HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Burcu TOKUÇ, (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye)
Varol Gamze SARAÇOĞLU (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye)
Namık Kemal Tıp Dergisi
4 0
Yıl: 2020 Cilt: 8 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 579 - 594 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37696/nkmj.776032 İndeks Tarihi: 20-05-2021

HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz:
İlk tespit edildiği günden günümüze yapısı, özellikleri, bulaş yolları ve benzeri virüsle ilgili çok sayıda sorunun yanıtı zaman içinde verilebilmiş olmasına karşın Yeni Corona Virus, hala bilinmeyen pek çok özelliğiyle gizemini korumayı sürdürüyor. Bu açıdan ülke deneyimlerinin paylaşılması, hatalardan dersler çıkartılmasında, kanıt ve rehberler oluşturulmasında, sürecin doğru yönetilmesinde yaşamsal önem taşımaktadır. Bu derlemede ulaşılabilen uluslararası ve ulusal bilgi ve belgeler üzerinden Türkiye’nin COVID-19 pandemisini halk sağlığı boyutuyla değerlendirmek amaçlanmıştır.
Anahtar Kelime:

The Evaluation of COVID-19 Pandemic Course in Turkey in Public Health Aspects

Öz:
New Corona Virus continues to maintain its mystery with many unknown features, there are many problems related to its structure, features, transmission routes since its first detection. In this respect, sharing country experiences is important learning from mistakes during the pandemic course, creating future guidelines, and case management correctly. In this review, we aimed to evaluate the accessible international and/or national literature about COVID-19 pandemic course in Turkey in public health aspects.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Outbreak of acute respiratory syndrome associated with a novel coronavirus, Wuhan, China; first update 22 January 2020. https://www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/Risk-assessment-pneumonia-Wuhan -China-22-Jan- 2020.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 2. https://www.who.int/emergencies/diseases/novelcoronavirus-2019/technical-guidance/ naming-thecoronavirus-disease-(covid-2019)-and-the-virus-thatcauses- it). Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 3. WHO (2020). World Health Organization (WHO). Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19), https://www.who.int/emergencies/diseases/novelcoronavirus- 2019/eventsas-they-happen). Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 4. JHU, Coronavırus Resource Center, BNO Tracking Coronavirus: Map, Data and Timeline. Available online: https://bnonews.com/index.php/ 2020/02/the-latestcoronavirus-cases/. Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 5. McMichael, 2020. Epidemiology of Covid-19 in a Long-Term Care Facility in King County, Washington, N Engl J Med 2020; 382:2005-2011, https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/ NEJMoa2005412. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 6. https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/situation-reports/20200506covid-19-sitrep-107.pdf?sfvrsn=159c3dc_2. Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 7. IMF (2020). World Economic Outlook April 2020: The Great Lockdown. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2020/04/14/weo-april-2020. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 8. Regional emergency response to mitigate the impact of COVID-19, https://www.unescwa.org/sites/www.unescwa.org/files/publications/files/20-00116_rer_mitiga tingimpact _covid-19_eng_april8.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 9. Amon JJ , Wurth M. A virtual Roundtable on CIVID-19 and Human Rights with Human Rights Watch Researchers. Health and Human Rights Journal. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7348426/pdf/hhr-22-01-399.pdf Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 10. https://www.who.int/classifications/icd/covid19/en/ Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 11. https://www.who.int/classifications/icd/COVID-19-codingicd10.pdf?ua=1 Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 12. https://analysis.covid19healthsystem.org/index.php/2020/06/04/how-comparable-is-covid-19-mortality-acrosscountries/Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 13. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/formlar Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 14. Tulchinsky T, Varavikova E. Yeni Halk sağlığı . 3. Baskıdan çeviri, çeviri ed. Vaizoğlu SA. Palme yayınevi. Ankara, 2019 içinde 4. Bölüm. Bulaşıcı Hastalıklar. S.159.
  • 15. WHO (2005). Communicable disease control in emergencies A field manual. Erişim Tarihi 17 Temmuz 2020, https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/9634/9241546166_eng.pdf;jsessionid=FE15BE8F09316451C846916515C063B9?sequence=1. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 16. WHO (2007). Strategic action plan for pandemic influenza. Erişim Tarihi 9 Mayıs 2020, https://www.who.int/csr/resources/publications/influenza/S tregPlanEPR_GIP_2006_2.pdf?ua=1. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 17. Pharm TA, Chin KL, Liew D. Rethinking pandemic preparation: Global Health Security Index (GHSI) is predictive of COVID-19 burden, but in the opposite direction. J of Infection. https://doi.org/10.1016/j.jinf.2020.05.001. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 18. WHO (2020). Strategic preparedness and response plan. https://www.who.int/publications-detail/strategicpreparedness-and-response-plan-for-the-newcoronavirus).Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 19. HASUDER (2020). Halk Sağlığı Uzmanları Derneği. Yeni koronavirüs hastalığı (COVID-19) kavramlar ve tanımlar rehberi. https://korona.hasuder.org.tr/wpcontent/uploads/Terminoloji-28.3.2020.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 20. https://korona.hasuder.org.tr/korona-postasi/ Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 21. TTB (2020). Türk Tabipleri Birliği COVID-19 Pandemisi 2. Ay Raporu, https://www.ttb.org.tr/ kutuphane/covid19-rapor.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020 TTB (2020). Türk Tabipleri Birliği COVID-19 Pandemisi 4. Ay Raporu,
  • 22. https://www.ttb.org.tr/kollar/COVID19/yayin_goster.php?Guid=97fd9378-c287-11ea-9489-8d3047d5562f. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 23. Kavanagh M.M. Authoritarianism, outbreaks, and information politics. https://www.thelancet.com/journals/lanpub/article/PIIS2468-2667(20)30030-X/ fulltext. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 24. https://www.who.int/emergencies/diseases/novelcoronavirus-2019/situation-reports. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 25. WHO (2020) 2019 Novel Coronavirus (2019 nCoV): Strategic preparedness and response plan, https://www.who.int/publications/i/item/strategicpreparedness- and-response-plan-for-the-newcoronavirus. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 26. COVID 19 Strategic Preparedness and Response (SPRP) Monitoring and Evaluation Framework file:///Users/gamzevarol/Downloads/who-ncov-meframework- web.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 27. https://www.who.int/docs/defaultsource/coronaviruse/situation-reports/20200717-covid-19-sitrep-179.pdf?sfvrsn=2f1599fa_2. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 28. Seroprevalence of Antibodies to SARS-CoV-2 in Six Sites in the United States, March 23-May 3/https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.06.25.201 40384v1.full.pdf. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 29. https://www.who.int/westernpacific/news/featurestories/detail/new-zealand-takes-early-and-hard-action-totackle-covid-19. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 30. https://ourworldindata.org/grapher/daily-new-confirmedcases-of-covid-19-positiverate?zoomToSelection=true&country=AUS~BHR~BRA~B GR~CAN~CUB~DEU~GRC~IND~IDN~IRN~ISR~ITA~JPN~LUX~NZL~NGA~NOR~PAK~PHL~QAT~ROU~RUS~SAU~SRB~SGP~KOR~ESP~SWE~TUR~GBR~USA~NP L~BLR~CZE~PRT. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 31. Hale, Webster, Petherick, philips and Kira (2020). Oxford COVID-10 Government Response Tracker. OurWorldinData.org/coronavirus. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 32. https://www.covid19healthsystem.org/searchandcompare.aspx. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 33. HASUDER (Halk Sağlığı Uzmanları Derneği) (2020a) Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Pandemisine Türkiye’de Hazırlıklılık ve Yanıt: 28. Gün Değerlendirmesi. https://korona.hasuder.org.tr/pandeminin-28-gundegerlendirmesi/Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 34. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2020) 2019-nCoV Hastalığı Sağlık Çalışanları Rehberi (Bilim Kurulu Çalışması) T.C. Sağlık Bakanlığı 24 Ocak 2020.
  • 35. WHO (2020c). COVID-19 Health System Response Monitor. https://www.covid19healthsystem.org/countries/turkey/countrypage.aspx. Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 36. HASUDER (Halk Sağlığı Uzmanları Derneği) (2020c) Pandemi İlk 14 Gün Değerlendirmesi, https://korona.hasuder.org.tr/yeni-koronavirus-covid- 19pandemisi-ilk-14-gun-degerlendirmesi/ Erişim Tarihi 17.07.2020
  • 37. https://korona.hasuder.org.tr/hasuder-yeni-koronaviruscovid-19-haber-postasi-13.07.2020/ . Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 38. Kamvar, Z N., Cai J, Pulliam JRC, Schumacher J, Jombart T. “Epidemic curves made easy using the R package incidence.” F1000Research 2019; 8:139-66.
  • 39. https://cran.rproject.org/web/packages/incidence/vignettes/overview.ht ml#modelling-incidence. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 40. https://www.saglik.gov.tr/TR,66617/turk-konseyi-saglikbilim-kurulu-toplandi.html. Erişim Tarihi 17.07.2020.
  • 41. WHO Europe (2020). Strengtheningand adjusting public health measures throughout the COVID-19 transition phases. Policy considerations for the WHO European Region https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0018/440037/Strength-AdjustingMeasures COVID19-transitionphases.pdf?ua=1. Erişim Tarihi 17.07.2020.
APA Tokuç B, SARAÇOĞLU V (2020). HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
Chicago Tokuç Burcu,SARAÇOĞLU Varol Gamze HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. (2020): 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
MLA Tokuç Burcu,SARAÇOĞLU Varol Gamze HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. , 2020, ss.579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
AMA Tokuç B,SARAÇOĞLU V HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
Vancouver Tokuç B,SARAÇOĞLU V HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. . 2020; 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
IEEE Tokuç B,SARAÇOĞLU V "HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." , ss.579 - 594, 2020. 10.37696/nkmj.776032
ISNAD Tokuç, Burcu - SARAÇOĞLU, Varol Gamze. "HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". (2020), 579-594. https://doi.org/10.37696/nkmj.776032
APA Tokuç B, SARAÇOĞLU V (2020). HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Namık Kemal Tıp Dergisi, 8(3), 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
Chicago Tokuç Burcu,SARAÇOĞLU Varol Gamze HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Namık Kemal Tıp Dergisi 8, no.3 (2020): 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
MLA Tokuç Burcu,SARAÇOĞLU Varol Gamze HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Namık Kemal Tıp Dergisi, vol.8, no.3, 2020, ss.579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
AMA Tokuç B,SARAÇOĞLU V HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Namık Kemal Tıp Dergisi. 2020; 8(3): 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
Vancouver Tokuç B,SARAÇOĞLU V HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. Namık Kemal Tıp Dergisi. 2020; 8(3): 579 - 594. 10.37696/nkmj.776032
IEEE Tokuç B,SARAÇOĞLU V "HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ." Namık Kemal Tıp Dergisi, 8, ss.579 - 594, 2020. 10.37696/nkmj.776032
ISNAD Tokuç, Burcu - SARAÇOĞLU, Varol Gamze. "HALK SAĞLIĞI BOYUTUYLA TÜRKİYE’DE COVID-19 PANDEMİSİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ". Namık Kemal Tıp Dergisi 8/3 (2020), 579-594. https://doi.org/10.37696/nkmj.776032
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 17:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları