Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 39 - 70 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-05-2021
Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı
Öz: Dağlık Karabağ uyuşmazlığı, uluslararası barış ve güvenliği tehdit eden bir uluslararası uyuşmazlıktır.Uyuşmazlığın barışçı çözümünün önünde çeşitli engeller bulunmaktadır. Ancak, taraflara, bölgeye veuluslararası topluma kazandıracakları düşünüldüğünde uyuşmazlığın barışçı çözümünün uluslararası hukuk açısından arz ettiği önem anlaşılmaktadır. Bu önem, uyuşmazlığın barışçı çözümü önündeki engellerin aşılması ve uyuşmazlığın barışçı yoldan çözülmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Uyuşmazlığınbarışçı çözümü konusunda şimdiye kadar yoğun olarak kullanılan barışçı çözüm yolları arasında görüşmeler, arabuluculuk ve uluslararası örgütler çerçevesinde çözüm yer almaktadır. Uyuşmazlığın barışçıçözümünün uluslararası hukuk açısından arz ettiği önem bundan sonraki süreçte uyuşmazlığın barışçıçözümü konusunda diplomatik ve yargısal bütün barışçı çözüm yollarından mümkün olduğunca etkinşekilde yararlanılmasını gerektirmektedir. Azerbaycan’ın barışçı çözümden yana olan tutumu ve uluslararası hukuk kuralları açısından söz konusu olan haklılığı, bütün barışçı çözüm yollarından mümkünolduğunca etkin şekilde yararlanmasına imkan vermektedir. Ermenistan’ın uluslararası hukuk kurallarıaçısından söz konusu olan haksızlığı ise uyuşmazlığın barışçı çözümüne karşı bir tutum sergilemesine veuyuşmazlığın çözümsüz kalmasına sebep olmaktadır.
Anahtar Kelime: Peaceful Solution Ways of Disputes in International Law and Nagorno Karabagh Dispute
Öz: Nagorno-Karabagh dispute is an international dispute that threatens international peace and security. There are various obstacles to the peaceful resolution of the dispute. However, considering the benefit to the parties, the region and the international community, the importance of the peaceful resolution of the dispute in terms of international law is understood. This importance reveals that the obstacles to the peaceful settlement of the dispute must be overcome and the dispute must be resolved peacefully. Among the peaceful resolutions that have been used extensively on the peaceful settlement of the dispute till now, there are the negotiations, mediation and resolution within international organizations. The importance of the peaceful resolution of the dispute in terms of international law requires the use of all diplomatic and judicial peaceful remedies in maximum efficiency for the peaceful settlement of the dispute in the upcoming period. Azerbaijan’s attitude in favor of peaceful solution and its rightfulness in terms of international law rules enable it to benefit from the ways of peaceful solution as effectively as possible. Armenia’s unfairness in terms of international law rules causes it to take an attitude against the peaceful resolution of the dispute and to let it remain unsolved.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- ABASOV, Ali/KHACHATRIAN Haroutiun: The Karabakh Conflict Variants of Settlement: Concepts and Reality, Baku-Yerevan, 2006.
- ABDULLAHZADE, Cavid: Hukuki Yönleriyle Dağlık Karabağ Sorunu, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2014.
- ARAS, Osman Nuri: “Karabağ Ekonomisi ve Karabağ Savaşının Ekonomik Etkileri”, Karabağ Savaşı: Siyasi-Hukuki-Ekonomik Analiz, (Ed.) ARAS, Osman Nuri, Kafkasya Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, Bakü 2008, s. 143 - 153.
- ASLANLI, Araz: Qarabağ Problemi: Tarixi, Mahiyyəti, Həll Prosesi, Araz Tədqiqatlar Mərkəzi, Bakı, 2009.
- ASLANLI, Araz: Yeni Küresel Mücadelede Kafkasya ve Karabağ Sorunu, Eko Avrasya Yayınları, Ankara, 2013.
- BMGK’nin 822 sayılı Kararı. (http://unscr.com/en/ resolutions/822, erişim: 21.01.2020).
- BMGK’nin 853 sayılı Kararı. (http://unscr.com/en/ resolutions/853, erişim: 21.02.2020).
- BMGK’nin 874 sayılı Kararı. (http://unscr.com/en/ resolutions/874, erişim: 21.01.2020).
- BMGK’nin 884 sayılı Kararı. (http://unscr.com/en/ resolutions/884, erişim: 21.01.2020).
- BOZKURT, Enver/ERDAL, Selcen/POYRAZ, Yasin: Devletler Hukuku, 9. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
- CAFEROV, Nazim/ASLANLI, Aras: “Karabağ Sorununda Ateşkes ve Rusya”, Ermeni Araştırmaları, Sa. 53, s. 239 - 259.
- CAŞIN, M. Hakkı/KISACIK, Sina: Kafkasya’da Azerbaycan - Ermenistan Uyuşmazlığı: Çatışma - Barış Sarkacı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
- CORNELL, Svante E.: Azerbaijan Since Independence, M. E. Sharpe, Armonk, New York, London, England, 2011.
- ÇELİK, Edip F.: Milletlerarası Hukuk İkinci Kitap, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1987.
- DE WAAL, Thomas: Karabağ: Barış ve Savaş Süreçlerinde Ermenistan ve Azerbaycan, (Çev.) SONE, Didem, Hrant Dink Vakfı Yayınları, İstanbul, 2014.
- GÜNDÜZ, Aslan: Milletlerarası Hukuk: Konu Anlatımı, Temel Belgeler, Örnek Kararlar, (Ed.) GÜNEL, Reşat Volkan, 9. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2018.
- HÜSEYNOV, Lətif: Beynəlxalq Huquq, Qanun Nəşriyyatı, Bakı, 2012.
- İBAYEV, Vefaddin: “Dağlık Karabağ Savaşının Hukuki ve Siyasi Boyutları”, (Ed.) ARAS, Osman Nuri, Karabağ Savaşı: Siyasi-Hukuki-Ekonomik Analiz, Kafkasya Araştırmaları Enstitüsü Yayınları, Bakü 2008, s. 35 - 64.
- KAYA, İslam Safa: “Uluslararası Örnekler Çerçevesinde Uluslararası Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, C. VII, Sa. 2/1, 2017, s. 153 - 163.
- KAZIMIROV, Vladimir: Peace to Karabakh Russia’s Mediation in the Settlement of the Nagorno-Karabakh Conflict, VES MIR Publishers, Moscow, 2014.
- KURAN, Selami/AYDIN OKUR, Derya/SARIBEYOĞLU, Meltem/GÜNEL, Reşat Volkan, Uluslararası Hukuk Temel Metinler, 3. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2014.
- MACLACHLAN, Fıona, PEART, Ian: Hocalı Bir Savaş Suçuna Tanıklık Ermenistan Sanık Sandalyesinde, (Çev.) BAKSOY, Rüstem, Büke, Uğur, Teas Press, İstanbul, 2017.
- MAKİLİ-ALİYEV, Kamal: Nagorno-Karabakh Conflict in International Legal Documents and International Law, Stratəji Araşdırmalar Mərkəzi, Baku, 2013.
- MALANCZUK, Peter: Akehurst’s Modern Introduction to International Law, 7. Edition, Routledge, London and New York, 1997.
- MENGİLER, Özgür: Birleşmiş Milletler Çerçevesinde Uluslararası Uyuşmazlıkların Barışçı Çözümü, Platin Yayınları, Ankara, 2005.
- MERAY, Seha L.: Devletler Hukukuna Giriş İkinci Cilt, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1975.
- MİRZAZADE, Aydın: Karabağ Düğümü, İmleç Kitap, İstanbul, 2014.
- ÖZYILMAZ, Emine Vildan: “Geçmişten Günümüze Dağlık Karabağ”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. XV, Sa. 2, s. 191 - 208.
- PAŞAYEVA, Ganire, MEMETOVA, Havva: Hocalı Soykırımı: Tanıkların Dilinden, Elm ve Tehsil, Bakı, 2011.
- PAZARCI, Hüseyin: Uluslararası Hukuk Dersleri 4. Kitap, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006. SAM, The Nagorno Karabakh Conflict: A Historical and Legal Apprisal, Strateji Araşdırmalar Mərkəzi, Baku, 2013
- SHAW, Malcolm N.: Uluslararası Hukuk, 8. Baskı, Çev.: ACER, Yücel/KAYA, İbrahim/DEMİRTEPE M. Turgut/ŞİMŞEK, G. Engin, Türkiye Bilimler Akademisi, Ankara, 2018.
- SUR, Melda: Uluslararası Hukukun Esasları, 12. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2018.
- SÜLEYMANOV, Elxan/SÜLEYMANOV, Vurğun: Ermənistan’ın Azərbaycan’a Qarşı Silahlı Təcavüzü və İşğalın Ağır Nəticələri, Qrifli Nəşr, Bakı, 2012.
- ŞAHİNOĞLU, Elxan: Dağlıq Qarabağ: Statussuz Status, Dünyanın 10 Muxtariyyət Təcrübəsi, Qanun Nəşrlər Evi, Bakı, 2010
- ŞAHTAXTI, Sabir: Soykırımdan Hocalı’ya, Bilgesam Yayınları, İstanbul, 2018.
- The Permanent Court of International Justice: The Mavrommatis Palestine Concessions, (https:// www.icj-cij.org/files/permanent-court-of-internationaljustice/serie_A/A_02/06_Mavrommatis_en_Palestine_Arret.pdf, erişim: 18.05.2019).
- Uluslararası Adalet Divanı Statüsü, (http://legal. un.org/avl/pdf/ha/sicj/icj_statute_e.pdf, erişim: 16.06.2019).
- ÜNYILMAZ, Habip: Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Diplomatik Yollarla Çözümü, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2017.
- 1899 ve 1907 Lahey Uluslararası Uyuşmazlıkların Barışçı Çözümü Sözleşmeleri, (https://archive. org/details/hagueconventions00inteuoft/page/ n5, erişim: 09.06.2019).
- 1970 tarihli Devletler Arasında Dostça İlişkiler ve İşbirliğine İlişkin Uluslararası Hukuk Prensipleri Hakkındaki Bildiri, (https://www.un.org/ruleoflaw/files/3dda1f104.pdf, erişim: 25.04.2020).
- 1982 tarihli Manila Bildirisi (https://legal.un.org/ avl/pdf/ha/mdpsid/mdpsid_e.pdf, erişim: 25.04.2020).
- (https://www.osce.org/mc/40270?download=true, erişim: 30.04.2020).
- (https://www.osce.org/mc/29121?download=true, erişim: 30.04.2020).
- (https://www.osce.org/mc/39554?download=true, erişim: 30.04.2020).
- (https://www.osce.org/mc/39539?download=true, erişim: 30.04.2020).
- (https://justiceforkhojaly.org/, erişim: 06.05.2020).
| APA | ısayev T (2020). Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. , 39 - 70. |
| Chicago | ısayev Tuğçe Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. (2020): 39 - 70. |
| MLA | ısayev Tuğçe Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. , 2020, ss.39 - 70. |
| AMA | ısayev T Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. . 2020; 39 - 70. |
| Vancouver | ısayev T Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. . 2020; 39 - 70. |
| IEEE | ısayev T "Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı." , ss.39 - 70, 2020. |
| ISNAD | ısayev, Tuğçe. "Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı". (2020), 39-70. |
| APA | ısayev T (2020). Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8(1), 39 - 70. |
| Chicago | ısayev Tuğçe Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 8, no.1 (2020): 39 - 70. |
| MLA | ısayev Tuğçe Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.8, no.1, 2020, ss.39 - 70. |
| AMA | ısayev T Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 8(1): 39 - 70. |
| Vancouver | ısayev T Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2020; 8(1): 39 - 70. |
| IEEE | ısayev T "Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı." Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8, ss.39 - 70, 2020. |
| ISNAD | ısayev, Tuğçe. "Uluslararası Hukukta Uyuşmazlıkların Barışçı Çözüm Yolları ve Dağlık Karabağ Uyuşmazlığı". Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 8/1 (2020), 39-70. |
