Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi

katar, nimet; KATAR, DURAN; CAN, MUSTAFA

doi:10.46309/biodicon.2021.927104

Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi

Nimet KATAR, (İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Eskişehir, Türkiye)

Duran KATAR, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Eskişehir, Türkiye)

Mustafa CAN (İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Uşak, Türkiye)

Biological Diversity and Conservation

3 0

Yıl: 2021 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 242 - 248 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.46309/biodicon.2021.927104 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi

Öz:

Bu araştırmada, farklı azot dozlarının (0, 3, 6, 9, 12 ve 15 kg da-1) reyhan (Ocimum basilicum L.) ‘ın verim ve verim öğeleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak Eskişehir ekolojik koşullarında 2019-2020 yıllarında yürütülmüştür. Çalışmada bitki boyu, taze herba verimi, taze ve kuru yaprak verimleri, uçucu yağ oranı ve uçucu yağ verimi incelenmiş, farklı azot dozlarının incelenen tüm parametrelerin üzerine etkisi önemli bulunmuştur. Deneme sonucunda (2019 ve 2020 yılları ortalaması) taze herba verimi, taze yaprak verimi, kuru yaprak verimi ve uçucu yağ verimi sırasıyla 748.00-1617.80 kg da-1, 449.55-1062.40 kg da-1, 89.76-166.63 kg da-1 ve 0.79-1.24 L da-1 arasında değişmiştir. Uçucu yağ oranları ise %0.72-0.88 arasında belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar dikkate alındığında, Eskişehir ve benzer ekolojik koşullarda reyhan (Ocimum basilicum L.) yetiştiriciliğinde kuru yaprak üretimi için 12 kg da-1, uçucu yağ üretimi için ise 9 kg da-1 azot dozu tavsiye edilebilir.

Anahtar Kelime: (Ocimum basilicum L.) basil

The effect of different nitrogen doses on yield and yield components of Basil (Ocimum basilicum L.) plant

Öz:

In this study, it is aimed to determine the effect on yield and yield components of basil (Ocimum basilicum L.) of different nitrogen doses (0, 3, 6, 9, 12 and 15 kg da-1 ). The study was carried out in a randomized complete block design with three replications under Eskişehir ecological conditions in 2019-2020. The plant height, fresh herb yield, fresh and dry leaf yields, essential oil content and essential oil yield of Ocimum basilicum L. were investigated in the study and the effect of different nitrogen doses on examined all parameters were found to be significant. The results (2019 and 2020 mean) obtained from the experiment showed that fresh herba yield, fresh leaf yield, dry leaf yield and essential oil yield ranged between 748.00-1617.80 kg da-1 , 449.55-1062.40 kg da-1 , 89.76-166.63 kg da-1 and 0.79-1.24 L da-1 , respectively. In addition, essential oil contents were determined between 0.72-0.88%. Considering the results obtained from the study, the most suitable nitrogen dose that can be recommended in basil (Ocimum basilicum L.) cultivation under Eskişehir and similar ecological conditions is 9 kg da-1 .

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Paton, A., Harley, R. & Harley, M. (1999). Ocimum: An overview of relationships and classification. In: Holm, Y. and Hiltunen, R., Editors, Ocimum. Medicinal and Aromatic Plants, Industrial Profiles, Harwood Academic, Amsterdam.
[2] Darrah, H.H. (1988). The Cultivated Basil, Buckeye Printing, Independence, MO.
[3] Baytop, T. (1999). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi Geçmişte ve Bugün (2. Basım), Nobel Tıp Kitapevleri
[4] Marotti, M., Piccaglia, R. & Giovanelli, E. (1996). Differences in essential oil composition of basil (Ocimum basilicum L.) Italian cultivars related to morphological characteristics. Journal Agricultural Food Chemistry, 44, 3926-3929.
[5] Arabacı, O. & Bayram, E. (2004). The effect of nitrogen fertilization and different plant densities on some agronomic and technologic characteristic of Ocimum basilicum L. (Basil). Journal of Agronomy, 3(4), 255-262.
[6] Yaldız, G., Gül, F. & Kulak, M. (2015). Herb yield and chemical composition of basil (Ocimum basilicum L.) essential oil in relation to the different harvest period and cultivation conditions. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 12. 10.4314/ajtcam.v12i6.7.
[7] Telci, İ., Bayram, E., Yılmaz, G. & Avcı, A.B. (2005). Türkiye’de Kültürü Yapılan Yerel Fesleğen (Ocimum spp.) Genotiplerinin Morfolojik, Agronomik ve Teknolojik Özelliklerinin Karakterizasyonu ve Üstün Bitkilerin Seleksiyonu (Sonuç Raporu), TOGTAG-3102 Nolu Proje, TÜBİTAK.
[8] Nurzynska-Wierdak, R., Borowski, B. & Dzida, K. (2013). Essential oil composition of sweet basil cultivars as affected by nitrogen and potassium fertilization. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 37, 427-436.
[9] Karık, Ü., Çiçek, F., Oğur, E., Çınar, O. & Birol, D. (2014). Menemen ekolojik koşullarında bazı ticari ve yerel fesleğen (Ocimum basilicum L.) çeşitlerinin morfolojik, verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 24 (2), 10-20.
[10] Karaca, M., Kara, Ş. & Özcan, M. (2017). Bazı fesleğen (Ocimum basilicum L.) popülasyonlarının herba verimi ve uçucu yağ oranının belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2), 160-169.
[11] Labra, M., Miele, M., Ledda, B., Grassi, F., Mazzei, M. & Sala, F. (2004). Morphological characterization, essential oil composition and dna genotyping of Ocimum basilicum L. cultivars. Plant Science, 167, 725-731.
[12] Asımgil, A. (1996). Şifalı Bitkiler, Timaş Yayınları İstanbul, 352s.
[13] Simon, J.E., Quinn, J. & Murray, R.G. (1999). Basil: A Source of Essential Oils. In: Janick, J., Simon, J.E. (Eds.), Advanced in New Crops (pp. 484-489), Timber Press, Portland, OR.
[14] Juliani, H.R. & Simon, J.E. (2002). Antioxidant Activity of Basil. In: Janic, J., Whipkey, A. (Eds.), Trends in New Crops and New Uses (pp. 575-579), ASHS Press, Alexandria, VA.
[15] Lee, S., Umano, K., Shibamoto, T. & Lee, K. (2005). Identification of volatile components in basil (Ocimum basilicum L.) and thyme leaves (Thymus vulgaris L.) and their antioxidant properties. Food Chemistry, 91, 131- 137.
[16] Chiang, L.C., Ng, L.T., Cheng, P.W., Chiang, W. & Lin, C.C. (2005). Antiviral activites of extracts and selected pure constituents of Ocimum basilicum. Clinical and Experimental Pharmacology and Physiology, 32, 811-816.
[17] Bassole, I.H.N., Meda, A., Bayala, B., Tirogo, S., Franz, C., Novak, J., Nebié, R.C. & Dicko, M.H. (2010). Composition and antimicrobial activities of Lippia multiflora Moldenke, Mentha x piperita L. and Ocimum basilicum L. essential oils and their major monoterpene alcohols alone and in combination. Molecules, 15, 7825- 7839.
[18] Aboukhalid, K., Faiz, C., Douaik, A., Bakha, M., Kursa, K., Agacka-Mołdoch, M., Machon, N., Tomi, F. & Lamiri, A. (2017). Influence of environmental factors on essential oil variability in Origanum compactum benth. growing wild in Morocco. Chemistry Biodiversity, 14(9), 1-41. DOI: 10.1002/cbdv.201700158.
[19] Telci, İ., Elmastaş, M., Demirtaş, İ., Kacar, O., Aytaç, Z. & Yılmaz, E. (2015). Türkiye’de Kültürü Yapılan Reyhanlarda (Ocimum basilicum L.) Flavonoid ve Fenolik Asit Kompozisyonlarının Araştırılarak Farklı Kemotiplerin Belirlenmesi, Önemli Bileşiklerin Ekolojilere Göre Değişimi ve Antioksidan Potansiyellerinin Karşılaştırılması, 111O677 Nolu Proje, TÜBİTAK.
[20] Frabboni, L., Simone, G. & Russo, V. (2011). The influence of different nitrogen treatments on the growth and yield of basil (Ocimum basilicum L.). Journal of Chemistry and Chemical Engineering, 5, 799-803.
[21] Khalid, K.A. (2013). Effect of nitrogen fertilization on morphological and biochemical traits of some apiaceae crops under arid region conditions in Egypt. Nusantara Bioscience, 5, 15-21.
[22] Daneshıan Moghaddam, A.M. (2010). Fesleğen (Ocimum basilicum L.)’ de Farklı Bitki Sıklığı ve Azot Dozlarının Verim, Verim Öğeleri, Uçucu Yağ Oranı ve Bileşenleri Üzerine Etkileri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Bölümü, Doktora Tezi, 153 syf.
[23] Günay, E. & Telci, İ. (2017). Isparta ekolojik koşullarında bazı reyhan (Ocimum basilicum L.) genotiplerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (2), 100-109.
[24] Isabella Sifola, M. & Barbieri, G. (2006). Growth, yield and essential oil content of three cultivars of basil grown under different levels of nitrogen in the field. Scientia Horticulturae, 8, 408–413.
[25] Can, M. & Katar, D. (2020). Yapraktan uygulanan farklı organik gübrelerin Mentha x piperita L. ve Mentha spicata L. türlerinin tarımsal ve kalite özelliklerine etkisi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 35(3), 361-373.
[26] Golcz, A., Politycka, B. & Seidler-Lozykowska, K. (2006). The effect of nitrogen fertilization and stage of plant development on the mass and quality of sweet basil leaves (Ocimum basilicum L.) Herba Polonica, 52 (1/2), 22- 30.
[27] Mammadov, R. (2014). Tohumlu Bitkilerde Sekonder Metabolitler, Nobel Akademik Yayıncılık, Yayın No: 841, Ankara.
[28] Katar, N. & Katar, D. (2020). Effect of Different Row Spaces on Yield and Quality of Anise (Pimpinella anisum) under Eskisehir Ecological Conditions, Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, 13 (3), 314-321.
[29] Katar, N., Katar, D. & Yıldız, E. (2021). Farklı kurutma sürelerinin Zufa/Çördük Otu (Hyssopus officinalis L.) bitkisinin verim ve uçucu yağ oranı üzerine etkisinin belirlenmesi, Biyolojik Çeşitlilik ve Koruma, 14 (1), 28-34.
[30] Katar, D., Can, M. & Katar, N. (2020). Farklı lokasyonların lavandin (Lavandula × intermedia Emeric ex Loisel.)’de uçucu yağ oranı ve kimyasal kompozisyonu üzerine etkisi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 6(3), 546-553.
[31] Katar, D., Katar, N. & Can, M. (2021). The effect of different nitrogen doses on yield and yield components of oregano (Origanum syriacum var. bevanii). Turkish Journal of Agricultural Engineering Research (TURKAGER), 2(1), 206-215.

APA	katar n, KATAR D, CAN M (2021). Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. , 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
Chicago	katar nimet,KATAR DURAN,CAN MUSTAFA Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. (2021): 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
MLA	katar nimet,KATAR DURAN,CAN MUSTAFA Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. , 2021, ss.242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
AMA	katar n,KATAR D,CAN M Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. . 2021; 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
Vancouver	katar n,KATAR D,CAN M Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. . 2021; 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
IEEE	katar n,KATAR D,CAN M "Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi." , ss.242 - 248, 2021. 10.46309/biodicon.2021.927104
ISNAD	katar, nimet vd. "Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi". (2021), 242-248. https://doi.org/10.46309/biodicon.2021.927104

APA	katar n, KATAR D, CAN M (2021). Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Biological Diversity and Conservation, 14(2), 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
Chicago	katar nimet,KATAR DURAN,CAN MUSTAFA Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Biological Diversity and Conservation 14, no.2 (2021): 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
MLA	katar nimet,KATAR DURAN,CAN MUSTAFA Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Biological Diversity and Conservation, vol.14, no.2, 2021, ss.242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
AMA	katar n,KATAR D,CAN M Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Biological Diversity and Conservation. 2021; 14(2): 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
Vancouver	katar n,KATAR D,CAN M Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi. Biological Diversity and Conservation. 2021; 14(2): 242 - 248. 10.46309/biodicon.2021.927104
IEEE	katar n,KATAR D,CAN M "Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi." Biological Diversity and Conservation, 14, ss.242 - 248, 2021. 10.46309/biodicon.2021.927104
ISNAD	katar, nimet vd. "Farklı azot dozlarının Reyhan (Ocimum basilicum L.) bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine etkisi". Biological Diversity and Conservation 14/2 (2021), 242-248. https://doi.org/10.46309/biodicon.2021.927104