Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 431 - 453 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.46268 İndeks Tarihi: 06-06-2021

“Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme

Öz:
Buçalışma günümüzde sayıları gittikçe azalmakta olan, bilinçli şekilde sosyal medyadan uzak durmayı tercih etmiş bireylere odaklanmaktadır. Çalışmanın amacı sosyal medya kullanıcısı olmayanların gözüyle sosyal medyayı farklı bir açıdan değerlendirmek ve sosyal medyasız yaşam deneyiminin günümüzdeki durumunu anlamaya çalışmaktır. Sosyal medya kullanımının insan hayatının merkezine yerleşmiş olmasının birey ve toplumüzerindeki etkileri daha çok kullanıcılar üzerinden pek çok bilimsel araştırmaya konu olmaktadır. Bu çalışma dışarıda kalmayı tercih edenler üzerinden gerçekleştirildiği için çoğunluğu oluşturan diğer çalışmalardan ayrılmaktadır. Çalışma nitel araştırma yönteminin veri toplama tekniklerinden birisi olan derinlemesine görüşme yoluyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya dâhil edilen katılımcılar eğitimli ve sosyo-ekonomik açıdan sosyal medya kullanabilme olanaklarına sahip olmasına rağmen hiç kullanmamış ya da daha önce kullanmış ama daha sonra tamamen terk etmiş kişilerdir. Toplam 9 katılımcıyla yapılan görüşme sonucunda sosyal medyaya ilişkin algıları, sosyal medya kullanıcıları ile ilgili gözlemleri, kendilerini konumlandırdıkları yer ve davranış boyutuna ulaşacak düzeyde içselleştirdikleri uzakta durma gerekçeleri ile ilgili elde edilen veriler kodlanarak temalara ayrılmış ve gruplandırılmıştır. Buna göre katılımcıları sosyal medyadan uzak durmaya iten 4 temel neden olarak bağımlılık yapması, mahremiyet ve güvenliği tehdit etmesi, ilişkileri yapaylaştırması ve tüketim nesnesine dönüştürme riski dile getirilmiştir. Genel olarak sosyal medyadan kaçışın ideolojik veya diğer kişisel nedenlere bağlı olarak gerçekleştiği görülmüştür. Ayrıca görüşmeler neticesinde katılımcıların dijital teknolojiyle barışık oldukları, kendilerini sosyal medya kullananlara göre ayrıcalıklı bir yerde konumlandırdıkları tespit edilmiştir.Öte yandan, katılımcıların sosyal medyanın tamamen olumsuz özelliklerine odaklanmadığı, olumlu özelliklerinin de olduğunu kabul etmelerine ve sosyal medyayı cazip bulduklarını itiraf etmelerine rağmen yine de sosyal medyadan uzak kalmayı tercih ettiği görülmüştür. Son olarak katılımcıların gerçek yaşamda sosyal olup olmamaları ile sosyal medya kullanmamaları arasında anlamlı bir bağ kurulamamıştır.
Anahtar Kelime:

Far from the Madding Crowd: An Analysis of Non-Users' Views over Social Media

Öz:
This study focuses on individuals whose numbers are decreasing and who have consciously preferred to stay away from social media. The aim of the study is to evaluate social media from a different perspective from the eyes of non-social media users and try to understand the current situation of life without social media. The effects of the use of social media in the center of human life on individuals and society are the subject of many scientific studies, mostly through users. Since this study is carried out on those who prefer to be excluded, it differs from other studies that make up the majority. The study was carried out by applying in-depth interview, which is one of the data collection techniques of the qualitative research method. Although the participants were educated and had the opportunity to use social media in terms of socio-economic terms, the participants were those who never used or used it before, but then abandoned it completely. As a result of the interviews with a total of 9 participants, the data obtained regarding their perceptions of social media, their observations about social media users, the place where they position themselves and the reasons for staying away to the extent of their behavior were coded and divided into themes and grouped. Accordingly, the 4 main reasons that push the participants to stay away from social media are stated as addiction, threatening privacy and security, artificializing relationships and risk of turning them into consumption objects. In general, it has been observed that the escape from social media depends on ideological or other personal reasons. In addition, as a result of the interviews, it was determined that the participants were at peace with digital technology and positioned themselves in a privileged place compared to social media users. On the other hand, it was found that they did not focus entirely on negative features of social media but they also admitted that it has positive features and they confess that social media is attractive, however,the participants preferred to stay away from social media. Finally, a meaningful link could not be established between whether the participants are social in real life and whether they use social media.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Agadullina, E., Lovakov, A., & Kiselnikova, N. (2020). Does quitting social networks change feelings of loneliness among freshmen? An Experimental Study. Journal of Applied Research in Higher Education. https://doi.org/10.1108/JARHE-11-2019-0283
  • Baker, R. K., & White, K. M. (2011). In their own words: why teenagers don’t use social networking sites. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(6), 395-398. https://doi.org/10.1089/cyber.2010.0016
  • Bauchspies, W., Croissant, J., & Restiuo, S. (2019). Bilim, teknoloji ve toplum (B. Kuryel, Ü. Tatlıcan, & B. Balkız, Çev.). Phoenix Yayınları.
  • Bauman, Z. (2018). Retropya (A. Karatay, Çev.). Sel Yayıncılık.
  • Bauman, Z., & Lyon, D. (2018). Akışkan gözetim (3.Baskı). Ayrıntı Yayınları.
  • Baumer, E. P. S., Adams, P., Khovanskaya, V. D., Liao, T. C., Smith, M. E., Schwanda Sosik, V., & Williams, K. (2013). Limiting, leaving, and (re)lapsing: an exploration of Facebook non-use ractices and experiences. Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing Systems, 3257–3266. Paris, France: Association for Computing Machinery.
  • Bayraktutan, G. (2018). Sunuş-tavır, merak, araç: doğru yol boyunca yürümek. İçinde M. Binark (Ed.), Yeni medya çalışmalarında araştırma yöntem ve teknikleri (3. Basım, ss. 13-19). Schola Ayrıntı Yayınları.
  • Beer, D. (2019). The comforts and discomforts of connection", the quirks of digital culture, emerald publishing limited. İçinde The quirks of digital culture (ss. 55-79). Emerald Publishing Limited.
  • Borges, J. L. (2018). Kum kitabı (E. Canpolat, Çev.). İletişim Yayınları.
  • Bruno, S. F. (2017). Digitization, measurement and the unmeasurable. CESifo Working Paper, (No. 6783). http://hdl.handle.net/10419/173059
  • Bullinger, C., & Vie, S. (2018). After a decade of social media: abstaıners and ex-users. İçinde W. Douglas & S. Vie (Ed.), Social writing/social media: Publics, Presentations, and Pedagogies Perspectives on writing (ss. 69-89). Colorado: University Press of Colorado.
  • Castells, M. (2007). Communication, power and counter-power in the network society. International Journal of Communication, (1), 238-266.
  • Castells, M. (2008). Enformasyon çağı: ekonomi, toplum ve kültür kimliğin gücü (2. Baskı, C. 1– İkinci Cilt). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Chang, C. W., & Heo, J. (2014). Visiting theories that predict college students’ self-disclosure on Facebook. Computers in Human Behavior, 30(1), 79-86. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2013.07.059
  • Demirel, S. (2018). Dijital teknoloji aracılığıyla çocuk özneleşmesinin olanakları. Doğu Batı Düşünce Dergisi-Dijtal Çağ, (86), 13-39.
  • Feenberg, A. (2010). Eleştirel teknoloji teorisi. İçinde G. Ruivenkamp, J. Jongerden, & M. Öztürk (Ed.), & C. Atay (Çev.), Teknoloji ve toplum: yıkıcı bir direniş ve yeniden yapılanma (ss. 23- 47). Kalkedon Yayınları.
  • Fuchs, C. (2018). Google kapitalizmi. İçinde F. Aydoğan (Ed.), & Ç. Çavuşoğlu (Çev.), Yeni medya kuramları (ss. 71-83). Der Yayınları.
  • Gazzley, A., & Rosen, L. (2019). Dağınık zihin yüksek teknoloji dünyasında kadim beyinler (A. Babacan, Çev.). Metis Yayınları.
  • Han Chul, B. (2020). Şeffaflık toplumu (H. Barışcan, Çev.). Metis Yayınları.
  • Handa, M., & Ahuja, P. (2020). Disconnect to detox: a study of smartphone addiction among young adults in India. Young Consumers, ahead-of-print(ahead-of-print).
  • Hardy, T. (1984). Çılgın kalabalıktan uzak (N. Yeğinobalı, Çev.). Can Yayınları.
  • Hartley, P. (2014). Kişilerarası iletişim (2.Baskı; Ü. Doğanay, M. Aktaş Yamanoğlu, B. Şimşek, P. Özdemir, H. Karasalan Şanlı, & İ. Özdemir Taştan, Çev.). İmge Kitapevi.
  • Karppi, T. (2011). Digital suicide and the biopolitics of leaving Facebook. TRANSFORMATIONS Journal of Media & Culture, 20, 1-18.
  • Kayıhan, B. (2018). An analysis of Marx’s legacy in the field of communication studies. tripleC, 12(2), 628-238. https://doi.org/10.31269/triplec.v16i2.973
  • Lee, Y. (2017). Exploring the role of escapism in the dsm-v criteria for ınternet gaming disorder: A meta-analytic ınvestigation. University at Albany. Department of Social Welfare.
  • Lepik, K., & Murumaa-Mengel, M. (2019). Students on a social media ‘detox’: Disrupting the everyday practices of social media Use. İçinde S. Kurbanoğlu, S. Spiranec, Ü. Yurdagül, J. Boustany, E. Grassian, D. Mizrachi, & L. Roy (Ed.), Infomation literacy in everyday life (ss. 60-69). Springer.
  • Leung, L. (2008). Linking psychological attributes to addiction and improperuse of the mobile phone among adolescents in Hong Kong. Journal of Children and Media, 2(2), 93-113. https://doi.org/10.1080/17482790802078565
  • Lyon, D. (2018). Gözetlenen toplum günlük hayatı kontrol etmek (G. Soykan, Çev.). Kalkedon Yayınları.
  • Marlatt, G. A., Baer, J. S., Donovan, D. M., & Kivlahan, D. R. (1988). Addictive behaviors: etiology and treatment. Annual Review of Psychology, 39, 223-252. https://doi.org/10.1146/annurev.ps.39.020188.001255
  • Milberry, K. (2010). Wiki tarzı: Değişim tasarlamak, demokrasi uygulamak. İçinde C. Atay, G. Ruivenkamp, J. Jongerden, & M. Öztürk (Çev.), Teknoloji ve toplum yıkıcı bir direniş ve yeniden yapılanma (ss. 47-81). Kalkedon Yayınları.
  • Pettman, D. (2017). Sonsuz dikkat dağınıklığı gündelik yaşamda sosyal medyaya odaklanmak (Y. Çetin, Çev.). Sel Yayıncılık.
  • Postman, N. (2016). Televizyon: Öldüren eğlence (6.Basım; O. Akınhay, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
  • Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R., & Gladwell, V. (2013). Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29(4), 1841- 1848. https://doi.org/10.1016/j.chb.2013.02.014
  • Schoenebeck, S. Y. (2014, Nisan 26). Giving up Twitter for lent: How and why we take breaks from social media. 773–782. Toronto, Ontario, Canada: Association for Computing Machinery.
  • Syvertsen, T., & Svertsen, T. (2020). Managing the problem disconnection and detox. İçinde Digital detox: The Politics of Disconnecting (ss. 73-97). Emerald Publishing Limited,.
  • Tekin, H. H., & Tekin, H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-118. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue/521/4777
  • Tromholt, M. (2016). The Facebook experiment: Quitting Facebook leads to higher levels of wellbeing. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 19(11), 661-666. https://doi.org/10.1089/cyber.2016.0259
  • Turan, Z., Tinmaz, H., & Goktas, Y. (2013). The reasons for non-use of social networking websites by university students. Comunicar, 21(41), 137-145. http://dx.doi.org/10.3916/C41-2013-13
  • Uiroga, R. Q. (2017). Borges ve bellek (F. B. Aydar, Çev.). Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
  • Virilio, P. (2003). Enformasyon bombası (K. Şahin, Çev.). Metis Yayınları.
  • Wayne, M. (2015). Marksizm ve medya araştırmaları anahtar kavramlar, çağdaş eğilimler (B. Cezar, Çev.). Yordam Kitap.
  • Whiting, A., & Williams, D. (2013). Why people use social media: a uses and gratifications approach. Qualitative Market Research, 16(4), 362-369. https://doi.org/10.1108/QMR-06-2013-0041
  • Wyatt, S. M. E. (2003). Non-users also matter: The construction of users and non-users of the Internet. https://dare.uva.nl/search?identifier=9fc15327-9657-4e65-9af3-b5def673f4e9
APA Dönmez İ, FIRAT F, Yurdakul H (2020). “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. , 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
Chicago Dönmez İbrahim Hakan,FIRAT FEYYAZ,Yurdakul Hasan “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. (2020): 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
MLA Dönmez İbrahim Hakan,FIRAT FEYYAZ,Yurdakul Hasan “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. , 2020, ss.431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
AMA Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. . 2020; 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
Vancouver Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. . 2020; 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
IEEE Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H "“Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme." , ss.431 - 453, 2020. 10.29228/TurkishStudies.46268
ISNAD Dönmez, İbrahim Hakan vd. "“Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme". (2020), 431-453. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.46268
APA Dönmez İ, FIRAT F, Yurdakul H (2020). “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences, 15(4), 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
Chicago Dönmez İbrahim Hakan,FIRAT FEYYAZ,Yurdakul Hasan “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences 15, no.4 (2020): 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
MLA Dönmez İbrahim Hakan,FIRAT FEYYAZ,Yurdakul Hasan “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences, vol.15, no.4, 2020, ss.431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
AMA Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences. 2020; 15(4): 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
Vancouver Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H “Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences. 2020; 15(4): 431 - 453. 10.29228/TurkishStudies.46268
IEEE Dönmez İ,FIRAT F,Yurdakul H "“Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme." Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences, 15, ss.431 - 453, 2020. 10.29228/TurkishStudies.46268
ISNAD Dönmez, İbrahim Hakan vd. "“Çılgın Kalabalıktan Uzak”ta*: Kullanıcı Olmayanların Sosyal Medyaya Bakışları Üzerine Bir İnceleme". Turkish Studies - Information Technologies and Applied Sciences 15/4 (2020), 431-453. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.46268