Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna
Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 74 Sayfa Aralığı: 157 - 165 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17211/tcd.603247 İndeks Tarihi: 13-06-2021
Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna
Öz: Ukrayna toprakları 1991 yılında SSCB’den bağımsızlığını ilan edene kadar doğulu ve batılı güçler ara-sında hep mücadele sahnesi olmuştur. 2014 yılında yapılan referandum sonucu Kırım’ın Rusya’yabağlanması ile birlikte Ukrayna’nın jeopolitik önemi bir kez daha dünya gündeminin ana maddele-rinden biri haline gelmiştir. Avrasya denkleminde jeopolitik kırılmalara neden olan Ukrayna toprak-ları tarihin her devresinde ya güçlü devletlere ev sahipliği yapmış ya da yayılmacı politika izleyendevletlerin hedef tahtasında yer almıştır. Bu nedenle günümüz dünyasında Doğu ve Batı arasındakimücadelenin önemli fay hatlarından birini de Ukrayna teşkil etmektedir. Ukrayna’nın sahip olduğugüçlü tarımsal olanaklar, doğal kaynakları ve Rusya ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında önemli enerjikoridorlarından biri olması jeopolitik önemini ortaya koyan önemli nedenlerdir. Bu nedenlerle Uk-rayna’nın iç ve dış politikası başta Rusya olmak üzere Avrupa Birliği ve ABD tarafından dikkatle takipedilmektedir. Ukrayna’ya komşu ve bölge ülkelerinin de kendi ülke ve bölge çıkarları için Ukrayna’yayakın ilgi gösterme zorunluluğu da hesaba katıldığında dünyanın en önemli stratejik bölgesi Av-rasya’nın batı kesimde yer alan Ukrayna’nın jeopolitik önemi ortaya çıkmaktadır. Jeopolitik önemaçısından Türkiye ile oldukça benzer özellikler gösteren Ukrayna’nın geleceğini şekillendiren geliş-meler Türkiye’yi de yakından ilgilendirmektedir. Zira Karadeniz Havzası’nda yaşanacak her türlüolumlu ve olumsuz gelişme siyasi, askeri, ekonomik ve toplumsal açından Türkiye’ye de etki ede-cektir. Bu makalede Ukrayna’nın jeopolitik önemi, Ukrayna’nın geleceğini etkileyen ve şekillendireniç ve dış etkenler (Rusya, AB, ABD) ile Türkiye-Ukrayna arasındaki ilişkiler incelenmiştir.
Anahtar Kelime: Geopolitical breaking in Eurasian balance; Ukraine
Öz: Until its independence declared from the USSR in 1991 the territory of Ukraine was the scene ofstruggle between the eastern and western powers. As a result of the referendum in 2014, the geo-political importance of Ukraine has once again become one of the main items of the world's agenda,with the Crimea being connected to Russia. The territory of Ukraine, which caused geopoliticalbreakings in the Eurasian balance, took place in the target board of states that either hosted strongstates or followed expansionist politics in every period of history. Therefore, Ukraine is one of theimportant fault lines of the struggle between East and West in today's world. Strong agriculturalopportunities, natural resources and being one of the important energy corridors between Russiaand the European Union countries are important reasons that reveal the geopolitical importanceof Ukraine. For these reasons, Ukraine's domestic and foreign policy is carefully followed by espe-cially Russia, the European Union and the United States. The neighboring countries of Ukraine andthe countries of the region must pay close attention to Ukraine for their country and region interests.Taking this into account, the geopolitical importance of Ukraine in the western part of Eurasia, oneof the most important strategic region of the world, is emerging. The developments shaping thefuture of Ukraine, showing very similar characteristics in terms of the geopolitical importance ofTurkey, are closely related to Turkey as well. Inasmuch as, all kinds of positive and negative deve-lopments will be experienced in Black Sea Basin will influence Turkey in terms of political, military,economic and social. In this article, the geopolitical importance of Ukraine, internal and externalfactors (Russia, EU, USA) that affect and shape the future of Ukraine, and also the relations betweenTurkey and Ukraine are investigated.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Aydıngün, İ., 2014. Ukrayna-Kırım’da Gelişen Olaylar ve Türkiye, Baş-kent Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi, Panel
- Barret, O. B., 2017. “ Ukraine, Mainstream Media and Conflict Propa-ganda” Journalism Studies, 18:8, 1016-1034, DOI:10.1080/1461670X.2015.1099461
- Bayrarklı, E., 2014, Avrupa Birliği’nin Ukrayna Kriziyle İmtihanı, SETAPERKPEKTİF, Sayı:40.
- BBC, 2019, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-46583594,son erişim 5 ocak 2019
- Bingöl, O., 2014. Ukrayna Krizinin Ulusal, Bölgesel ve Küresel Bağlamıve Gelecek Öngörüleri, Karadeniz Araştırmaları, Sayı; 41
- Brzezınskı, Z., 2005. Büyük Satranç Tahtası, İnkılap Kitabevi, İstanbul ,
- CIA, 2019. The World Factbook, https://www.cia.gov/library/publica-tions/the-world-factbook/geos/up.html son erişim tarihi21.012019
- Davutoğlu, A., 2010, Stratejik Derinlik, Türkiye’nin Uluslararası Ko-numu, Küre Yayınları, İstanbul.
- Derman, G.S., Ongarova, Y., 2014. Ukrayna’da Siyasi Kriz, KaradenizAraştırmaları, Sayı:42
- Dugin, A., 2016, Rus Jeopolitiği Avrasyacı Yaklaşım, Küre Yayınları, İs-tanbul.
- Duran, D., 2010, Eksen Kayması Ta rtışmalarının Ortasında Bir DiğerÜlke: Ukrayna, http://www.bilgesam.org/incele/777/-eksen-kay-masi-tartismalarinin-ortasinda-bir-diger-ulke--ukrayna/#.VCubW_l_vi0
- Erdem, E., Mammadov H., 2013. Post Sovyet Ülkeler Arasında Bölge-selleşme Eğilimleri, International Conference on Eurasian Econo-mies,
- Erol, M. S., 2014. Ukrayna-Kırım Krizi ya da İkinci Yalta Süreci, Karade-niz Araştırmaları, Sayı:41
- Gafarlı, O., 2014. AB ile Rusya Arasında Ukrayna, http://www.bilge-sam.org/incele/76/-ab-ile-rusya-arasinda-ukrayna/#.VCuZ_fl_vi0,Şubat
- Gehrıng, T., Urbanskı, K., Oberthur, S., 2017, “The European Union asan Inadvertent Great Power: EU Actorness and the Ukraine Crisis”JCMS 2017 Volume 55. Number 4. pp. 727–743 DOI: 10.1111
- Graaf, T. V.; Colgan J. D.; 2017. Russian Gas Games Or Well-Oiled Con-flict? Energy Security And The 2014 Ukranie Crisis, Energy Rese-arc & Social Science, 24
- Günay, B., 2010. Rus Dış Politikasında Değişen Yöntemler: Ukrayna Se-çimleri, http://www.bilgesam.org/incele/110/-rus-dis-politika-sinda-degisen-yontemler--ukrayna-secimleri/#.VCucPfl_vi0
- Habertürk, 2019 https://www.haberturk.com/haberleri/abd-savas-gemisi-karadenizde 07.01.2019
- İmanbeyli, V., 2014. Ülke İçi Krizden Uluslararası Soruna Ukrayna-KırımMeselesi, SETA PERKPEKTİF, Sayı:36
- Kardaş, Ş., Türkiye ve Ukrayna Krizi: Suriye Krizinin İzdüşümleri, Orta-doğu, Cilt:6, Sayı:62
- Koçak, M., 2014. Doğu ile Batı Çıkmazında Ukrayna’da Değişim Talep-leri, SETA PERSPEKTİF, Sayı:29,
- Koçer, G., 2011. Karadeniz’in Jeopolitiği ve Güvenliği, UluslararasıDeniz Hukuku’nda Kıyı Devletlerin Gemilere El Koyma YetkisininSınırları Sempozyumu, Trabzon,
- Kuzıo, T., 2016. “Special Issue Ukraine Between A Constrained EU AndAssertive Russia”, JCMS 2016 pp. 1–18 DOI: 10.1111/jcms.12447
- Lee Y, 2017. "Interdependence, İssue İmportance, And The 2009 Rus-sia-Ukraine Gas Conflict," Energy Policy, Elsevier, Vol. 102(C),Pages 199-209.
- Mearsheımer, J., 2014. “Why tuhe Ukraine Crisis Is the West Fault:The Liberal Delusinos That Provoked Putin, Council on Foreign
- Relations. Orensteın, M. A., Kelemen R. D., 2017 “Trojan Horses in EU ForeignPolicy”, JCMS, Volume 55, Number 1, Number 1. pp. 87–102 DOI:10.1111/jcms.12441
- Özbay, F., 2014. Rusya’nın Ukrayna Politikası ve Kırım Hamlesi, 2023,Sayı:155,
- Özdal, H., Demydova, V., 2011. Türkiye Ukrayna İlişkileri Yüksek Po-tansiyel, Düşük Voltaj, USAK Analiz, No:16,
- Popescu, N., Wılson A., 2009. “The Limits of Enlargement-Lite Euro-pean and Russian Power in the Troubled Neighbourhood” Euro-pean Council on Foreign Relations, London.
- Scazzieri, L., 2017. “Europe, Russia and the Ukraine Crisis, the Dyna-mics of Coercion, Journal of Strategic Studies, 40:3 392-416
- Stulberg Adam N., 2017, Natural Gas and the Russia-Ukraine Crisis:Strategic Restraint and the Emerging Europe-Eurasia Gas Net-work, Energy Research & Social Science 24, 71-85
- Ta ra kçı, N., 2014. Yeni Bir Soğuk Savaşİçin Ukrayna mı Kullanıldı?http://www.tasam.org/tr-tr/icerik/5230/yeni_bir_soguk_savas_icin_ukrayna_mi_kullanildi
- Temur, F., 2010. Ukrayna’da Seçim Sandıklarından “Büyük Rusya” Çıkarmı?, http://www.bilgesam.org/incele/112/-ukrayna%E2%80%99da-secim-sandiklarindan-%E2%80%98buyuk-rusya%E2%80%99-cikar-mi-/#.VCucO_l_vi0
- Tsygankov, 2015. A., “Vladimir Putin's Last Stand: The Sources Of Rus-sia's Ukraine Policy”, Post-Soviet Affairs, 31:4, 279-303, DOI:10.1080/1060586X.2015.1005903
- Turan D, 2010. Eksen Kayması Ta rtışmalarının Ortasında Bir Diğer Ülke:Ukrayna, BİLGESAM, http://www.bilgesam.org/incele/777/-eksen-kaymasi-tartismalarinin-ortasinda-bir-diger-ulke--uk-rayna/#.XEW3ZVwzbIU
- Turan, D.; 2014 “Ukrayna Dış Politikasında Eksen Kayması, Ukrayna’nınRusya ile İlişkileri Batı’ya Alternatif mi?”, BİLGESAM, Beyin Fırtı-nası 3, www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-193-2014041756ukraynadpolitikasi.ppt
- Tüysüzoğlu, G., 2011, Ukrayna’da Turuncu Devrim’in Sonu, Gümüş-hane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, Sayı 3, Ocak.
- Sperlıng, J., Webber, M., 2016. “NATO and Ukraine Crisis: CollectiveSecuritisation” European Journal of International Security, Vol. 2,, part 1, pp. 19–46. doi:10.1017/eis.2016.17
- Yıldırım, Y., 2010. Rus Dış Politikasında Ukrayna Faktörü, SüleymanDemirel Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü
| APA | KAÇMAZ M (2020). Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. , 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| Chicago | KAÇMAZ MUHAMMET Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. (2020): 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| MLA | KAÇMAZ MUHAMMET Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. , 2020, ss.157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| AMA | KAÇMAZ M Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. . 2020; 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| Vancouver | KAÇMAZ M Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. . 2020; 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| IEEE | KAÇMAZ M "Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna." , ss.157 - 165, 2020. 10.17211/tcd.603247 |
| ISNAD | KAÇMAZ, MUHAMMET. "Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna". (2020), 157-165. https://doi.org/10.17211/tcd.603247 |
| APA | KAÇMAZ M (2020). Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi, 0(74), 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| Chicago | KAÇMAZ MUHAMMET Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi 0, no.74 (2020): 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| MLA | KAÇMAZ MUHAMMET Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi, vol.0, no.74, 2020, ss.157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| AMA | KAÇMAZ M Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi. 2020; 0(74): 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| Vancouver | KAÇMAZ M Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna. Türk Coğrafya Dergisi. 2020; 0(74): 157 - 165. 10.17211/tcd.603247 |
| IEEE | KAÇMAZ M "Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna." Türk Coğrafya Dergisi, 0, ss.157 - 165, 2020. 10.17211/tcd.603247 |
| ISNAD | KAÇMAZ, MUHAMMET. "Avrasya denkleminde jeopolitik kırılma; Ukrayna". Türk Coğrafya Dergisi 74 (2020), 157-165. https://doi.org/10.17211/tcd.603247 |
