Bulletin, 32(3): 83-93.
Bhasin, K. (2004) What is Patriarchy?, New Delhi: Pauls Press.
Brooks, E. C. (2007) Unraveling the Garment Industry: Transnational Organizing and Women’s Work, Minneapolis: University of Minnesota Press.
Burawoy, M. (2000) “Introduction: Reaching for the Global”, M. Burawoy vd., Global ethnography: Forces, connections, and imaginations in a postmodern World içinde, London: University of California Press.
Caraway, T. L. (2005) “The Political Economy of Feminization: From “Cheap Labor” to Gendered Discourses of Work”, Politics and Gender, 1(3): 399-429.
Chan, J. W. (2006) “Chinese Women Workers Organize in the Export Zone”, New Labor Forum, 15(1): 19-27.
Chen, M., Vanek, J. ve J. Heinzt (2006) “Informality, Gender and Poverty: A Global Picture”, Economic and Political Weekly, 41(21): 2131-2139.
Dalla Costa, M. Ve S. James (1971) “Women and the Subversion of the Community”, https://libcom. org/library/power-women-subversion-community-della-costa-selma-james, erişim tarihi: 10 Eylül 2019.
Davutoğlu, A. (2018) “Kadın Direnişçilerin Gözünden Bir Direniş Öyküsü: Gebze Bericap Örneği”, Çalışma ve Toplum, 2018/3: 1381-1396.
Dedeoğlu, S. (2012a) Women Workers in Turkey: Global Industrial Production in Istanbul, London: I.B. Tauris.
Dedeoğlu, S. (2012b) Türkiye’de Tekstil Sektörü ve Kadın İşciler: Gaziantep, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman Araştırması, Ankara: ILO.
Ecevit, Y. (1991) “Shop floor control: the ideological construction of Turkish women factory workers”, N. Redclift ve M. T. Sinclair (der.), Working women: International perspectives on labour and gender ideology. London: Routledge.
Ellialtı, T. (2012) “Evlilik Öncesi Cinsellik, Bekaret ve Beden Disiplini: Kadınların ‘Aşk’ Üzerinden Cinsel Ahlak Mücadelesi”, Cogito, 70-71: 371-397.
Eraydın, A. ve A. Erendil (1999) “The Role of Female Labour in Industrial Restructuring: New production processes and labour market relations in the Istanbul clothing industry”, Gender, Place and Culture, 6(3): 259–272.
Federici, S. (2014) [2004] Caliban and the Witch: Women, the Body and Primitive Accumulation, New York: Autonomedia.
Hale, A. ve J. Wills (der.) (2005) Threads of Labour: Garment Industry Supply Chains from the Workers’ Perspective. Oxford: Blackwell Publishing.
Hale, A. (2000) “What Hope for ‘Ethical’ Trade in the Globalised Garment Industry?”, Antipode, 32(4): 349-356.
Hartmann, H. (1976) “Capitalism, Patriarchy, and Job Segregation by Sex”, Signs, 1(3): 137-169.
Hartmann, H. (1979) “The Unhappy Marriage of Marxism and Feminism: Towards a more Progressive Union”, Capital & Class, 3(1): 1-33.
Horn, Z. E. (2010) “The effects of the global economic crisis on women in the informal economy: research findings from WIEGO and the Inclusive Cities partners”, Gender and Development, 18(2): 263-276.
İlkkaracan, İ. (2012) “Why so Few Women in the Labor Market in Turkey?”, Feminist Economics, 18(1): 1-37.
ILO (International Labour Organization) (2014) Wages and Working Hours in the Textiles, Clothing, Leather and Footwear Industries. Geneva: ILO.
İZKA (2015) “İzmir Bölge Planı”, https://www.izka.org.tr/docs/strateji-analiz/01_bolgeplani.pdf, erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
Kabeer, N. (2000) Power to Choose: Bangladeshi Women and Labor Market Decisions in London and Dhaka. London: Verso.
Kumar, A. (2014) “Interwoven Threads: Building a labour countermovement in Bangalore’s exportoriented garment industry”, City, 18(6): 789 –807.
Kümbetoğlu, B., User, İ. ve A. Akpınar (2015) “Gıda, Tekstil ve Hizmet Sektörlerinde Kayıtdışı Çalışan Kadın İşçiler”, A. Makal ve G. Toksöz (der.), Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği içinde, Ankara: İmge.
Lerner, G. (1986) The Creation of Patriarchy, New York: Oxford University Press.
Marx, K. ve F. Engels (1998) [1846] The German Ideology, New York: Prometheus Books.
Mezzadri, A. (2010) “Globalisation, informalisation and the state in the Indian garment industry”, International Review of Sociology: Revue Internationale de Sociologie, 20(3): 491-511.
Mezzadri, A. (2016) “Class, gender and the sweatshop: on the nexus between labour commodification and exploitation”, Third World Quarterly, 37(10): 1877-1900.
Mies, M. (2014) [1986] Patriarchy and Accumulation on a World Scale: Women in the International Division of Labour, London: Zed Books Ltd.
Ong, A. (2010) Spirits of Resistance and Capitalist Discipline: Factory Women in Malaysia. New York: SUNY Press.
Özateş, Ö. S. (2015) Malumun İlanı, Kadın Emeğinin Saklı Yüzü: Ev İçi Bakım Emeği. Ankara: NotaBene.
Özçatal, E. Ö. (2011) “Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1): 21-39.
Pun, N. (2005) Made in China: women factory workers in a global workplace, Durham: Duke University Press.
RoyChowdhury, S. (2015) “Bringing Class Back in: Informality in Bangalore”, Socialist Register, 51: 73-92.
Ruwanpura, K. N. ve A. Hughes (2016) “Empowered spaces? Management articulations of gendered spaces in apparel factories in Karachi, Pakistan”, Gender, Place & Culture, 23(9): 1270- 1285.
Ruwanpura, K. N. (2011) “Women workers in the apparel sector: a three decade (r)evolution of feminist contributions?”, Progress in Development Studies, 11(3): 197–209.
Salzinger, L. (2003) Genders in Production: Making Workers in Mexico’s Global Factories, California: University of California Press.
Saygılıgil, F. (2018) Bir Kadın Grevi: Serbest Bölgede Kadın Olmak, İstanbul: Güldünya.
Sayılan, F. ve N. Türkmen (2010) “Tekel Direnişi- Ekmek ve Gül”, G. Bulut (der.), Tekel Direnişinin Işığında Gelenekselden Yeniye İşçi Sınıfı Hareketi, Ankara: NotaBene.
Seguino, S. (2000) “Accounting for Gender in Asian Economic Growth”, Feminist Economics, 6(3): 27-58.
Smith, S., Auret, D., Barrientos, S., Dolan, C., Kleinbooi, K., Njobvu, C., Opondo, M. ve A. Tallontire (2004) Ethical trade in African horticulture: gender, rights and participation, Brighton: Institute Of Development Studies, IDS Working Paper 223, https://www.ids.ac.uk/publication/ethicaltrade-in-african-horticulture-gender-rights-and-participation, erişim tarihi: 22 Nisan 2018.
Sugur. N. ve S. Sugur (2005) “Gender and Work in Turkey: Case Study on Women Workers in the Textile Industry in Bursa”, Middle Eastern Studies, 41(2): 269-279.
Staveren, I., Elson, D., Grown, C. ve N. Çağatay (der.) (2007) The Feminist Economics of Trade, New York: Routledge.
Thompson, E. P. (2013 [1963]) The Making of the English Working Class, London: Penguin Books.
Toksöz, G. (2011) “Women’s Employment in Turkey in the Light of Different Trajectories in Development-Different Patterns in Women’s Employment”, Fe Dergi, 3(2): 19-32.
Wills, J. ve A. Hale (2005) “Threads of Labour in the Global Garment Industry”, A. Hale ve J. Wills (der.), Threads of Labour: Garment Industry Supply Chains from the Workers’ Perspective içinde, Oxford: Blackwell Publishing.
Wright, M. W. (2006) Disposable Women and Other Myths of Global Capitalism, New York: Routledge.
Yaman, M. (2013) Ataerkil Kapitalist Tahakküm Altında Kadın Emeği, Kadın Bedeni, İstanbul: SAV.

APA	Arslan A (2020). Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. , 135 - 155.
Chicago	Arslan Ayşe Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. (2020): 135 - 155.
MLA	Arslan Ayşe Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. , 2020, ss.135 - 155.
AMA	Arslan A Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. . 2020; 135 - 155.
Vancouver	Arslan A Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. . 2020; 135 - 155.
IEEE	Arslan A "Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı." , ss.135 - 155, 2020.
ISNAD	Arslan, Ayşe. "Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı". (2020), 135-155.

APA	Arslan A (2020). Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. Praksis, 0(52), 135 - 155.
Chicago	Arslan Ayşe Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. Praksis 0, no.52 (2020): 135 - 155.
MLA	Arslan Ayşe Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. Praksis, vol.0, no.52, 2020, ss.135 - 155.
AMA	Arslan A Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. Praksis. 2020; 0(52): 135 - 155.
Vancouver	Arslan A Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı. Praksis. 2020; 0(52): 135 - 155.
IEEE	Arslan A "Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı." Praksis, 0, ss.135 - 155, 2020.
ISNAD	Arslan, Ayşe. "Kapitalist Ataerkinin Ablukasında KadınlarınSınıf Deneyimleri: İzmir Konfeksiyon SektöründeÜretim Süreçlerinin ve Gündelik HayatınCinsiyetçi Yapısı". Praksis 52 (2020), 135-155.