Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 143 - 159 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-06-2021

TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA

Öz:
Michel Foucault;19.yüzyılın tarih, 20.yüzyılın ise mekân çağı olduğunu belirtir. Bundan dolayı Foucault, toplumu çözümlerken mekâna özel bir önem vermiş; getirmiş olduğu “heterotopya” kavramı ile sosyal bilimler alanında mekâna dair söylemleri genişletmiştir. Heterotopya, kültürden kültüre farklılık gösterebilir ve tek bir mekânın içinde birçok zaman ve mekânı barındırabilir. Heterotopyanın bu iki özelliği,Ahmet Hamdi Tanpınar’ınAnkara, Konya, Erzurum, Bursave İstanbul’u anlattığı Beş Şehiradlı eserini çözümlemek için de önemli veriler sunar. Tanpınar’ın seçtiği beş şehir, birçok farklı medeniyete ev sahipliği yaptığı için farklı medeniyetlerin kendilerine özgü dokusu mekâna işlemiştir. Dolayısıyla bahsedilen her mekânda farklı zamanların izlerine rastlanır. Bu makalede Michel Foucault’nun çalışmaları ekseninde Tanpınar’ın Beş Şehir’inde yer alan heterotopik mekânlar incelenecektir.
Anahtar Kelime:

Exploring the Cities in Tanpınar’s Beş Şehir Work through the Prism of Foucault’s Heterotopia

Öz:
Michel Foucault states that the 19thcentury is the age of history, and the 20thcentury is that of space. He attached special importance to space in analyzing societies utilizing the concept of “heterotopia”, a term he introduced expending thus the discourse on space in the field of social sciences. Heterotopia can differ from one toanother cultural areas and can accommodate different periods and places within a single space. These two features of heterotopia also provide important tools for analyzing Ahmet Hamdi Tanpınar's book Five Cities where he describes the cities of Ankara, Konya, Erzurum, Bursa and Istanbul. The five cities chosen by Tanpınar host many different civilizations, their unique nature embedded into space.Therefore, traces of different eras are observed in every place mentioned.In this article, heterotopic places in the Beş Şehirnovel of Tanpınar will be examined following the theoretical framework of Michel Foucault’s works.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • And, M. (1982). Osmanlı Şenliklerinde Türk Sanatları. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
  • Bachelard, G. (2014). Mekânın Poetikası (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: İthaki Yay.
  • Barthes, R. (1996). Camera Lucida, Fotoğraf Üzerine Düşünceler (R. Akçakaya, Çev.). İstanbul: Altıkırkbeş Yay.
  • Foucault, M. (1980). Questions on Geography. C. Gordon (Ed.), Power/Knowledge, Selected Interviews&Other Writings 1972-1977 içinde (ss. 63-77). New-York: Pantheon Books.
  • Foucault, M. (2014). Özne ve İktidar (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yay.
  • Focault, M. (2015). Kelimeler ve Şeyler (M. A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Foucault, M. (2017). Hapishanenin Doğuşu (M. A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: İmge Kitabevi.
  • Harvey, D. (2011). Umut Mekânları (Z. Gambetti, Çev.). İstanbul: Metis Yay.
  • Hetherington, K. (1997). The Badlands of Modernity: Heterotopia and Social Ordering. London: Routledge.
  • Kaymaz Koca, S. ve Jonathan, H. (2017). ‘Üçüncü/Öteki Yer’ Üzerine Bir Kavramsallaştırma Denemesi: Mekansal Bir Trilojinin İçinde Saklı Hikayelerin Keşfedilmesi. Megaron, 488-496.
  • Lefebvre, H. (2016). Mekânın Üretimi (I. Ergüden, Çev.). İstanbul: Sel Yay.
  • Nalçaoğlu, H. (2002). Heterotopya, Koloni ve Öteki Mekânlar: Michel Foucault’nun Kısa Bir Metni Üzerine Düşünceler. Doğu Batı, 19, 125-140.
  • Okay, O. (2010). Bir Hülya Adamının Romanı. İstanbul: Dergâh Yay.
  • Stavrides, S. (2016). Kentsel Heterotopya. Özgürleşme Mekânı Olarak Eşikler Kentine Doğru (A. Karatay, Çev.). İstanbul: Sel Yay.
  • Tanpınar, A. H. (2000). Yaşadığım Gibi (B. Emil, Yay. Haz.). İstanbul: Dergâh Yay.
  • Tanpınar, A. H. (2016). Beş Şehir (B. Ayvazoğlu Yay. Haz.). İstanbul: Dergâh Yay.
  • Tanpınar, A. H. (2017). Hep Aynı Boşluk (E. Gökşen, Yay. Haz.). İstanbul: Dergâh Yay.
APA GÖKŞEN E (2020). TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. , 143 - 159.
Chicago GÖKŞEN EROL TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. (2020): 143 - 159.
MLA GÖKŞEN EROL TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. , 2020, ss.143 - 159.
AMA GÖKŞEN E TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. . 2020; 143 - 159.
Vancouver GÖKŞEN E TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. . 2020; 143 - 159.
IEEE GÖKŞEN E "TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA." , ss.143 - 159, 2020.
ISNAD GÖKŞEN, EROL. "TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA". (2020), 143-159.
APA GÖKŞEN E (2020). TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0(33), 143 - 159.
Chicago GÖKŞEN EROL TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 0, no.33 (2020): 143 - 159.
MLA GÖKŞEN EROL TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.33, 2020, ss.143 - 159.
AMA GÖKŞEN E TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2020; 0(33): 143 - 159.
Vancouver GÖKŞEN E TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2020; 0(33): 143 - 159.
IEEE GÖKŞEN E "TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA." Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 0, ss.143 - 159, 2020.
ISNAD GÖKŞEN, EROL. "TANPINAR’IN BEŞ ŞEHİR’İNEFOUCAULT’NUN HETEROTOPYASI ÜZERİNDEN BAKMA". Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 33 (2020), 143-159.