SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ
Yıl: 2021 Cilt: 20 Sayı: 78 Sayfa Aralığı: 1155 - 1174 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17755/esosder.778828 İndeks Tarihi: 19-05-2021
SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ
Öz: Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kanıt kullanma becerisine ilişkin görüşlerinin belirlenmesinin amaçlandığı buaraştırma, nitel araştırma desenlerinden biri olan olgubilim desenine uygun olarak yürütülmüştür.Araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılı bahar dönemi Elazığ il merkezinde görev yapan9’u kadın 11’i erkek toplam 20 sosyal bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma grubu gönüllülük esasınadayalı olarak, amaçsal örnekleme stratejilerinden biri olan uygun örnekleme ile belirlenmiştir. Araştırmaverileri görüşme tekniği ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiş olup, veriler içerikanalizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin kanıt kullanmabecerisini kaynakları kullanabilme yeteneği olarak ifade ettikleri ve kanıt kullanımının analiz, akıl yürütme,araştırma, eleştirel düşünme, tarihsel empati gibi becerilerin gelişimini etkileyebileceğini belirttiklerigörülmüştür. Öğretmenlerin bu becerinin kazandırılmasında farklı yöntem ve tekniklerden yararlandıkları veçeşitli kanıt türlerini kullandıkları belirlenmiştir. Kanıt kullanma becerisinin kazandırılmasındaöğretmenlerin, öğrenci düzeyinin uygun olmaması, kanıtlara ulaşamama, izin ve maliyet sorunu gibi bazıproblemler yaşadığı tespit edilmiştir. Öğretmenler, kanıt kullanma becerisinin etkili bir şekildekazandırılabilmesi için öğrencinin aktif kılınarak daha fazla görsel-işitsel kanıtların tercih edilmesinin,öğrenci gelişim düzeyinin dikkate alınmasının, farklı yöntem ve tekniklerin daha fazla kullanılmasınınönemli olduğunu belirtmişlerdir. Bu sonuçlardan hareketle, tercih edilen kanıtların öğrenci düzeyine uygunolmasına dikkat edilmeli ve öğrencinin aktif olması sağlanmalıdır.
Anahtar Kelime: SOCIAL STUDIES TEACHERS’ VIEWS ON THE SKILL OF USING EVIDENCE
Öz: Aimed to determine social studies teachers’ views on the skill of using evidence, the study employed the phenomenology design, one of the qualitative research designs. The study group consisted of a total of 20 social studies teachers, 9 female and 11 male, who were working in the city center of Elazig city center during the spring semester of the 2019-2020 academic year. The study group was determined on a voluntary basis using convenience sampling, which is one of the purposeful sampling strategies. The study data were collected by interview technique using a semi-structured interview form, and the data were analyzed with the content analysis method. According to the study results, social studies teachers referred to the skill of using evidence as the ability to use resources and stated that using evidence may affect the development of skills such as analysis, reasoning, research, critical thinking, and historical empathy. The study revealed that teachers made use of different methods and techniques and used various types of evidence for students to gain this skill. While making students gain the skill of using evidence, teachers experienced some problems such as the evidence not being appropriate to the student level, inability to access evidence, permission, and cost. Teachers expressed that in order for students to gain the skill of using evidence effectively it is important to make the student active, to prefer more audio-visual evidence, to consider the level of student development, and to use different methods and techniques more. Based on these results, attention should be paid to ensure that the chosen evidence is appropriate for the student level and the student should be active.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acar, H. (2013). Ortaöğretim coğrafya kitaplarında kanıt kullanma becerisinin incelenmesi ve öğrencinin akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Aktın, K. (2016). Sosyal bilgiler derslerinde tarih konularının öğretimi. D. Dilek (Ed), Sosyal Bilgiler Eğitimi (ss. 91-117). Pegem Akademi.
- Alabaş, R. (2007). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde kanıt temelli öğrenme modeli: Bir eylem araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Barton K. C. (1997). I just kinda know: Elementary students' ideas about historical evidence, Theory and Research in Social Education, 25(4), 407-430. Retrieved from https://doi.org/10.1080/00933104.1997.10505821
- Bekret, D. (2019). Kanıt temelli güncel olayların sosyal bilgiler dersinde kullanımına yönelik bir eylem araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Bondie, R. (2015). A digital teaching platform to further and assess use of evidence-based practices. Rural Special Education Quarterly, 34(1), 23-29. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1177/87568705150-3400106
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2019). Eğitimde Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
- Creswell, J.W. (2019). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. H. Ekşi (Çev. Ed.), 2012, Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları Merkezi.
- Creswell, J.W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Eds), 2013, Siyasal Kitabevi.
- Çelikkaya, T. (2019). 21.yüzyıl becerileri ve sosyal bilgiler öğretimi. T. Çelikkaya, Ç.
- Öztürk Demirbaş, T. Yıldırım ve H. Yakar (Eds), Yeni Program ve Ders İçeriklerine Göre Sosyal Bilgiler Öğretimi 1 (ss. 119-153). Pegem Akademi.
- Doğan, N. (2008). İlköğretim 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğretiminde tarihsel kanıt kullanımının etkililiği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L. & Allen, S. T. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. Sage.
- Feely, T. (1975). Predicting students' use of evidence: An aspect of critical thinking. Theory & Research in Social Education, 3(1), 63-72.
- Fortson, B. K. (2018). Identifying barriers to teacher implementation of evidence-based practices in middle-school reading. Unpublished doctorate dissertation, The University of Southern Mississippi, USA.
- Işık, H. (2008). İlköğretim 4.sınıf sosyal bilgiler dersi tarih dersi konularının öğretiminde kanıt temelli öğrenme modeli: Bir eylem araştırması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Kabapınar, Y. & Yetiş, A. (2019). Öğretmen ve öğrencilerin kanıt temelli tarih öğretimine ilişkin görüşleri: Bir durum saptaması. Turkish History Education Journal, 8(1), 231-262. Erişim adresi https://doi.org/10.17497/tuhed.555574
- Keskin, S. C. & Kaplan, E. (2012). Sosyal bilgiler ve tarih eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak oyuncak müzeleri. Electronic Journal of Social Sciences, 11(41), 95- 115.
- Kitson, A., Husbands, C., & Steward, S. (2011). Teaching and learning history 11–18: Understanding the past. Maidenhead. Open University Press.
- Kutluca, A. Y., Çetin, P. S. & Akbaş, M. (2020). An examination of the evidences used by the secondary school students in the process of socio-scientific argumentation: Global climate change sample. Bartın University Journal of Faculty of Education, 9(1), 36-48.
- Lytzerinou, E., & Lordanou, K. (2020). Teachers’ ability to construct arguments, but not their perceived self-efficacy of teaching, predicts their ability to evaluate arguments. International Journal of Science Education, 42(4), 617-634. Retrieved from https://doi.org/10.1080/09500693.2020.1722864
- Miles, M.B. & Huberman, A.M. (2019), Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi. S. Akbaba Altun & A. Ersoy (Çev. Eds.), 1994, Pegem Akademi.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2004). Sosyal bilgiler 4. ve 5. sınıf öğretim programı. Erişim adresi http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72
- Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı ilkokul ve ortaokul 4,5,6 ve 7. sınıflar. Erişim adresi http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354
- Mutluer, C. (2013). Sosyal bilgiler programlarında yer alan beceriler hakkında Sosyal Bilgiler öğretmen görüşleri (İzmir Menemen örneği). Electronic Turkish Studies, 8(7), 355-362. Erişim adresi http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5236
- Palaz, T. (2019). Kanıt kullanma. B, Aksoy, B. Akbaba & B. Kılcan (Eds), Sosyal Bilgilerde Beceri Eğitimi (ss. 307-334). Pegem Akademi.
- Patton, M.Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. M. Bütün & S. B. Demir (Çev. Eds.). 2000, Pegem Akademi.
- Picken, A. J. (2012). Using learning stories in secondary social studies: gathering, analysing and using evidence to support learners' conceptual understandings.
- Unpublished doctorate dissertation, Victoria University of Wellington, New Zeland.
- Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
- Sağlam, H. İ. & Bilgiç, S. (2018). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde kanıt temelli öğrenmenin etkililiğine ilişkin öğrenci görüşlerin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 8(2), 60-71. Erişim adresi https://doi.org/10.19126/suje.412094
- Stradling, R. (2001). Teaching 20th-century European History. Council of Europe Publishing.
- Şekerci, H. & Kabapınar, Y. (2019). Sosyal bilgiler derslerinde storyline yaklaşım ile bütünleştirilmiş kanıt temelli etkinliklerin kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 659-684.
- Şekerci, H. (2018). Sosyal bilgiler öğretiminde storyline yaklaşımının etkililiğinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şener, N. (2019). Ortaokul sosyal bilgiler dersinde tarihsel kanıt kullanımının öğrencilerin tutumlarına etkisi ve öğretmen görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri.
- Tavşancıl, E. & Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayıncılık.
- Tullos, A. & Woolley, J.D. (2009). The development of children’s ability to use evidence to ınfer reality status. Child Development, (80), 101-114. Retrieved from https://dx.doi.org/10.1111%2Fj.1467-8624.2008.01248.x
- Ulusoy, K. & Gülüm, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde tarih ve coğrafya konuları işlenirken öğretmenlerin materyal kullanma durumları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 10(2), 85-99.
- Yazıcı, F. (2020). Kanıt temelli sosyal bilgiler öğretimi. T. Çelikkaya, Ç. ÖztürkDemirbaş, T. Yıldırım & H. Yakar (Eds), Yeni Program ve Ders İçeriklerine Göre Sosyal Bilgiler Öğretimi II (ss. 381-398). Pegem Akademi.
- Yetiş, A. (2018). Öğretmen ve öğrencilerin kanıt temelli tarih öğretimine ilişkin görüşleri: Bir durum saptaması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
| APA | Öner Ü, KINACI M (2021). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. , 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| Chicago | Öner Ümmühan,KINACI Müşerref Kübra SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. (2021): 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| MLA | Öner Ümmühan,KINACI Müşerref Kübra SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. , 2021, ss.1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| AMA | Öner Ü,KINACI M SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. . 2021; 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| Vancouver | Öner Ü,KINACI M SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. . 2021; 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| IEEE | Öner Ü,KINACI M "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ." , ss.1155 - 1174, 2021. 10.17755/esosder.778828 |
| ISNAD | Öner, Ümmühan - KINACI, Müşerref Kübra. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ". (2021), 1155-1174. https://doi.org/10.17755/esosder.778828 |
| APA | Öner Ü, KINACI M (2021). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20(78), 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| Chicago | Öner Ümmühan,KINACI Müşerref Kübra SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20, no.78 (2021): 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| MLA | Öner Ümmühan,KINACI Müşerref Kübra SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.20, no.78, 2021, ss.1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| AMA | Öner Ü,KINACI M SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(78): 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| Vancouver | Öner Ü,KINACI M SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(78): 1155 - 1174. 10.17755/esosder.778828 |
| IEEE | Öner Ü,KINACI M "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20, ss.1155 - 1174, 2021. 10.17755/esosder.778828 |
| ISNAD | Öner, Ümmühan - KINACI, Müşerref Kübra. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN KANIT KULLANMA BECERİSİNE İLĠİKİN GÖRÜŞLERİ". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20/78 (2021), 1155-1174. https://doi.org/10.17755/esosder.778828 |
