BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI

Yıl: 2020 Cilt: 60 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 466 - 504 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2 İndeks Tarihi: 09-05-2021

BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI

Öz:
Bu çalışmanı temel amacı, taşıyıcı madde kavrayışının Aristoteles'ten Bruno'ya dek nasıl bir yol izlemiş olduğunu ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda ilkin, Aristoteles'in ontolojisinde madde ve nous'un nasıl ele alındığı açığa çıkartılacaktır. Bunun ardından, Plotinos'un madde ve nous'u ne bakımdan Aristoteles'in çizdiği çerçevenin dışına çıkacak şekilde yorumladığından ve bu yorumun da, Ortaçağ'a, maddeyi tümüyle negatif ve nous'u ise yüce bir unsur olarak değerlendirme mirasını nasıl bırakmış olduğundan bahsedilecektir. İbn Sînâ ise, kendinde barınan Yeni Platoncu öğeler dolayısıyla, kendi özgün madde kavrayışını bütünlüklü bir anlatıya dönüştürerek geleneğin kabuğunu parçalayamamış olan, fakat Aristotelesçi pozitif madde kavrayışının tekrar doğmasını sağlayarak, Bruno'ya doğru ilerleyen maddeci hattı genişleten bir gür olarak değerlendirilecektir. Daha sonra ise, Aquinas, Plotinos'un yarattığı geleneğe bağlı kalarak ilerleyen, nous'u öte dünya tiniyle özdeşleştirmeyi deneyen dizgesiyle de, İbn Sînâ'yla birlikte yavaş yavaş sesini yükseltmeye başlamış olan maddeci hattı bastıran bir gür olarak ele alınacaktır. Son olarak da, Bruno'nun ve onun kendine özgü madde kavrayışı temelinde yükselen evrenin sonsuzluğu krinin, nasıl olup da geleneğin ablukasını parçalayarak düşünceyi euporia'ya ulaştırmayı başarmış olan bir Yeni olarak belirebildiği ortaya konulacaktır.
Anahtar Kelime:

ARISTOTELIAN BATTLE OF GIANTS BEHIND NEW MATTER CONCEPT EMERGING WITH BRUNO: SUPPRESSION OF THE VOICE OF MATTER BORN WITH AVICENNA BY THE TRADITION FOLLOWED BY AQUINAS

Öz:
The main goal of this study is to trace the path of the concept of substantive matter fromAristotle to Bruno. For this purpose, rst of all, how matter and nous are handled inAristotle's ontology will be revealed. After that, it will be mentioned how Plotinusreinterpreted the concepts of matter and nous outside of the framework established byAristotle, and how this interpretation left a legacy of considering matter as completelynegative and nous as sublime element in Medieval times. Avicenna, on the other hand, willbe considered as a philosopher who was unable to shatter the shackles of tradition andformulate his own unique understanding of matter in a coherent way due to Neo-Platonistelements contained in his theory, he paved the way for the revival of Aristotelian concept ofpositive matter and expanded the materialist lineage culminating in Bruno. Then, Aquinaswill be discussed as a philosopher adhering to the tradition created by Plotinus,attempting to identify nous with the spirit of afterlife and trying to repress gradually risingvoice of materialist lineage associated with Avicenna. Finally, it will be revealed howBruno's idea of innite universe based on his novel conceptulisation of matter was able toshatter the tradition's blockade and bring thought to euporia through determining theNew.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alighieri, Dante. İlahi Komedya - Cehennem. Çev. Rekin Teksoy. İstanbul: Oğlak, 1999.
  • Aquinas, Thomas. The Summa Theologica - Volume I. Çev. Father of the English Dominician Province. London: Encylopaedia Britannica Inc, 1952.
  • Aquinas, Thomas. On Evil. Çev. Richard Regan. New York: Oxford University Press, 2003.
  • Aquinas, Thomas. Varlık ve Öz. Çev. Oğuz Özügül. İstanbul: Say, 2007.
  • Aquinas, Thomas. “Varlık ve Öz Üzerine.” Çev. Betül Çotuksöken ve Saffet Babür. Metinlerle Ortaçağda Felsefe. Ed. Betül Çotuksöken ve Saffet Babür. Ankara: BilgeSu, 2007. 221-253.
  • Aquinas, Thomas. “Nedenler Kitabı Yorumu.” Çev. Mehmet Barış Albayrak. Nedenler Kitabı. Çev. Mehmet Barış Albayrak. İstanbul: Notos Kitap, 2014. 73-169.
  • Aristoteles. “De Caelo.” Çev. J. L. Socks. The Works of Aristotle, Volume II. Ed. William David Ross. London: Oxford University Press, 1966.
  • Aristoteles. “De Generatione et Corruptione.” Çev. Harold H. Joachim. The Works of Aristotle, Volume II. Ed. William David Ross. London: Oxford University Press, 1966.
  • Aristoteles. “Metaphysica.” Çev. William D. Ross. The Works of Aristotle, Volume VIII. Ed. William David Ross. London: Oxford University Press, 1966.
  • Aristoteles. “Topica.” The Works of Aristotle, Volume I. Çev. W. A. Pickard. Ed. William David Ross. London: Oxford University Press, 1968.
  • Aristoteles. Fizik. Çev. Saffet Babür. İstanbul: Yapı Kredi, 1997.
  • Aristoteles. Gökyüzü Üzerine. Çev. Saffet Babür. Ankara: Dost, 1997.
  • Aristoteles. Kategoriler. Çev. Saffet Babür. Ankara: İmge, 2002.
  • Aristoteles. İkinci Çözümlemeler. Çev. Ali Houshiary. İstanbul: Yapı Kredi, 2005.
  • Aristoteles. Metafizik. Çev. Y. Gurur Sev. İstanbul: Pinhan, 2018.
  • Bloch, Ernst. Rönesans Felsefesi. Çev. Hüsen Portakal. İstanbul: Cem, 2002.
  • Bloch, Ernst. İzler. Çev. Suzan Geridönmez. İstanbul: İletişim, 2010.
  • Bloch, Ernst. İbni Sina ve Aristotelesçi Sol. Çev. Tanıl Bora. İstanbul: İletişim, 2013.
  • Bruno, Giordano. Cause, Principle and Unity And Essays on Magic. Çev. ve Ed. Richard J. Blackwell ve Robert de Lucca. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
  • Bruno, Giordano. Küllerin Şöleni. Çev. Hüsen Portakal. İstanbul: Cem, 2004.
  • Copernicus, Nicolaus. Göksel Kürelerin Devinimi Üzerine. Çev. C. Cengiz Çevik. İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2010.
  • Copleston, Frederick, C. Aquinas - An Introduction to the Life and Work of the Great Medieval Thinker. London: Penguin Group Press, 1988.
  • Corbin, Henry. İslam Felsefesi Tarihi: Başlangıçtan İbn Rüşd’ün Ölümüne Kadar (1198). Çev. Hüseyin Hatemî. İstanbul: İletişim, 1986.
  • Dörrie, Heinrich. “Eskiçağ’da Aristotelesçilik.” Çev. Kaan H. Ökten. Cogito 78 (2014): 43-58.
  • Emilsson, Eyjólfur K. Plotinus. New York: Routledge, 2017.
  • Gutas, Dimitri. Yunanca Düşünce Arapça Kültür - Bağdat’ta Yunanca-Arapça Çeviri Hareketi ve Erken Abbasi Toplumu. Çev. Lütfü Şimşek. İstanbul: Kitap, 2015.
  • Güzel, Cemal. Teori Kavramı Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1988.
  • Hadot, Pierre. Plotinos ya da Bakışın Saflığı. Çev. Özcan Doğan. Ankara: Doğu-Batı, 2016.
  • İbn Sînâ. Fizik I. Çev. Muhittin Macit ve Ferruh Özpilavcı. İstanbul: Litera, 2004.
  • İbn Sînâ. Metafizik I. Çev. Ekrem Demirli ve Ömer Türker. İstanbul: Litera, 2004.
  • İbn Sînâ. Metafizik II. Çev. Ekrem Demirli ve Ömer Türker. İstanbul: Litera, 2005.
  • İbn Sînâ. The Metaphysics of Healing. Çev. Michael E. Marmura. Utah: Brigham Young University Press, 2005.
  • İbn Sînâ. Kategoriler. Çev. Muhittin Macit. İstanbul: Litera, 2010.
  • İbn Sînâ. En-Necât - Felsefenin Temel Konuları. Çev. Kübra Şenel. İstanbul: Kabalcı, 2013.
  • Ingegno, Alfonso. “Introduction.” Cause, Principle and Unity and Essays on Magic. Ed. Giordano Bruno, Richard J. Blackwell ve Robert de Lucca. Cambridge: Cambridge University Press, 2003. VII-XXIX.
  • Ingegno, Alfonso. “The New Philosophy of Nature.” The Cambridge History of Renaissance Philosophy. Ed. Charles. B. Schmitt ve diğerleri. Cambridge: Cambridge Universtiy Press, 2003. 236-263.
  • Koyré, Alexandre. “Ortaçağ Felsefesinde Aristotelesçilik ile Platonculuk.” Çev. Kurtuluş Dinçer. Bilim Tarihi Yazıları 1. Ankara: Tübitak, 2002. 13-49.
  • Laertios, Diogenes. Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri. Çev. Candan Şentuna. İstanbul: Yapı Kredi, 2013.
  • Liddell, H. George ve Robert Scott, ed. A Greek-English Lexicon. New York: Oxford University Press, 1996.
  • O’Brien, Denis. “Plotinus on Matter and Evil.” The Cambridge Companion to Plotinus. Ed. Lloyd P. Gerson. Cambridge: Cambridge University Press, 2005. 171-195.
  • Owens, Joseph. “Aristotle and Aquinas.” The Cambridge Companion to Aquinas. Ed. Norman Kretzmann ve Eleonore Stump. Cambridge: Cambridge University Press, 1999. 38-59.
  • Platon. “Timaeus.” The Collected Dialogues of Plato Including Letters. Çev. Benjamin Jet. Ed. Edith Hamilton ve Huntington Cairns. New Jersey: Princeton University Press, 1973. 1151-1211.
  • Platon. Parmenides. Çev. Saffet Babür. İstanbul: Ara, 1989.
  • Plotinos. “Dokuzluklar (Enneades) Altıncı Kitap IX” Çev. Betül Çotuksöken ve Saffet Babür. Metinlerle Ortaçağda Felsefe. Ed. Saffet Babür ve Betül Çotuksöken. Ankara: BilgeSu, 2007. 45-49.
  • Plotinos. The Enneads. Çev. Stephen MacKenna. London: Faber and Faber Limited, 1969.
  • Plotinos. Plotinus in Seven Volumes, Enneads V 1-9. Çev. A. H. Armstrong. Cambridge: Harvard University Press, 1984.
  • Porphyry. “On the Life of Plotinus and the Arrangement of His Work.” The Enneads. Çev. Stephen MacKenna. London: Faber and Faber Limited, 1969. 1-20.
APA Demir B (2020). BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. , 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
Chicago Demir Barışcan BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. (2020): 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
MLA Demir Barışcan BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. , 2020, ss.466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
AMA Demir B BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. . 2020; 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
Vancouver Demir B BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. . 2020; 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
IEEE Demir B "BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI." , ss.466 - 504, 2020. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
ISNAD Demir, Barışcan. "BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI". (2020), 466-504. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
APA Demir B (2020). BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 60(2), 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
Chicago Demir Barışcan BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 60, no.2 (2020): 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
MLA Demir Barışcan BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, vol.60, no.2, 2020, ss.466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
AMA Demir B BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 2020; 60(2): 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
Vancouver Demir B BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 2020; 60(2): 466 - 504. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
IEEE Demir B "BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI." Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 60, ss.466 - 504, 2020. 10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2
ISNAD Demir, Barışcan. "BRUNO'YLA BİRLİKTE DOĞAN YENİ MADDE KAVRAYIŞININARDINDAKİ ARİSTOTELESÇİ DEVLER SAVAŞI: İBN SÎNÂ'YLABİRLİKTE YÜKSELEN MADDENİN SESİNİN AQUİNAS'IN TÂBİOLDUĞU GELENEK TARAFINDAN BASTIRILIŞI". Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 60/2 (2020), 466-504. https://doi.org/10.33171/dtcfjournal.2020.60.2.2