Yıl: 2021 Cilt: 54 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 91 - 116 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30964/auebfd.681622 İndeks Tarihi: 25-06-2021

Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı, bireylerin kariyer uyum yeteneklerini belirlemek amacıyla geliştirilenKariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’ nun (KUYÖ-KF) Türkçeye uyarlanmasıkapsamında, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. 684 lisans öğrencisindenoluşan bir çalışma grubu üzerinde uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Türkçeye uyarlamasıyapılan özgün ölçeğin geliştirilmesi aşamaları dikkate alınarak KUYÖ-KF'nun geçerlikçalışmaları kapsamında madde-toplam puan korelasyonu, dil eşdeğerliği, yapı geçerliği içindoğrulayıcı faktör analizi, ölçüt dayanaklı geçerlik ve cinsiyete göre ölçme değişmezliğiincelenirken; ölçeğin güvenirliğini tespit etmek için Cronbach’ın alfa iç tutarlık katsayısıhesaplanmış ve orta ile yüksek düzeyde ilişkiler bulunmuştur. Elde edilen bulgular, KUYÖKF’nin Türkçe formunun üniversite öğrencilerinin kullanılabilmesi için yeterli geçerlik vegüvenirlik düzeyinde olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

Adaptation of Career Adapt-Abilities Scale Short Form (CAAS-SF) to Turkish: Validity and Reliability Study

Öz:
The aim of this study is to carry out the validity and reliability study of the scale within the scope of adaptation of the Career Adapt-Abilities Scale Short Form (CAAS-SF), which is developed for determining career adaptation skills of the individuals, to Turkish. Studies are applied to a research group involving 648 undergraduate students. Item-total point correlation, linguistic equivalence, confirmatory factor analysis for construct validity, validity based on criterion and measurement invariance by gender are examined within the scope of CAAS-SF’s validity studies by taking the developmental steps of the original scale which is adapted into consideration; and, Cronbach’s alpha internal consistency coefficients are calculated medium and high. The findings obtained show that the Turkish form of CAAS-SF is at the level of validity and reliability for the use of university students
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aron, A., and Aron, E. (1999). Statistics for psychology. New Jersey: Prentice Hall.
  • Akın, A., Kaya, Ç., Arslan, S., Demir, T., Sarıçam, H., and Uysal, R. (2014). Turkish Version of the Career Adapt-Abilities Scale (CAAS): The validity and reliability study. In S. Banerjee and Ş. Ş. Erçetin (Ed.), Chaos, complexity and leadership 2012, (pp. 499–505). Dordrecht, The Netherlands: Springer. doi:10.1007/978- 94-007-7362-2_54
  • Anastasi, A., and Urbina, S. (1997). Psychological testing. Prentice Hall/Pearson Education.
  • Anderson, J. C., and Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173. Retrieved from https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF02294170.pdf
  • Baykul, Y. (1999). İlköğretimde matematik öğretimi. Ankara: Anı yayıncılık.
  • Bentler, P. M. (1990). Comparative fit indices in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238- 246. doi:10.1037/0033-2909.107.2.238
  • Büyükgöze-Kavas, A. (2014). Validation of the career adapt-abilities scale-turkish form and its relation to hope and optimism. Australian Journal of Career Development, 23(3), 125-132. doi: 10.1177/1038416214531931
  • Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çelik, Ö. (2017). Eleştirel düşünme becerilerinin kariyer uyum yeteneklerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden edinilmiştir (Tez No. 469821).
  • Clark, L. A., and Watson, D. (1995). Constructing validity: Basic issues in objective scale development. Psychological Assessment, 7(3), 309-319. Retrieved from http://www.personal.kent.edu/~dfresco/CRM_Readings/Clark_and_Watson_19 95.pdf
  • Coetzee, M., and Harry, N. (2014). Emotional intelligence as a predictor of employees' career adaptability. Journal of Vocational Behavior, 84(1), 90-97. doi:10.1016/j.jvb.2013.09.001
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları
  • Dowdy, C. M. (2001). Assessing the psychological resources and stress levels of career transitioning, first- year graduate students. (Unpublished Ph Dessertation). Retrieved from https://www.elibrary.ru/item.asp?id=5238652 database (Publication No: 5238652).
  • Eryılmaz, A. ve Kara, A. (2017). Kariyer uyumluluğunun bireysel yönü: Kişilik özellikleri ve duygulanım açısından ı̇ ncelenmesi. Journal of Mood Disorders, 7(4), 212-218. doi: 10.5455/jmood.20170525041443.
  • Ferreira, N. (2012). Constructing a psychological career profile for staff retention. (Unpublished Ph Dessertation). Retrieved from http://uir.unisa.ac.za/handle/10500/6722?show=full
  • Genç, M. (2016). Öğrencilerin kişisel gelişim yönelimlerinin kariyer uyum yeteneklerine etkisi: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No. 428351).
  • Guan, Y., Deng, H., Sun, J., Wang, Y, Cai, Z., Ye, L., Fu, R., Wang, Y., Zhang, S., and Li, Y. (2013). Career adaptability, job search self-efficacy and outcomes: A three-wave investigation among Chinese university graduates. Journal of Vocational Behavior, 83, 561–570. doi:10.1016/j.jvb.2013.09.003
  • Güngör, D. (2016). Psikolojide ölçme araçlarının geliştirilmesi ve uyarlanması klavuzu. Türk Psikoloji Yazıları, 19(38), 104-112. https://antalya.psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpy1301996120160 000m000041.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Hambleton, R. K. (2001). The next generation of the ITC test translation and adaptation guidelines. European Journal of Psychological Assessment, 17(3), 164-172. doi:10.1027//1015-5759.17.3.164
  • Hou, C., and Liu, Z. (2014). Effect of proactive personality and decision-making selfefficacy on career adaptability among chinese graduates. Social Behavior and Personality, 42(6), 903-912. doi:10.2224/sbp.2014.42.6.903
  • Hu, L.T., and Bentler, P. M. (1999). Cut-off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55. doi: 10.1080/10705519909540118
  • Ingusci, E., Palma, F., Comasia De Giuseppe, M., and Iacca, C. (2016). Social and scholar integration and students satisfaction: the mediating role of career adaptability. Electronic Journal of Applied Statistical Analysis, 9(4), 704-715. doi:10.1285/i20705948v9n4p704
  • Ismail, S., Ferreira, N., and Coetzee, M. (2016). Young emerging adults’ graduateness and career adaptability: Exploring the moderating role of self-esteem. Journal of Psychology in Africa, 26,1-10. doi:10.1080/14330237.2016.1148417
  • Işık, E. (2010). Sosyal bilişsel kariyer teorisi temelli bir grup müdahalesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ve mesleki sonuç beklenti düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No. 294402).
  • Jöreskog, K.G. (1971). Simultaneous factor analysis in several populations. Psychometrika. 36 (2), 409–426. Retrieved from https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/BF02291366.pdf
  • Kanten, S. (2012). Kariyer uyum yetenekleri ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 191-205. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/23175/247533 adresinden erişilmiştir.
  • Karacan-Özdemir, N. (2016). The factors contribute to career adaptability of high school students. (Yayınlanmamış doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No. 439253).
  • Kayahan-Karakul, A. (2012). Türkiye’de üniversite mezunlarının işsizliğinin eleştirel bir çözümlemesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/’nden erişilmiştir (Tez No. 311779).
  • Kline, R. B. (2013). Exploratory and confirmatory factor analysis. Y. Petscher and C. Schatsschneider (Ed.), In Applied quantitative analysis in the social sciences (pp 171- 207). New York: Routledge.
  • Kline, R.B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Koyuncu, İ. ve Kılıç, A.F. (2019). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanımı: Bir doküman incelemesi. Eğitim ve Bilim, 198, 361-388. doi:10.15390/EB.2019.7665
  • Maggiori, C., Rossier, J., and Savickas, M. L. (2015). Career adapt-abilities scale– short form (CAAS-SF) construction and validation. Journal of Career Assessment, 25(2), 312–325. doi:10.1177/ 1069072714565856.
  • Murphy, K. A., Blustein, D. L., Bohlig, A. J., and Platt, M. G. (2010). The collegeto-career transition: an exploration of emerging adulthood. Journal of Counseling & Development, 88, 174-181. doi:10.1002/j.1556- 6678.2010.tb00006.x
  • Niles, S. G., and Harris-Bowlsbey, J. (2009). Career development interventions in the 21st century. New Jersey: Pearson Education, Inc.
  • Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. New York, NY: McGraw-Hill.
  • Öncel, L. (2014). Career adapt-abilities scale: Convergent validity of subscale scores. Jounal of Vocational Behavior, 85, 13-17. doi: 10.1016/j.jvb.2014.03.006
  • Rosseel, Y. (2012). lavaan: An R package for structural equation modeling. Journal of Statistical Software, 48(2), 1-36. http://www.jstatsoft.org/v48/i02/ adresinden erişilmiştir.
  • Savickas, M. L. (1997). Career adaptability: integrative construct for life- span, lifespace theory. The Career Development Quarterly, 45, 247-259.
  • Savickas, M. L. (2005). The theory and practice career construction. In R. W. Lent, and S. D. Brown (Ed), In Career development and counseling: putting theory and research to work (pp. 42-71). New Jersey: John Wiley & Inc.
  • Savickas, M. L. (2013). Career construction theory and practice. In R. W. Lent ve S. D. Brown (Ed), Career development and counseling: putting theory and research to work (pp. 147-183). Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons.
  • Savickas, M. L., and Porfeli, E.J. (2012). The career adapt-abilities scale: construction, reliability, and measurement equivalence across 13 countries. Journal of Vocational Behavior, 80, 661-673. doi:10.1016/j.jvb.2012.01.011
  • Siyez, D. M. ve Belkıs, M. (2016). Ünı̇ versı̇ te öğrencı̇ lerı̇ nde karı̇ yer ı̇ yı̇ mserlı̇ ğı̇ ve uyumluluğu ı̇ le toplumsal cı̇ nsı̇ yet algısı arasındakı̇ ı̇ lı̇ şkı̇ . Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 279-285. http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/28a.digdem_m._siyez.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Steiger, J. H. (2007), Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Difference, 42(5), 893- 898. doi:10.1016/j.paid.2006.09.017
  • Super, D. E. (1992). Response: The comments, the theory and the model. Journal of Counseling and Development, 71(1), 83-83. doi:10.1002/j.1556- 6676.1992.tb02177.x
  • Tabachnick, B.G., and Fidell, L.S. (1996). Using multivariate statistics. New York: Harper-Collins College Publisher.
  • Tavakol, M., and Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach’s alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53-55. doi:10.5116/ijme.4dfb.8dfd
  • Turan, İ., Şimşek, Ü. ve Aslan, H. (2015). Eğitim araştırmalarında likert ölçeği ve likert-tipi soruların kullanımı ve analizi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 186-203. https://www.researchgate.net/publication/288653889 adresinden erişilmiştir.
  • Türk İstatistik Kurumu (2014). Hanehalkı İşgücü İstatistikleri, (Yayın No. Eylül, 2014). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16014 adresinden erişilmiştir.
  • Wu, A.D., Li, Z., and Zumbo, B.D. (2007). Decoding the meaning of factorial ınvariance and updating the practice of multi-group confirmatory factor analysis: A demonstration with TIMSS data. Practical Assessment, Research, and Evaluation. 12(3), 1-26. doi:10.7275/mhqa-cd89
  • Vandenberg, R.J., and Lance, C.E. (2000). A Review and synthesis of the measurement ınvariance literature: Suggestions, practices, and recommendations for organizational research. Organizational Research Methods, 3(1), 4-70. Retrieved from http://orm.sagepub.com/cgi/reprint/3/1/4.pdf.
APA ERDOĞMUŞ ZORVER C, Yeşilyaprak B (2021). Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
Chicago ERDOĞMUŞ ZORVER CENNET,Yeşilyaprak Binnur Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2021): 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
MLA ERDOĞMUŞ ZORVER CENNET,Yeşilyaprak Binnur Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2021, ss.91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
AMA ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
Vancouver ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2021; 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
IEEE ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B "Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.91 - 116, 2021. 10.30964/auebfd.681622
ISNAD ERDOĞMUŞ ZORVER, CENNET - Yeşilyaprak, Binnur. "Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2021), 91-116. https://doi.org/10.30964/auebfd.681622
APA ERDOĞMUŞ ZORVER C, Yeşilyaprak B (2021). Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(1), 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
Chicago ERDOĞMUŞ ZORVER CENNET,Yeşilyaprak Binnur Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 54, no.1 (2021): 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
MLA ERDOĞMUŞ ZORVER CENNET,Yeşilyaprak Binnur Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.54, no.1, 2021, ss.91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
AMA ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021; 54(1): 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
Vancouver ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021; 54(1): 91 - 116. 10.30964/auebfd.681622
IEEE ERDOĞMUŞ ZORVER C,Yeşilyaprak B "Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54, ss.91 - 116, 2021. 10.30964/auebfd.681622
ISNAD ERDOĞMUŞ ZORVER, CENNET - Yeşilyaprak, Binnur. "Kariyer Uyum Yetenekleri Ölçeği Kısa Formu’nun (KUYÖ-KF) Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 54/1 (2021), 91-116. https://doi.org/10.30964/auebfd.681622