DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI

Çimen, Fatih

DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI

Fatih ÇİMEN (Kırklareli Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Hadis Anabilim Dalı, Kırklareli, Türkiye)

İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi

12 1

Yıl: 2021 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 225 - 242 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-06-2021

DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI

Öz:

"Essaisurl Histoiredel Islamisme" Hollandalı oryantalist Pieter Anne Dozy (1820-1883)tarafından yazılmıştır. Kitap, Kuran, vahiy, peygamberlik ve hadislerle ilgili bazı konular ile İslamtarihinde meydana gelen bir takım olayları incelemektedir. Eser, Abdullah Cevdet tarafındanTarih-i İslamiyet adıyla Türkçeye çevrildikten sonra bazı entelektüellerin dikkatini çekmiş ve geçOsmanlı dönemi entelektüelleri tarafından pek çok reddiye yazılmıştır. Bunlardan hadislerle ilgiliiddiaları içeren ilk çalışma "İzâle-i Şükûk" adı altında İsmail Fenni Ertuğrul tarafından yapılmıştır.Ertuğrul, çalışmasında Dozy'nin söz konusu eserlerindeki sünnet ve hadislerle ilgili iddialarınayanıt vermiştir. Bu çalışmada, Dozy'nin iddiaları ve Ertuğrul'un cevapları incelenerek, Osmanlıİmparatorluğu'nun son dönemindeki oryantalistlerin iddialarına ilişkin ilk çalışmaların mahiyetihakkında tespitler elde edilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelime:

ISMAİL FENNİ ERTUGRUL'S REPLIES TO DOZY'S CLAIMS ABOUT PROPHET MUHAMMAD AND HADITHS

Öz:

"Essaisurl Histoiredel Islamisme” was written by the Dutch orientalist Pieter Anne Dozy (1820- 1883). The book examines some issues related to the Qur'an, revelation, prophethood and hadiths along with some events that took place in the history of Islam. The book was translated by Abdullah Cevdet to Turkish with the name of Tarih-i Islamiyet. The book attracted some intellectuals’ attention and a lot of refutations were written by the late ottoman period's intellectual. Among these, the first study, which includes claims about hadiths, was made by Ismail Fenni Ertugrul under the name "İzâle-i Şükûk". In his study, Ertugrul gave the answers to the Dozy's claims regarding the sunnah and hadiths in his work in question. In this study, It was attempted to obtain determinations about the nature of the first studies on the claims of orientalists in the last period of the Ottoman Empire by examined the claims' of Dozy and the answers of Ertugrul.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ahmed b. Hanbel, Müsned, thk. Şuayb Arnaûd, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1421/2001.
Alaeddin, İbrahim, “Evrak-ı Varide”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/77, (1325), 394-395.
Arslan, İhsan, “Hz. Peygamber’e Atılan İftira: Ğarânîk Olayı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, XI/56 (2018), 885-904.
Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 2012.
Bolay, Süleyman Hayri “İsmail Fennî Ertuğrul”, Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 2011, 23/ 98-100.
Bolay, Süleyman Hayri, “İsmail Fenni Ertuğrul (1855-1946)”, Felsefe Dünyası, 7, (1993), 11- 25
Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, Sahîhu’l-Buhârî, thk. Mustafa Deybü’l-Buğâ, 6 Cilt, Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1407,71987.
Cemal, Midhat, “Rezil bir Eserin Müellif-i Mechül ve Mel’ûnuna”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 4/89, (1328), 198-199.
Darü’l-fünûn talebesi, “Edebi Cinayetler”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 4/89, (1326), 198.
Dücani, M. Nuri, "Ma'hüd Tarih-i İslamiyyet'e Dair", Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3 74, (1325), 346.
Ersoy, M. Akif, “Ebü’z-Ziya Tevfik Efendi’ye”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/78, (1326), 409- 410.
Ertuğrul, İsmail Fennî, Kitâb-ı İzâle-i Şükûk, çev. Ahmet Çapku, Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 2017, 25.
Fahrüddîn er-Râzî, Ebû Abdillâh (Ebü’l-Fazl), Mefâtîhu’l-ğayb, 32 Cilt, 2. Baskı, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 1420/1999.
Hatiboğlu, İbrahim, “Osmanlı Aydınlarınca Dozy’nin Tarih-i İslamiyyet’ine Yöneltilen Tenkitler”, İslâm Araştırmaları Dergisi, 3 (1999): 197-213.
Hayreddin, Nevşehirli, “Doktor Dozy’yi Red”, Beyanülhak Dergisi, 7/170, (1328), 2992- 2995.
İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî, Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, 13 Cilt, Beyrut: Dâru’l-Marife, 1379/1959.
İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr, Sîretü İbn İshâk, thk. Muhammed Hamidullah, 5 Cilt, Rabat: Ma’hedü’d-dirâsât, ts.
İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, thk. Muhammed Hüseyin, 9 Cilt, 1. Baskı, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1419/1998.
İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Zeyd, Sünenü İbn Mâce, thk. Muhammed Fuâd Abdülbâki, 2 Cilt, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
İbn Sa’d, Ebû Abdillâh Muhammed, et-Tabakâtü’l-kübrâ, thk. Muhammed Abdülkadir Tâhâ, 8 Cilt, Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1410/1990
Kam, Ferid, “Ma'hüd Tarih-i İslâmiyyet’in En Mühim Noktası Hakkında Bir iki Söz”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/78, (1328), 411-413.
Kam, Ferid, “Tarih-i İslâmiyyet'e Dair”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/75, (1328), 357-361.
Kırıcı, Abdülhamit, Reinhart Dozy’nin Tarih-i İslamiyet Adlı Eserinde Hz. Peygamber Dönemi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
M. Refik, Ödemişli, “Ma'hüd Tarih-i İslamiyyet’e Dair”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/73, (1325), 328.
Muhammed Abduh, “Mes’eletü’I-garânîk ve tefsîru’l-âyât”, Mecelletü’l-menâr, 1901/1318, IV/3, 81-99.
Mustafa Sabri Efendi, “Muhterem Beyânülhak Risâle-i Diniyyesine”, Beyanülhak Dergisi, 2/49, (1328), 104 7-1048.
Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc, Sahîhu Müslim, thk. Muhammed Fuâd Abdülbâki, 5 Cilt, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, ts.
Nazmi, “Ebü’z-Ziya Tevfik Efendi’ye”, Sırat-ı Müstakim Dergisi, 3/78, (1325), 410. Özdemir, Mehmet, “Dozy”, Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi, İstanbul: TDV Yayınları, 1994, 9/515.
Sırat-ı Müstakim Dergisi, “Tarih-i İslamiyyet Eser-i Ma’hüduna Ebü'z-Ziya Tevfik Efendi’nin Yazdıkları Takriz Hakkında Tetkikat”, 4/79, (1326), 10-18.
Taberî, Ebû Caʻfer Muhammed b. Cerir, Târîhu’l-ümem ve’r-rusül ve’l-mülûk, 5 Cilt, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1407/1986, I/ 545.
Yavuz, Salih Sabri, “Manastırlı İsmail Hakkı”, Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi, Ankara: TDV Yayınları, 2003, 27/ 563-564.

APA	Çimen F (2021). DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. , 225 - 242.
Chicago	Çimen Fatih DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. (2021): 225 - 242.
MLA	Çimen Fatih DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. , 2021, ss.225 - 242.
AMA	Çimen F DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. . 2021; 225 - 242.
Vancouver	Çimen F DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. . 2021; 225 - 242.
IEEE	Çimen F "DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI." , ss.225 - 242, 2021.
ISNAD	Çimen, Fatih. "DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI". (2021), 225-242.

APA	Çimen F (2021). DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, 7(1), 225 - 242.
Chicago	Çimen Fatih DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi 7, no.1 (2021): 225 - 242.
MLA	Çimen Fatih DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, vol.7, no.1, 2021, ss.225 - 242.
AMA	Çimen F DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi. 2021; 7(1): 225 - 242.
Vancouver	Çimen F DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI. İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi. 2021; 7(1): 225 - 242.
IEEE	Çimen F "DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI." İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi, 7, ss.225 - 242, 2021.
ISNAD	Çimen, Fatih. "DOZY’NİN HZ. PEYGAMBER VE HADİSLERE DAİR BAZI İDDİALARINA İSMAİL FENNİ ERTUĞRUL’UN CEVAPLARI". İHYA Uluslararası İslam Araştırmaları Dergisi 7/1 (2021), 225-242.