Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı

METE, BURAK; Pehlivan, Erkan; söyiler, vedat

Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı

Burak Mete, (Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Adana, Türkiye)

Vedat SÖYLİER, (Bingöl İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Başkanlığı, Bingöl,Türkiye)

Erkan Pehlivan (İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Malatya, Türkiye)

Bağımlılık Dergisi

33 2

Yıl: 2020 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 64 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 20-05-2021

Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı

Öz:

Amaç: Bu çalışmanın amacı Bingöl ilinde 14-18 yaş arasındaki gençlerde sigara kullanma, maddekullanma prevalansını bulmak, sigara içme ve madde kullanımı arasındaki ilişkiyi saptamaktır.Yöntem: Kesitsel tipte bir çalışmadır. Bingöl il merkezinde bulunan 14 lisede eğitim gören 1235 öğrenciüstünde yapılmıştır. Örnekleme yöntemi olarak tabakalı örnekleme yöntemi kullanılmıştır.Bulgular: Bütün öğrencilerde sigara içme prevalansı %15,8 sigara dışında bağımlılık yapıcı herhangi birmadde kullanma sıklığı %5, erkek öğrencilerde sigara içme oranı %24,1 kız öğrencilerde %7,7 erkeköğrencilerde sigara dışında bağımlılık yapıcı herhangi bir madde kullanma oranları %8,2 kızöğrencilerde %1,9 olarak bulunmuştur. Sigara dışında bağımlılık yapıcı herhangi bir madde kullanmariski sigara içenlerde 8 kat, erkeklerde 2,5 kat artmaktadır. 18 yaşına gelindiğinde sigara dışında maddekullanma riski yaklaşık 1,5 kat artmaktadır. Sigara ve madde kullanmaya başlamada lise 2 kritikdönemdir.Sonuç: Adölesanlarda sigara içme ve madde kullanma gibi zararlı davranışlar yüksek düzeydedir. Sigaradiğer bağımlılık yapıcı maddelerin kullanılma riskini de artırmaktadır.

Anahtar Kelime:

Prevalence of Smoking and Substance Use in Adolescents

Öz:

Objective: The aim of this study was to determine the prevalence of smoking and substance use among young people aged 14-18 years in Bingöl and to determine the relationship between smoking and substance use. Method: This is a cross-sectional study. It was built on 1235 students in 14 high schools in Bingöl city center. The stratified sampling method was used as the sampling method. Results: The prevalence of smoking among all students was 15.8%, the prevalence of using any addictive substance other than cigarette smoking was 5%. The prevalence of smoking was found to be 24.1% in male students, 7.7 in female students, the prevalence of any addictive substance use among male students was found to be 8.2% and 1.9% for female students. The risk of using any addictive substance other than smoking is 8 times higher in smokers and 2.5 times in men. At the age of 18, the risk of substance use other than smoking increases by 1.5 times. High school grade 2 is the critical period for starting smoking and substance use. Conclusion: Detrimental behaviors such as smoking and substance use are high in adolescents. Smoking also increases the risk of other addictive substances.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Aras Ş, Şemin S, Günay T, et al. Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi 2005; 40(2): 72-82.
2. Call KT, Riedel AA, Hein K, et al. Adolescent health and well‐being in the twenty‐first century: a global perspective. J Res Adolesc 2002; 12: 69-98.
3. Ball JW, Bindler RC, Cowen KJ. Child health nursing partnering with children&families, Ed: Withn JHD. New Jersey: Co: Pearson Education. 2006.
4. Kara B, Hatun Ş, Aydoğan M, et al. Kocaeli ilindeki lise öğrencilerinde sağlık açısından riskli davranışların değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2003; 46: 30-37.
5. Brener ND, Kann L, Shanklin S, et al. Methodology of the youth risk behavior surveillance system— 2013. MMWR Recomm Rep 2013; 62(RR-1): 1-20.
6. Canbulat N, Yildiz S. İstanbul’un Şişli İlçesi’nde gençlerin riskli sağlık davranışları. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2011; 8: 46-52.
7. Sustainable Development Goals Indicators, Global Database Available from: https://unstats.un.org/sdgs/indicators/database/ Accessed date: 16.12.2019
8. World Health Organization. World Health Statistics 2014. Geneva: WHO, 2014.
9. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Tütün ve Madde Bağımlılığı ile Mücadele Dairesi Başkanlığı. Küresel Gençlik Tütün Araştırması (KGTA-2017). Ankara: Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 2017.
10. Turkey Monitoring Centre of Drug and Drug Use (TUBİM). Turkish Drug Report 2014. Ankara: TUBİM, 2014.
11. Turkey. Report of Parliamentary Investigation Commission. The Grand National Assembly of Turkey The Parliamentary Inquiry Commission Established to Search for Problems Regarding Substances, Specifically Drugs, Dependence, Drug Trafficking and to Discern the Necessary Precaution. Ankara: TBMM, 2009.
12. Euroepan Monitoring Center for Drug and Drug Addiction. Turkey Country Drug Report 2019. TUBİM: Ankara, 2019.
13. Öztekin C, Şengezer T, Özkara A. Effects of parental attitudes on the use of addictive substances in high school students. Niger J Clin Pract 2017; 20: 1112-1121.
14. Karataş H, Kandemir H, Kandemir S, Akin R. Lise öğrencilerinde riskli madde kullanımının incelenmesi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2016; 13: 31-23.
15. Cakici M, Ergun D, Cakici E, Onur C. The prevalence and risk factors of substance use among high school students in Turkish Republic of Northern Cyprus, 1996-2015. Anadolu Psikiyatri Derg 2017; 18: 428-437
16. Uzun S, Kelleci M. Substance abuse in high school students: their selfefficacy to avoid substance abuse and related factors. Dusunen Adam 2018; 31: 356-363.
17. Akkuş D, Karaca A, Şener D , Ankarali H. Lise öğrencileri arasında sigara ve alkol kullanma sıklığı ve etkileyen faktörler. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi 2016; 22: 36-45.
18. Ergene T, Özer A, Gençtanırım Kurt D et al. The risk behaviors of high school students and causes thereof: a qualitative study. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2019; 34:197-217.
19. Karatas H, Kahraman S, Marangoz Z. Şanliurfa ilinde adolesanlarda madde kullanma durumu ve etkileyen faktorler. The Journal of Pediatric Research 2017; 4: 21-28.
20. Ulukoca N, Gökgöz Ş, Karakoç A. Kırklareli üniversitesi öğrencileri arasında sigara, alkol ve madde kullanım sıklığı. Fırat Tıp Dergisi 2013; 18: 230-234.
21. Kurupınar A, Erdamar G. Ortaöğretim öğrencilerinde görülen madde bağımlılığı alışkanlığı ve yaygınlığı: Bartın ili örneği. Sosyal Bilimler Dergisi. 2014; 16: 65-84.
22. Ogel K, Corapçioğlu A, Sir A, et al. Dokuz ilde ilk ve ortaöğretim öğrencilerinde tütün, alkol ve madde kullanım yaygınlığı. Turk Psikiyatri Derg 2004; 15: 112-118.
23. Doğan O, Sivas ilindeki lise öğrencilerinde madde kullanımı yaygınlığı. Bağımlılık Dergisi. 2001; 2(2): 53-56.
24. Evren EC, Saatçioğlu Ö, Evren B, et al. Alkol kullanım bozukluğunda cinsiyet farklılığı: Yatan hasta verilerinin incelenmesi. Bağımlılık Dergisi. 2003; 4: 96-100.
25. Evren C, Ogel K, Demirci AC, et al. Prevalence of lifetime tobacco, alcohol and drug use among 10th grade students in Istanbul. Klin Psikofarmakol Bulteni. 2014; 24: 201-210.
26. Karatay G, Baş NG. Factors affecting substance use and self-efficacy status of students in eastern Turkey. Cien Saude Colet. 2019; 24: 1317-1326.
27. Sağlan Y, Bilge U. Adolesan Sağlığı ve Sorunları - II. Ankara Türkiye Klinikleri; 2018;11-16.

APA	METE B, söyiler v, Pehlivan E (2020). Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. , 64 - 71.
Chicago	METE BURAK,söyiler vedat,Pehlivan Erkan Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. (2020): 64 - 71.
MLA	METE BURAK,söyiler vedat,Pehlivan Erkan Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. , 2020, ss.64 - 71.
AMA	METE B,söyiler v,Pehlivan E Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. . 2020; 64 - 71.
Vancouver	METE B,söyiler v,Pehlivan E Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. . 2020; 64 - 71.
IEEE	METE B,söyiler v,Pehlivan E "Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı." , ss.64 - 71, 2020.
ISNAD	METE, BURAK vd. "Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı". (2020), 64-71.

APA	METE B, söyiler v, Pehlivan E (2020). Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. Bağımlılık Dergisi, 21(1), 64 - 71.
Chicago	METE BURAK,söyiler vedat,Pehlivan Erkan Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. Bağımlılık Dergisi 21, no.1 (2020): 64 - 71.
MLA	METE BURAK,söyiler vedat,Pehlivan Erkan Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. Bağımlılık Dergisi, vol.21, no.1, 2020, ss.64 - 71.
AMA	METE B,söyiler v,Pehlivan E Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. Bağımlılık Dergisi. 2020; 21(1): 64 - 71.
Vancouver	METE B,söyiler v,Pehlivan E Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı. Bağımlılık Dergisi. 2020; 21(1): 64 - 71.
IEEE	METE B,söyiler v,Pehlivan E "Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı." Bağımlılık Dergisi, 21, ss.64 - 71, 2020.
ISNAD	METE, BURAK vd. "Adölesanlarda Sigara İçme ve Madde Kullanma Prevalansı". Bağımlılık Dergisi 21/1 (2020), 64-71.