Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu
Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 29 Sayfa Aralığı: 47 - 68 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-06-2021
Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu
Öz: Anamur Evleri içerisinde Kısakahyaoğlu Konağı, özgün plan şemasınımuhafaza etmiş ve orijinalliğini korumuş orta sofalı bir örneği temsiletmektedir. Bu çalışma da konakla birlikte, orta sofa (merkezi plan) irdelenecek;kökeni ve yaygınlaşması konularına açıklık getirilmeye çalışılacaktır. Ortasofanın (merkezi mekân) menşei Orta Asya’da kadim Türklere kadargitmektedir. Tüm ortaçağ boyunca doğu toplumlarında orta sofa çok sıkuygulanmıştır. Türk ev mimarisi çalışmalarının başlangıcı ve orta sofalı planınbilinen şeması 18. Yüzyılda görülmektedir. 18. yüzyıldan önceki konutplanlarının takibi günümüzde mümkün değildir. Halkın oturduğu konutlardakiiki yüzyıllık bilinmezlik, diğer yapı türleri özellikle de saraylar ile ilişkikurularak anlatılmıştır. Orta sofalı planın ev mimarisinde ortaya çıkışı meselesiçözüme kavuşturulmak istenirken, kendi düşüncemizin doğruluğu ispatedilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime: The Kısakahyaoğlu Mansion in Anamur and the Evolution Issue of the Central Sofa
Öz: Kısakahyaoglu Mansion in Anamur Houses represents a beautiful example with a central hall which has preserved its original plan scheme and its originality. In this study, in addition to the mansion, the middle sofa (central plan) will be examined and its origins and spread will be tried to be clarified. The origin of the middle sofa (central setting) dates back to ancient Turks in central Asia. It was frequently put into use in eastern communities throughout the Middle Ages. The starting point of the studies regarding Turkish style house architecture and the known scheme of the plan with a central sofa are seen in the designs which were drawn in the 18th century. It is impossible today to pursue the plans of house architecture before the 18th century. Attempts have been made to elucidate obscurity as regards the houses in which people resided by making associations with other styles of buildings, particularly with palaces. While, on the one hand, the issue of the emergence of the plan with a middle sofa in house architecture is revealed, on the other hand, we have tried to prove the validity and accuracy of our own view.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, G., (1990). Asya Merkezi Mekân Geleneği, Ankara
- Arel, A., (1982). Osmanlı Konut Geleneğinde Tarihsel Sorunlar, İzmir.
- Arseven, E, C., (1928). Türk San'atı, İstanbul.
- Arseven, E, C., (1954). Türk Sanatı Tarihi, İstanbul.
- Aslan, V., (2007). Anamur’da Korunması Gerekli Geleneksel Kent Dokusu Üzerine Bir Araştırma ve Hacı Ali Bey Konağı, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üni. (F.B.E.), İstanbul.
- Aygör, E., (2015). 19. Yüzyıl Sonu Ve 20. Yüzyıl Başlarında Konya Evlerinin Mimari Gelişimi Ve Değişimi, (Basılmamış Doktora Tezi), Sosyal Bilimler Enstitüsü, S.Ü., Konya.
- Bektaş, C., (2018). Türk Evi, İstanbul.
- Burckhardt, T., (2012). İslam Sanatı, Dil ve Anlam, (Çev. Turan Koç), İstanbul.
- Can, Y., (1995). İslâm Şehirlerinin Fiziki Yapısı, Ankara.
- Canan, İ., (1995). “Hz. Peygamberin Mesken Telakkisi”, Mesken ve Mesken Mimarimiz, İstanbul, s.17-32.
- Cezar, M., (1977). Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık, İstanbul.
- Çaycı, A., (2017). İslâm Mimarisinde Anlam ve Sembol, Konya.
- Çoruhlu, Y., (2019). “İç ve Orta Asya Halklarında Mesken Mimarisinin Oluşumu Üzerine Düşünceler”, Altay Toplulukları Mesken Ve Mesken Kültürü, İstanbul, s.347-389.
- Demirci, D., (2011). Isparta Evleri, Isparta.
- Eldem, H, S., (1968). Türk Evi Plan Tipleri, İstanbul.
- Eldem, H, S., (1974). Köşkler ve Kasırlar II, İstanbul.
- Faroqhi, S., (2009). Orta Halli Osmanlılar, (Çev. Hamit Çalışkan), İstanbul.
- Günay, R., (1999). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri, İstanbul.
- Grabar, O., (1998). İslâm Sanatının Oluşumu, İstanbul.
- Hasol, D., (1998). Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, İstanbul.
- Karpuz, H., (1992). Karaman’da Eski Türk Evleri, Türk Halk Kültürü Araştırmaları, Ankara.
- Köktürk, M., (2006). Kültürün Dünyası Kültür Felsefesine Giriş, Ankara.
- Kuban, D., (1966). “Türkiye’de Malzeme Koşullarına Bağlı Geleneksel Konut Mimarisi Üzerinde Gözlemler”, Mimarlık, Sayı:4, s.16.
- Kuban, D., (1995). Türk Hayatlı Evi, İstanbul.
- Kuban, D., (2014). Batıya Göçün Sanatsal Evreleri, İstanbul.
- Kuban, D., (2017). Türk Ahşap Konut Mimarisi, İstanbul
- Küçükerman, Ö., (1973). Anadolu'daki Geleneksel Türk Evinde Mekân Öğelerinin Organizasyonu, İstanbul.
- Özek, A., (1995). “Kur’an’a Göre İslâmî Mesken veya Bir Müslümanın Evi Nasıl Olmalıdır.”, Mesken ve Mesken Mimarimiz, İstanbul, s.11-15.
- Sayan, Y., (2003). “Sivrihisar Evlerinden İki Örnek”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, Sayı:11, s.95-112.
- Seçkin, N., (1998). Topkapı Sarayının Biçimlenmesine Egemen Olan Tasarım Gelenekleri Üzerine Bir Araştırma (1453-1755), Ankara.
- Sözen, M. ve Eruzun, C., (1992). Anadolu'da Ev ve İnsan, İstanbul.
- Sözen, M., ve Tanyeli, U., (1996). Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul.
- Turani, A., (1980). Sanat Terimleri Sözlüğü, Ankara.
- Yenişehirlioğlu, F., (1995). Mersin Evleri, Ankara.
| APA | Aygör E, biçer s (2020). Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. , 47 - 68. |
| Chicago | Aygör Erkan,biçer seyit ahmet Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. (2020): 47 - 68. |
| MLA | Aygör Erkan,biçer seyit ahmet Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. , 2020, ss.47 - 68. |
| AMA | Aygör E,biçer s Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. . 2020; 47 - 68. |
| Vancouver | Aygör E,biçer s Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. . 2020; 47 - 68. |
| IEEE | Aygör E,biçer s "Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu." , ss.47 - 68, 2020. |
| ISNAD | Aygör, Erkan - biçer, seyit ahmet. "Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu". (2020), 47-68. |
| APA | Aygör E, biçer s (2020). Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 15(29), 47 - 68. |
| Chicago | Aygör Erkan,biçer seyit ahmet Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 15, no.29 (2020): 47 - 68. |
| MLA | Aygör Erkan,biçer seyit ahmet Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, vol.15, no.29, 2020, ss.47 - 68. |
| AMA | Aygör E,biçer s Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 2020; 15(29): 47 - 68. |
| Vancouver | Aygör E,biçer s Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 2020; 15(29): 47 - 68. |
| IEEE | Aygör E,biçer s "Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu." Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 15, ss.47 - 68, 2020. |
| ISNAD | Aygör, Erkan - biçer, seyit ahmet. "Anamur Kısakahyaoğlu Konağı ve Orta Sofanın Tekâmülü Sorunu". Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 15/29 (2020), 47-68. |
