Yıl: 2020 Cilt: 73 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 247 - 252 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.4274/atfm.galenos.2020.83007 İndeks Tarihi: 13-06-2021

Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi

Öz:
Amaç: Sağlık okur-yazarlığı “bireylerin sağlığını geliştirmesi ve iyi sağlık halini sürdürebilmesi için sağlık bilgisine ulaşması, anlaması ve kullanmasındagerekli bilişsel ve sosyal beceriler” olarak tanımlanmıştır. Bizim çalışmamızdaki amacımız, üçüncü basamak bir eğitim ve araştırma hastanesi geneldahiliye polikliniğine başvuran hastaların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Çalışma tarihlerinde polikliniğe başvuran 307 kişiden 259’una (%84,3) anket uygulanmıştır. Veri toplamak için beş sosyodemografiksoru ve Türkiye sağlık okuryazarlığı-32 ölçeği (TSOY-32) testinden oluşan anket formu yüz yüze uygulanmıştır. İstatistiksel analizde SPSS 22.0programı kullanılmıştır.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 43,4±15,4 yıl ve %60,6’sı (n=157) kadınlardan oluşmaktadır. SOY düzeyi %44,8’inde (n=116) sorunlu/sınırlı,%25,1’inde (n=65) yeterli, olarak bulunmuştur. Kadınlarda “yetersiz” ve “mükemmel” sağlık okuryazarlığı oranları sırasıyla %21,7 (n=34) ve %14,6(n=23) iken erkek katılımcıların %53,9’unun (n=55) Sorunlu-Sınırlı SOY olduğu tespit edilmiştir (p<0,05).Sonuç: Araştırma popülasyonunda SOY düzeyi her üç kişiden ikisinde yetersiz ve sorunlu/sınırlı olarak saptanmıştır. SOY’si sağlık sistemi içinde birkılavuz olarak değerlendirirsek SOY düzeyi yükseldikçe bireylerin sistemde yön bulmalarının kolaylaştığı görülecektir.
Anahtar Kelime:

Investigation of Health Literacy Level of Patients who Admitted to A Tertiary Training and Research Hospital

Öz:
Objectives: Health literacy is defined as “the cognitive and social skills required for individuals to access, understand and use health information in order to improve their health and maintain good health”. Our aim in our study was to determine the health literacy levels of patients who were referred to general internal medicine outpatient clinic of a tertiary training and research hospital. Materials and Methods: A survey was provided to 259 (84.3%) of 307 people who had referred to the outpatient clinic during the study dates. To collect data, a questionnaire consisting of five sociodemographic questions and Turkish health literacy scale 32 (TSOY-32) test was answered face to face. SPSS 22.0 program was used in statistical analysis. Results: The average age of the participants was 43.4±15.4 years and 60.6% (n=157) were women. The health literacy level was found to be problematic/limited in 44.8% (n=116) and sufficient in 25.1% (n=65). While “insufficient” and “excellent” health literacy rates in women were 21.7% (n=34) and 14.6% (n=23), respectively, 53.9% (n=55) of male participants were found to be problematic-limited health literacy levels (p<0.05). Conclusion: In the research population, Health Literacy level was found to be insufficient and problematic/limited in two out of every three people. If we evaluate health literacy as a guide in the health system, it will be observed that as the level of health literacy increases, it is easier for individuals to find direction within the system.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Kickbusch I.Health literacy: An essential skill for the twenty-first century. Health Educ. 2008;108:101-104.
  • 2. Simonds SK. Health education as social policy. Health Educ Monogr. 1974;2:1–10.
  • 3. World Health Organization (WHO), Division of Health Promotion, Education and Communications Health Education and Health Promotion Unit. Health Promotion Glossary. Geneva, Switzerland: World Health Organization; 1998. https://www.who.int/healthpromotion/about/HPR%20Glossary%201998. pdf?ua
  • 4. Sezgin D. Sağlık okuryazarlığını anlamak. Galatasaray Üniv İlet Derg. 2013;3:73-92.
  • 5. Speros C: Health literacy: concept analysis. J Adv Nurs. 2005;50:633-640.
  • 6. Kutner M, Jin E, Paulsen C, et al. The Health Literacy of America’s Adults: Results From the 2003 National Assessment of Adult Literacy (NCES 2006- 483). National Center for Education Washington DC: U.S. Department of Education; 2006. https://nces.ed.gov/pubs2006/2006483.pdf
  • 7. Sorensen K, Pelikan JM, Rothlin F, et al. Health literacy in Europe: comparative results of the European Health Literacy Survey (HLS-EU). Eur J Public Health. 2015;25:1053-1058.
  • 8. Tanriöver MD, Yildirim HH, Ready FND, et al. Sağlik okuryazarliği araştirmasi; Sağlık ve Sosyal Hizmet Çalışanları Sendikası, 2014. http://www.sagliksen. org.tr/cdn/uploads/gallery/pdf/8dcec50aa18c21cdaf86a2b33001a409.pdf
  • 9. Okyay P, Abacıgil F, editor. Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçekleri Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. T.C. Sağlık Bakanlığı, yayın no:1025, Ankara: Anıl Reklam Matbaa Ltd. Şti; 2016. https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/ Sa%C4%9Fl%C4%B1k%20Okur%20Yazarl%C4%B1%C4%9F%C4%B1.pdf
  • 10. Ozkan S, Dikmen AU, Tuzun H, et al. Prevalence and determiners of health literacy in Turkey. Eur J Public Health. doi: 10.1093/eurpub/ckw175.072
  • 11. Sorensen K, Van den Broucke S, Fullam J, et al. Health literacy and public health: a systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health. doi: 10.1186/1471-2458-12-80
  • 12. Kickbusch I, Pelikan JM, Apfel F, et al. World Health Organization. Regional Office for Europe: Health literacy : The solid facts. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2013. https://www.euro.who.int/__data/assets/ pdf_file/0008/190655/e96854.pdf?ua=1
  • 13. Australian Commission on Safety and Quality in Health Care.Patient- Centred Care: Improving Quality and Safety Through Partnerships with Patients and Consumers. 2011, Australian Commission on Safety and Quality in Health Care, Sydney. https://www.safetyandquality.gov.au/sites/ default/files/migrated/PCC_Paper_August.pdf
  • 14. Güven A. Sağlık okuryazarlığını etkileyen faktörler ve sağlık okuryazarlığı ile hasta güvenliği ilişkisi. Hacettepe üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü sağlık kurumları yönetimi anabilim dalı yüksek lisans tezi. Ankara. http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/ handle/11655/3127/10135468.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • 15. Ozdemir H, Alper Z, Uncu Y, et al. Health literacy among adults: a study from Turkey. Health Educ Res. 2010;25:464-477.
  • 16. Temel AB, Çimen Z. Kronik hastaliği olan yaşli bireylerde sağlik okuryazarliği, sağlik algisi ve ilişkili faktörler. Ege Üniv Hemş Fak Derg. 2017;33:105-125.
APA İKİIŞIK H, turan g, Kutay Yılmaz F, sever f, Keskin S, Güdek H, Dur Tiftik S, MARAL I (2020). Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. , 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
Chicago İKİIŞIK Hatice,turan güven,Kutay Yılmaz Feyza,sever filiz,Keskin Sema Nur,Güdek Hilal,Dur Tiftik Safiye Rumeysa,MARAL IŞIL Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. (2020): 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
MLA İKİIŞIK Hatice,turan güven,Kutay Yılmaz Feyza,sever filiz,Keskin Sema Nur,Güdek Hilal,Dur Tiftik Safiye Rumeysa,MARAL IŞIL Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. , 2020, ss.247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
AMA İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. . 2020; 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
Vancouver İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. . 2020; 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
IEEE İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I "Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi." , ss.247 - 252, 2020. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
ISNAD İKİIŞIK, Hatice vd. "Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi". (2020), 247-252. https://doi.org/10.4274/atfm.galenos.2020.83007
APA İKİIŞIK H, turan g, Kutay Yılmaz F, sever f, Keskin S, Güdek H, Dur Tiftik S, MARAL I (2020). Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 73(3), 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
Chicago İKİIŞIK Hatice,turan güven,Kutay Yılmaz Feyza,sever filiz,Keskin Sema Nur,Güdek Hilal,Dur Tiftik Safiye Rumeysa,MARAL IŞIL Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 73, no.3 (2020): 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
MLA İKİIŞIK Hatice,turan güven,Kutay Yılmaz Feyza,sever filiz,Keskin Sema Nur,Güdek Hilal,Dur Tiftik Safiye Rumeysa,MARAL IŞIL Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, vol.73, no.3, 2020, ss.247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
AMA İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2020; 73(3): 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
Vancouver İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2020; 73(3): 247 - 252. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
IEEE İKİIŞIK H,turan g,Kutay Yılmaz F,sever f,Keskin S,Güdek H,Dur Tiftik S,MARAL I "Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi." Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 73, ss.247 - 252, 2020. 10.4274/atfm.galenos.2020.83007
ISNAD İKİIŞIK, Hatice vd. "Üçüncü Basamak Sağlık Kuruluşuna Başvuran Hastaların Sağlık Okuryazarlığı Düzeyinin İncelenmesi". Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 73/3 (2020), 247-252. https://doi.org/10.4274/atfm.galenos.2020.83007