Yıl: 2020 Cilt: 9 Sayı: 17 Sayfa Aralığı: 111 - 128 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-06-2021

KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı

Öz:
Bu çalışmanın amacı, ‘tüketim mabetleri’ olarak da ifadelendirilen ve gelinensüreçte kimliğin oluşumu ve sürdürülmesinde önemi yadsınamayacak alışverişmerkezlerinde somutlaşan tüketim olgusunu postmodern dünyanın kültürel kodlarıbağlamında tartışmaktır. Postmoderniteyle birlikte üretim güçlerinin tüketimikontrol ettiği algısının yerini tüketim güçlerinin tüketimi kontrol ettiği vurgusunabıraktığı söylenebilir. Marx’ın kuramının bir ilerisi olarak da bahsedilebilecek birdurum tanımı olarak artık tüketiciler de AVM’lere giderek işçiler gibi kontroledilmesi gereken emek sağlamaktadır. Bu noktada merkezileşen tüketim olgusu,kültürün ana oluşturucusu olan insan faktörü yerine “seri üretimi” koyarak kültürünformatını da değiştirmiştir. Gelinen süreçte hakiki, büyülü kültürel dünyalarınoluşturduğu üretime bağlı tüketim; klasik anlamından sıyrılarak ihtiyaçtan ziyade -basitleştirerek söylersek- farklı olmak için diğer kişilerin sunumu anlamında hipergerçeklikle yoğrulur yeni bir büyüselliğe dönüşmüştür. Literatür taramasına dayalınitel bir gerçeklik çözümlemesi olan bu çalışmanın önemi, kent kültürüyleözdeşleşen popüler kültürün yeni olan ne varsa (teknolojik olanlar başta) tümünütüketime koşullandırarak ileri kapitalizm döneminde kültür endüstrisinin (hemüretilen hem de üreten) oluşturduğu bir kimliğe odaklanmasından gelmektedir.Neticede XXI. yüzyılda gösterge dünyasına mekansal sınır çizme adına AVM’lerekonomiden kültüre bir dizi değer değişimiyle birlikte yeni sosyalleşme araçlarıetrafında tüketimle şekillenen bir kimlik üretiminde başat rol oynamaktadır.
Anahtar Kelime:

IDENTITY PLACE SACREDNESS: Search for Identity in the Temples of Consumption

Öz:
The aim of this study is to discuss the phenomenon of consumption embodied in shopping centers, that is also referred to as ‘consumption shrines‘ and in the process which cannot be denied in the formation and maintenance of identity in the context of cultural codes of the postmodern world. With the postmodernity, it can be said that the perception that the forces of production control consumption is replaced with the emphasis that consumption forces control consumption. As a description of the situation that can be mentioned as a future of Marx's theory, consumers are now going to the shopping malls to provide labor that needs to be controlled like workers. At this point, the phenomenon of centralized consumption changed the format of culture by replacing human factor, the main constituent of culture, with mass production. In the current process, consumption related to the production of genuine, magical cultural worlds; In order to be different from the need rather than the need to stand out from the classical sense of the presentation of other people in the sense of hyper-reality has been transformed into a new magic. The importance of this study, which is a qualitative reality analysis based on literature review, comes from the fact that popular culture, which is identified with urban culture, focuses on the identity created by the cultural industry (both produced and producing) in the period of advanced capitalism by conditioning all of what is new to consumption. As a result, in the 21st century, shopping malls play a dominant role in the production of an identity shaped by consumption around new socialization tools with a series of value changes from economy to culture in order to draw spatial boundaries to the indicator world.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alver, Köksal. “AVM: Yeni Çarşının Yeni Halleri”, Mostar Dergisi, 5/67, 2010.
  • Arslan, Abdurrahman. “Değişim, Haz, Özgürlüğü Tüketimin Dünyasında Aramak”. Toplum ve Bilim. 152/153, 108-124, 2002.
  • Atay, Tayfun. “The Irishman'den Şahsiyet'e, Kara Cuma'dan Potlaç'a sinema, dizi ve kitaplarda edebiyatı bulmak”. T24, (28 Kasım 2019). https://t24.com.tr/haber/the-irishman-haluk-bilginer-sahsiyet-ve-kara-cuma,849949
  • Atay, Tayfun. Görünüyorum O Halde Varım “Meşhuriyet Çağı”nda Kültür ve İnsan. İstanbul: Can Yayınları, 2018.
  • Atkinson, Sam. (Ed.). Sosyoloji Kitabı. çev. Tufan Göbekçin. İstanbul: Alfa Yayınları. 2015.
  • Aydemir, Mehmet Ali. “Tüketim: Modern Dünyanın Kültürel Göstereni”. Kültür Sosyolojisi, ed. Köksal AlverNecmettin Doğan, 271-290. Ankara: Hece Yayınları, 2007.
  • Baudrillard, Jean. Amerika. çev. Yaşar Avunç. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2006.
  • Baudrillard, Jean. Tüketim Toplumu. çev. Hazal DeliçaylıFerda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2004.
  • Bauman, Zeygmunt. Postmodern Etik. çev. Alev Türker. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2. Basım, 2011.
  • Bauman, Zeygmunt. Postmodernlik ve Hoşnutsuzlukları. çev. İlter Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2000.
  • Bauman, Zygmunt. Bireyselleşmiş Toplum, çev. Yavuz Alogan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
  • Bauman, Zygmunt. Consuming Life, UK-USA: Polity Press, 2007.
  • Bauman, Zygmunt. Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. çev. Ümit Öktem. İstanbul: Sarmal Yayınevi, 1999.
  • Bauman, Zygmunt. Parçalanmış Hayat, çev. İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2001.
  • Bocock, Robert. Tüketim, çev. İrem Kutluk. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 1997.
  • Chaney, David. Yaşam Tarzları. çev. İrem Kutluk. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 1999.
  • Douglas, Mary  Isherwood, Baron. Tüketimin Antropolojisi. çev. Erden Atilla Aytekin. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 1999.
  • Eliade, Mircea. Kutsal ve Dindışı, çev. M. Ali Kılıçbay. Ankara: Gece Yayınları, 1991.
  • Elliott, Richard. “Addictive Consumption: Function and Fragmentation in Postmodernity”. Journal of Consumer Policy, 17, 1994, 159-179.
  • Featherstone, Mike. Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, çev. Mehmet Küçük. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
  • Goodman, Douglas J.  Cohen, Mirelle. Consumer Culture. USA: A Reference Handbook, 2004.
  • Güven, Süleyman. “Postmodern Kimliklerin Kurulumu”. Selçuk İletişim, 9 (1), 2015, 266-286.
  • Hollinger, Robert. Postmodernizm ve Sosyal Bilimler -Tematik Bir Yaklaşım- çev. Ahmet Cevizci. İstanbul: Paradigma Yayınları, 2005.
  • Jameson, Fredric. Kültürel Dönemeç. çev. Kemal İnal. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2005.
  • Lefebvre, Henri. Modern Dünyada Gündelik Hayat. çev. Işın Gürbüz. İstanbul: Metis Yayınları, 1998.
  • Lefebvre, Henri. Modern Dünyada Gündelik Hayat. çev. Işın Gürbüz. İstanbul: Metis Yayınları, İkinci basım, 2007.
  • Marshall, Gordon. Sosyoloji Sözlüğü, çev. Osman Akınhay  Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1999.
  • Mirza, Gözde Aynur. Yeni Dinselleşme Eğilimleri ve Maneviyat Arayışları. İstanbul: Bogaziçi Üniversitesi Yayınları, 2018.
  • Ritzer, George  Stepnisky, Jefrey. Çağdaş Sosyoloji Kuramları ve Klasik Kökleri. çev. Irmak Ertuna Howison. Ankara: De Ki Yayınları, 2015.
  • Ritzer, George. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. çev. Şen Süer Kaya. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2000.
  • Robins, Kevin. İmaj -Görmenin Kültür ve Politikası-. çev. Nurçay Türkoğlu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999.
  • Sabah Kıyan, Şenay. “Kimlik ve Tüketim İlişkisini Tersinden Düşünmek: Lüks Ürünlerin Taklitleri ile Kimlik Oluşturma”. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi. 5/1, Haziran 2013, 53-78.
  • Shiner, Larry. "The Concept Of Secularızatıon In Empırıcal Research". Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 6, No. 2 (Autumn, 1967), 207-220.
  • Turkan, Işıl. “Alış-Veriş-Tüketim Mabetleri: Sosyoekonomik Açıdan Mekân Tüketiminde Türkiye Örneği”. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı:2, 2012, 85-104.
  • Weber, Max. Sosyoloji’nin Temel Kavramları. çev. Medeni Beyaztaş. İstanbul: Bakış Yayınları, 2002.
APA ÖZTAŞ F, Özbolat A (2020). KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. , 111 - 128.
Chicago ÖZTAŞ FATİH,Özbolat Abdullah KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. (2020): 111 - 128.
MLA ÖZTAŞ FATİH,Özbolat Abdullah KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. , 2020, ss.111 - 128.
AMA ÖZTAŞ F,Özbolat A KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. . 2020; 111 - 128.
Vancouver ÖZTAŞ F,Özbolat A KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. . 2020; 111 - 128.
IEEE ÖZTAŞ F,Özbolat A "KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı." , ss.111 - 128, 2020.
ISNAD ÖZTAŞ, FATİH - Özbolat, Abdullah. "KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı". (2020), 111-128.
APA ÖZTAŞ F, Özbolat A (2020). KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 9(17), 111 - 128.
Chicago ÖZTAŞ FATİH,Özbolat Abdullah KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 9, no.17 (2020): 111 - 128.
MLA ÖZTAŞ FATİH,Özbolat Abdullah KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.9, no.17, 2020, ss.111 - 128.
AMA ÖZTAŞ F,Özbolat A KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 9(17): 111 - 128.
Vancouver ÖZTAŞ F,Özbolat A KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 9(17): 111 - 128.
IEEE ÖZTAŞ F,Özbolat A "KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı." GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 9, ss.111 - 128, 2020.
ISNAD ÖZTAŞ, FATİH - Özbolat, Abdullah. "KİMLİK MEKÂN KUTSALLIK: Tüketim Mabetlerinde1 Kimlik Arayışı". GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 9/17 (2020), 111-128.