Yıl: 2020 Cilt: 11 Sayı: 42 Sayfa Aralığı: 1047 - 1082 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 12-06-2021

MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK

Öz:
The aim of this study is to test the theoretical model developed for the mediating role ofteamwork in the relationship between teachers' emotional intelligence levels and lifesatisfaction. The study group of the research consists of 339 teachers, 246-women (72.6%) and93 (27.4%) men working in private and public schools in Uskudar district of Istanbul province in2018-2019 academic year. The theoretical model proposed in the research was tested with theStructural Equation Model and SPSS and AMOS were used to evaluate the data. The data of thestudy were obtained with the “Emotional Intelligence Scale”, “The Teamwork Scale” and the“Adult Life Satisfaction Scale” and Personal Information Form. The theoretical model proposedwith the collected data was tested with the Structural Equation Model. In the structural modelthat was established to test the mediating role of the teamwork variable in the relationshipbetween emotional intelligence levels and life satisfaction, it was found that the model fit indicesfit well. As a result of the analysis, the emotional intelligence levels of the teachers in therelationship established between emotional intelligence, teamwork and life satisfaction,teamwork positively and directly; it is concluded that it significantly affects their life satisfactionboth directly and indirectly. The proposed structural equation model was verified, and it wasconcluded that teamwork had a full mediating effect on the model in question. Accordingly, thehigh life satisfaction of the members of the team directly affects the job satisfaction andperformance of the individuals in the organization.
Anahtar Kelime:

ÖĞRETMENLERİN DUYGUSAL ZEKÂ DÜZEYLERİ İLE YAŞAM DOYUMU ARASINDAKİ İLİŞKİDE TAKIM ÇALIŞMASININ ARACILIK ROLÜ

Öz:
Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide, takım çalışmasının aracılık rolüne ilişkin geliştirilen teorik modelin test edilmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında, İstanbul ilinin Üsküdar ilçesinde özel ve devlet okullarında çalışan 246 kadın (%72,6) ve 93 (%27,4) erkek öğretmen olmak üzere toplam 339 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada önerilen teorik model Yapısal Eşitlik Modeli ile test edilmiş, verilerin değerlendirilmesinde SPSS ve AMOS kullanılmıştır. Araştırmanın verileri “Duygusal Zekâ Ölçeği”, “Takım Çalışması Ölçeği” ve “Yetişkin Yaşam Doyumu Ölçeği” ve Kişisel Bilgi Formu ile elde edilmiştir Duygusal zekâ düzeyleri ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide, takım çalışması değişkeninin aracılık rolünü test etmek için kurulan yapısal modelde, model fit uyum indekslerinin iyi uyum verdiği tespit edilmiştir. Analizler sonucunda duygusal zekâ, takım çalışması ve yaşam doyumu arasında kurulan ilişkide öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri, takım çalışmalarını olumlu yönde ve doğrudan; yaşam doyumlarını hem doğrudan hem de dolaylı olarak anlamlı bir şekilde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Önerilen yapısal eşitlik modeli doğrulanmış ve takım çalışmasının söz konusu modelde tam aracılık etkisi yaptığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre takımdaki üyelerin yaşam doyumlarının yüksek olması, örgütteki bireylerin iş tatminini ve performansını geliştirebilir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, F. T. (2001). Duygusal zeka yeteneklerinin göreve ve duyguların insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi (Unpublished Doctoral Dissertation). Istanbul University, Istanbul.
  • Adair, J. (2003). Etkili takım kurmak (H. Gürbüz, Çev.). Istanbul: Babıali Kültür.
  • Ardahan, F. (2012). Duygusal zeka ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin doğa sporu yapanlar örneğinin incelenmesi. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 3(3), 20-33.
  • Arygle, M. (1994). The psychology of happiness. Routledge Press.
  • Aşan, Ö. & Erenler, E. (2008). İş tatmini ve yaşam tatmini ilişkisi. Süleyman Demirel University İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2, 203-216.
  • Atay, K. (2002). Okul müdürlerinin duygusal zekâ düzeyleri ile çatışmaları çözümleme stratejileri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 8(3), 344-355.
  • Austin, E. J., Saklofske, D. H., & Egan, V. (2005). Personality, well-being, and health correlates of trait emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 38, 547–558.
  • Bakan, D. (1966). The effect of significance in psychological research. Psychological Bulletin, 66, 423-437.
  • Bal, S. (2007). Takım çalışmasında duygusal zekanın önemi (Master’s Thesis). Beykent University, Istanbul.
  • Baron, R. & Parker, J.D.A. (2000). The handbook of emotional intelligence: theory, development, assessment, and application at home, school, and in the workplace. Jossey-Bass.
  • Baron, R. (1997). The emotional intelligence inventory (EQ- I). technical manual. Toronto, Canada: Multi-Health Systems.
  • Baron, R. M., & Kenny, D. A. (1986). The moderator mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
  • Başaran, İ. E. (1993). Eğitim yönetimi. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Brem, C. (1995). Are we on the same team here? Essential communication skills to make groups work. St. Leonards, Australia: Allen & Unwin.
  • Brockert, S. & Braun, G. (2000). Duygusal zekânızı değerlendirin (Trans: N. Süleymangil). Istanbul: MNS.
  • Burdett, J. & Hastie, B. (2009). Predicting satisfaction with group work assignments. Journal of University Teaching and Learning Practice, 6, 61–71.
  • Büyüköztürk, Ş., (2012). Örnekleme yöntemleri. http://cv.ankara.edu.tr/duzenleme/kisisel/dosyalar/ 21082015162828.pdf adresinden 12 Eylül 2020 tarihinde edinilmiştir.
  • Çağlayan, A. (2002). Eğitimde yönetim yönetimde kalite. Istanbul: Bilge.
  • Çankaya, İ., & Ekinci, A. (2010). Öğretmen adaylarının görüşleri açısından sosyal odaklılığın takım çalışması aracılığı ile yaşam doyumuna etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(20), 83 – 99.
  • Cengiz, E., & Kırkbir, F. (2007). Yerel halk tarafından algılanan toplam turizm etkisi ile turizm desteği arasındaki ilişkiye yönelik yapısal bir model önerisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 19-37.
  • Chrispeels, J., Castillo, S., & Brown, J. (2000). School leadership teams: a process model of team development. School Effectiveness and School Improvement, 11(1), 20-56.
  • Ciarrochi, J. V., Chan, A. Y. C., & Caputi, P. (2000). A critical evaluation of the emotional intelligence construct. Personality and Individual Differences, 28, 539–561.
  • Colbeck, C. L., Campbell, S. E.& Bjorklund, S. A. (2000). Grouping in the dark: What college students learn from group projects. Journal of Higher Education, 71, 60–83.
  • Constantine, M. G., & Gainor, K. A. (2001). Emotional intelligence and empathy: Their relation to multi-cultural counseling knowledge and awareness. Professional School Counseling, 5(2), 131.
  • Cooper, R. K. & Sawaf, A. (1997). Liderlikte duygusal zekâ (Z. B. Ayman ve B. Sancar, Çev.) Istanbul: Sistem.
  • Costa, A. C., Roe, R. A., & Taillieu, T. C. B. (2001). Trust implications for performance and effectiveness. European Journal of Work & Organizational Psychology, 10(3), 225-244.
  • Creswell, J. (2012). Eğitim araştırmaları (H. Ekşi. Çev. Ed.). Istanbul: Edam.
  • Deluga, R. J. (1988). The politics of leadership: The relationship between task-people leadership and subordinate influence. Journal of Organizational Behavior, 9, 359-366.
  • Deniz, M. E. & Yılmaz, E. (2004, Temmuz). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka yetenekleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişki. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Inönü University, Malatya.
  • Diener, E. & Myers, D. G., (1995). Who is happy? Psychological Science, 6, 10-19.
  • Diener, E., Emmons, R. A., Larsen, R. J. & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71–75.
  • Diener, R. B., Diener, E., & Tamir, M. (2004). The psychology of subjective well-being. Daedalus, 133(2), 18-25.
  • Donnollen, A. (1998). Takım dili (O. Akınbey, Çev.). Istanbul: Sistem.
  • Druskat, V. U. & Wolff, S. B. (2001). Group emotional competence and its influence on group effectiveness. In C. Cherniss & D. Goleman (Eds.), The emotionally intelligent workplace (132-155). San Francisco: JosseyBass.
  • Dyer, J. L. (1984). Team research and training: A state of the art review. Human Factors Review, 285-323.
  • Ehrhard, J. J., Saris, W. E. & Veenhoven, R. (2000). Stability of life satisfaction over time analysis of change in ranks in a national population. Journal of Happiness Studies, 1(1), 177-205.
  • Ergin, B., Kaynak, K. B., Pınarcık, Ö. & Arslan, E. (2013). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâları ve yaşam doyumları arasındaki ıli̇şkinin ıncelenmesi. ̇ Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 35-42.
  • Eyisoy, M. E. (2018). Takım çalışması özelliklerinin takım performansına etkisi üzerine bir çalışma (Master’s Thesis). Gebze Üniversitesi, Izmit.
  • Gayef, A. (2006). Özel hastanelerde uygulanan lıderl ̇ ık yakla ̇ şımlarının üst düzey yönetıċıler ̇ ın takım çalı ̇ şması ve örgüt ıkl ̇ ıṁ ı̇algılamaları üzerındek ̇ ı̇etkıṡı̇(Master’s Thesis). Istanbul University, Istanbul.
  • Goldfinch, J. & Hughes, M. (2007). Skills, learning styles and success of first-year undergraduates. Active Learning in Higher Education, 8, 259.
  • Goleman, D. (2000). İş başında duygusal zekâ. Istanbul: Varlık.
  • Goleman, D. (2018) Duygusal zeka: Neden IQ'dan daha önemlidir? (B. S. Yüksel, Çev.). İstanbul: Varlık.
  • Harris, P.R. & Harris K.G. (1996) Managing effectively through teams. Team Performance Management, 2, 23– 66.
  • İkiz, F. E. & Görmez, S. K. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde duygusal zekâ ve yaşam doyumunun incelenmesi. İlköğretim Online, 9(3), 1216-1225.
  • İnci, S. (2014). Aday öğretmenlerin duygusal zekâ ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki (Master’s Thesis). Çanakkale University, Çanakkale.
  • Jung, H. S. & Yoon, H. H. (2012). The effect of emotional intelligence on counterproductive work behavior and organizational citizen behavior among food and workers in a deluxe hotel. International Journal of Hospitality Management, 31, 369-378.
  • Kaba, İ., Erol, M., & Güç, K. (2018). Yetişkin yaşam doyumu ölçeğinin geliştirilmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 1-14.
  • Kabasakal, Z. & Uzbaş, A. (2013). Öğretmen adaylarında yaşam doyumunun yordayıcısı olarak problem çözme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 27-35.
  • Karagöz, Y. (2017). SPSS ve AMOS uygulamalı, nitel-nicel-karma bilimsel araştırma yöntemleri. İstanbul: Nobel.
  • Kevser, A. (2005), İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi: Otomotiv sektöründe bir uygulama. Çalısma ve Toplum. 4, 77-96.
  • Kocabaş, İ., & Gökbaş, M. (2003). Eğitimde takım çalışması. Eğitim ve Bilim, 28(130).
  • Langellier, C. A. (2008). Duygusal zeka. Ankara: Pegem.
  • Mayer J. D. & Salovey P. (1997). What is emotional intelligence? Emotional development and emotional intelligence. NY: Basic Books.
  • Mayer, J. D. & Caruso D.R. & Salovey P. (2000). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, 27(4).
  • Meulemann, H. (2001). Life satisfaction from late adolescence to midlife. Journal of Happiness Studies 2(4), 445-465.
  • Meydan, C. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. Ankara: Detay.
  • Miller, A., & Dess, G., (1993). Assessing porter's (1980) model in terms of its generalizability, accuracy and simplicity. Journal of Management Studies, 30(4), 553-585.
  • Mulaik, S. A., James, L. R., Van Alstine, J., Bennett, N., Lind, S., & Stilwell, C. D. (1989). evaluation of goodnessof-fit indices for structural equation models. Psychological Bulletin, 105(3), 430-445.
  • Özcelik, M. (2007). The effect of the emotional intelligence skills training program on the depression and anxiety levels of martyr families (Unpublished Doctoral Dissertation). Ondokuz Mayıs University, Samsun.
  • Özer, M. & Karabulut, Ö. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2),72- 74.
  • Özgen, H., Kılıç, K. C., & Karademir, B. (2004). Öğrenmenin kurumsallaşmasında toplam kalite yönetimi yaklaşımı. Çukurova University Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 175-188.
  • Özgenel, M. (2018). Öğrenen örgütler. N. Kartal ve K. A. Demir (Ed.), Yönetim kuram ve teknikleri içinde (s. 267- 294). Orion.
  • Pavot, W. & Diener, E. (1993). The affective and cognitive context of self-reported measures of subjective wellbeing, Social Indicators Research, 28, 1-20.
  • Pinquart, M. & Silbereisen, R. K. (2010). Patterns of fulfillment in the domains of work, intimate relationship and leisure. Applied Research in Quality of Life, 5, 145–164.
  • Rigby, B. T. & Huebner, E. S. (2005). Do causal attributions mediate the relationship between personality characteristics and life satisfaction in adolescence? Psychology in School, 42(1), 91-99.
  • Robbins, S. P. (2001). Organizational behavior. New Jersey: Prentice Hall.
  • Şahin, S., Aydoğdu, B., & Yoldaş, C. (2011). Duygusal zekâ ve iş doyumu arasındaki ilişkiler: Eğitim müfettişleri üzerinde bir araştırma. İlköğretim Online, 10(3).
  • Saklofske, D. H., Austin, E. J., & Minski, P. S. (2003). Factor structure and validity of a trait emotional intelligence measure. Personality and Individual Differences, 34, 702–721.
  • Salas, E., Dickinson, T., Converse, S., & Tannenbaum, S. (1992). Toward an understanding of team performance and training. In R.W. Swezey, & E. Salas (Eds.), Teams: Their training and performance. New Jersey: Ablex Publishing Corporation.
  • Salovey, P. & Mayer J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9, 8 185-211.
  • Sezgin, İ. (2014) Aday öğretmenlerin duygusal zekâ ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek Lisans tezi). Çanakkale University, Çanakkale.
  • Short, P. M. (1993). School empowerment through self-managing teams: Leader behaviour in developing selfmanaging work groups in schools. USA: The Pennsylvania State University Press.
  • Shujaat, S., Manzoor, A., & Syed, N. A. (2014). Impact of team work on employee satisfaction. IBT Journal of Business Studies, 10(2), 71-80.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). yapısal eşitlik modellemesine giriş; temel ılkeler ve lisrel uygulamaları. ̇ Ankara: Ekinoks.
  • Slaski, M., & Cartwright, S. (2003). Emotional intelligence training and its implications for stress, health and performance. Stress and Health, 19(4), 233-239.
  • Straub, J. T. (2002). Ekip kurtarma ve yönetme (S. Şenel, Çev.). İstanbul: Hayat.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-73.
  • Sung-Mook, H. & Giannakopoulos, E. (1994). The relationship of satisfaction with life to personality characteristics. Journal of Psychology Interdisciplinary & Applied, 128(5), 547-555.
  • Telman, N., Ünsal, P. (2004). İş doyumu. İstanbul: Epsilon.
  • Thorndike, E. L. (1920). Intelligence and its uses. Harper’s Magazine, 140, 227-235.
  • Tuğrul, C. (1999). Duygusal zeka. Klinik Psikiyatri, 1, 12-20.
  • Tümkaya, S., Hamarta, E., Deniz, M. E., Çelik, M., & Aybek, B. (2016). Duygusal zekâ mizah tarzı ve yaşam doyumu: üniversite öğretim elemanları üzerine bir araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30).
  • Valsecchi, R., Wise, S., Mueller, F., & Smith, C. (2012). The practice of teamwork in health industry call centres. Employee Relations, 34, 288-305.
  • Veenhoven, R. (1996). The study of life satisfaction. In: W. E. Saris, R. Veenhoven, A.C. Scherpenzeel, & B. Bunting (Eds.), A Comparative Study of Satisfaction with Life in Europe. Eötvös University Press. 11-48.
  • Wan, T. T. (2002) evidence-based health care management: multivariate modeling approaches. Netherlands: Springer.
  • Wing, J. F., Schutte, N. S., & Byrne, B. (2006). The effect of positive writing on emotional intelligence and life satisfaction. Journal of Clinical Psychology, 62(10), 1291-1302.
  • Yaylacı, G. Ö. (2006). Kariyer yaşamında duygusal zeka ve iletişim tekniği. İstanbul: Hayat.
  • Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zekâ ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7(1), 139-146.
  • Yılmaz, E., & Altınok, V. (2009). Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(3), 451-470.
  • Yoltaş, A. R. (2007). Öğretmen adaylarının yaşam doyumu ve depresyon düzeylerinin çeşitli değişkenlerle ilişkisi (Master’s Thesis). Dokuz Eylül University, Izmir.
APA Eksi H, özgenel m, ALP İ (2020). MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. , 1047 - 1082.
Chicago Eksi Halil,özgenel mustafa,ALP İlkay MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. (2020): 1047 - 1082.
MLA Eksi Halil,özgenel mustafa,ALP İlkay MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. , 2020, ss.1047 - 1082.
AMA Eksi H,özgenel m,ALP İ MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. . 2020; 1047 - 1082.
Vancouver Eksi H,özgenel m,ALP İ MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. . 2020; 1047 - 1082.
IEEE Eksi H,özgenel m,ALP İ "MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK." , ss.1047 - 1082, 2020.
ISNAD Eksi, Halil vd. "MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK". (2020), 1047-1082.
APA Eksi H, özgenel m, ALP İ (2020). MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 1047 - 1082.
Chicago Eksi Halil,özgenel mustafa,ALP İlkay MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 11, no.42 (2020): 1047 - 1082.
MLA Eksi Halil,özgenel mustafa,ALP İlkay MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, vol.11, no.42, 2020, ss.1047 - 1082.
AMA Eksi H,özgenel m,ALP İ MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 11(42): 1047 - 1082.
Vancouver Eksi H,özgenel m,ALP İ MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 2020; 11(42): 1047 - 1082.
IEEE Eksi H,özgenel m,ALP İ "MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK." Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 11, ss.1047 - 1082, 2020.
ISNAD Eksi, Halil vd. "MEDIATING ROLE OF LIFE SATISFACTION IN THE RELATIONSHIP BETWEEN TEACHERS' EMOTIONAL INTELLIGENCE LEVELS AND TEAMWORK". Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi 11/42 (2020), 1047-1082.