Yıl: 2020 Cilt: 22 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 791 - 801 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24011/barofd.773189 İndeks Tarihi: 07-06-2021

Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları

Öz:
2019 yılının sonlarına doğru Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkan bir virüs olan COVID-19 virüsü, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’ne bildirilmiş, hızla yayılmaya başlaması sebebiyle küresel ölçekte pandemi ilan edilmiştir. COVID-19 her yaştan insanı enfekte etmekte, bazı grupları daha fazla etkilemektedir. Salgının yayılmasına etki etmeye çalışan ülkeler etkinlikleri iptal etmek, sokağa çıkma yasağı uygulamak veya dış mekânların kullanımını kısıtlamak gibi önlemler almaktadır. Virüsün kentsel mekândaki yayılma hızının azaltılmasında kentteki sosyal mesafenin artırılmasının rolü büyüktür. Bu bağlamda hâlihazırdaki kentsel sistemlerin güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma, insan-çevre-salgın ilişkisi üzerinden ekolojik temelli, sürdürülebilir ve sağlıklı kentler yaratılmasında, çevre ve toplum sağlığının gözetilmesini amaçlamaktadır. Çalışmada insan, çevre ve salgın konularına ilişkin genel ve mekânsal algının değerlendirilebilmesi için anket çalışması yapılmış ve elde edilen veriler SPSS 23.0 programında değerlendirilmiştir. Öncelikle demografik veriler daha sonra, insan, peyzaj ve salgın arasındaki ilişkinin ölçülmesine yönelik önermeler değerlendirilmiş; sonuç olarak “Pandemi faktörünün peyzaja etkilerine ilişkin tespitlerde” bulunulmuştur. Araştırmada kamusal alandaki yaşam koşullarının iyileştirilmesi adına; yeni dış mekân kullanımlarına, toplum sağlığının iyileştirilmesine ve yetkili kurumlara yönelik öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Doctrines of the Pandemic and New Outdoor Uses

Öz:
A virus (COVID-19) that emerged in Wuhan, China towards the end of 2019 was reported to the World Health Organization (WHO) and was declared as a pandemic on a global scale as it began to spread rapidly. The COVID-19 virus can be transmitted to people of all ages, but it affects some groups more. Countries trying to influence the pace of the pandemic take measures such as canceling events, imposing curfews or restricting the use of outdoor spaces. Increasing the social distance in the city plays a major role in reducing the spread of the virus in urban space. In this context, existing urban systems need to be strengthened. This study aims to protect the environment and community health in creating sustainable and healthy cities based on human-environment-epidemic. In order to evaluate the general and spatial perception of human, environment and epidemic issues in the study, a survey study was conducted, and the data obtained were evaluated in the SPSS 23.0 program. Firstly, demographic data and then propositions for measuring the relationship between human-landscape-epidemic were evaluated; as a result, "determinations regarding the effects of the pandemic factor on the landscape" were made. To improve the living conditions in the public sphere; suggestions for outdoor use, improvement of public health and competent institutions were presented.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Açıksöz, S., Dal, İ., M. Ö. Özbek (2019). Kentsel Tarımın Seyri ve Yenilikçi Uygulamalar. Plant Peyzaj ve Süs Bitkiciliği Dergisi, Yıl: 9, Sayı: 31-32, 48-52. Haziran-Kasım.
  • 2. Ağacan, İ. (2014). Çevre Kirliliği Sorunları ile Mücadelelerde Türkiye'de Uygulanan Çevre Vergileri ve Çevre Vergisi Bilinci. Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 152s.
  • 3. APS (2003). Avrupa Peyzaj Sözleşmesi, http://docplayer.biz.tr/8214363-Avrupa-peyzaj-sozlesmesi.html, (30.06.2020).
  • 4. Atıl, A., Gülgün, B., Yörük, İ. (2005). Sürdürülebilir Kentler ve Peyzaj Mimarlığı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2), 215-226.
  • 5. Cauchemez, S., Ferguson, N. M., Wachtel, C., Tegnell, A., Saour, G., Duncan, B., Nicoll, A. (2009). Closure of Schools During an Influenza Pandemic. The Lancet Infectious Diseases, 9(8), 473-481.
  • 6. Çılgın, K. (2020). Yerelliğin Pandeminin Etkileri Karşısında Artan Önemi ve Mahalle Parantezinde Dayanışma ve Planlamanın Geleceği. Spektrum. Pandemide Kentsel Sistem: Yaşama, Çalışma ve Sosyalleşme Mekânlarında Yeni Standartlara Doğru (Yayına hazırlayanlar: Sema Ergönül, İnci Olgun, Serim Dinç, Kumru Çılgın, Esra Turgut), Sayı 1, 11-14, Haziran. ISBN: 978-625-400-808-5.
  • 7. Çörek Öztaş, Ç. (2020). Kentlerin Akıllanmasına Pandemi Etkisi, Star Gazetesi. https://www.star.com.tr/acik-gorus/kentlerin-akillanmasina-pandemi-etkisi-haber-1525986/, (1.04.2020).
  • 8. Değerlı̇yurt, M., Çabuk, S. N. (2015). Coğrafyayı Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Tanımlamak. Doğu Coğrafya Dergisi, 20 (33) , 37-48.
  • 9. DSÖ (2020a). https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/events-as-they-happen, (25.05.2020).
  • 10. DSÖ (2020b). Coronavirus Hastalığı 2019 (COVID-19) Durum Raporu-94. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200423-sitrep-94-covid-19.pdf?sfvrsn=b8304bf0_4, (27.04.2020).
  • 11. DSÖ (2020c). Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Kontrol Paneli. https://covid19.who.int/, (3.6.2020).
  • 12. DSÖ (2020d). Koronavirus hastalığı 2019 (COVID-19) durum raporu-51. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200311-sitrep-51-covid-19.pdf?sfvrsn=1ba62e57_10, (29.03.2020).
  • 13. DSÖ (2020e). Koronavirus Hastalığı 2019 (COVID-19) Durum Raporu-89. https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200418-sitrep-89-covid-19.pdf?sfvrsn=3643dd38_2, (20.04.2020).
  • 14. Erdem, M. (2020). Pandemi, Tasarım ve Mimariye Yeni Kriterler Getirecek. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/pandemi-tasarim-ve-mimariye-yeni-kriterler-getirecek-/1871700. (Kübra Kara, Mücahit Türetken), (01.07.2020).
  • 15. Erez, H. (2003). Kültür-Mekân Etkileşimine Bağlı Şehirsel Doku Farklılaşmaları: Kumkapı-Süleymaniye Örneği, Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 154s.
  • 16. Gül, F. (2013). İnsan-Doğa İlişkisi Bağlamında Çevre Sorunları ve Felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 17-21.
  • 17. Honey-Roses, J., Anguelovski, I., Bohigas, J., Chireh, V., Daher, C., Konijnendijk, C., ... Nieuwenhuijsen, M. (2020). The Impact of COVID-19 on Public Space: a Review of the Emerging Questions. OSF Preprints. https://doi.org/10.31219/osf.io/rf7xa.
  • 18. Kor, A. (2011). Koruma Alanı Yakınındaki Hızlı Kentleşmenin Peyzaj Ekolojisi Yaklaşımı ile İrdelenmesi. Doktora tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İstanbul, 156 s.
  • 19. Koyuncu, M. (2008). Salgın Hastalıkların Önlenmesinde Kaynak Atama Probleminin İncelenmesi. Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Adana, 152s.
  • 20. Last, J. M. (2001). A Dictionary of Epidemiology. 4th Edition. Oxford University Press, New York.
  • 21. Lee, V. J., Ho M., Kai C. W., Aguilera, X., Heymann D., Wilder-Smith, A. (2020). Epidemic Preparedness in Urban Settings: New Challenges and Opportunities, The Lancet Infectious Diseases., 20(5), 527‐529, doi:10.1016/S1473-3099(20)30249-8.
  • 22. Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği (2014). Resmi Gazete, 14.06.2014 (29030), EK-2 Kentsel, Sosyal ve Teknik Altyapı, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/06/20140614-2.htm, (20.06. 2020).
  • 23. NASA (2020). Reductions in Pollution Associated with Decreased Fossil Fuel Use Resulting from COVID-19 Mitigation, https://svs.gsfc.nasa.gov/4810, (4.6.2020).
  • 24. Özden, K., Özmat, M. (2014). Salgın ve Kent: 1347 Veba Salgınının Avrupa’da Sosyal, Politik ve Ekonomik Sonuçları. İdealkent, 12, 60-87.
  • 25. Özgüner, H. (2009). Doğal Peyzajın İnsanların Psikolojik ve Fiziksel Sağlığı Üzerine Etkileri. Turkish Journal of Forestry, A(2), 97-107.
  • 26. PMO (2020). Salgınlarla Mücadelede Peyzaj Mimarlarının Rolü Üzerine. Peyzaj Mimarları Odası, 13. Dönem Yönetim Kurulu. http://www.tmmob.org.tr/icerik/peyzajmo-salginlarla-mucadelede-peyzaj-mimarlarinin-rolu-uzerine, (05.06.2020).
  • 27. Reyes, R., Ahn, R., Thurber, K., Burke, T. F. (2013). Urbanization and Infectious Diseases: General Principles, Historical Perspectives, and Contemporary Challenges. I.W. Fong (Ed.), Challenges in Infectious Diseases, Springer, New York, pp. 123-146.
  • 28. Russo, A., Cirella, G. T. (2018). Modern Compact Cities: How Much Greenery Do We Need? International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(10), 2180-2195. https://doi.org/10.3390/ijerph15102180.
  • 29. Samuelsson, K., Barthel, S., Colding, J., Macassa, G., Giusti, M. (2020). Urban Nature As A Source of Resilience During Social Distancing Amidst the Coronavirus Pandemic. OSF Preprints. https://doi.org/10.31219/osf.io/3wx5a.
  • 30. Şeker, M., Özer, A., Tosun, Z., Korkut, C. Doğrul, M. (2020). Covid-19 Pandemi Değerlendirme Raporu. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi. 17 Nisan 2020, Ankara. http://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/raporlar/Covid-19%20Raporu-revize.pdf, (02.06.2020).
  • 31. UNDP (2020). COVID-19 Pandemisi. https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/coronavirus.html, (20.05.2020).
  • 32. UNESCO (2020). COVID-19 Educational Disruption and Response. https://en.unesco.org/covid19/educationresponse, (20.05.2020).
  • 33. URL-1 (2020). https://www.iklimhaber.org/hastaliklarin-ekolojisi-insan-doga-etkilesimleri/, Hastalıkların Ekolojisi: İnsan – Doğa Etkileşimleri, (10.04.2020).
  • 34. URL-2 (2020). We did it to ourselves': scientist says intrusion into nature led to pandemic. https://www.theguardian.com/world/2020/apr/25/ourselves-scientist-says-human-intrusion-nature-pandemic-aoe#maincontent, (30.04.2020).
  • 35. URL-3 (2020). TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İzmir Şubesi Basın Açıklaması: “Bu pandemi bir kentleşme sorunu olarak da değerlendirilmeli”. https://www.izgazete.net/genel/bu-pandemi-bir-kentlesme-sorunu-olarak-da-degerlendirilmeli-h45506.html, (15.04.2020).
  • 36. URL-4 (2020). A Deer Walks Through an Underpass in Search For Food – A Common Site in Nara, Japan. Photo: AP, https://www.scmp.com/news/world/article/3077518/coronavirus-wild-animals-take-back-worlds-empty-city-streets-people-stay, (10.05.2020).
  • 37. URL-5 (2020). A Puma on the Streets of Chile’s Capital Santiago on March 24. Photo: AFP. https://www.scmp.com/news/world/article/3077518/coronavirus-wild-animals-take-back-worlds-empty-city-streets-people-stay, (10.05.2020).
  • 38. URL-6 (2020). Residents of Istanbul Say Dolphins are Coming Further up the Bosphorus than Usual AFP. https://www.bbc.com/news/world-52459487, (10.05.2020).
  • 39. URL-7 (2020). A Woman Stops to Watch the Fallow Deer From Dagnam Park as They Rest and Graze on the Grass Outside Homes on a Housing Estate in Harold Hill, Near Romford on April 2, 2020 in Romford, England. https://globalnews.ca/news/6851572/earth-day-2020-coronavirus/, (10.05.2020).
  • 40. URL-8 (2020). These Goats Normally Live on the Rocky Great Orme Headland in Wales but are Occasional Visitors to the Nearby Seaside Town of Llandudno. Photograph: Christopher Furlong/Getty Images https://www.theguardian.com/world/gallery/2020/apr/22/animals-roaming-streets-coronavirus-lockdown-photos, (10.05.2020).
  • 41. URL-9 (2020). Macaques Fight in the Streets of Lopburi, Thailand on March 11, 2020. Sasaluk Rattanachai/Facebook https://globalnews.ca/news/6851572/earth-day-2020-coronavirus/, (10.05.2020).
  • 42. URL-10 (2020). Sika Deer Cross a Road in Nara, Japan. The Animals Have Been Wandering Through City Streets and Subway Stations. Photograph: Tomohiro Ohsumi/Getty Images, https://www.theguardian.com/world/2020/mar/22/animals-cities-coronavirus-lockdowns-deer-raccoons, (10.05.2020).
  • 43. URL-11 (2020). Wild Boar in Haifa, Israel are Enjoying Food Left in Residents' Rubbish Bins EPA, https://www.bbc.com/news/world-52459487, (10.05.2020).
  • 44. URL-12 (2020). Domino Park Introduces Social Distancing Circles to Adapt to the COVID-19 Crisis. Written by Christele Harrouk, Photographed by Marcella Winograd. https://www.archdaily.com/940244/domino-park-introduces-social-distancing-circles-to-adapt-to-the-covid-19-crisis, (04.06.2020).
  • 45. URL-13 (2020). Seyhan’da Parklara Sosyal Mesafeli Bank Yerleştiriliyor, https://www.cnnturk.com/yerel-haberler/adana/merkez/seyhanda-parklara-sosyal-mesafeli-bank-yerlestiriliyor-1530398, (1.07.2020).
  • 46. URL-14 (2020). The World After the Pandemic: Covid19 Free Dining Spaces in Amsterdam, Editor - Wander Lust, https://tophotel.news/live_blog/the-world-after-the-pandemic-covid19-free-dining-spaces-in-amsterdam/, (1.07.2020).
  • 47. URL-15 (2020). İzmir’de Çemberli Sosyal Mesafe Önlemi, https://www.haberturk.com/izmir-de-sosyal-mesafe-cemberi-2687918, (1.07.2020).
  • 48. URL-16 (2020). New Social Distancing Markings Have Been Installed on a Number of Walkways Around Dundalk. Mar 27, 2020 | Headline, Local News, https://www.talkofthetown.ie/new-social-distancing-markings-installed-on-local-walkways/, (1.07.2020).
  • 49. Uslu, A. (2011). Çevre Nedir? Ed. M. E. Yazgan, Peyzaj, Çevre ve Tarım, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2282.
  • 50. WWF (2020). Doğanın Yok Oluşu ve Pandemilerin Yükselişi İnsanların ve Gezegenin Sağlığını Korumak.https://d2hawiim0tjbd8.cloudfront.net/downloads/doann_yok_oluu_ve_pandemilerin_yukselii_25_04_20.pdf?9920/Doganin-Yok-Olusu-ve-Pandemilerin-Yukselisi, (3.06.2020).
  • 51. Yanık, T., Günyol, A. (2020). Hayat Eve Sığar Uygulaması, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/hayat-eve-sigar-uygulamasi-5-milyonun-uzerinde-indirildi/1831032, (30.06.2020).
  • 52. Yiğit, İ., Gümüşçü, O. (2016). Manisa ve Çevresinde Salgın Hastalıkların İskâna Etkisi (XVI-XX. yy.), TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sempozyumu, 13-14 Ekim, 379-391.
APA GURBEY A, Dal İ, AÇIKSÖZ S (2020). Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. , 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
Chicago GURBEY Alev Perihan,Dal İdil,AÇIKSÖZ Sebahat Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. (2020): 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
MLA GURBEY Alev Perihan,Dal İdil,AÇIKSÖZ Sebahat Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. , 2020, ss.791 - 801. 10.24011/barofd.773189
AMA GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. . 2020; 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
Vancouver GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. . 2020; 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
IEEE GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S "Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları." , ss.791 - 801, 2020. 10.24011/barofd.773189
ISNAD GURBEY, Alev Perihan vd. "Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları". (2020), 791-801. https://doi.org/10.24011/barofd.773189
APA GURBEY A, Dal İ, AÇIKSÖZ S (2020). Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22(3), 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
Chicago GURBEY Alev Perihan,Dal İdil,AÇIKSÖZ Sebahat Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 22, no.3 (2020): 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
MLA GURBEY Alev Perihan,Dal İdil,AÇIKSÖZ Sebahat Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, vol.22, no.3, 2020, ss.791 - 801. 10.24011/barofd.773189
AMA GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 2020; 22(3): 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
Vancouver GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 2020; 22(3): 791 - 801. 10.24011/barofd.773189
IEEE GURBEY A,Dal İ,AÇIKSÖZ S "Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları." Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 22, ss.791 - 801, 2020. 10.24011/barofd.773189
ISNAD GURBEY, Alev Perihan vd. "Salgının Öğretileri ve Yeni Dış Mekân Kullanımları". Bartın Orman Fakültesi Dergisi 22/3 (2020), 791-801. https://doi.org/10.24011/barofd.773189