Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi

İsa SAĞBAŞ, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Maliye Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye)
Ali BALKI (Afyon Kocatepe Üniversitesi, Dazkırı Meslek Yüksekokulu, Afyonkarahisar, Türkiye)
Maliye Dergisi
10 0
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 179 Sayfa Aralığı: 55 - 70 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-05-2021

Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi

Öz:
Asimetrik bilgi, piyasa ekonomisinin başarısız olmasının nedenlerindendir. İlk kez Akerlof tarafından ifade edilen asimetrik bilgi, risk ve belirsizlik nedeniyle sigorta ve kredi piyasaların işleyişini bozmaktadır. Fizik biliminin birçok bilim dalıyla ilişkisi bulunmaktadır. Fizik ile ekonomi ilişkisinin incelendiği alan ekonofizik olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmada, kuantum fiziğiyle asimetrik bilginin ortak noktası olan belirsizlik, ekonofizik yaklaşımıyla incelenmektedir. Kuantum fiziğinin ekonomi ve asimetrik bilgiyle ilgili ilke ve varsayımları incelenmiştir. Kuantum fiziği ve asimetrik bilgideki belirsizlik, sigorta sektörü örneğiyle ele alınmıştır. Elde edilen bulgulara göre kuantum fiziğinde ele alınan ve doğada da varolan belirsizliğin, piyasa ekonomisinde alıcı ve satıcı arasında mevcut olan belirsizlikle benzer özellikler taşıdığı iddia edilebilir.
Anahtar Kelime:

Correlation of Economy And Physics in the Context of Asymmetric Information

Öz:
Asymmetric information is one of the reasons why the market economyfails. Asymmetric information, first named by Akerlof, disrupts the functioning of insurance and credit markets due to risk and uncertainty.Physics has a relationship with many branches of science. The field in whichthe relationship between physics and economy is studied is calledeconophysics. In this study, the uncertainty, which is the common point ofquantum physics and asymmetric information, is investigated with theeconophysics approach. Principles and assumptions of quantum physicsrelated to economics and asymmetric information is expained. Quantumphysics and the uncertainty in asymmetric information are discussed withthe insurance industry case. According to the findings obtained, it can beargued that the uncertainty that is addressed in quantum physics and existsin nature has similar characteristics with the uncertainty that exists betweenthe buyer and seller in the market economy.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akerlof, G.A. (1970), “The Market for “Lemons”: Quality Uncertainty and the Market Mechanism”, The Quarterly Journal of Economics, 84(3), 488-500.
  • Arslan, M.O. (2018), “Vergi Kaçırma Analizinde İki Yeni Yöntem: Ajan Tabanlı Modelleme ve Ekonofizik”, Yönetim ve Ekonomi, 25(2), 451-475.
  • Arthur, W.B., Durlauf, S. ve Lane, D. (1997), “The Economy as an Evolving Complex System II”, http://tuvalu.santafe.edu/~wbarthur/Papers/ ADL_Intro.pdf (Erişim Tarihi: 13.08.2020)
  • Arthur, W.B. (1999), “Complexity and the Economy”, Science, 284(5411), 107-109.
  • Beinhocker, E.D. (2006), The Origin of Wealth: Evolution, Complexity, and the Radical Remaking of Economics, Random House, Business Books: McKinsey & Company.
  • Berta, M., Christandl, M., Colbeck, R., Renes, J.M. ve Renner, R. (2010), “The Uncertainty Principle in the Presence of Quantum Memory”, Nature Physics, 6, 659-662.
  • Blatter, G. (2000), “Schrödinger’s Cat is Now Fat”, Nature, 406, 25-26. Busch, P., Heinonen, T. ve Lahti, P. (2007), “Heisenberg’s Uncertainty Principle”, Physics Reports, 452, 155-176.
  • Bohr, N. (1913), “On the Constitution of Atoms and Molecules”, The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science, 151(26), 1-25.
  • Bohr, N. (1935), “Can Quantum-Mechanical Description of Physical Reality be Considered Complete?”, Physical Review, 48, 696-702.
  • Can, M. ve Doğan, B. (2018), “Ekonomik Kompleksite ve Finansal Gelişme İlişkisi: Türkiye Örnekleminde Ampirik Bir Analiz”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(638), 5-16.
  • Carbone, A., Kaniadakis, G. ve Scarfone A.M. (2007), “Where do We Stand on Econophysics”, Physica A, 382(1), 11-14.
  • Colander, D. (2000), “Introduction”, D. Colander (der.) Complexity and the History of Economic Thought: Perspectives on the History of Economic Thought içinde, London and New York: Routledge, 1-12.
  • De Broglie, L. (1924), “A Tentative Theory of Light Quanta”, The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science, 278(47), 446-458.
  • Dönmez, C.Ç. ve Atalan, A. (2018), “Ekonofizik Yaklaşımı ile Kentsel Rekabetçilik İndeksinin Oluşturulması”, Electronic Journal of Social Sciences, 17(66), 549-560.
  • Einstein, A. (1905), “Über die von der Molekularkinetischen Theorie der Wärme Geforderte Bewegung von in Ruhenden Flüssigkeiten Suspendierten Teilchen”, Annalen der Physik, 17(4), 549-560.
  • Einstein, A., Podolsky, B. ve Rosen, N. (1935), “Can Quantum-Mechanical Description of Physical Reality be Considered Complete?”, Physical Review, 47, 777-780.
  • Eren, E. (2013), “Kompleksite İktisadı ve Ajan-Temelli Modelleme: Metodolojik Bir Yaklaşım”, Türkiye Ekonomi Kurumu, Tartışma Metni No: 2013/3.
  • Eser, R. ve Kırer, H. (2009), “İktisat ve Fizik İlişkisinden, Ekonofizik Kavramına”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 24(284), 46-76.
  • Fisher, I. (1933), “Statistics in the Service of Economics”, Journal of the American Statistical Association, 28(181), 1-13.
  • Fritzsch, H. (2012), Yanılıyorsunuz Einstein! Newton, Einstein, Heisenberg ve Feynman Kuantum Fiziğini Tartışıyor, O. Duman (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Gribbin, J. (2013), Erwin Schrödinger ve Kuantum Devrimi, B.M. Baysal (çev.), İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Hayek, F.A. (1945), “The Use of Knowledge in Society”, The American Economic Review, 35(4), 519-530.
  • Heisenberg, W. (1927), “Über den Anschaulichen Inhalt der Quantentheoretischen Kinematik und Mechanik”, Zeitschrift für Physik, 43(3-4), 172-198.
  • Heisenberg, W. (1958a), “Physics and Philosophy (Chapter 2: The History of Quantum Theory)”, https://www.marxists.org/reference/subject/ philosophy/works/ge/heisenb2. htm (Erişim Tarihi: 28.07.2020)
  • Heisenberg, W. (1958b), “Physics and Philosophy (Chapter 3: The Copenhagen Interpretation of Quantum Theory)”, https://www.marxists.org/reference/subject/philosophy/works/ge/heisenb 3.htm (Erişim Tarihi: 04.08.2020)
  • Jensen, M.C. ve Meckling, W.H. (1976), “Theory of the Firm: Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure”, Journal of Financial Economics, 3(4), 305-360.
  • Kahneman, D. ve Tversky, A. (1979), “Prospect Theory: An Analysis of Decisions Under Risk”, Econometrica, 47(2), 263-291.
  • Keynes, J.M. (1937), “The General Theory of Employment”, The Quarterly Journal of Economics, 51(2), 209-223.
  • Kırer, H. ve Eren, E. (2015), “İktisat-Fizik İlişkisine Tarihsel Bakış”, International Economics Journal, 4(2), 25-60.
  • Knight, F.H. (1921), Risk, Uncertainty and Profit, Boston and New York: Houghton Mifflin Company.
  • Mirowski, P. (1989), More Heat than Light: Economics as Social Physics, Physics as Nature’s Economics, United Kingdom: Cambridge University Press.
  • Mishkin, F.S. ve Strahan, P.E. (1999), “What Will Technology Do To Financial Structure?”, NBER Working Paper, 6892, National Bureau of Economic Research, Cambridge.
  • Ocak, M.E. (2020), “Bir Kuantum Kütleçekimi Kuramına Gerek Var mı?”, Bilim ve Teknik, 626, 72-79.
  • Öğüt, K. (2019), “Kompleksite İktisadı Çerçevesinde Keynes ve Keynesyen Makro İktisat: Metodolojik Bir Analiz”, Yıldız Social Science Review, 4(2), 137-152.
  • Öner, M.Y. (2000), Diyalektik: Olasılıktan Determinizme Doğru, İstanbul: Belge Yayınları.
  • Planck, M. (1895), “Ueber den Beweis des Maxwell'schen Geschwindigkeits Vertheilungsgesetzes unter Gasmolecülen”, Annalen der Physik, 291(5), 220-222.
  • Planck, M. (1900), “Entropie und Temperatur Strahlender Wärme”, Annalen der Physik, 306(4), 719-732.
  • Prevedel, R., Hamel, D.R., Colbeck, R., Fisher, K. ve Resch, K.J. (2011), “Experimental Investigation of the Uncertainty Principle in the Presence of Quantum Memory and its Application to Witnessing Entanglement”, Nature Physics, 7, 757-761.
  • Robertson, H.P. (1929), “The Uncertainty Principle”, Physical Review, 34, 163-164.
  • Rosser, J.B. (1999), “On the Complexities of Complex Economic Dynamics”, Journal of Economic Perspectives, 13(4), 169-192.
  • Rothschild, M. ve Stiglitz, J.E. (1976), “Equilibrium in Competitive Insurance Markets: An Essay on the Economics of Imperfect Information”, The Quarterly Journal of Economics, 90(4), 629-649.
  • Rutherford, E. (1911), “The Scattering of α and β Particles by Matter and the Structure of the Atom”, The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science, 125(21), 669-688.
  • Săvoiu, G. ve Simăn, I.I. (2008), “Some Relevant Econophysics’ Moments of History, Definitions, Methods, Models and New Trends”, Romanian Economic and Business Review, 3(3), 29-41.
  • Schinckus, C. (2009), “Economic Uncertainty and Econophysics”, Physica A, 388(20), 4415-4423.
  • Schrödinger, E. (1926), “Quantisierung als Eigenwertproblem”, Annalen der Physik, 80(13), 437-490.
  • Schrödinger, E. (1935), “The Present Status of Quantum Mechanics”, Die Naturwissenschaften, 48(23), 1-26.
  • Sonüstün, B. ve Gül, S. (2012), “Ekonofizik: Ekonomi ve Fizik İlişkisine Güncel Bir Bakış”, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 35-43.
  • Soyyiğit, S. (2018), “OECD Kurucu Ülkelerinde Ekonomik Kompleksite Düzeyi ile Kişi Başına Düşen GSYH Arasındaki İlişki: Panel Eşbütünleşme Analizi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 21(2), 374-392.
  • Spence, A.M. (1973), “Job Market Signaling”, The Quarterly Journal of Economics, 87(3), 355-374.
  • Stanley, H.E., Afanasyev, V., Amaral, L.A.N., Buldyrev, S.V., Goldberger, A.L., Havlin, S., Leschhorn, H., Maass, P., Mantegna, R.N., Peng, C.K., Prince, P.A., Salinger, M.A., Stanley, M.H.R. ve Viswanathan, G.M. (1996), “Anomalous Fluctuations in the Dynamics of Complex Systems: From DNA and Physiology to Econophysics”, Physica A, 224(1-2), 302-321.
  • Stanley, H.E., Amaral, L.A.N., Canning, D., Gopikrishnan, P., Lee, Y. ve Liu, Y. (1999), “Econophysics: Can Physicists Contribute to the Science of Economics?”, Physica A, 269(1), 156-169.
  • Stapp, H.P. (1972), “The Copenhagen Interpretation”, American Journal of Physics, 40, 1098-1116.
  • Tarlacı, S. (2017), Schrödinger’in Kedisi Neden Şizofren Oldu? Kuantum Fiziğinin Değişimi, Felsefe ve Mistisizm, İstanbul: Destek Yayınları.
  • Tversky, A. ve Kahneman, D. (1974), “Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases”, Science, 185(4157), 1124-1131.
  • Ulusoy, T. (2017), “Ekonofizik ve Fiziksel Entropi”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 138-149.
  • Waldrop, M.M. (1992), Complexity: The Emerging Science at the Edge of Order and Chaos, New York: Simon & Schuster Paperbacks.
  • Wolf, F.A. (2019), Kuantum Bilmecesi: Bilimci Olmayanlar İçin Yeni Fizik, M. Doğan (çev.), İstanbul: Omega Yayınları.
  • Yakovenko, V.M. (2008), “Econophysics, Statistical Mechanics Approach to”, R.A. Meyers (der.), Encyclopedia of Complexity and System Science içinde, Springer, 1-24.
  • Yegorov, Y. (2007), “Econo-physics: A Perspective of Matching Two Sciences”, Evolutionary and Institutional Economics Review, 4(1), 143-170.
  • Zeckhauser, R. (2005), “Insurance”, R. Henderson (der.), The Concise Encyclopedia of Economics içinde, California: Liberty Fund, 281-284.
APA SAĞBAŞ İ, BALKI A (2020). Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. , 55 - 70.
Chicago SAĞBAŞ İSA,BALKI ALİ Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. (2020): 55 - 70.
MLA SAĞBAŞ İSA,BALKI ALİ Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. , 2020, ss.55 - 70.
AMA SAĞBAŞ İ,BALKI A Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. . 2020; 55 - 70.
Vancouver SAĞBAŞ İ,BALKI A Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. . 2020; 55 - 70.
IEEE SAĞBAŞ İ,BALKI A "Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi." , ss.55 - 70, 2020.
ISNAD SAĞBAŞ, İSA - BALKI, ALİ. "Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi". (2020), 55-70.
APA SAĞBAŞ İ, BALKI A (2020). Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. Maliye Dergisi, 0(179), 55 - 70.
Chicago SAĞBAŞ İSA,BALKI ALİ Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. Maliye Dergisi 0, no.179 (2020): 55 - 70.
MLA SAĞBAŞ İSA,BALKI ALİ Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. Maliye Dergisi, vol.0, no.179, 2020, ss.55 - 70.
AMA SAĞBAŞ İ,BALKI A Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. Maliye Dergisi. 2020; 0(179): 55 - 70.
Vancouver SAĞBAŞ İ,BALKI A Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi. Maliye Dergisi. 2020; 0(179): 55 - 70.
IEEE SAĞBAŞ İ,BALKI A "Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi." Maliye Dergisi, 0, ss.55 - 70, 2020.
ISNAD SAĞBAŞ, İSA - BALKI, ALİ. "Asimetrik Bilgi Bağlamında Ekonomive Fizik Bilimi İlişkisi". Maliye Dergisi 179 (2020), 55-70.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 17:43

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları