Yıl: 2020 Cilt: 16 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 152 - 169 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14744/tasarimkuram.2020.41275 İndeks Tarihi: 10-06-2021

Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri

Öz:
Doğal bir afet olan deprem, kentlerde hasar ve yıkımlara, insanların ise barınaksız kalmalarına neden olmaktadır. Bu bağlamda, deprem sonrasında hem insanların barınak sorunlarının çözülmesi, hem de yıkılan bölgelerde enkazların kaldırılarak, yeniden yapılaşmanın sağlanması zorunlu hale gelmektedir. Yeniden yapılaşma sürecinde, öncelikle depremzedelerin barınma gereksinimleri, geçici konutlarla karşılanırken; ardından yıkılan yapıların yerine kullanılacak daha dayanıklı yapılar inşa edilmektedir. Bu süreçlerde, her ülkenin uyguladığı stratejiler farklılık göstermektedir. Bu stratejilerin başarısında, toplum katkısı ve hükümet desteği ilişkisi önemli olmaktadır. Bu bağlamda, çalışmada, yaşanan yakın geçmişteki, en yıkıcı depremlerden sonra, Çin, Şili ve Türkiye’ de uygulanan stratejiler araştırılmaktadır. Her ülkenin, yeniden yapılaşma stratejilerine örnek teşkil edecek bir kenti seçilerek, geçici - kalıcı konut bağlamında, kentsel tasarım süreçleri, karşılaştırmalı olarak analiz edilmektedir. Analizler sonucunda, deprem sonrası yeniden yapılaşma sürecinde, geçici ve kalıcı konutlaşma stratejilerine yönelik öneriler sunulmaktadır. Bu çalışma, olası bir deprem sonrasından kalıcı konutlaşma sürecine kadar, yeniden yapılaşma çerçevesinde verilecek olan tasarım kararlarını içerik, kapsam ve yaklaşım olarak sunmayı amaçlamaktadır. Çalışma, deprem tehlikesi ile karşı karşıya olan ülkelerde; olası deprem öncesi ve sonrası, uygulanması gereken hususların incelenmesi bağlamında önem taşımaktadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyol, M. (2007). Sakarya’da 17 Ağustos 1999 Depremi Sonrasında Kurulan Yeni Yerleşim Alanları (Yüksek Lisans Tezi) Erişim adresi: https://tez. yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni. jsp (s. 68)
  • Aşık, R. (2007). Kentsel dönüşüme aktörlerin bakışı: Zeytinburnu pilot projesi örneği. (Yüksek Lisans Tezi). İTÜ/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Erişim adresi: https://polen.itu.edu.tr/xmlui/ handle/11527/8288?locale-attribute=en
  • Avdar, R. (2017). 1999-2011 Arası Dönemde Türkiye’de Meydana Gelen Depremlerin Ekonomik Etkileri. ECONDER International Academic Journal Cilt / Vol: 1, Sayı/Issue: 1, 2017 Sayfa: 53-63. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/ article-file/384515
  • Chile Ministerio de Planificacion. (2010). Especificaciones Técnicas Mediagua. Erişim adresi: https://issuu. com/residente/docs/utpmp_viviendas_emergencia (s. 1-9)
  • Comerio, M.C. (2013). Housing Recovery in Chile: A Qualitative Mid-program Review. PEER Report 2013/01. Erişim adresi: https://peer.berkeley.edu/ sites/default/files/webpeer-2013-01-mary_c._comerio. pdf.
  • Coşkun, K.Z. (2005). Deprem Sonrası Planlamada Yeni Yerleşim Bölgesi Yaklaşımı: Adapazarı Örneği (Yüksek Lisans Tezi) Erişim adresi: https://tez. yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni. jsp.
  • DESA. (2009). Report on the Great Sichuan Earthquake in China. United Nations Centre for Regional Development Disaster Management Planning Hyogo Office. Erişim adresi: https://www. recoveryplatform.org/resources/publications/199/ report_on_the_2008_great_sichuan_earthquake
  • Düzenli, H.İ. (Ed.) (2016). Ufkî Şehir: Turgut Cansever’in İzinde. İstanbul: Şehir Düşünce Merkezi, Şehir Yayınları.
  • Düzenli, H.İ. (2017). Realizm-Ütopizm Kıskacında Şehir ve İstanbul: Ev ve Şehir Vakfı, Deprem Çalışma Grubu ve Yeni Şehirler Projesi Üzerine. İdealkent, 2017-2. Erişim adresi: https://dergipark. org.tr/tr/download/article-file/459968 (s.597-640)
  • EERI. (2008). The Wenchuan, Sichuan Province, China, Earthquake of May 12, 2008. EERI Special Earthquake Report — October 2008. Erişim adresi: https://www.eeri.org/site/images/eeri_newsletter/ 2008_pdf/Wenchuan_China_Recon_Rpt. pdf (s.10)
  • Erkan, E. A. (2010). Afet Yönetiminde Risk Azaltma ve Türkiye’de Yaşanan Sorunlar. (Devlet Planlama Teşkilatı- Uzmanlık tezi) Erişim adresi: http:// www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/E%- C5%9F%C5%9FeAyseErkan.pdf. (s.138-140)
  • Garces, M. (2017). Post-earthquake recovery in Chile: The case of PRES Constitucion as an innovative approach. History & Theory of Planning Spring 2017. Erişim adresi: https://www.researchgate. net/publication/320287529_Post-earthquake_recovery_ in_Chile_The_case_of_PRES_ Constitucion_as_an_innovative_approach. (s. 14)
  • Ge, Y., Gu, Y. ve Deng, W. (2010). Evaluating China’s National Post-Disaster Plans: The 2008 Wenchuan Earthquake’s Recovery and Reconstruction Planning. International Journal of Disaster Risk Science volume 1. doi:10.3974/j. issn.2095-0055.2010.02.003
  • Grossi, P., Wiliams, C., Cabrera, C., Tabucchi, T.H., Sarabandi, P., Rodríguez, A., Aslani, H., ve Rahnama, M. (2011). The 2010 Maule, Chile earthquake : lessons and future challenges.
  • Hayır, M. ve Akyol, M. (2009). Deprem Konutları Ve Adapazarı Şehrinin Gelişmesine Etkisi. Eastern Geographical Review 22. Erişim adresi: https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/26917
  • Hong, Y. H. ve Brain, İ. (2012). Land Readjustment for Urban Development and Post-Disaster Reconstruction. Lincoln Institute of Land Policy. Erişim adresi: https://www.lincolninst.edu/ sites/default/files/pubfiles/1992_1317_Land_ Readjustment.pdf
  • Huang, L., Long, E. ve Ouyang, J. (2015). Measurement of the Thermal Environment in Temporary Settlements with High Building Density after 2008 Wenchuan Earthquake in China, 95-100. Procedia Engineering 121:95-100. doi: 10.1016/j. proeng.2015.08.1027
  • Jiang, W. (2014). Towns Undergoing Changes: A Case Study On The Recovery After The Wenchuan Earthquake. (Yüksek Lisans Tezi, İllinois Üniversitesi) Erişim adresi: https://www.ideals. illinois.edu/bitstream/handle/2142/50640/ Wenjing_Jiang.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • Juhre, C. (2010). Vulnerability, Reconstruction And Memory: Earthquake Reconstruction Projects In Sichuan/China. Participatory Design and Appropriate Technology for Post-Disaster Reconstruction. Erişim adresi: http://www.grif. umontreal.ca/observatoire/contenu_pages/7_%20 Juhre.pdf
  • Kara, H. (2007). Türkiye’deki Şehir Yerleşmelerinde Afet Sonrasına Yönelik Afet Merkezleri Planlaması. TMMOB Afet Sempozyumu.
  • Kaya, S. (2001). Marmara Depremi Sonrası Konut Üretimi Organizasyonu ve Kocaeli-Bahçecik Örneği. (Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi) Erişim adresi: http://dspace.yildiz.edu.tr/xmlui/ handle/1/11003
  • Li, Y. (2015). Sense of Home in Post-disaster Reconstruction: A Study of Resident Experiences of Living in Rebuilt Houses after the Wenchuan Earthquake in China. (Doktora tezi, Yeni Güney Wales Üniversitesi,Avusturya). Erişim adresi: http://unsworks.unsw.edu.au/fapi/datastream/ unsworks:38618/SOURCE02?view=true
  • Lingling, J., Jiexiu, W. ve Lianyou, L. (2008). People’s Republic of China: Providing Emergency Response to Sichuan Earthquake. (Rapor No. 42150). Ekim-2018.
  • MINVU. (2010). Reconstruction Plan United Reconstructing A Better Chile Housing, Neighborhood, City. Government of Chile MINVU - Ministry of Housing and Urban Development. Erişim adresi: http://minvuhistorico. minvu.cl/incjs/download.aspx?glb_cod_nodo= 20100827194336&hdd_nom_archivo=- MINVU%20Reconstruction%20Plan.pdf
  • Özata, Ş. ve Limoncu, S. (2014). 16. ve 20. yy. Arası İstanbul ve Yakın Çevresinde Meydana Gelen Deprem Sonrası Barınma Uygulamalarının İncelenmesi, 217-227. Megaron 2014;9(3). doi: 10.5505/MEGARON.2014.04706
  • Özden, A. T. (2011). From the 1894 Istanbul Earthquake to the 2010 Elazığ Earthquake: Developing a Risk Reduction Tool for Self-builders in Earthquake- Prone Rural Areas of Turkey. IUP Mimarlık Dergisi, Vol. III, No.2, (s 7-33). Erişim adresi: https://ssrn.com/abstract=2097754
  • Özmen, B. (2000). 17 Ağustos 1999 İzmit Körfezi Depremi’nin Hasar Durumu. Türkiye Deprem Vakfı. Erişim adresi: http://deprem.gazi.edu.tr/ posts/view/title/17-agustos-1999-izmit-korfezi- depreminin-hasar-durumu-%28rakamsal-verilerle% 29-kitabi-229869
  • Platt, S. (2014). Planning Recovery and Reconstruction After the 2010 Maule Earthquake and Tsunami in Chile: Re-thinking Urban Transformation. Erişim adresi: https://www.researchgate.net/ publication/326814825
  • Siembieda, W. (2012). Multi Location Disaster in Three Countries: Comparing the Recovery Process in Japan, Chile and New Zealand. Focus 2012;9(1) doi: 10.15368/focus.2012v9n1.7 Erişim adresi: https://digitalcommons.calpoly.edu/focus/vol9/ iss1/15
  • Şengün, H. (2007). Afet Yönetimi Sistemi ve Marmara Depremi Sonrasında Yaşanan Sorunlar. (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi) Erişim adresi: https:// tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni. jsp
  • Tironi, M. (2011). Redefiniendo la participación, redibujando lo ciudadano: El Plan de Participación Ciudadana del PRES Constitución. Erişim adresi: https://dialnet.unirioja.es/servlet/ articulo?codigo=5231537
  • Tunçer, M. (2015). Marmara Depremi Acil Yeniden Yapılanma Projesi (Meer) Kapsamında Kocaeli Ve Adapazarı İçin Hazırlanan İmar Planlarına İlişkin Planlama Yaklaşımı. 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı 11-13 Ekim 2017. Erişim adresi: http://www. tdmd.org.tr/TR/Genel/4UDMSK/pdf2017/2842. pdf
  • Wagemann, E. (2017). Viviendas Transitorias En Chile. Seminario Habitabilidad Transitoria en Desastres 17 Agosto 2017 Santiago, Chile. Erişim adresi: https://docplayer.es/53552094-Viviendas-transitorias- en-chile-seminario-habitabilidad-transitoria- en-desastres-17-agosto-2017-santiago-chile. html
  • Walker, V. ve Wagemann F. (2018). Habitabilidad Transitoria en Desastres en Chile. Araya, J.O. ve Zarricueta, T.P. (Ed.) Gobierno De Chile. Erişim adresi: http://repositorio.uchile.cl/ handle/2250/151726
  • Xu, P., Lu, X., Zuo, K. ve Zhang, H. (2014). Post-Wenchuan Earthquake Reconstruction and Development in China. Kapucu. N. ve Liou, K.T. (Ed.), Disaster and Development. Erişim adresi: https://www. researchgate.net/publication/257456063_Post- Wenchuan_Earthquake_Reconstruction_and_ Development_in_China
  • İnternet Kaynakları
  • URL (1). Erişim yeri: http://www.drgeorgepc.com/ Earthquake2008ChinaSichuan.html [Erişim tarihi 20 Ağustos 2020]
  • URL (2). Erişim yeri : http://www.chinahumanrights.org/ Messages/Focus/053/4/t20110513_744 [Erişim tarihi 10 Mart 2019]
  • URL (3). Erişim yeri: http://travel.163. com/12/0223/12/7QURAS8200063KE8_all_mobile. html [Erişim tarihi 1 Mart 2019]
  • URL (4). Erişim yeri: http://www.zonglanxinwen.com/ img/2f5d5a4ceabc.html [Erişim tarihi 1 Mart 2019]
  • URL (5). Erişim yeri: http://www.xinhuanet.com/english/ 2018-05/12/c_137174483_25.html [Erişim tarihi 30 Nisan 2019]
  • URL (6). Erişim yeri: https://www.soychile.cl/Concepcion/ Policial/2013/03/08/159280/Tribunal-de-Justiciade- Concepcion-ordeno-pago-de-250-millones-aseis- afectado-por-el-desplome-del-edificio-Alto- Rio.aspx [Erişim tarihi 20 Ağustos 2020]
  • URL (7). Erişim yeri: https://www.theguardian.com/cities/ 2015/feb/23/rebuilding-chile-constitucion-earthquake- tsunami [Erişim tarihi 12 Mayıs 2019]
  • URL (8). Erişim yeri: https://www.archdaily.com/447381/ villa-verde-housing elemental?ad_source=search& ad_medium=search_result_all# [Erişim tarihi 20 Ağustos 2020]
  • URL (9). Erişim yeri: http://www.kazakistan.kz/19-yil-gecti- tedbirler-hala-yetersiz/ [Erişim tarihi 20 Ağustos 2020]
  • URL (10). Erişim yeri: https://www.star.com.tr/yasam/17-agustos- depremi-kac-siddetinde-yasandi-17-agustos- depremi-kac-kisi-oldu-haber-1483211/ [Erişim tarihi 20 Ağustos 2020]
APA Kalkan M, KAÇAR A, ALPTEKIN O (2020). Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. , 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
Chicago Kalkan Melike,KAÇAR AYSE DUYGU,ALPTEKIN ORKUN Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. (2020): 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
MLA Kalkan Melike,KAÇAR AYSE DUYGU,ALPTEKIN ORKUN Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. , 2020, ss.152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
AMA Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. . 2020; 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
Vancouver Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. . 2020; 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
IEEE Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O "Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri." , ss.152 - 169, 2020. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
ISNAD Kalkan, Melike vd. "Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri". (2020), 152-169. https://doi.org/10.14744/tasarimkuram.2020.41275
APA Kalkan M, KAÇAR A, ALPTEKIN O (2020). Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. Tasarım+Kuram, 16(31), 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
Chicago Kalkan Melike,KAÇAR AYSE DUYGU,ALPTEKIN ORKUN Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. Tasarım+Kuram 16, no.31 (2020): 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
MLA Kalkan Melike,KAÇAR AYSE DUYGU,ALPTEKIN ORKUN Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. Tasarım+Kuram, vol.16, no.31, 2020, ss.152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
AMA Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. Tasarım+Kuram. 2020; 16(31): 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
Vancouver Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri. Tasarım+Kuram. 2020; 16(31): 152 - 169. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
IEEE Kalkan M,KAÇAR A,ALPTEKIN O "Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri." Tasarım+Kuram, 16, ss.152 - 169, 2020. 10.14744/tasarimkuram.2020.41275
ISNAD Kalkan, Melike vd. "Ülkelerin Deprem Sonrası Yeniden Yapılaşma Süreçlerinin Karşılaştırılması: Çin, Şili ve Türkiye Örnekleri". Tasarım+Kuram 16/31 (2020), 152-169. https://doi.org/10.14744/tasarimkuram.2020.41275