Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 67 Sayfa Aralığı: 103 - 124 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.512901/dpusbe.781486 İndeks Tarihi: 01-06-2021

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ

Öz:
Üniversite gençliğinin aile değerlerini konu edinen bu çalışma, Türkiye’de ailenin yapısını ve gelecekte alacağı muhtemel formu anlamaya dönük tarama desenine dayalı nicel bir araştırmadır. Küreselleşmeyle birlikte günümüz Türkiye’sinde ailenin yapısı ve değerleri farklılaşma eğilimindedir. Özellikle son yıllarda, alternatif aile modelleri gündeme gelmiş ve tartışmaya açılmış; böylece aileye ilişkin değerlerde değişim yaşanmıştır. Söz konusu değişimin izleri çalışmada toplumun en dinamik ve dönüşümden en çok etkilenen kesimi olan üniversite gençliği üzerinden analiz edilmiştir. Aile değerleri; akraba ilişkileri, anne-çocuk ilişkisi, cinselliğe bakış, çocuğun değeri, duygusal bağ, evliliğe bakış, geleneksel aile değerleri, kadın rolleri, karar alma süreçleri, farklı yaklaşımlar, sadakat, sosyoekonomik değer, şiddet olmak üzere 13 farklı boyutta değerlendirilmiştir. 497 üniversite öğrencisi üzerinde gerçekleştirilen araştırmada öğrencilerin aile değerlerinde geleneksel eğilimlerle birlikte, gelenekselden uzaklaşan eğilimlerin de olduğu; cinsiyet, okunan bölüm, anne-baba birliktelik durumu, annenin çalışma durumunun aile değerlerinin bazı boyutlarında anlamlı farklılık oluşturduğu bulunmuştur. Çalışmada konuyla ilgili kavramsal ve kuramsal çerçeve sunulmuş, elde edilen bulgular değişim kavramı merkezinde analiz edilmiştir.
Anahtar Kelime:

AN EXAMINATON OF FAMILY VALUES OF UNIVERSITY STUDENTS: THE CASE OF AFYONKARAHISAR

Öz:
The study that discusses the family values of the university youth is a quantitative study based on survey pattern tofind out the structure of the family and the possible forms in the future in Turkey. The family structure and valuestend to differentiate in Turkey with the process of globalization. Especially in the last years, alternative family modelshave appeared and been discussed so there has been changes in family values. In the study, the traces of thistransformation have been analyzed through the university youth that is the most dynamic and most-affected group ofthe society by it. Family values has been evaluated by thirteen different criteria: relatives, mother-child relationship,sexuality, values of children, emotional tie, marriage, traditional family values, women’s roles, decisions, alternativeapproaches, loyalty, socio-economic value and violence. In the research carried out with 497 university students hasbeen figured out that the family values of students have tendencies apart from the tradition along with the traditionalones; that it is caused remarkable differentiations in some family values by several variables such as gender, universitydepartment, parents’ marital status, and mother's working status. In the study, the conceptual and theoretical framework about the issue have been submitted; the findings obtained have been analyzed on the base of the conceptof change.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abay, A., & Demir, S. A. (2014). Belli parametrelere göre kuşaklararası sosyal değişme (Aile değerleri üzerine bir karşılaştırma). Akademik İncelemeler Dergisi, 9(1), 125-151.
  • Aluş, Y., & Selçukkaya, S. (2015). Türk ailesinde mutluluk algısı ve değerleri. Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, 1(2), 151-175.
  • Arslan, A. (2017). Felsefeye giriş. (24. Baskı). Ankara: BB101 Yayınları.
  • Avcı, N. (2013). Üniversite gençliğinin bireysel ve toplumsal değerlere ilgi ve bakışı (Süleyman Demirel Üniversitesi örneği). R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Ş. Arslan, M. Zengin (Ed.), Değerler ve Eğitimi içinde (ss.819-851). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Aydın, M. (2011). Değerler, işlevleri ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 7(19), 39-45.
  • Bahadır, A. (2017). Din psikologlarının dindarlık, değerler ve ruh sağlığı konusunda temel yaklaşımları: W.James, S.Freud, G. Jung ve V. Frankl Örneği. H. Hökelekli (Ed.), Din, Değerler ve Sağlık içinde (ss.13-63). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Balcı-Arvas, F. (2017). Dindarlığın evlilik doyumu üzerindeki etkileri ve değerlerin, dindarlık ve evlilik doyumu ilişkisi üzerindeki arabulucu rolü. H. Hökelekli (Ed.), Din, Değerler ve Sağlık içinde (ss.307-346). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Bayer, A. (2013). Değişen toplumsal yapıda aile. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(8), 101-129.
  • Beşirli, H. (2013). Gençlik sosyolojisi: Politik toplumsallaşma ve gençlik. Ankara: Siyasal Yayınları.
  • Bilgin, N. (1995). Sosyal psikolojide yöntem ve psikolojik çalışmalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Cevizci, A. (1999). Paradigma felsefe sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları.
  • Durkheim, E. (1994). Sosyolojik metodun kuralları. (E. Aytekin, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • Durkheim, E. (2006). Toplumsal işbölümü. (Ö. Ozankaya, Çev.). İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Durkheim, E. (2013). İntihar. (Z. Z. İlkgelen, Çev.). İstanbul: Pozitif Yayınları.
  • Ekşi, H., Demirci, İ., Yıldız, C., & Ekşi, F. (2015). Almanya'da yaşayan Türk göçmenlerin aile değerleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 41-82.
  • Ekşi, H., Erkilet, A., Otrar, M., Durmuş, A., Sunar, L., Erdoğan, A., vd. (2010). Medya profesyonellerinin ve medyanın aile algısı. Ankara: ASAGEM.
  • Ersoy, E. (2006). Değer farklılaşmasının sosyolojik boyutu: Malatya örneği. Yayımlanmamış doktora tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Fromm, E. (1994). Erdem ve mutluluk. (2. Baskı) (A. Yörükan, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Boston: Pearson.
  • Giddens, A. (2008). Sosyoloji. (C. Güzel, Yay. Haz.). İstanbul: Kırmızı Yayınları.
  • Gittins, D. (1991). Aile sorgulanıyor. (T. Erdem, Çev.). İstanbul: Pencere Yayınları.
  • Goody, J. (2004). Avrupa’da aile: Bir tarihsel-antropolojik deneme. (S. Arısoy, Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları.
  • Groves, R. M., Fowler Jr, F. J., Couper, M. P., Lepkowski, J. M., Singer, E., & Tourangeau, R. (2004). Survey methodology. New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Güngör, E. (1993). Değerler psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları.
  • Güngör, E. (1995). Ahlak psikolojisi ve sosyal ahlak. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Güngör, E. (2000). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-Yöntem-Analiz. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate data analysis. Pearson Education Limited.
  • Kılıç, R. (2015). Değerin mahiyeti/neliği üzerine. R. Kaymakcan (Ed.), Değerler ve Eğitimi-II içinde (ss.83-90). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Korkmaz, S. (2014). Din psikolojisinde değerler ve Erol Güngör’ün değerler hakkındaki görüşleri. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 24, 177-200.
  • Macionis, J.J. (2008). Sociology. New Jersey, USA: Pearson.
  • Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Maslow. A. H. (1996). Dinler, değerler, doruk deneyimler (H. Koray Sönmez, Çev.). İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
  • Mehmedoğlu, A. U. (2013). Üniversite öğrencilerinin değer yönelimleri ve dindarlık. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Ş. Arslan, M. Zengin (Ed.), Değerler ve Eğitimi içinde (ss. 799-817). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Ogburn, W.F. (1953). The changing function of family. R. Winch & H. R. Barringer (Ed.), Selected Readings in Marriage and Family içinde (ss.70-85). New York: Harper and Pow Publishers.
  • Önder, Ö. R., Yalçın, A. S., & Göktaş, B. (2013). Sağlık kurumları yöneticiliği bölümü öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(1), 55-78.
  • Özdoğan, Ö. (2005). Din psikolojisi ve manevi değerler. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(15), 159-180.
  • Özen, Y. (2018). Değerler psikolojisi bağlamında optimal terapi. The Journal of Social Science, 2(4), 183-194.
  • Özensel, E. (2013). Liseli kız ve erkek öğrencilerin değer yargıları ve Türk toplumunun temel toplumsal kurumlarına bakış açıları. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Ş. Arslan, M. Zengin (Ed.), Değerler ve Eğitimi içinde (ss.743-769). İstanbul: DEM Yayınları.
  • Özensel, E. (2014). Türk gençliğinin değerleri: Liseli gençlik üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
  • Özpulat, F. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile toplumsal cinsiyet algıları arasındaki ilişki. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 2(2), 151-161.
  • Özyürek, A., Özpınar, H., Okcu, A., Kabakuş, B. S., Öksüzoğlu, Ş., Fikir, S., vd. (2019). Yetişkinlerin aile değerlerinin kişisel bazı değişkenlere göre incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (1), 121-134.
  • Ritzer, G. (2012). Modern sosyoloji kuramları. (H. Hülür, Çev.). Ankara: Deki Yayınları.
  • Subaşı, N. (2014). Toplumsal değişme, aile ve yeni risk alanları. M. Aydın (Ed.), Aile sosyolojisi yazıları içinde (ss. 101-117). İstanbul: Açılım Kitap.
  • Sunar, L. (2018). Değişim sosyolojisi: Kavramlar, kuramlar ve yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Şentürk, Ü. (2008). Aile kurumuna yönelik güncel riskler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 14(14), 7-32.
  • Tan, M. (1981). Toplumbilimine giriş: Temel kavramlar. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Tarhan, N. (2013). Güzel insan modeli. İstanbul: Timaş yayınları.
  • TC Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. (2011). Türkiye aile yapısı araştırması TAYA 2011. Ankara.
  • TESEV. (2005). Sıcak aile ortamı: Demokratikleşme sürecinde kadın ve erkekler. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Tezcan, M. (1998). Toplumsal değişme ve eğitim. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Turgut, M., Topçuoğlu A., Koçak, A., Özensel, E., Bozgeyikli, H., Alver, K. vd. (2010). Türkiye’de aile değerleri araştırması. Ankara: ASAGEM.
  • Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük. (Kollektif). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. (2006). Aile yapısı araştırması. Ankara.
  • Ünlü, S. (2014). 1+1 stüdyo yaşamlar: Küreselleşen dünyada yeni kentsel kurgular. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Vefikuluçay, D. Y., Zeyneloğlu, S., Kocaöz, S., Kısa, S., Taşkın, L., & Eroğlu, K. (2009). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 775-792.
  • Vincent, D. (2016). Mahremiyet: Kısa bir tarih. Ankara: Epos Yayınları.
  • Weber, M.(2012). Ekonomi ve toplum. (L. Boyacı, Çev.). İstanbul: Yarın Yayınları.
  • Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. (2020). Öğrenim düzeyine göre öğrenci sayısı. 14 Ağustos 2020, https://istatistik.yok.gov.tr/ adresinden erişildi.
APA ERKOL M, ŞAHİN M (2021). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. , 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
Chicago ERKOL MEHMET,ŞAHİN Meryem ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. (2021): 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
MLA ERKOL MEHMET,ŞAHİN Meryem ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. , 2021, ss.103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
AMA ERKOL M,ŞAHİN M ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. . 2021; 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
Vancouver ERKOL M,ŞAHİN M ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. . 2021; 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
IEEE ERKOL M,ŞAHİN M "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ." , ss.103 - 124, 2021. 10.512901/dpusbe.781486
ISNAD ERKOL, MEHMET - ŞAHİN, Meryem. "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ". (2021), 103-124. https://doi.org/10.512901/dpusbe.781486
APA ERKOL M, ŞAHİN M (2021). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(67), 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
Chicago ERKOL MEHMET,ŞAHİN Meryem ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.67 (2021): 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
MLA ERKOL MEHMET,ŞAHİN Meryem ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.67, 2021, ss.103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
AMA ERKOL M,ŞAHİN M ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 0(67): 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
Vancouver ERKOL M,ŞAHİN M ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 0(67): 103 - 124. 10.512901/dpusbe.781486
IEEE ERKOL M,ŞAHİN M "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ." Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.103 - 124, 2021. 10.512901/dpusbe.781486
ISNAD ERKOL, MEHMET - ŞAHİN, Meryem. "ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE DEĞERLERİNİN İNCELENMESİ:AFYONKARAHİSAR İLİ ÖRNEKLEMİ". Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 67 (2021), 103-124. https://doi.org/10.512901/dpusbe.781486