Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 165 - 184 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32331/ sgd.753083 İndeks Tarihi: 09-06-2021

İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma

Öz:
İş güvenliği uzmanlarının temel amacı çalışma alanlarındameydana gelebilecek olası kaza risklerini önlemek ve burisklere yönelik gerekli tedbirleri almaktır. Tedbirleralınmaya çalışılsa da değişik nedenlerden dolayı çalışmahayatında iş kazaları yaşanmaya devam etmektedir. İşkazası sonrası, kazalar bazı durumlarda kazaya maruz kalanbirey ya da yakınları tarafından; bazı durumlarda iseişveren tarafından yargıya taşınmaktadır. Bunun dışındakazaya maruz kalan taraf ya da işverenlerin talebiolmaksızın kazanın ciddiyetine göre adli makamlarca kamuadına da resen soruşturma açılmakta ve konu yargıyataşınmaktadır. Bu kapsamda iş kazalarını önlemeaşamasında görev alan iş güvenliği uzmanları, yargıyataşınmış iş kazaları dosyalarında hâkimin özel ve teknikbilgisine başvurduğu uzman bilirkişiler olarak görevyapmaktadır. Bu çerçevede Türkiye’de iş kazaları ile ilgiliBölge Adliye Mahkemeleri’ne bağlı olarak görev yapan işgüvenliği uzmanlığı bilirkişiler arasında yapılan buaraştırma tarama modeli ile yapılan betimleyici bir çalışmaolup; araştırma örneklemini oluşturan 65 iş güvenliğiuzmanlığı bilirkişinin yaklaşık olarak yarısının (%47,7) biryıllık süre zarfında (2018 yılında) 20 ve üzeri sayıdabilirkişilik dosyasında görev aldığı, yine büyükçoğunluğunun (%81,5) düzenledikleri bilirkişi raporu ilemahkemelerin aynı yönde karar verdiği, araştırmakapsamındaki bilirkişilerin uygulamaları sırasında%63,1’inin mahkeme boyutunda (bilirkişilik ücretinindüşük takdir edilmesi), %18,4’ünün taraflar boyutunda(tarafların bilirkişiye yalan söylemesi/manipüle etmesi),%53,8’inin bilirkişi komisyonu boyutunda (alanında uzmanolmayan kişilerin görevlendirilmesi) sorunlar yaşadığıbelirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

A Study on Occupational Safety Expert Witnesses

Öz:
The main purpose of occupational safety experts in our country is to prevent possible accident risks in working areas and to take necessary measures for these risks. Although precautions are tried to be taken, work accident continue to occur in working life for different reasons. Accidents, in some cases, are brought to judgment by the individuals or their relatives who are exposed to the accident; in some cases, it is carried by the employer to the judiciary. In addition, without the request of the parties or employers exposed to the accident, an investigation is opened on behalf of the public officials by the judicial authorities according to the importance of the accident and the matter is brought to the judiciary. In this context, occupational safety experts working in the prevention phase of work accidents serve as an expert witness who apply to the judge's special and technical knowledge in the files of occupational accidents. In the present study, depending on the District Courts of Justice relating to occupational accidents in Turkey acting job security expertise was carried out on the expert. The research is a descriptive study with a screening model and the research sample consists of 65 occupational safety experts witness. As a result of the research, it was determined that approximately half of the participants (47.7%) took part in 20 and more expert witness files over a one year period (in 2018) and the expert witness report prepared by the majority of the participants (81.5%) determined that the courts decided in the same direction. According to another result, it was determined that 63.1% of the experts witness within the scope of the research had problems in the court dimension (low expert witness fee), 18.4% in the parties dimension (parties to lie / manipulate the expert witness), 53.8% in the expert witness commission dimension (assignment of non-experts).
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Atalı, M. (2016). 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu ve Hukuki Konularda Bilirkişilik. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 65(4). 3272
  • Bıyıkcı, T. E. (2010). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasında İş Güvenliği Uzmanlığı. Uludağ Üniversitesi. (Erişim: 19.02.2018).
  • Bilgin, Ö. ve Kılıç, M. S. (2018). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Bilirkişilik Uygulamalarına Dair Bir Araştırma. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2(2).
  • Demircioğlu, M. (2006). Ulusal ve Uluslararası Hukukta İş Güvenliği Uzmanlığı (İş Güvenliği Mühendisliği/ İş Güvenliği Teknisyenliği). İstanbul: Beta Yayınları.113.
  • Demircioğlu, A. ve Kalyon, A. Ş. (2013). İşverenin İş Kazalarından Doğan Sorumluluğu ve Kusur Hakkında Karar İncelemesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C.15. Özel Sayı. 2014.
  • World Health Organization (1995). Global Strategy on Occupational Health For All: The Way to Health at Work, Geneva. 7-8.
  • International Labour Organization (ILO). World Labour Report. International Labour Office Geneva. 1993.
  • International Labour Organization (ILO) ve ÇSGB. (2017). İş Güvenliği Uzmanlarının Görev ve Sorumluluklarının Yürütülmesi ile ilgili Araştırma. Ankara. (Erişim: 11.01.2019).
  • Kılkış, İ. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği. Aysen Tokol-Yusuf Alper (Ed). Sosyal Politika (Bursa: Dora Yayıncılık). 252.
  • Kök, A.N.(2017). 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu Neler Getirdi? Uyuşmazlık Mahkeme Dergisi. Sayı.10. 447.
  • Mecek, H. (2011). Ceza Muhakemesinde Bilirkişilik (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi. Konya. (Erişim: 15.01.2019).
  • Öçal, M. ve Çiçek, Ö. (2017). Türkiye ve Avrupa Birliğinde İş Kazası Verilerinin Karşılaştırmalı Analizi. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 6(16). (2017/3) ISSN: 2147-3668 – E-ISSN: 2587 – 103X. (Erişim:11.01.2019).
  • Polat, O. ve Güven, T. A. (2015). İngiliz, Amerika ve Türk Hukukunda Bilirkişilik Uygulamalarının Karşılaştırılması. TBB Dergisi. (119). 104.106.107
  • Ryan, W.(1989). Problems Facing The Safety Manager. Profess. Privatization and The Penal System: The American Experience and The Debate in Britain. 18-19.
  • Selek, H. S. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği Temel Konular. (1.Baskı). Ankara
  • Sosyal Haklar Derneği Emekçi Hakları Çalışma Grubu (2018). İş Sağlığı ve Güvenliği Raporu. [http://sosyalhaklardernegi.org/wp-content/ uploads/2018/12/SHD-%C4%B0%C5%9F%C3 %A7i-Sa%C4%9Fl%C4%B1%C4%9F%C4% B1-ve-%C4%B0%C5%9F-G%C3%BCvenli %C4%9Fi-Raporu_13.12.2018-2.pdf]. (Erişim: 31.10.2019).
  • TMMOB Bilirkişilik Alanında Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri Raporu. 2019. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. (2016). Türkiye’de Bilirkişilik Sorunlar ve Çözüm Önerileri. TEPAV Hukuk Çalışma Merkezi 2016. [https://www.tepav.org.trupload /files/1454940891-9.Turkiye_de_Bilirkisilik_ Sorunlar_ve _Cozum_Onerileri.pdf]. (Erişim: 21.03.2019).
  • Ulukapı, Ö. (2001). Bilirkişi Raporu ve Bilirkişi Raporunun Delil Olarak Değeri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 9(3-4) 206-207.
  • Yücel, A. R. Bilirkişilik Kurumu ve Uygulamadaki Sorunlar. Türkiye Mühendislik Haberleri. 447-2008/1. [http://www.imo.org.tr/ resimler/ekutuphane/pdf/10799.pdf]. (Erişim: 15.01.2019)
  • 6754 Sayılı Bilirkişilik Kanunu. (2016. 24 Mayıs). Resmî Gazete. S. 29898. [http:// www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/11/20161 124-1..htm]. (Erişim:15.01.2019)
  • 5510 No’lu Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (2006, 31 Mayıs). Resmî Gazete. S. 26200. [https://www.mevzuat. gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510.pdf]. (Erişim: 11.01.2019).
  • 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (2012, 20 Haziran). Resmî Gazete. S.28339. [http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5. 6331.pdf]. ( Erişim:11.01.2019).
  • Bilirkişilik Yönetmeliği (2017). Resmî Gazete. S.30143. (Erişim:13.02.2019).
  • Bilirkişilik Temel ve Alt Uzmanlık Alanlarına Göre Aranan Nitelikler. 2018 yılı 2. Dönem Bilirkişilik Başvurularına İlişkin Duyuru. [http://bilirkisilik.adalet.gov.tr/dokumanlar/ 2018/mart/EK-2%20%20ARANAN%20N%C4 % B0TEL%C4%B0KLER.pdf]. Erişim: 13.02.2019).
  • İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik. (2012, 29 Aralık). Resmî Gazete. S. 28512. [http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx ?MevzuatKod=7.5.16923&MevzuatIliski=0]. (Erişim: 11.01.2019).
  • Bilirkişilik Daire Başkanlığı. Bölge Bilirkişilik Listeleri. 2018-2019. [http://bilirkisilik.adalet. gov.tr/sayfalar/bilirkisilisteleri.html]. (Erişim:02.01.2019).
APA Doğan O, KILIÇ A (2020). İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. , 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
Chicago Doğan Onur,KILIÇ Ahmet Mahmut İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. (2020): 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
MLA Doğan Onur,KILIÇ Ahmet Mahmut İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. , 2020, ss.165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
AMA Doğan O,KILIÇ A İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. . 2020; 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
Vancouver Doğan O,KILIÇ A İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. . 2020; 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
IEEE Doğan O,KILIÇ A "İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma." , ss.165 - 184, 2020. 10.32331/ sgd.753083
ISNAD Doğan, Onur - KILIÇ, Ahmet Mahmut. "İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma". (2020), 165-184. https://doi.org/10.32331/ sgd.753083
APA Doğan O, KILIÇ A (2020). İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, 10(1), 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
Chicago Doğan Onur,KILIÇ Ahmet Mahmut İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ 10, no.1 (2020): 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
MLA Doğan Onur,KILIÇ Ahmet Mahmut İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, vol.10, no.1, 2020, ss.165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
AMA Doğan O,KILIÇ A İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ. 2020; 10(1): 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
Vancouver Doğan O,KILIÇ A İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ. 2020; 10(1): 165 - 184. 10.32331/ sgd.753083
IEEE Doğan O,KILIÇ A "İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma." SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, 10, ss.165 - 184, 2020. 10.32331/ sgd.753083
ISNAD Doğan, Onur - KILIÇ, Ahmet Mahmut. "İş Güvenliği Uzmanlığı Bilirkişileri Üzerine Bir Çalışma". SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ 10/1 (2020), 165-184. https://doi.org/10.32331/ sgd.753083