Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi
Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 307 - 325 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15295/bmij.v9i1.1780 İndeks Tarihi: 23-06-2021
Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi
Öz: Türkiye’deki savunma sanayi sektöründe faaliyet gösteren şirketler, temel amacı olan kar eldeedebilmenin yanında Türk Silahlı Kuvvetlerine tamamen yerli ve milli savunma teçhizatlarısağlayabilme ile beraberinde hem ulusal hem de küresel anlamda daha rekabetçi olabilmek içinfinansal performanslarını yükseltmeleri gerekmektedir. Performanslarının yüksek olması yerel veuluslararası pazarlarda büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, hisse senetleri Borsa İstanbul(BİST)’da kote olmuş savunma sanayi şirketlerinin finansal tabloları kullanılarak finansal oranlarıbelirlenmiştir. Bu veriler doğrultusunda karar kriterleri ve bu karar kriterlerine göre alanlarındatecrübeli 7 uzman tarafından dilsel değişkenler yardımı ile değerlendirilmiştir. Uzmanlardan eldeedilen veriler üçgen bulanık sayı sistemine dönüştürülmüş ve Bulanık TOPSIS (Technique for OrderPreference by Smilarity to Ideal Solution) yöntemi uygulanmıştır. Savunma sanayi şirketleri yakınlıkkatsayılarına göre en iyiden en kötüye doğru sıralanmıştır.
Anahtar Kelime: Financial performance analysis of defence industry companies in Borsa Istanbul with Fuzzy TOPSIS method
Öz: Companies operating in Turkey's defence industry sector need to improve their financial performance to be more competitive both nationally and globally. The ability to provide the Turkish Armed Forces with fully domestic and national defence equipment in making a profit is their primary objective. High performance should be of great importance in local and international markets. In this study, the financial ratios of the companies operating in the defense industry sector, whose stocks are traded in Borsa Istanbul (BIST), are determined by using the financial statements. According to decision criteria and these decision criteria, linguistic variables were evaluated by seven experts in line with these data. The experts' data were triangular fuzzy number system, and the Fuzzy TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) method was applied. Defence industry companies are ranked from best to worst according to their near coefficients.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Kayalı, C , Aktaş, İ . (2018). BİST’te Hisse Senetleri İşlem Gören Otomotiv Sektöründeki Firmaların TOPSIS Yöntemine Göre Performans Değerlemesi ve Analizi1 . Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 8 (1) , 43-59 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/joiss/issue/47347/597390
- Bakır, G. (2019). İnsansız Hava Araçlarının Savunma sanayi Harcamasında Yeri ve Önemi. Avrasya Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(2), 127-134 Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/asead/issue/43544/526954
- Borsaİstanbul.(2019). https://www.borsaistanbul.com/kurumsal/borsa-istanbul-hakında. (Erişim Tarihi:6.10.2019).
- Bilici, N. (2019). Turizm Sektörünün Finansal Performansının Oran Analizi ve TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 173-194. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ataunisosbil/issue/43928/538474
- Chen, C. (2001). A Fuzzy Approach to Select the Location of the Distribution Center. Fuzzy Sets and Systems, 118(23), 65-73. https://doi.org/10.1016/S0165-0114(98)00459-X.
- Chen, C. T. (2000). Extensions of the TOPSIS for Group Decision-Making under Fuzzy Environment. Fuzzy Sets and Systems, 114(20), 1-9. https://doi.org/10.1016/S0165-0114(97)00377-1
- Demirhan, D , Aracıoğlu, B . (2017). İnovasyon Ve Finansal Performans Arasındaki İlişki: BİST Teknoloji Endeksindeki Firmalar Üzerine Bir Araştırma . Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi , 16. UIK Special Issue , 195-218 . DOI: 10.18092/ulikidince.323730
- Değer, S. (1986). Economic Development and Defense Expenditure. Economic Development and Cultural Change, 35(1), 179-196.
- Dündar, S., Ecer, F. ve Özdemir, Ş. (2007). Fuzzy Topsis Yöntemi İle Sanal Mağazalarin Web Sitelerinin Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 287-305. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiibd/issue/2691/35409
- Ecer, F. (2006). Bulanık Ortalamalarda Grup Kararı Vermeye Yardımcı Bir Yöntem: Fuzzy TOPSIS ve Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 7 (2), 77-96. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ifede/issue/4601/62873
- Ecer, F. (2007). Satış Elemenı Adaylarının Değerlendirilmesine ve Seçiimine Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Fuzzy TOPSİS. Anadolu University Joumal of Social Scences 7 (2), 187-204.
- Gürbüz, O. ve Engincan, Y. (2004). Şirket Değerlemesi - Klasik ve Modern Yaklaşımlar. Istabul: Literatür Yayımcılık 2004.
- Janko, W., & Bemroider, E. (2005). Multi- Criteria Decision Making: An Application Study of ELECTRE And TOPSIS, 1-36. http://www.wu-wien.ac.at/-bernroid/seminare/ws04/A7-TOPSIS0107503.pdf (Erişim Tarihi:12.11.2019).
- Karcıoğlu, R , Yalçın, S , Gülteki̇n, Ö . (2020). Sezgisel Bulanık Mantık ve Entropi Tabanlı Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Finansal Performans Analizi: BİST’de İşlem Gören Enerji Şirketleri Üzerine Bir Uygulama . MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi , 9 (1) , 360-372 . DOI: 10.33206/mjss.535211
- Konukbay, A. (2016). Ankara'da Savunma Teknolojilerinde Faaliyet Gösteren Kobilerin Açık Yenilik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi (GMBD), 2(1), 53-76. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/gmbd/issue/29243/313089
- Özçelik, H , Küçükçakal, Z . (2019). BIST’de İşlem Gören Finansal Kiralama ve Faktoring Şirketlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi İle Analizi . Muhasebe ve Finansman Dergisi , (81) , 249-270 . DOI: 10.25095/mufad.510675
- E.saygılı, E , Şahin, Y . (2018). Finansal Performans İle Hisse Senedi Yatırımcı Kararları Arasındaki İlişki: Bıst Çimento Sektöründe Topsıs Uygulaması . Izmir Democracy University Social Sciences Journal , 1 (1) , 16-45 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/idusos/issue/37793/379995
- Savunma Sanayi Dergilik, (2020). https://www.savunmasanayiidergilik.com/tr/Haber Dergilik/Savunmada- hedef-yerliliği-ve-istihdamı-artırmak. (Erişim Tarihi:19.11.2020).
- Şişman, D. (2017). Küreselleşme, Kriz ve Savunma Sanayi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 39(1), 223-237. DOI: 10.14780/muiibd.329928
- Temiz, D. (2012) Ekonomin Önemli Bir Parçası: Savunma Sanayi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(33), 1-18. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/ pub/dpusbe/issue/4775/65763
- Tezcan, N . (2019). İşletmelerde Finansal Performans ve İhracat Düzeyi Arasındaki İlişki: Türkiye Otomotiv Sanayi Örneği . Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 16 (2) , 87-101 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/cagsbd/issue/51317/668655
- Topçu, M. K. (2010) Savunma Planlamasının Ekonomiye Etkileri ve Savunma Bütçeleri. Savunma Bilimler Dergisi, 1(9), 75-96. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/ khosbd/issue/19228/204326
- Topal, B. G. (2020). Türkiye’de Terör Eylemleri ve Savunma Sanayi İlişkisi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 51-86. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/fuuiibfdergi/issue/54867/712904
- Yeşilyurt, F , Yeşilyurt, M . (2019). Türkiye’de Savunma Sanayi . Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies , 6 (2) , 1-42 . DOI: 10.34232/pjess.565105
- Yıldız, B. (2013). Sağlık İşletmelerinde Finansal Performansı Etkileyen Unsurlar ve Finansal Performansın Ölçülmesi: Hastanelerde bir Uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Erzurum.
| APA | ÖGEL S, Nurıyew K (2021). Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. , 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| Chicago | ÖGEL SERDAR,Nurıyew Kerm Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. (2021): 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| MLA | ÖGEL SERDAR,Nurıyew Kerm Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. , 2021, ss.307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| AMA | ÖGEL S,Nurıyew K Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. . 2021; 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| Vancouver | ÖGEL S,Nurıyew K Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. . 2021; 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| IEEE | ÖGEL S,Nurıyew K "Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi." , ss.307 - 325, 2021. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| ISNAD | ÖGEL, SERDAR - Nurıyew, Kerm. "Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi". (2021), 307-325. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| APA | ÖGEL S, Nurıyew K (2021). Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. Business and Management Studies: An International Journal, 9(1), 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| Chicago | ÖGEL SERDAR,Nurıyew Kerm Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. Business and Management Studies: An International Journal 9, no.1 (2021): 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| MLA | ÖGEL SERDAR,Nurıyew Kerm Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. Business and Management Studies: An International Journal, vol.9, no.1, 2021, ss.307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| AMA | ÖGEL S,Nurıyew K Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. Business and Management Studies: An International Journal. 2021; 9(1): 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| Vancouver | ÖGEL S,Nurıyew K Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi. Business and Management Studies: An International Journal. 2021; 9(1): 307 - 325. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| IEEE | ÖGEL S,Nurıyew K "Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi." Business and Management Studies: An International Journal, 9, ss.307 - 325, 2021. 10.15295/bmij.v9i1.1780 |
| ISNAD | ÖGEL, SERDAR - Nurıyew, Kerm. "Borsa İstanbul’da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin Bulanık TOPSİS yöntemi ile finansal performans analizi". Business and Management Studies: An International Journal 9/1 (2021), 307-325. https://doi.org/10.15295/bmij.v9i1.1780 |
