Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 51 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER

Öz:
Şair ve yazarların mektupları; özel hayatları, edebî çevreleri ile temaslarıhakkında diğer türlerdeki yazılarına göre daha samimi ve özel bilgiler içerir. Bu anlamda bahsi geçen mektuplar edebiyat tarihi açısından büyük önem taşır. Bu mektuplar aracılığı ile kimi zaman edebiyat tarihindeki yerleşik bilgilerin tam tersini tespit edebilmek mümkün olduğu gibi kimi zaman da tanıdığımızın tam tersi bir kişiliğe sahip bir yazar ve şairlerle karşılaşmak mümkündür. Bu yazıda da Recaizade Mahmud Ekrem Bey tarafından Sami Paşazade Sezai’ye yazılmış üç mektup ele alınmıştır. Bu mektuplar, iki edibimiz arasındaki ilişkiye dair önemli ipuçları sunduğu gibi dönemin meşhur bir tartışma konusu olan Talim-i Edebiyat meselesinin arka planına da ışık tutmaktadır. Mektuplarda bahsi geçen kişi, olay ve tartışmalara dair açıklamalar yapıldıktan sonra mektupların yeni harfl ere aktarılmış biçimleri ve orijinalleri ek olarak verilmiştir.
Anahtar Kelime:

THOUGHTS ON THREE LETTERS FROM RECAIZADE MAHMUD EKREM BEY TO SAMI PASAZADE SEZAI

Öz:
Rather than their other literary works, letters of poets and authorscomprise more intimate and private information about their private lives andcontacts within their literary milieu. In this sense letters are very valuable sources for history of literature studies. Through these letters in some cases it is possibleto face with diverse information against the common knowledge or an entirelydifferent portrait of an author from the customary interpretations. In this articlethree letters written by Recaizade Mahmud Ekrem Bey to Samipaşazade Sezaiare examined. These letters give important hints about the relation between thesesignifi cant authors and they also reveal information about the background of thefamous controversy about Talim-i Edebiyat. In the article letters are presentedwith explanations about the persons, events and discussions. The article containsthe Latinized versions of the letters and lastly original texts in Ottoman Turkishare added to the study.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Abdülhak Hamid, “Golos’tan”, Tercüman-ı Hakikat, S. 1311, 18 Teşrinievvel 1298 / 30 Ekim 1882.
  • Ali Sedad, “Varaka”, Tercüman-ı Hakikat, S. 1310, 16 Teşrinievvel 1298 / 28 Ekim 1882.
  • Beyhan, Mehmet Ali, “Bir II. Abdülhamid Devri Aydının Profi li: Lastik Said Bey”, Osmanlı Araştırmaları, S. 13, (Haziran 1993), ss. 167-205.
  • Çakır, Ömer, Türk Edebiyatında Mektup, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara, 2005.
  • Elhac İbrahim, “Arz-ı Nedamete Cevap”, Tercüman-ı Hakikat, S. 1305, 6 Teşrinievvel 1298 / 18 Ekim 1882.
  • Kahya, Özge, Sultan Abdülmecid’in Kızı Mediha Sultan’ın Hayatı (1856-1928), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2012.
  • Kaplan, Mehmet v.d., Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi IV, Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1997.
  • Kerman, Zeynep ve Enginün, İnci, Yeni Türk Edebiyatı Metinleri 3 / Nesir 1 (1860-1923), Dergâh Yayınları, İstanbul, 2011.
  • Kılıç, Hulusi, “Hacı İbrahim Efendi”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C: 14, İstanbul, 1996.
  • Mustafa Reşid, Bedayiu’l İnşa, Kısm-ı Evvel Cüz: 1, Matbaa-i A. K. Tozlıyan, İstanbul, 1886.
  • Okay, Orhan, “Mektup”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C: 29, İstanbul, 2014.
  • Onan, Necmeddin Halil, Namık Kemal’in Talim-i Edebiyat Üzerine Bir Risalesi, Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 1950.
  • Özgül, Metin Kayahan, “Çıkın-Mektup Yahut Bir Maniniz Yoksa...” Hece, Mektup Özel Sayısı, S. 114-115-116, (Haziran-Temmuz-Ağustos 2006), ss. 7-20.
  • Recaizade Mahmud Ekrem, “Edirne Valisi Sadr-ı Esbak...”, Utarid, S. 2, (Ocak 1919), s. 21. Talim-i Edebiyat, Mihran Matbaası, İstanbul, 1883.
  • “Tashih-i İsnad”, S. 1311, 18 Teşrinievvel 1298 / 30 Ekim 1882.
  • Talim-i Edebiyat, (Haz: Murat Kacıroğlu), Asitan Yayıncılık, Sivas, 2011.
  • Takdir-i Elhan, (Haz.: Hakan Sazyek v.d.) Umuttepe Yayınları, Kocaeli, 2014.
  • Said, “Abdülhak Hamid Bey’e Cevap”, Tercüman-ı Hakikat, S. 1316, 22 Teşrinievvel 1298 / 3 Teşrinisani 1882.
  • “Talim-i Edebiyat”, Vakit, S. 2483, 21 Eylül 1298 / 3 Teşrinievvel 1882.
  • Sami Paşazade Sezai, Bütün Eserleri 1, (Haz.: Zeynep Kerman), TDK Yayınları, Ankara, 2003.
  • “Çamlıca”, Hazine-i Evrak, S. 3, (Mayıs 1881), ss. 40-44.
  • “Londra’dan Mektup” Tercüman-ı Hakikat, S. 1314, 21 Teşrinievvel 1298 / 2 Kasım 1882.
  • Şir, Mihran Matbaası, İstanbul, 1879.
  • Süleyman Nazif Mektuplar, Matbaa-i Amire, C: 1, İstanbul, 1918.
  • Tansel, Fevziye Abdullah, Namık Kemal’in Hususi Mektupları, TTK Yayınları, Ankara, 2013, C: 3, s. 169.
  • Tercüme –Mektup Özel Sayısı– (1964), S. 77-80, ss. 434-445.
  • Türk Dili –Mektup Özel Sayısı– (1974), S. 274, ss. 144-146.
  • Semercioğlu, Umut “Osmanlıda İlk Çeviri Eleştirileri” Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 28, (Aralık 2010), ss. 28-38.
  • Yetiş, Kâzım, “Talim-i Edebiyat”, TDV İslâm Ansiklopedisi, C: 39, İstanbul, 2010.
  • Talim-i Edebiyat’ın Retorik ve Edebiyat Nazariyatı Sahasına Getirdiği Yenilikler, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1996.
APA KUMSAR İ (2020). RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. , 51 - 71.
Chicago KUMSAR İsmail Alper RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. (2020): 51 - 71.
MLA KUMSAR İsmail Alper RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. , 2020, ss.51 - 71.
AMA KUMSAR İ RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. . 2020; 51 - 71.
Vancouver KUMSAR İ RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. . 2020; 51 - 71.
IEEE KUMSAR İ "RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER." , ss.51 - 71, 2020.
ISNAD KUMSAR, İsmail Alper. "RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER". (2020), 51-71.
APA KUMSAR İ (2020). RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi, 0(21), 51 - 71.
Chicago KUMSAR İsmail Alper RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi 0, no.21 (2020): 51 - 71.
MLA KUMSAR İsmail Alper RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi, vol.0, no.21, 2020, ss.51 - 71.
AMA KUMSAR İ RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi. 2020; 0(21): 51 - 71.
Vancouver KUMSAR İ RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER. Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi. 2020; 0(21): 51 - 71.
IEEE KUMSAR İ "RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER." Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi, 0, ss.51 - 71, 2020.
ISNAD KUMSAR, İsmail Alper. "RECAİZADE MAHMUD EKREM BEY’DENSAMİPAŞAZADE SEZAİ’YE ÜÇ MEKTUPETRAFINDA DÜŞÜNCELER". Yeni Türk Edebiyatı: Hakemli Altı Aylık İnceleme Dergisi 21 (2020), 51-71.