Yıl: 2021 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 331 - 352 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17130/ijmeb.822578 İndeks Tarihi: 29-07-2022

FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU

Öz:
Dini hassasiyetleri gereği, faizi reddeden İslami kesimin elindeki fonların ekonomiyekazandırılabilmesi için uluslararası ölçekte faizsiz finans sistemi oluşturulmuştur. İslami kurallarıesas alan ve yatırımcılara alternatif finansman türleri sağlayan faizsiz finans sistemi, son yıllardadünyada ve Türkiye’de finans sektörünün önemli bir parçası haline gelmiştir. Bu artan önem neticesindeTürkiye’de 21.05.2019 tarihinde, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK)tarafından, birçok İslam ülkesinde uzun yıllardır faizsiz finans sektörünü düzenleyen standartlar esasalınarak, Faizsiz Finans Muhasebe Standartları (FFMS) yayınlanmıştır. Standartlar 1 adet kavramsalçerçeve ile 22 adet muhasebe standardından oluşmaktadır. Bu çalışmada, faizsiz finans kuruluşlarınınuygulamalarına rehberlik etmek ve bu yeni standartlara uyumu kolaylaştırmak amacıyla, FFMS’ninhâlihazırda bu kuruluşlar tarafından uygulanan Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları(TMS/TFRS) karşısındaki durumu analiz edilmiştir. TMS/TFRS içerisinde karşılığı olan hususlardaFFMS’nin getirdiği değişiklikler ortaya konulmuş, standart setleri arasındaki benzerlikler ve farklılıklaraçıklanmıştır. Faiz, paranın zaman değeri gibi hususlar nedeniyle, iki standart seti arasında, muhasebeuygulamalarını ve finansal tablo sonuçlarını etkileyecek düzeyde belirgin farklılıklar saptanmıştır.
Anahtar Kelime: TFRS TMS Faizsiz Finans Faizsiz Finans Muhasebe Standartları

ISLAMIC FINANCE ACCOUNTING STANDARDS AND ITS SITUATION AGAINST TAS/TFRS

Öz:
An international islamic finance system has been established in order to bring the funds owned by Muslims, who refuse interest due to their religious sensibilities, to the economy. Islamic banking system that is Islamic finance rules based and allows the investors alternative forms of finance, has become an important part of the finance sector in the World and so in Turkey in recent years. As a result of this increasing importance, based on Islamic Finance Standards that are applied in many Islamic countries, Islamic Finance Accounting Standards (IFAS) are published by Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority (POA) on 21.05.2019 in Turkey. The standards consist of 1 conceptual framework and 22 accounting standards. In this study, it is analyzed that the situation of IFAS against the current Turkey Financial Reporting Standards (TAS/TFRS), as guidance for practices into the Islamic finance instutations and facilitate compliance with these new standards. The amendments brought by IFAS have been put forward in the matters that are equivalent in TAS / TFRS and the similarities and differences between the standard sets are explained. Due to matters such as interest and the time value of money, significant differences are determined between the two sets of standards, affecting accounting practices and financial statement results.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmed, H., Ariffin, F. A. T., Karbhari, Y. & Shafii, Z. (2019). Diverse accounting standards on disclosures of Islamic financial transactions. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 32(3), 866-896.
  • Ahmed, M. U., Sabirzyanov, R. & Rosman, R. (2016). A critique on accounting for murabaha contract: A comparative analysis of IFRS and AAOIFI accounting standards. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 7(3), 190-201.
  • Ajili, H. & Bouri, A. (2017). Comparative study between IFRS and AAOIFI disclosure compliance: Evidence from Islamic banks in gulf co-operation council countries. Journal of Financial Reporting and Accounting, 15(3), 269-292.
  • Çetin, A. (2020). Bankacılık kanunu ve AAOIFI kurallarına göre finansal raporların karşılaştırılması ve katılım bankacılığı mevzuat önerisi. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 2(1), 73-99.
  • Elitaş, C. & Özdemir, S. (2012). TFRS 8 faaliyet bölümleri standardının getirdikleri ve bir bölümsel raporlama uygulaması. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, (3), 37-63.
  • İslami Finansal Hizmetler Kurulu (IFSB). (2019). Islamic financial services industry stability report. Erişim Tarihi: 03.10.2019, www.ifsb.org
  • İslami Finans Kuruluşları Muhasebe ve Denetim Kurumu (AAOIFI). Erişim Tarihi: 07.10.2019, www. aaoifi.com
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK). Erişim Tarihi: 13.11.2019, www. kgk.gov.tr
  • Karadağ, M. (2018). Kavramsal çerçeve açısından IFRS ile İslami finansal raporlama standartlarının karşılaştırılması. 1. Uluslararası İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı, Karabük Üniversitesi Yayınları, 34, 658-668.
  • Latifah, I. N., Asfadillah, C. & Sukmana, R. (2012). History and development of IFRS and AAOIFI and their future challenge. Cambridge Business and Economics Conference, Cambridge, 1-18.
  • Mia, M. R., Hasnat, M. A. & Mahjabeen, W. (2016). Mudharabah and musharakah from the accounting perspective by referring to AAOIFI, IFRS and MFRS. IOSR Journal of Business and Management, 18(7), 67-72.
  • Örten, R., Kaval, H. & Karapınar, A. (2017). Türkiye muhasebe finansal raporlama standartları uygulama ve yorumları. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Özdemir, O., Demirdöğen, Y. & Oushar, Y. (2019). Faizsiz finans muhasebe standartlarının mali tabloların sunuluşuna etkileri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1151-1171.
  • Polat, A. (2009). Katılım bankacılığı: Dünya uygulamalarına ilişkin sorunlar-fırsatlar; Türkiye için projeksiyonlar. İçinde A. Yabanlı (ed.), Finansal yenilik ve açılımları ile katılım bankacılığı (ss. 77-120). İstanbul: TKBB Yayınları.
  • Shafii, Z. & Rahman, A. R. A. (2016). Issues on ohe application of IFRS 9 and fair value measurement for Islamic financial instruments. Journal of Islamic Accounting and Business Research, 7(3), 202-214.
  • Thomson Reuters. (2018). Islamic finance development report. Erişim Tarihi: 02.10.2019, https://ceif.iba. edu.pk/pdf/Reuters-Islamic-finance-development-report2018.pdf
  • Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB). Erişim Tarihi: 12.11.2019, www.tkbb.org.tr
APA UTKU M, KAYA Y (2021). FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. , 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
Chicago UTKU Mehmet,KAYA YUSUF FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. (2021): 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
MLA UTKU Mehmet,KAYA YUSUF FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. , 2021, ss.331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
AMA UTKU M,KAYA Y FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. . 2021; 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
Vancouver UTKU M,KAYA Y FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. . 2021; 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
IEEE UTKU M,KAYA Y "FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU." , ss.331 - 352, 2021. 10.17130/ijmeb.822578
ISNAD UTKU, Mehmet - KAYA, YUSUF. "FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU". (2021), 331-352. https://doi.org/10.17130/ijmeb.822578
APA UTKU M, KAYA Y (2021). FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(2), 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
Chicago UTKU Mehmet,KAYA YUSUF FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 17, no.2 (2021): 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
MLA UTKU Mehmet,KAYA YUSUF FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, vol.17, no.2, 2021, ss.331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
AMA UTKU M,KAYA Y FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2021; 17(2): 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
Vancouver UTKU M,KAYA Y FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 2021; 17(2): 331 - 352. 10.17130/ijmeb.822578
IEEE UTKU M,KAYA Y "FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU." Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17, ss.331 - 352, 2021. 10.17130/ijmeb.822578
ISNAD UTKU, Mehmet - KAYA, YUSUF. "FAİZSİZ FİNANS MUHASEBE STANDARTLARI VE TMS/TFRS KARŞISINDAKİ DURUMU". Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 17/2 (2021), 331-352. https://doi.org/10.17130/ijmeb.822578