Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi

Berkol, Tonguc Demir; San, Anil; Aytaç, Hasan Mervan; Erensoy, Habib

Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi

Anıl San, (Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstütüsü, Psikoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Habib Erensoy, (Üsküdar Universitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hasan Mervan Aytaç, (Malazgirt Devlet Hastanesi, Muş, Türkiye)

Tonguç Demir Berkol (Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hstalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye)

Bağımlılık Dergisi

21 6

Yıl: 2020 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 12 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-05-2021

Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi

Öz:

Amaç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde depresyon düzeylerinin, madde kullanımı ve aile tutumuarasındaki ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Aynı üniversitede öğrenim gören 100 öğrenciye “Sosyodemografik Veri Formu", "HamiltonDepresyon Derecelendirme Ölçeği", "Bağımlılık Profil İndeksi (BAPİ)" ve "Anne Baba Tutum Ölçeği"uygulandı. Çalışma tanımlayıcı, betimsel modele göre tasarlanmıştır.Bulgular: Cinsiyet değişkenine bağlı olarak gruplandırılan madde bağımlılık düzeyleri erkeklerdekadınlara göre anlamlı ölçüde daha fazla tespit edilmiştir. Sınıf değişkenine göre 1.sınıf öğrencilerindemokratik tutum düzeylerinin diğer sınıflardaki öğrencilere göre anlamlı derecede yüksek olduğubelirlenmiştir. Depresyon düzeyi ile madde bağımlılığı arasında anlamlı bir korelasyon belirlenirken,depresyon düzeyi ve madde bağımlılığı ile anne-baba tutumları arasında herhangi bir ilişkibelirlenmemiştir.Sonuç: Depresyon ve anne baba tutumları ile madde kullanımı ve anne baba tutumları arasında ilişkisaptanmamışken madde kullanımını etkileyen önemli risk faktörlerinin; maddenin kolay ulaşılabilir olması,illegal ilaçlara yönelik tutumlar, yanlış ilaç kullanımı ve ailevi problemlerin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelime:

The Relationship Between Depression Levels and Substance Use and Family Attitudes in University Students

Öz:

Amaç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinde depresyon düzeylerinin, madde kullanımı ve aile tutumu arasındaki ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Aynı üniversitede öğrenim gören 100 öğrenciye “Sosyodemografik Veri Formu", "Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği", "Bağımlılık Profil İndeksi (BAPİ)" ve "Anne Baba Tutum Ölçeği" uygulandı. Çalışma tanımlayıcı, betimsel modele göre tasarlanmıştır. Bulgular: Cinsiyet değişkenine bağlı olarak gruplandırılan madde bağımlılık düzeyleri erkeklerde kadınlara göre anlamlı ölçüde daha fazla tespit edilmiştir. Sınıf değişkenine göre 1.sınıf öğrencilerin demokratik tutum düzeylerinin diğer sınıflardaki öğrencilere göre anlamlı derecede yüksek olduğu belirlenmiştir. Depresyon düzeyi ile madde bağımlılığı arasında anlamlı bir korelasyon belirlenirken, depresyon düzeyi ve madde bağımlılığı ile anne-baba tutumları arasında herhangi bir ilişki belirlenmemiştir. Sonuç: Depresyon ve anne baba tutumları ile madde kullanımı ve anne baba tutumları arasında ilişki saptanmamışken madde kullanımını etkileyen önemli risk faktörlerinin; maddenin kolay ulaşılabilir olması, illegal ilaçlara yönelik tutumlar, yanlış ilaç kullanımı ve ailevi problemlerin olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Aylaz R, Kaya B, Dere N, Karaca Z, Bal Y. Sağlık yüksekokulu öğrencileri arasındaki depresyon sıklığı ve ilişkili etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007; 8: 46-51.
2. Kulaksızoğlu A. Ergenlik psikolojisi, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2004.
3. Yavuzer H. Yaygın anne-baba tutumları: Ana baba okulu, 10. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2003.
4. Özmen Ö. Uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları, Yüksek lisans tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
5. Koçhan K. Madde kullanan ve kullanmayan erbaş/erlerin ebeveyne bağlanma, depresyon düzeyleri ve stresle başa çıkma stillerinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2014.
6. Evren C, Ögel K. “Alkol/madde bağımlılarında dissosiyatif belirtiler ve çocukluk çağı travması, depresyon, anksiyete ve alkol/madde kullanımı ile ilişkisi.” Anadolu Psikiyatri Derg 2003; 4: 30-7.
7. Şireli Ö. Depresyon tanısı almış ergenlerde anne baba kabul reddi-kontrolü aile içi ilişkilerin depresyon şiddetine etkisi, (Yayımlanmamış uzmanlık tezi), Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2012.
8. Hamilton MA. Rating scale for depression. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1960; 23: 56-62.
9. Williams BW. A structered interview guide for Hamilton depression rating scale. Arch Gen Psychiatry 1978; 45: 742-747.
10. Akdemir A, Örsel S, Dağ İ. Hamilton depresyon derecelendirme ölçeği’nin geçerliliği, güvenilirliği ve klinikte kullanımı. 3 P Dergisi 1996; 4: 251-259.
11. Ögel K, Evren C, Karadağ F, Tamar Gürol D. Bağımlılık profil indeksi’nin (BAPİ) geliştirilmesi, geçerlik ve güvenilirliği, Türk Psikiyatri Derg 2012; 23: 264-73.
12. Kuzgun Y. Ana-baba tutumlarının kendini gerçekleştirme düzeyine etkisi, (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1972.
13. Aktaş S. 9. sınıfta anne baba tutumları ve benlik saygısı, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Konya, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2011.
14. Çuhadaroğlu F. Adolesanlarda benlik saygısı, Uzmanlık tezi, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Ankara, 1986.
15. Hammen C, Henry R, Daley SE. Depression and sensitizaton to stressors among young women as a function of childhood adversity. J Consult Clin Psychol 2000; 68: 782-7.
16. Bozkurt N. Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler, Eğitim ve Bilim 2004; 29: 52-9.
17. Kassel JD, Bornovalova M, Mehta N. Generalized expectancies for negative mood regulation predict change in anxiety and depression among college students. Behav Res Ther 2007; 45: 939-50.
18. Eberhart NK, Shih JH, Hammen CL, Brennan PA. Understanding the sex difference in vulnerability to adolescent depression: An examination of child and parent characteristics. J Abnorm Child Psychol 2006; 34: 495-508.
19. Türkleş S, Hacıhasanoğlu R, Çapar S. Lise öğrencilerinde depresyon düzeyi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11: 18-28.
20. Sümer S, Poyrazlı S, Grahame K. Predictors of depression and anxiety among international students. J Couns Dev 2008; 86: 429-37.
21. Yıldız M. Üniversite öğrencilerinde duygusal zekâ yaşam doyumu ve depresyonun cinsiyet ve sınıf seviyelerine göre etkileri, 2016; 6: 451-74.
22. Ören N & Gençdoğan B. Lise öğrencilerinin depresyon düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 2007; 15: 85-92.
23. Özdel L, Bostancı M, Özdel O, Oğuzhanoğlu NK. Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi, Anadolu Psikiyatri Derg, 2002; 3: 155-61.
24. Cimilli C. Depresyonda sosyal ve kültürel etmenler, Duygudurum dizisi 2001; 4: 157-68.
25. Dallaire DH, Cole DA, Smith TM, Ciesla JA, La Grange B, Jacquez FM. Predicting children’s depressive symptoms from community and individual risk factors, J Youth Adolesc 2008; 37: 830-46.
26. Yıldız MA. Sokakta çalışan ve çalışmayan ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygısı, yaşam doyumu ve depresyon düzeylerinin incelenmesi (Diyarbakır ili örneği), Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
27. Erözkan A. İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinde depresyonun yordayıcıları. İlköğretim Online 2009; 8: 334-45.
28. Mangır M, Aral N, Baran G. Yurtlarda kalan üniversite öğrencilerinin sigara ve alkol kullanımlarını inceleme, Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Yayını, Ankara, 1992.
29. Evren EC, Ögel K, Çakmak D. Esrar ve Meperidin (Petidin) kullanım bozukluğu nedeni ile yatarak tedavi gören hastaların özelliklerinin karşılaştırılması. Anadolu Psikiyatri Derg 2002; 3: 20-7.
30. Bulut M, Savaş HA, Cansel N, Selek S, Kap Ö, Yumru M, Vırıt O. Gaziantep üniversitesi alkol ve madde kullanım bozuklukları birimine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri.” Bağımlılık Dergisi 2006; 7: 65-70.
31. Corrao A, Marlo Guindon GE, Cokkinides V, Sharma N. Building the evidence base for global tobacco control. Bull WHO 2000; 78: 884-90.
32. Davison GC, Neale JM. Anormal psikoloji: Duygudurum Bozuklukları Türk Psikologlar Derneği Yayınları, İstanbul, 2004.
33. Nurmedov S. Bağımlılık, (Çev. Özten F.) Alkol ve madde bağımlılığı, Timaş Yayınları, İstanbul, 2011.
34. Azevedo A, Machado AP, Barros H. Tobacco smoking among Portuguese high-School students, Bull WHO 1999; 77: 509-14.
35. Demiriz S & Öğretir AD. Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki 10 Yaş çocuklarının anne tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi 2007; 15: 105-22.
36. Kılıç HG. Bazı demografik değişkenler ve anne baba tutumlarına göre madde bağımlısı bireylerin anne baba bağlılıkları ilişkisinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007.
37. Eftekin P. Ergenlik dönemindeki öğrencilerin internet bağımlılığı ve anne baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2015.
38. Gökçedağ S. Lise öğrencilerinin okul başarısı ve kaygı düzeyi üzerinde anne- baba tutumlarının etkilerinin belirlenip karşılaştırılması, Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2001.
39. Ersoy E. Ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ile benlik saygısı ve depresyon düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Fatih ilçesi örneği), Yüksek lisans tezi, Fatih Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
40. Atmaca M. Ankara Yıldırım Beyazıt üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde sigara bağımlığının anksiyete ve depresyon ile ilişkisi, Tıpta uzmanlık tezi, Yıldırım Beyazıt üniversitesi, Tıp Fakültesi, 2015.
41. Özbay H, Göka E, Aktaş AM, Öztürk E, Şahin N, Güngör S, Hıncal G. Ergenlerde sigara, alkol ve madde kullanımının benlik imajı, depresyon ve anksiyete ölçümleri ile ilişkisi. Düşünen Adam 1991; 4: 53-8.
42. Evren EC, Saatçioğlu Ö, Evren B, Yancar C, Eken B, Çakmak D. Madde kullanım bozukluğunda cinsiyet farklılığı: AMATEM'e yatan hasta verilerinin incelenmesi. Dusunen Adam 2003; 16: 132-138.
43. Şireli Ö. Depresyon tanısı almış ergenlerde anne baba kabul reddi-kontrolü aile içi ilişkilerin depresyon şiddetine etkisi, Yayımlanmamış uzmanlık tezi, Ankara üniversitesi, Tıp fakültesi , 2012.
44. Saraçlı Ö. Zonguldak Karaelmas üniversitesi öğrencilerinde sigara, alkol ve madde kullanımı ile ilişkili bireysel ve psikososyal faktörler, Yayımlanmamış uzmanlık tezi, Zonguldak Karaelmas üniversitesi, Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, 2007.
45. Şenel GB. Alkol sorunu yaşayan ve yaşamayan bireylerin suçluluk utanç duyguları, stresle başa çıkma tarzları iç dış kontrol odağı açısından karşılaştırılması, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Maltepe üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
46. Hantaş Y, Maner F, Erkıran M, Turan F, Gökalp P. Alkol-madde kullanım bozukluğu olan kadınlarda yeme özellikleri ve yeme bozuklukları taraması. Dusunen Adam 2003; 16: 24-7.
47. Öy B. Çocuklar için depresyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turk Psikiyatri Derg 1991; 2: 132-136.
48. Kuzgun Y, Eldeleklioğlu J. Anne-baba tutumları ölçeği, PDR’de kullanılan ölçekler, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2005.
49. Kleinman P, Survey of Americans’ attitudes on substance abuse. The national center on addiction and substance abuse at Columbia University, New York, 1998.
50. Koçhan K. Madde kullanan ve kullanmayan erbaş/erlerin ebeveyne bağlanma, depresyon düzeyleri ve stresle başa çıkma stillerinin incelenmesi, Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2014.

APA	San A, Erensoy H, Aytaç H, Berkol T (2020). Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. , 1 - 12.
Chicago	San Anil,Erensoy Habib,Aytaç Hasan Mervan,Berkol Tonguc Demir Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. (2020): 1 - 12.
MLA	San Anil,Erensoy Habib,Aytaç Hasan Mervan,Berkol Tonguc Demir Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. , 2020, ss.1 - 12.
AMA	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. . 2020; 1 - 12.
Vancouver	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. . 2020; 1 - 12.
IEEE	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T "Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi." , ss.1 - 12, 2020.
ISNAD	San, Anil vd. "Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi". (2020), 1-12.

APA	San A, Erensoy H, Aytaç H, Berkol T (2020). Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi, 21(1), 1 - 12.
Chicago	San Anil,Erensoy Habib,Aytaç Hasan Mervan,Berkol Tonguc Demir Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi 21, no.1 (2020): 1 - 12.
MLA	San Anil,Erensoy Habib,Aytaç Hasan Mervan,Berkol Tonguc Demir Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi, vol.21, no.1, 2020, ss.1 - 12.
AMA	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi. 2020; 21(1): 1 - 12.
Vancouver	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi. Bağımlılık Dergisi. 2020; 21(1): 1 - 12.
IEEE	San A,Erensoy H,Aytaç H,Berkol T "Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi." Bağımlılık Dergisi, 21, ss.1 - 12, 2020.
ISNAD	San, Anil vd. "Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Düzeylerinin, Madde Kullanımları ve Aile Tutumları ile İlişkisi". Bağımlılık Dergisi 21/1 (2020), 1-12.