Yıl: 2020 Cilt: 16 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 239 - 256 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14744/tasarimkuram.2020.83097 İndeks Tarihi: 10-06-2021

Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi

Öz:
Çocukların açık kamusal mekân tasarımına katılımı sürecinde ele alınacak model ve izlenecek yöntemler, etkin bir tasarım süreci ve çocuklara yaşanabilir mekânlar yaratmak için önemlidir. Çocuk dostu açık kamusal mekânlar oluşturabilmenin en önemli aracı çocuk katılımıdır, ancak sonucun niteliği bu süreçte seçilen model ve yöntemin ne kadar etkili olduğu ile doğrudan ilişkilidir. Katılım yöntemlerinin ne kadar etkili olduğunun anlaşılması, bundan sonraki çalışmalarda kullanılabilecek bir bilgi oluşturabilir. Bu nedenle, bu çalışmada açık kamusal mekân tasarım süreçlerinde uygulanan çocuk katılım yöntemlerinin tasarım/uygulama sürecinde etkinlik düzeylerini değerlendirmeye yönelik bir çerçeve ortaya konması amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle literatürde tanımlanan katılım yöntemleri incelenmiş, biri Türkiye’den olmak üzere dünya üzerinde uygulanmış altı örnek proje seçilerek kullanılan yöntemler üzerinden değerlendirilmiştir. Örnek projeler üzerinden yapılan bu değerlendirmede katılımı sağlamaya yönelik birden fazla yöntemin kullanıldığı, katılımcı profiline (kültür, yaş, engel grubu, yetenek vb.) ve projenin amacına göre farklı yöntemlerin tercih edildiği, farklı katılım yöntemlerinin kullanılması farklı düzeylerde katılımı sağlarken, aynı yöntemin uygulamalardaki alternatif kullanımlarının katılım düzeyini ve projenin katılım sürecinin etkinliğini değiştirebildiği görülmüştür. Açık kamusal mekân tasarımında uygulanan çocuk katılım süreçlerinde kullanılan yöntemlerin etkinliğinin değerlendirmesinin, gelecekte daha etkili katılım süreçlerinin planlanmasında kolaylık sağlayacağı ve yapılacak çocuk odaklı katılımcı açık kamusal mekân tasarımında seçilecek katılım yöntemleri için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arnstein, S.R. (1969). A Ladder of citizen participation. Journal of The American Institute Planners, 35 (4), s.216-224, United States. doi: 10.1080/01944366908977225
  • Bang The Table. (2017). International public participation models 1969 – 2016. Erişim adresi: http://www. bangthetable.com/international-public-participation- models-1969-2016
  • Chawla, L. (2001). Evaluating children’s participation: Seeking areas of consensus. PLA Notes, 42, s.9-13. Erişim adresi: https://pubs.iied.org/pdfs/ G01959.pdf
  • Crowley, A ve Skeels. A. (2010). Getting the measure of children and young people’s participation: An exploration of practice in Wales. A Handbook of Children and Young People’s Participation: Perspectives from Theory and Practice, (ed. Barry Percy-Smith ve Nigel Thomas), s.184-192, New York. doi: 10.4324/9780203871072
  • Çocuk katılımının yolları: Başlangıçlar–fırsatlar–yükümlülükler. (t.y.). Erişim adresi: http://www. baskabirokulmumkun.net/cocuk-katilimin-yollari- baslangiclar-firsatlar-yukumlulukler/
  • Davies, T. (2009). Can social networks bridge the participation gap?. Erişim adresi: http:// www.timdavies.org.uk/2009/05/18/ can-social-networks-bridge-the-participation-gap/
  • Davies, T., Bhullar, S. ve Dowty, T. (2011). Rethinking responses to children and young people’s online lives. EU Kids Online 2 Final Conference. id: 273226. Erişim Adresi: https://eprints.soton. ac.uk/273226/
  • Driskell, D. (2002). Creating Better Cities with Children and Youth: A Manual for Participation. Unesco Publishing & Earthscan Publishing, Londra.
  • Fletcher, A. (2003): Purpose, empowerment and the experience of volunteerism in community. Freechild Project. Erişim Adresi: https://adamfletcher. net/purpose-empowerment-and-the-experience- of-volunteerism-in-community/
  • Francis, M. ve Lorenzo, R. (2002). Seven realms of children’s participation. Journal of Environmental Psychology, 22, s. 157-169. doi: 10.1006/ jevp.2001.0248
  • Francis, M. ve Lorenzo, R. (2006). Children and city design: Proactive process and the “renewal” of childhood. Spencer, C., Blades, M. (eds.), Children and Their Environments: Learning, Using and Designing Spaces, s. 217-237. Londra: Cambridge University Press. doi: 10.1017/ CBO9780511521232.014
  • Hart, R. A. (1992). Children’s participation, from tokenism to citizenship. (1. Baskı) New York: UNICEF. ISBN: 88-85401-05-8
  • Hart, R. A. (1995). The right to play and children’s participation. The Article 31 Action Pack: Children’s Rights and Children’s Play, Shier H. ed. Play-Train: Birmingham.
  • Hart, R. A. (1997). Children’s Participation: The Theory and Practise of Involving Young Citizens in Community Development and Environmental Care. London: Earthscan Publishing.
  • International Association for Public Participation (IAP2). (2007). Spectrum of public participation. Erişim adresi: http://iap2canada.ca/page-1020549
  • Lardner, C. (2001). Youth participation – a new model. Edinburgh: Youth Social Inclusion Partnership.
  • Participation Models. (2012). Participation models: Citizen, youth, online. A chase through the maze. Models of Participation & Empowerment. 2. Baskı. Erişim Adresi: https://www.nonformality.org/ wp-content/uploads/2011/07/Participation- Models-20110703.pdf
  • Rowe, G. ve Frewer J. L. (2000). Public participation methods: A framework for evaluation. Science, Technology and Human Values, 25:3. doi: 10.1177/016224390002500101
  • Save The Children (2005). Practice standards in children’s participation. Erişim Adresi: https:// resourcecentre.savethechildren.net/library/ practice-standards-childrens-participation
  • Shier, H. (2001). Pathways to participation: openings, opportunities and obligations. Children and Society,15, s. 107-117. doi: 10.1002/CHI.617
  • Shier, H. (2010). Pathways to participation revisited: Learning from Nicaragua’s child cofee-workers. A Handbook of Children and Young People’s Participation: Perspectives from Theory and Practice, (ed. Barry Percy-Smith ve Nigel Thomas), s.215-229, New York.
  • Shier, H. (2014). A change of rhythm, Nicaraguan style, in children and young people’s participation. Save The Children. ISBN: 979-99955-72-68-9. Erişim Adresi: http://www.harryshier.net/docs/Shier- Change_of_Rhythm.pdf
  • Şentürk, G. (2018). Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi (Yüksek Lisans Tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Treseder, P. (1997). Empowering children and young people: promoting involvement in decision-making. Save The Children.
  • UNCRC (2009). Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Çocuk Hakları Komitesi, Elli birinci oturum, Cenevre, Genel Yorum No.12(2009) Çocuğun Katılım Hakkı, CRC/C/GC/12.
  • UNCRC (2014). Working methods for the participation of children in the reporting process of the Committee on the Rights of the Child. Convention on the Right of the Child. CRC/C/66/2 (141856). Erişim Adresi: https://resourcecentre.savethechildren. net/node/15415/pdf/g1418656.pdf
  • UNICEF (2001). The participation rights of adolescents: a strategic approach. New York: UNICEF.
  • Wong, N.T., Zimmerman, M.A. ve Parker, E.A. (2010). A Typology of Youth Participation and Empowerment for Child and Adolescent Health Promotion. American Journal of Community Psychology, 46, 100–114. doi: 10.1007/ s10464-010-9330-0
APA Şentürk G, Firidin Özgür E (2020). Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. , 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
Chicago Şentürk Gülzade,Firidin Özgür Ebru Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. (2020): 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
MLA Şentürk Gülzade,Firidin Özgür Ebru Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. , 2020, ss.239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
AMA Şentürk G,Firidin Özgür E Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. . 2020; 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
Vancouver Şentürk G,Firidin Özgür E Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. . 2020; 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
IEEE Şentürk G,Firidin Özgür E "Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi." , ss.239 - 256, 2020. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
ISNAD Şentürk, Gülzade - Firidin Özgür, Ebru. "Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi". (2020), 239-256. https://doi.org/10.14744/tasarimkuram.2020.83097
APA Şentürk G, Firidin Özgür E (2020). Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. Tasarım+Kuram, 16(31), 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
Chicago Şentürk Gülzade,Firidin Özgür Ebru Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. Tasarım+Kuram 16, no.31 (2020): 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
MLA Şentürk Gülzade,Firidin Özgür Ebru Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. Tasarım+Kuram, vol.16, no.31, 2020, ss.239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
AMA Şentürk G,Firidin Özgür E Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. Tasarım+Kuram. 2020; 16(31): 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
Vancouver Şentürk G,Firidin Özgür E Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi. Tasarım+Kuram. 2020; 16(31): 239 - 256. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
IEEE Şentürk G,Firidin Özgür E "Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi." Tasarım+Kuram, 16, ss.239 - 256, 2020. 10.14744/tasarimkuram.2020.83097
ISNAD Şentürk, Gülzade - Firidin Özgür, Ebru. "Açık Kamusal Mekân Tasarımında Çocuk Katılım Yöntemlerinin Etkinlik Düzeyi Değerlendirmesi". Tasarım+Kuram 16/31 (2020), 239-256. https://doi.org/10.14744/tasarimkuram.2020.83097