Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi
Yıl: 2020 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 799 - 822 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33711/yyuefd.751850 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi
Öz: Bütün kültürlerde çocukların ilk karşılaştığı edebimetinler içerisinde masallar ilk sırayı almaktadırlar. Masal halkın hayal gücünden doğan, genellikle cin, peri, dev, ejderha, padişah, vezir gibi kahramanları olan, ağızdan ağıza aktarılarak söylenegelen, anonim halk hikâyeleridir.Masallar çocuklar tarafından istekle dinlenilen ve okunulan edebi türlerdir. Çocukların severek okuduğu/dinlediği bu türün çocuk eğitiminde birçok işlevi vardır. Masallar çocukta dinleme becerisi başta olmak üzere okuma, hayal kurma, merak, keşfetme vb. birçok becerinin gelişmesine katkı sunduğu gibi çocuğun yaşadığı topluma ait kültürel değerleri edinmesine de yardımcı olur. Masallar toplumun değer yargılarını, yaşam biçimini yansıttığı için çocuk masallar aracılığıyla içinde yaşadığı toplumun dilini ve kültürel değerlerini öğrenir. Bu kadar önemli katkıları olan bir edebi türü ders kitabına seçerken çok titiz davranmak; bilimsel ölçütleri göz önünde bulundurarak seçmek gerekir. Bu araştırmanın temel amacı ortaokul 5-8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki masalların niteliğini içerik analizi çeşitlerinden duygusal yön analizine göre incelemektir. Bu kapsamda 2017-2018 eğitim-öğretim yılında okutulan Türkçe ders kitaplarındaki masallar incelenmiştir. Bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımından doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde içerik analizi çeşitlerinden duygusal yön analizi kullanılmıştır. Masallarda incelenen cümlelerin ilettiği mesajların pozitif, negatif, karışık ve müphem yönleri belirlenmiştir. Pozitif ifade 1, karışık 3, negatif 5, müphem de 7 rakamı ile belirtilmiştir. Belirtilen bu yönlerden hareketle masalların çocuğun bilişsel ve zihinsel gelişimine uygunluğu bu kriterler göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir.Araştırmanın sonucuna göre Güvercin, Kar Tanesi, Ağustos Böceği ile Karınca, Dünyanın Gezginleri ve Dört Ahbaplar masallarının çocuğun duygusal, zihinsel, psikososyal vb. farklı yönlerdeki gelişimlerini sağlayacak özellikte olduğu; Alis Harikalar Diyarında-Tavşan Peşinde ve Tasa Kuşu masallarının bu özelliklere sahip olmadığı ve çocukların farklı yöndeki gelişimlerinebir katkı sağlayamayacağı söylenebilir.
Anahtar Kelime: The Evaluation of Tales in Middle School Turkish Textbooks According to Emotional Analysis
Öz: Fairy tales take the first place among literary texts that children encounter in all cultures. The fairy tale is anonymous folk tales that are born out of the imagination of the people, usually have heroes such as jinn, fairy, giant, dragon, sultan, vizier, and transmitted from mouth to mouth. Fairy tales are literary genres that are eagerly listened to and read by children. This type, which children love to read / listen to, has many functions in child education. Tales of the child, especially the skill of listening, reading, dreaming, curiosity, exploring, etc. It contributes to the development of many skills and helps the child to acquire cultural values of the society in which he lives. Since fairy tales reflect the value judgments and lifestyle of the society, the child learns the language and cultural values of the society in which he lives. To be very meticulous when choosing a literary genre with such important contributions to a textbook; it is necessary to select it considering scientific criteria. The main purpose of this research is secondary school 5-8. To analyze the quality of tales in the Turkish course books in the classroom according to emotional direction analysis which is one of the content analysis types. In this context, the tales in the Turkish textbooks taught in the 2017-2018 academic year were examined. In this research, document analysis method, which is one of the qualitative research approach, was used. Emotional direction analysis, one of the content analysis types, was used in the analysis of the research data. The positive, negative, mixed and ambiguous aspects of the messages conveyed by the sentences examined in the fairy tales were determined. The positive expression is indicated by the number 1, mixed 3, negative 5, and vague 7. Based on these aspects, the suitability of the tales for the child's cognitive and mental development was evaluated by considering these criteria. According to the results of the research, the tales of Pigeon, Snowflake, Cicada and Ant, Travelers of the World, and the Four Chaps are the child's emotional, mental, psychosocial, etc. it is capable of providing development in different directions; It can be said that the tales of Alice in Wonderland-Rabbit Pursuit and Stone Bird tales do not have these features and cannot contribute to the development of children in different directions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Bulut, K. & Turkozu, O. (2019). Affective comparison of messages in narrative texts of first- and fourth-grade preservice Turkish teachers .Educational Policy Analysis and Strategic Research, 14(3), 26-40.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F., (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çevik, M. (2008). Türkiye’de batı masalları ve çocuklarımız. Gazi Türkiyat Dergisi, 3, 115-130.
- Çırak, G., Şahin, D. B., Özberk, E. B. ve Eriş, H. M. (2014). 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, 4(1), 83-95.
- Demirel, Ş., Çeçen, M.A., Seven, S., Tozlu, N., Uludağ, M. E. (2011). Edebi metinlerle çocuk edebiyatı(2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Dökmen, Ü. (2000). İletişim çatışmaları ve empati,İstanbul: Sistem.
- Güneyli, A. (2008). İncircinin Dediği adlı Kıbrıs Türk masalının kişilerarası iletişim çalışmaları açısından çözümlenmesi. Millî Folklor, 10 (77), 75-82.
- Kantarcıoğlu, S. (1991). Eğitimde masalın yeri, İstanbul: MEB Basımevi.
- Kara, Ş. ve Şençiçek, S. (2015). Yaratıcı çocuk yetiştirmede problemler ve çözüm önerileri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 90-97.
- Karakuş, N, Işık, N. (2015). Masal türünün eğitimdeki yeri ve Türkçe ders kitaplarındaki kullanılabilirliği. Eurasian Education Literature Journal, 1 (3), 31-42.
- Kavcar, C. (1994). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
- Küçükbasmacı, G., Öztürk, B. (2011). İlköğretim 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan masal metinlerinin kültür aktarımındaki rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (2), 671-688.
- Mert-Lüle, E. (2012). Anadili eğitimi - öğretimi sürecinde çocuk yazını ürünlerinden yararlanma ve masal türüne yönelik bazı belirlemeler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(I), 1- 12.
- Miles, M. B. and Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi (çev. Akbaba-Altun, S. ve Ersoy, A.). (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Oğuzkan, F. (2000). Çocuk edebiyatı.Ankara: Anı.Özcan, D., Şara, P. (2016). Türkçe ders kitaplarında (1-4.sınıf) yer alan masalların öğretim programları ve içerik açısından incelenmesi. Turkish Studies, 11 (3), 1781-1796.
- Sakaoğlu, S. (2002). Gazetelerin Öbür Dili: Masal Dünyası. VI. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi-Medya ve Geleneksel Kültür Seksiyon Bildirileri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Şahin, M. (2011). Masalların çocuk gelişimine etkilerinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi, Millî Folklor, 23 (89), 208-219.
- Şimşek, T. (2002). Çocuk edebiyatı. Ankara: Rengârenk.
- Sever, E., Memiş, A., Sever, S. (2015). Pertev Naili Boratav’ın Zaman Zaman İçinde Masal Kitabının Değerler Açısından İncelenmesi.Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, özel sayısı, 246-263.
- Tahiroğlu, M., Kayabaşı, O.A., Kayabaşı, R.G. (2015). Türk halk masallarının öğrencilerin insani değerlere yönelik tutumlarına etkisi, Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 6(4), 477-495.
- Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
- Temizyürek, F., Şahbaz, N.K., Gürel, Z. (2016). Çocuk edebiyatı. Ankara: Pegem Akademi.
- Yavuz, M. (1996). Masalların eğitim işlevleri ve dil öğretimindeki yeri. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Yavuzer, H. (2001). Çocuk eğitimi el kitabı(12. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Yavuzer, H.(2012). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Yılmaz, A. (2012). Çocuk eğitiminde masalın yeri SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, 299-306.
- Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime – cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme.Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1), 87-101.
| APA | Çiftçi Ö, kaya m (2020). Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. , 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| Chicago | Çiftçi Ömer,kaya mustafa Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. (2020): 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| MLA | Çiftçi Ömer,kaya mustafa Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. , 2020, ss.799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| AMA | Çiftçi Ö,kaya m Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. . 2020; 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| Vancouver | Çiftçi Ö,kaya m Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. . 2020; 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| IEEE | Çiftçi Ö,kaya m "Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi." , ss.799 - 822, 2020. 10.33711/yyuefd.751850 |
| ISNAD | Çiftçi, Ömer - kaya, mustafa. "Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi". (2020), 799-822. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751850 |
| APA | Çiftçi Ö, kaya m (2020). Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| Chicago | Çiftçi Ömer,kaya mustafa Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17, no.1 (2020): 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| MLA | Çiftçi Ömer,kaya mustafa Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.17, no.1, 2020, ss.799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| AMA | Çiftçi Ö,kaya m Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 17(1): 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| Vancouver | Çiftçi Ö,kaya m Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 17(1): 799 - 822. 10.33711/yyuefd.751850 |
| IEEE | Çiftçi Ö,kaya m "Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi." Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, ss.799 - 822, 2020. 10.33711/yyuefd.751850 |
| ISNAD | Çiftçi, Ömer - kaya, mustafa. "Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Duygusal Yön Analizine Göre Değerlendirilmesi". Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 17/1 (2020), 799-822. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751850 |
