18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 24 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 32 - 40 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15511/tahd.20.00132 İndeks Tarihi: 18-06-2021
18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi
Öz: Amaç: Kanser dünyadaki ölüm sebepleri arasında önemli yere sahiptir. Dünyada ve ülkemizde de kadınlarda meme kanseri en sık görülen kanserdir. Bu nedenle çalışmamızda 18 yaş üstü kadınların meme kanseri risk faktörlerini belirleyip sosyodemo-grafik verilerle ilişkisini ve tanı araçları hakkındaki bilgi düzey-lerini değerlendirmeyi amaçladık.Yöntem: Bu çalışma 01.10.2018 – 31.12.2018 tarihlerinde Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniği’nde gerçekleştirildi. Yüz yüze görüşme ile hastalara tarafımızdan hazırlanan sosyodemografik faktörlerin yanı sıra, meme kanseri tanı araçları hakkında bilgilerinin sorgulandığı anket ve Meme Kanseri Risk Değerlendirme Formu uygulandı. İstatistiksel analizde SPSS 15.0 for Windows programı kullanıldı, anlamlılık seviyesi p<0,05 olarak kabul edildi.Bulgular: Çalışmaya katılan 300 gönüllünün yaş ortalaması 40,3±15,3(18-85) olarak saptandı. Katılımcıların meme kan-seri risk puan ortalamaları 146,5±63,9(50-580) olarak belirlen-di. Meme kanseri için, kadınların %91,3’ünün (n=274) düşük, %8,7’sinin (n=26) yüksek riske sahip olduğu bulundu. Meme kanseri risk grupları ile katılımcıların sosoyodemografik özel-likleri ve klinik durumları arasındaki ilişkiye bakıldığında; BKİ, medeni durum, menstürasyon başlama yaşı, ailede meme kanseri öyküsü ve kendinde kanser öyküsü olması arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (sırasıyla p=0,014; p=0,007; p=0,01; p<0,001, p<0,001). Boşanmışlarda risk yüksekti. Ayrıca yaş art-tıkça ve ilk menstrüasyon yaşı azaldıkça risk puanı artmaktaydı. Meme kanseri tanı yöntemlerini bilme oranı 18-29 yaş grubunda düşük, 41-50 yaş grubunda yüksekti (p=0,009). Eğitim durumu lise ve üzerinde olanların, lise altı eğitim düzeyine sahip olanlara göre; ailesinde meme kanseri öyküsü olanlar olmayanlara göre ve doktor tarafından meme muayenesi yaptıranların yaptırma-yanlara göre meme kanseri tanı yöntemlerini bilme oranları anlam-lı olarak daha yüksekti (sırasıyla; p=0,03; p=0,012; p<0,001).Sonuç: Çalışma grubumuzda yaş, menstrüasyon başlama yaşı, ailede meme kanseri öyküsü ve kendinde kanser öyküsü olması meme kanseri riskini arttıran önemli faktörler olarak belirlendi.
Anahtar Kelime: Determination of breast cancer risk level in women 18 years of age or older
Öz: Objective: Cancer is one of the most important causes of morta-lity in the world. In our country and in the world, breast cancer is the most common cancer among women. In this study, we aimed to determine the risk factors of breast cancer in the population of women 18years of age or older, and evaluate their sociodemog-raphic features and their knowledge about the diagnostic methods wtih the risk factors we determined.Methods: This research was counducted in Şişli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital Family Medicine Clinic between 01.10.2018 – 31.12.2018. Sociodemographic features, a question-naire about the diagnostic tools of breast cancer and “Breast Can-cer Risk Assessment Form” were asked to the volunteers during a face-to-face interview. The data were analyzed with SPSS 15.0 software programme, level of significance was taken as p<0.05.Results: Three hundred patients attended to our study. The ave-rage age was 40.3±15.3(18-85). The mean breast cancer risk score was 146.5±63.9(50-580). We found that, 91.3% (n=274) women had low risk, 8.7% (n=26) had high risk for breast cancer. We eva-luated the relationship between breast cancer, sociodemographic features and clinical status of participants and found that there was a statistically significant relationship with body mass index, marial status, first menstruation age, family history of breast cancer and a personal history of cancer (p=0.014; p=0.007; p=0.01; p=0<001; p<0.001 respectively). Divorced patients had high risk for breast cancer. In addition, as age increased and first menstruation age de-creased, the risk score decreased. The knowledge of the diagnostic methods of breast cancer among the age group of 18-29 was low but it was high in the age group of 41-50 (p=0.009). We found that among our participants, having high school education or higher, having a history of breast cancer in their family and having breast examination by a doctor correlated with significantly higher level of knowledge about diagnostic methods for breast cancer (p=0.03; p<0.012; p<0.001 respectively).Conclusion: Age, first menstruation age, family history of breast cancer and personal history of cancer were identified as important risk factors that increase the risk of breast cancer in our study.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Forman D, Ferlay C. The global and regional burden of cancer. In: Stewart BW, Wild CP (Eds.). World Cancer Report 2014. 1st ed. Lyon, International Agency for Cancer Reports (IACR) Publications, 2014; 16-53.
- 2. World Health Organization. International agency for research on cancer, global cancer observatory, cancer today, cancer fact sheets, breast cancer. http://gco.iarc.fr/today/data/factsheets/ cancers/20-Breast-fact-sheet.pdf adresinden 11.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
- 3. World Health Organization. International agency for research on cancer, global cancer observatory, cancer today, pie chart. http://gco.iarc.fr/today/online-analysis-pie adresinden 11.02.2019 tarihinde erişilmiştir.
- 4. T.C. Sağlık bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye kanser istatitikleri. Ed. Şencan İ, Keskinkılıç B. Ankara, 2017; 44.
- 5. American Cancer Society. Breast cancer facts & figures 2017- 2018. Atlanta, American Cancer Society Inc, 2017; 10.
- 6. T.C. Sağlık bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Neden ulusal bir kanser programı. Türkiye Kanser Kontrol Programı’nda. Ed. Keskinkılıç B. 1. Baskı. Ankara: T.C. Sağlık bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı, 2016; 19.
- 7. T.C. Sağlık bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye’de uygulanmakta olan ulusal kanser tarama programı ve standartları. 2013 - 2018 Ulusal Kanser Kontrol Planı’nda. Ed. Özkan S. T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı, 2019; 44.
- 8. Majeed W, Aslam B, Javed I, et al. Breast cancer: major risk factors and recent developments in treatment. Asian Pac J Cancer Prev 2014;15(8):3353-8.
- 9. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı Ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Aile planlaması ve üreme sağlığı. Ulusal aile planlaması hizmet rehberi’nde. 1.cilt. Ankara, 2005; 97.
- 10. Centers for disease control and prevention. What are the risk factors for breast cancer? https://www.cdc.gov/cancer/breast/ basic_info/risk_factors.htm adresinden 11.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
- 11. Kutlu R, Biçer Ü. Evaluation of breast cancer risk levels and its relation with breast self-examination practices in women. J Breast Health 2017;13(1):34–9.
- 12. Tümer A, Baybek H. Çalışan kadınlarda meme kanseri risk düzeyi. J Breast Health 2010;6(1):17-21.
- 13. Eti Aslan F, Gürkan A. Kadınlarda meme kanseri risk düzeyi. J Breast Health 2007;3(2):63-8.
- 14. Eroglu C, Eryılmaz MA, Cıvcık S, Gurbuz Z. Meme kanseri risk değerlendirmesi: 5000 olgu. Uluslararası Hematoloji- Onkoloji Dergisi 2010;1(20):27–33.
- 15. Özerdoğan N, Orsal Ö, Köşgeroğlu N, Sayıner FD. The risk estimation and application frequency of the early diagnosis methods for breast cancer in Eskisehir. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2008;1(2):43-53.
- 16. Göçgeldi E, Açıkel CH, Hasde M, et al. Ankara-Gölbaşı ilçesinde bir grup kadının kendi kendine meme muayenesi yapma konusundaki tutum ve davranışlarının belirlenmesi. Fırat Tıp Dergisi 2008;13(4):261-5.
- 17. Ozmen V, Nilüfer Ozaydin A, Cabioglu N, et al. Survey on a mammographic screening program in Istanbul, Turkey. Breast J 2011;3:260–7.
- 18. Aksoy YE, Turfan EÇ, Sert E, Mermer G. Meme kanseri erken tanı yöntemlerine ilişkin engeller. J Breast Health 2015;11:26-30.
- 19. Meissner HI, Breen N, Taubman ML, Vernon SW, Graubard BI. Which women aren’t getting mammograms and why? Cancer Cause Control 2007;18(1):61-70.
| APA | ESEN E, gelmez taş b, ÖZTÜRK G, TOPRAK EVCİK D (2020). 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. , 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| Chicago | ESEN Elif Serap,gelmez taş beray,ÖZTÜRK Güzin Zeren,TOPRAK EVCİK Dilek 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. (2020): 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| MLA | ESEN Elif Serap,gelmez taş beray,ÖZTÜRK Güzin Zeren,TOPRAK EVCİK Dilek 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. , 2020, ss.32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| AMA | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. . 2020; 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| Vancouver | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. . 2020; 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| IEEE | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D "18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi." , ss.32 - 40, 2020. 10.15511/tahd.20.00132 |
| ISNAD | ESEN, Elif Serap vd. "18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi". (2020), 32-40. https://doi.org/10.15511/tahd.20.00132 |
| APA | ESEN E, gelmez taş b, ÖZTÜRK G, TOPRAK EVCİK D (2020). 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24(1), 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| Chicago | ESEN Elif Serap,gelmez taş beray,ÖZTÜRK Güzin Zeren,TOPRAK EVCİK Dilek 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 24, no.1 (2020): 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| MLA | ESEN Elif Serap,gelmez taş beray,ÖZTÜRK Güzin Zeren,TOPRAK EVCİK Dilek 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, vol.24, no.1, 2020, ss.32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| AMA | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2020; 24(1): 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| Vancouver | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D 18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2020; 24(1): 32 - 40. 10.15511/tahd.20.00132 |
| IEEE | ESEN E,gelmez taş b,ÖZTÜRK G,TOPRAK EVCİK D "18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 24, ss.32 - 40, 2020. 10.15511/tahd.20.00132 |
| ISNAD | ESEN, Elif Serap vd. "18 yaş ve üzeri kadınlarda meme kanseri risk düzeyinin belirlenmesi". Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 24/1 (2020), 32-40. https://doi.org/10.15511/tahd.20.00132 |
