Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler

PALABIÇAK, MUHAMMED ALI; SEVINÇ, MEHMET RESIT; CANÇELIK, MEHMET; AYDOGDU, MUSTAFA HAKKI

Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler

Mehmet Reşit SEVİNÇ, (Harran Üniversitesi, Bozova Meslek Yüksek Okulu, Şanlıurfa, Türkiye)

Mustafa Hakki AYDOĞDU, (Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Şanlıurfa, Türkiye)

Muhammed Ali PALABIÇAK, (Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Şanlıurfa, Türkiye)

Mehmet CANÇELİK (Harran Üniversitesi, Şanlıurfa Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Şanlıurfa, Türkiye)

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi

3 0

Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2430 - 2447 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-06-2021

Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler

Öz:

Rızk; Allah Teâlâ’nın canlılara yeme içme ve başka hususlarda yararlanmaküzere verdiği her şeyi ifade eder. Türk toplum yapısı ve kültürü öğeleridoğan her çocuğun rızkıyla doğduğunu kabul eder. Ancak her doğan çocukşanslı değildir. Bu çalışmada; Şanlıurfa ve Diyarbakır illerinde, yoksullukdolayısıyla, semt pazarlarında taşıyıcı olarak çalışan çocukların sosyoekonomiközellikleri araştırılmıştır. Araştırmanın materyalini, belirtilenillerin merkezlerinde, semt pazarlarında taşıyıcılık yapan çocuklardan, anketyöntemi ile alınan birincil veriler oluşturulmuştur. Çocukların ortalamayaşları 13,37’dir. Çocuklar hafta içerisinde yaklaşık 4,3 gün sabah 9 dabaşlayarak günlük ortalama 9,6 saat çalışmaktadırlar. Çocukların ortalamahaftalık kazançları 57,77 TL dir. Saha çalışmalarından elde edilen verilerinanalizinde STATA programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde iki bağımlıdeğişken seçilmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkenleri “çocuklar nedençalışıyor” ve “kazandığı parayı nereye veriyor” değişkenleridir. Budeğişkenlere Multinomial Probit (MNP) analizi uygulanmıştır. Çocuğun yaşıyükseldikçe, çalışan çocuk haneye gelir getiren veya hane gelirine katkısağlayan bir birey rolüne bürünmektedir. Eğitimine devam eden ya daeğitim sistemi ile bağlarını koparmayan küçük yaşta olan çocuklar; çalışarakelde ettikleri kazançlarını kendileri için ve eğitim ihtiyaçları içinkullanmaktadırlar. Eğitim çağında olan çocukların eğitim sistemindenkopmaları engellenmeli ve eğitimlerine devam etmelerinin sağlanmasıgerekmektedir. Temel eğitim sisteminden uzaklaşmayan, devlet tarafındankorunduğunu hisseden çocuklarda, geleceğe dair olumlu değişimleryaratabilecek güç ve umut ışığı ancak bu şekilde yakılabilecektir. Aksitakdirde çocukların eğitim sisteminden uzaklaşması ve yoksullukkıskacında yaşaması, sosyal dışlanmışlık algısı yaratacaktır. Çocuklardaortaya çıkacak olan sosyal dışlanmışlık algısının yaratacağı olumsuzetkilerin, toplumsal anlamda telafisi çok zor olacaktır.

Anahtar Kelime:

Those Who Are Not Born With Their Sustenance, Child Laborers

Öz:

Sustenance means everything that Allah gives to living things to benefit from eating and drinking. The Turkish social structure and culture acknowledges that every child is born with his own sustenance. However, not every child born is lucky. In this study; in the provinces of Şanlıurfa and Diyarbakır, the socio-economic characteristics of children working as carriers in the district bazaar due to poverty were investigated. The research material composed of the primary data collected by the survey from the children working in the research area. The average age of children is 13.37. Children work approximately 4.3 days a week, starting at 9 in the morning and working an average of 9.6 hours per day. Average weekly earnings of children is 57,77 TL. STATA program was used in the analysis where two dependent variables were selected which are “why do children work” and “where do they give the money they earn”. Multinomial Probit analysis was applied to variables. As the child's age rises, the working child takes on the role of an individual who brings or contributes income to the household. Little children who continue their education or who do not lose their ties with the education system; they use their earnings by working for themselves and for their educational needs. Children of educational age should be prevented from leaving the education system and be ensured to continue their education. The light of power and hope can create positive changes in the future in children who do not move away from the basic education system and feel protected by the state. Otherwise, children's getting away from the education system and living in poverty will create a sense of social exclusion. It will be very difficult to compensate socially for the negative effects of social exclusion perception in children.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Basu, K. (1999). Child labor: Cause, consequence, and cure, with remarks on international labor standards. Journal of Economic Literature, XXXVII(September 1999), 1083-1119. doi:10.1257/jel.37.3.1083
Basu, K. ve Van, P. H. (1998). The economics of child labor. The American Economic Review, 88(3), 412-427.
Benek, S. ve Ökten, Ş. (2011). Mevsimlik tarım işçilerinin yaşam koşullarına ilişkin bir araştırma: Hilvan ilçesi (Şanlıurfa) örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 653-676.
Brady, D. (2005). The welfare state and relative poverty in rich western democracies, 1967–1997. Social Forces, 83(4), 1329-1364. doi:10.1353/sof.2005.0056
Coşkun, M. N. (2012). Türkiye’de yoksulluk: Bölgesel farklılıklar ve yoksulluğun profili. Erişim adresi: https://www.econstor.eu/bitstream/10419/81643/1/72058034X.pdf
Çağrıcı, M. (2008). Tevekkül. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/tevekkul
Dağdemir, Ö. (2002). Türkiye ekonomisinde yoksulluk sorunu ve yoksulluk analizi: 1987-1994. Erişim adresi: http://www.canaktan.org/ekonomi/yoksulluk/ucuncubol/ dagdemir.pdf
Davran, M. K., Sevinç, M. R. ve Cançeli̇k, M. (2020). Şanlıurfa ili köylerinde yaşlıların demografik ve sosyo-ekonomik durumları ile yoksulluk ve yaşlılık algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 1-17. doi:10.17755/esosder.591786
Davran, M. K., Sevinç, M. R. ve Seçer, A. (2014). Türkiye’de mevsimlik tarım işçisi çocuklar. V. Ceyhan ve diğerleri (Ed.), Tarımda İş Gücü Piyasası içinde (C. 3, s. 1184-1192). XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, sunulmuş bildiri, Samsun, Turkey: Erol Yayıncılık.
Davran, M. K. ve Tok, N. (2018). Kırsal kesimde yoksulluk algısı ve yaşam memnuniyeti. Journal of Social and Humanities Scences Research, 5(25), 2140-2151. doi:10.26450/jshsr.594
Durgun, Ö. (2011). Türkiye’de yoksulluk ve çocuk yoksulluğu üzerine bir inceleme. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, VI(I), 143-154.
Edmonds, E. V. (2007). Child labor. T. P. Schultz ve J. A. Strauss (Ed.), Handbook of Development Economics içinde (C. 4, s. 3607-3709). Elsevier. doi:10.1016/S1573-4471(07)04057-0
Gölcük, Ş. (2008). Rızık. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim adresi: https://cdn.islamansiklopedisi.org.tr/dosya/35/C35011419.pdf
Gülçubuk, B. ve Aluftekin, N. (2004). Türkiye’de kırsal alanda yoksulluğun azaltılmasında hayvancılığın ve hayvansal ürün işleyen kobilerin rolü. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 19(222), 77-90. doi:10.3848/iif.2004.222.9356
Güngör, M. (2008). Evrensel bir sorun olarak çocuk suçluluğu ve sokakta çalışan ve yaşayan çocuklar. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 25-43.
ILO. (2020). Child labour. Erişim adresi: https://www.ilo.org/global/topics/child-labour/lang--en/index.htm ILO-Ankara. (2020). Çocuk işçiliği. Erişim adresi: https://www.ilo.org/ankara/areas-of-work/child-labour/lang-- tr/index.htm
Katchova, A. (2013). Multinomial probit and logit models conditional logit model mixed logit Model. Erişim adresi: https://docs.google.com/file/d/0BwogTI8d6EEiQWVIaV9NbjVGeH M/edit
Laderchi, C. R., Saith, R. ve Stewart, F. (2003). Does it matter that we do not agree on the definition of poverty? A comparison of four approaches. Oxford Development Studies, 31(3), 243-274. doi:10.1080/1360081032000111698
Lorcu, F. (2015). Örneklerle veri analizi SPSS uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları. Mert, M. (2016). SPSS STATA yatay kesit veri analizi bilgisayar uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Moller, S., Huber, E., Stephens, J. D., Bradley, D. ve Nielsen, F. (2003).
Determinants of relative poverty in advanced capitalist democracies. American Sociological Review, 68(1), 22-51. doi:10.2307/3088901
Ravallion, M., Datt, G. ve Walle, D. van de. (1991). Quantifying absolute poverty in the developing world. Review of Income and Wealth, 37(4), 345-361. doi:10.1111/j.1475-4991.1991.tb00378.x
Ray, R. (2000). Child labors child schooling, and their ınteraction with adult labor. World Bank Economic Review, 14(2), 347-367. doi:10.1093/wber/14.2.347
Sevinç, G. ve Sevinç, M. R. (2012). Gezici mevsimlik tarım işçisi ailelerin ilköğretim seviyesindeki çocuklarının eğitim sorunları. C. Oğuz ve diğerleri (Ed.)., (C. 2, s. 1122-1128). 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, sunulmuş bildiri, Konya: Selçuk Üniversitesi.
Sevinç, M R, Davran, M. K., Özel, R. ve Sevinç, G. (2014). Şanlıurfa Semt Pazarlarında Taşıyıcılık Yapan Çocuk İşçiler. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 18(3), 21-31.
Sevinç, M. R. ve Davran, M. K. (2017). Adana ilinde mevsimlik tarım işçiliğinin sosyo-ekonomik yapısı ve geleceği. Ankara: Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE) Yayın No: 283.
Sizege, Ç. (2017). Multinominal probit modelinde bayes yaklaşımı: Türkiye’de yağ tüketim tercihinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 441-459.
Stata Corp LLC. (2019). STATA user’s guide. Texas, USA: Stata Press. TUIK. (2018). Dünya nüfus günü, 2018. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27589&utm_sourc e=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+tuikb ulten+%28T%C3%9C%C4%B0KHaber+ B%C3%BCltenleri+%28Son+1+Ay%29%29
TUIK. (2019). Bölgesel gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçları, 2018. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30756
TUIK. (2020a). İstatistiklerle çocuk, 2019. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33733
TUIK. (2020b). Çocuk işgücü araştırması, 2019. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33807
TUIK. (2020c). Çocuk nüfusu oranı, 2019. Erişim adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=206&locale=tr
TUIK. (2020d). İstatistiklerle aile, 2019. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33730
TUIK. (2020e). İşgücü istatistikleri, Şubat 2020. Erişim adresi: http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33786
TUIK. (2020f). İşsizlik oranı. Erişim adresi: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=102&locale=tr UNICEF. (2017). A world free from child poverty. New York, USA: UNICEF.
Yavuz, Y. Ş. (2008). Kader. Erişim adresi: https://islamansiklopedisi.org.tr/kader

APA	SEVINÇ M, AYDOGDU M, PALABIÇAK M, CANÇELIK M (2020). Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. , 2430 - 2447.
Chicago	SEVINÇ MEHMET RESIT,AYDOGDU MUSTAFA HAKKI,PALABIÇAK MUHAMMED ALI,CANÇELIK MEHMET Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. (2020): 2430 - 2447.
MLA	SEVINÇ MEHMET RESIT,AYDOGDU MUSTAFA HAKKI,PALABIÇAK MUHAMMED ALI,CANÇELIK MEHMET Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. , 2020, ss.2430 - 2447.
AMA	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. . 2020; 2430 - 2447.
Vancouver	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. . 2020; 2430 - 2447.
IEEE	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M "Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler." , ss.2430 - 2447, 2020.
ISNAD	SEVINÇ, MEHMET RESIT vd. "Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler". (2020), 2430-2447.

APA	SEVINÇ M, AYDOGDU M, PALABIÇAK M, CANÇELIK M (2020). Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2430 - 2447.
Chicago	SEVINÇ MEHMET RESIT,AYDOGDU MUSTAFA HAKKI,PALABIÇAK MUHAMMED ALI,CANÇELIK MEHMET Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 9, no.3 (2020): 2430 - 2447.
MLA	SEVINÇ MEHMET RESIT,AYDOGDU MUSTAFA HAKKI,PALABIÇAK MUHAMMED ALI,CANÇELIK MEHMET Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, vol.9, no.3, 2020, ss.2430 - 2447.
AMA	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2020; 9(3): 2430 - 2447.
Vancouver	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2020; 9(3): 2430 - 2447.
IEEE	SEVINÇ M,AYDOGDU M,PALABIÇAK M,CANÇELIK M "Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9, ss.2430 - 2447, 2020.
ISNAD	SEVINÇ, MEHMET RESIT vd. "Rızıklarıyla Doğmayanlar, Çocuk Emekçiler". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 9/3 (2020), 2430-2447.