Yıl: 2021 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 109 - 138 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14395/hid.875155 İndeks Tarihi: 29-07-2022

İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri

Öz:
Yezidiler veya Ezidiler Musul civarında Şeyhan Sincar bölgesi ile Diyarbakır,Urfa ve Mardin kırsal alanında yaşayan Kürtçe konuşan bir inanç topluluğudur.Yezidilik, belirli ailelere özgü, dışardan herhangi birinin kabul edilmediğietno-dinsel bir inançtır. Yezidiliğin ne zaman ve kimin tarafından kurulduğu,menşei, temel inanç figürleri hakkında çözüme kavuşmamış tartışmalardevam etmektedir. Klasik İslam kaynakları Yezidiliğin Sünni bir mutasavvıfolan Adi. b. Müsafir’in (555/1160) vefatından sonra ardılları tarafındandevam ettirilen Adeviye Tarikatı olarak bilinen cemaatin zamanla Sünniİslam inancından uzaklaşarak, sapkın bir inanca dönüştüğü görüşündedirler.Bu inancın İran kökenli Zerdüşt, Mani ve Mitraizm (Mihrperest) gibi dinlerinkalıntısı olarak günümüze geldiğini iddia edenler de vardır. 1514 yılında Musulve Diyarbekir çevresine hâkim olan Osmanlı Devleti, Yezidilerle karşılaştı.Bu tarihten sonra konumuzun başlığında da belirtildiği gibi itaat, itikat veaskerlik üçgeninde Osmanlı’da devlet-Yezidi ilişkileri başladı. Bu dönemdeYezidiler Diyarbekir’den Musul’a kadar uzanan bölgede köyleri talan edenve aşiretleri rencide eden hırsızlık ve eşkıyalıkla uğraşan, Rafızilik gibisapkın bir grup olarak tanıtılmaktadır. Devlete itaat ettiklerinde kendilerinemukataa ve dirlik verilen ve raiyetten sayılan Yezidiler, itaatten çıkıp asidurumuna düştüklerinde ezansız, namazsız ve mülhidlikle suçlanarakcezalandırılmışlardır. Bu anlamda Osmanlı klasik döneminde devletinheteredoks gruplara karşı tavrını din ve itikat değil, daha çok hükümranlıkve itaat ilişkisi belirlemekteydi. Tanzimat’la beraber, geçmişin itaat merkezlidevlet-yezidi ilişkilerine artık inanç ve askerlik üzerinden önce tüm reayanıneşit sayıldığı Osmanlılık, daha sonra ittihad-ı İslam dairesine dâhil edilmedenemeleri eklenmiştir. Yezidi din adamları ve ileri gelenleri itikatlarınınaskerlik yapmaya müsaade etmediğini belirterek orduya katılmayı reddettiler.Klasik dönemde itaat ve isyan üzerinden şekillenen Osmanlı-Yezidi ilişkileriartık itikat ve inanç üzerinden yürütülmektedir. Sünni İslam dairesine alınarakdış müdahalelere fırsat vermeleri engellenmek istenen cemaat ve gruplarayönelik bir dizi proje yürürlüğe sokuldu. Bu bağlamda heyet-i tefhimiye, fırka-iıslahiye, irşad heyetlerinin çalışmaları yanında dini eğitim, mektep ve camiinşaat faaliyetleri başlatıldı. 1891 yılında Binbaşı Abdülkadir Bey ve ulemadanoluşan bir heyet (tefhim heyeti) Yezidileri sapmış oldukları batıl inançtankurtarmak, temeddün ve itikatlarını düzeltmek üzere tatlılık ve güzel sözle dini telkin etmenin (aşılamanın) işe yaramadığını görünce zora başvurdu, şiddetuyguladı. Fırka-ı İslâhiye kumandanı Ömer Vehbi Paşa Musul’da şehrin ilerigelenlerinin huzurunda topladığı Yezidi reislerine itikatlarını tashih ederekEhl-i Sünnet dairesine dönmelerini teklif ettiğinde, kabul etmeyenlere hakaretederek şiddet uyguladı. II. Meşrutiyetten sonra Osmanlı bürokrat ve idarecileriarasında Yezidilerin, Hristiyan ve Museviler gibi askerlikten muafiyet yada bedelli askerlik gibi bir muameleye tabi tutulma talepleri tartışılmayabaşlandı. Bunlara göre, kendilerini Yezidi olarak ifade eden ve itikat eden birkavmin din ve mezhep hürriyeti gereği Yezidi sayılmaları gerektiği, hükümetinYezidilerin tabi oldukları itikadı tanıyarak gayrimüslim milletler gibi ruhanireislerinin tabi oldukları kanunlardan istifade etmelerini dile getirdiler.Bu makalede, Yezidiliğin inanç problemleri bağlamında, Osmanlı-Yezidiilişkilerinde itaat ve itikat faktörlerinden hangisinin daha belirleyici olduğusorularına cevap aranmıştır. “İtaat, itikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlı’daDevlet-Yezidi İlişkileri” adını taşıyan araştırmada Osmanlı Devleti’nin güçlüolduğu klasik dönemde periferideki inanç gruplarına ve cemaatlere karşıtavrını din ve inanç değil, itaatin belirlediğini, dış müdahalelerin baskın olduğuTanzimat sonrasında ise, bu grupların askerlik üzerinden terbiye/temeddünile itikatlarının tashih edilerek merkeze daha güçlü şekilde eklemlenmeyeçalışıldıklarını iddia etmektedir.
Anahtar Kelime: Yezidilerde Askerlik Tashih-i Akaid Yezidilik Yakınçağ Tarihi Osmanlı-Yezidi İlişkileri

State-Yazidi Relationships in the Ottoman Empire Regarding Obedience, Belief and Military

Öz:
Yazidis or Ezidis are a Kurdish speaking religion group, living in the Sheyhan and Sinjar region around Mosul as well as rural areas of Diyarbakır, Urfa and Mardin. Yazidism is an ethno-religious faith, which is specific to certain families and in which any person out of this belief is not accepted. There are still unresolved debates about when and by whom Yazidism was founded, its origin, and basic belief figures. Islamic scholars argue that the Yezidism was founded by the community known as Adeviye Sect, maintained by the followers of Adi. b. Müsafir,(555/1160) a Sunni sufi, after his death but then deviated from the belief of Islam in time and became an aberrant religion. Some also claim that this belief has survived as a remnant of Iranian religions such as Zarathustra, Mani and Mithraism (Mihrperest). The Ottoman Empire, occupied the surrounding of Mosul and Diyarbekir in 1514, started to have relationships with the Yazidis. Following this date, the state-Yezidi relationships in the Ottoman Empire regarding obedience, belief and military started. When the Yazidis followed the rules specified by the state, they were granted agricultural lands and areas, and they were accepted to be citizens. However, when they did not obey and revolted, they were accused of being disbeliever, not performing prayers and being aberrant, for this reason, they were punished. In this regard, the attitude of the state towards heterodox groups was determined not by religion and belief, but rather by sovereignty and obedience in the classical period of the Ottoman Empire. With the period of Tanzimat, the state-Yazidi relationships, which was centered on obedience, was first transformed into “Ottomanism”, in which all citizens were accepted equal based on belief and military, and then Pan Islamism. Yazidi clergymen and leading figures refused to join the military by urging that their religion did not allow this. Faith and belief were at that time essential for the Ottoman Empire-Yazidi relationships, which was previously based on obedience and revolt. A number of projects were performed for communities and groups which were wanted to be included in the Pan-Islamism and prevent them from being targeted by foreign interventions. In this respect, in addition to the activities of heyet-i tefhimiye, fırka-i ıslahiye, irşad committees, religious education, school and mosque construction activities were initiated. The offer of the Yazidis to solve military problems by paying a certain amount of money like Christians and Jews was not accepted by the state. After the second constitutional era, the demands of the Yazidis regarding a treatment such as exemption from military service in return for jizya or paid military service as a separate religion like Christians and Jews began to be discussed among the Ottoman bureaucrats and administrators. They stated that the group declaring themselves as Yezidi and believing in this respect had to be accepted as Yazidi in accordance with religious and sect freedom, the State had to recognize the religion of the Yazidis and their spiritual leaders had to benefit from the laws applicable for the spiritual leaders of non-Muslim groups. In this article, it is sought to answer the belief problems of the Yazidis and the question of whether the factor of obedience or belief were more determinant in OttomanYazidi relationships. In this research it is claimed that in the classical period when the Ottoman Empire was powerful, its attitude towards the peripheral belief groups and communities was determined by obedience, not by religion and belief. After the Tanzimat, when the external pressures were dominant, these groups were tried to be included in the center by correcting their beliefs by means of military services. This article is divided into three parts: In the first part, the founder and naming of the Yazidi belief, which constitute the main problem of their history, will be examined. In this context, this section will discuss their relations with Satan and Yazid figures, which they define with a different physiognomy. The second part will analyse the Ottoman-Yazidi encounter in the classical period. The third part will focus on military service, which became the main problem in the state-Yezidi relations after the Tanzimat era. The contradictions in the beliefs of the Yazidis also an important part of this article. Therefore, the mühimme defters and the other archive documents were also used in this study to understand the Ottoman Empire’s approach to Yazidis and the other-similar heretic groups in the classical and the Tanzimat period. This article will fill an important gap by comparing the functioning of the Ottoman state mechanism in the classical and Tanzimat era.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmed Cevdet Paşa. Ma’rûzât. haz. Yusuf Halacoğlu. İstanbul: Çağrı Yayınları, 1980.
  • Ahmed Lütfi. Tarih-i Lütfi. Matbaa-i Âmire, 4 Cilt ts. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr
  • Avarzamani, Feridun. “Ayîn ve Baverha-yı Kavm-ı İzdi”. Mecelle-i Hüner ve Temeddün-i Şerk (Behar 1397), 6-10.
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 02. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 06. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 07. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 26. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 47. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Asâfî Mühimme Defterleri [A.DVNSMHM.d]. No. 49. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Sadâret Mühimme Kalemi [A. MKT.MHM]. Dosya. 351, Gömlek No. 6. https://katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Ali Evrak Odası [BEO]. Dosya. 88, Gömlek No. 6590. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Ali Evrak Odası BEO. Dosya. 382, Gömlek No. 28633. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Ali Evrak Odası BEO. Dosya. 531, Gömlek No. 39796. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Bâb-ı Ali Evrak Odası BEO. Dosya. 2884, Gömlek No. 216234. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye İdare [DH.İD]. Dosya. 206, Gömlek No. 4. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye Mektubî Kalemi [DH.MKT. Dosya. 1889, Gömlek No. 75. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye Mektubî Kalemi DH.MKT]. Dosya. 2843, Gömlek No. 39. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye Mektubî Kalemi [DH.MKT]. Dosya. 2818, Gömlek No. 2. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye Şifre Kalemi [DH.ŞFR]. Dosya. 366, Gömlek No. 41. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Dâhiliye Şifre Kalemi [DH.ŞFR]. Dosya. 588, Gömlek No. 60. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. İrade Dâhiliye [İ.DH]. Dosya. 1247, Gömlek No. 97741. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Meclis-i Vâlâ [MVL]. Dosya.77, Gömlek No. 53. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Şura-yı Devlet [ŞD]. Dosya. 1471, Gömlek No. 13. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Hususi Maruzat [Y.A. HUS]. Dosya. 312, Gömlek No. 102. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Hususi Maruzat [Y.A. HUS]. Dosya. 324, Gömlek No. 1. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Mütenevvi Maruzat [Y.MTV]. Dosya. 71, Gömlek No. 39. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Mütenevvi Maruzat [Y.MTV]. Dosya. 51, Gömlek No. 61. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Mütenevvi Maruzat [Y.MTV]. Dosya. 74, Gömlek No. 91. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Mütenevvi Maruzat [Y.MTV]. Dosya. 53, Gömlek No. 6. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Mütenevvi Maruzat [Y.MTV]. Dosya. 71, Gömlek No. 39. https:// katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Baş Kitâbet Maruzatı [Y.PRK.BŞK]. Dosya. 26, Gömlek No. 85. https://katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Baş Kitâbet Maruzatı [Y.PRK.BŞK]. Dosya. 22, Gömlek No. 57. https://katalog.devletarsivleri.gov.tr
  • BOA, Osmanlı Arşivi. Yıldız Umumi [Y.PRK.UM]. Dosya.79, Gömlek No. 36. https://katalog. devletarsivleri.gov.tr
  • Bozan, Metin. Şeyh Adî b. Musafir, Hayatı, Menkıbevî Yönü ve Yezidi İnancındaki Yeri. İstanbul: Nubihar, 2012.
  • Bozan, Metin. “Yezidilik (Êzidîlik)”. Ortadoğu Analiz Dergisi 7/67 (2015), 74-77.
  • Bozan, Metin. “XVI. Asırda Yezidiler(Êzidîler)’in Dinî Statüsü Hakkındaki Tartışmalara Dair İki Belge: Mevlânâ Sâlih El-Kürdî’nin Bir Fetvası ile Mevlânâ Muhammed Berkal‘î’nin Ta’liki”. e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi 12/2 (2020), 224-253
  • Bruinessen, Martin van. Ağa, Şeyh, Devlet. çev. Banu Yalkut. İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
  • İsmail Bek Çol, el-Yezidiyyetu Kadîmen ve Hadîsen, Beyrut 1934.
  • Deringil, Selim. 19. yüzyıl Osmanlı Devleti’nde İhtida ve İrtidat. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
  • Deringil, Selim. İktidarın Sembolleri ve İdeoloji: II. Abdülhamid Dönemi (1909-1876). çev. Gül Çağalı Güven. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
  • Divan-ı Hümayûn Sicilleri Dizisi III 6 Numaralı Mühimme Defteri (972/1564-1565). haz. Hacı Osman Yıldırım vd. Ankara: Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı Yayınları, 1995.
  • Evliya Çelebi, Günümüz Türkçesi ile Evliya Çelebi Seyahatnamesi. 4 Cilt. haz. Seyit Ali Kahraman & Yücel Dağlı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2010.
  • Gölbaşı, Edip. “Heretik Aşiretler ve II. Abdülhamid Rejimi: Zorunlu Askerlik Meselesi ve İhtida Siyaseti Odağında Yezidiler ve Osmanlı İdaresi”. Tarih Toplum ve Yeni yaklaşımlar 9 (2008), 87-156.
  • Guest, John S. Yezidilerin Tarihi, Melekê Tawus ve Mushafa Reş’in İzinde. çev. İbrahim Bingöl. İstanbul: Avesta, 2012.
  • Gülsoy, Ufuk. “Sıra Dışı Bir Dinî Topluluk: Osmanlı Yezidileri (XIX. ve XX. Yüzyıllar)”. Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi 7 (2002), 129-162.
  • Gülsoy, Ufuk. Osmanlının Gayrimüslim Askerleri. İstanbul: Timaş, 2010.
  • Işık, Zekeriya. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Eğitim-Kültür Politikaları Yoluyla Bektaşilik ve Kızılbaşlığı Tasfiye Girişimleri (1826 Sonrası)”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 0/76 (2015a), 31-54.
  • Işık, Zekeriya. Şeyhler ve Şahlar- Osmanlı Toplumunda Devlet Tarikat İlişkilerinin Gelişim ve Değişim Süreçleri. Konya: Çizgi Kitabevi, 2015.
  • Işık, Zekeriya. Devlet ve Tarikat. Konya: Çizgi Kitabevi, 2016.
  • Joseph, Isya. Devil Worship, The Sacred Books And Traditions of The Yezidis. Boston U.S.A., 1919.
  • Joseph, Isya. Yezidi Texts, The American Journal of Semitic Languages and Literatures. 25/2 (1909), 111-156.
  • Kreyenbroek, Philip. G. Avrupa’da Yezidilik. çev. Hikmet İlhan. İstanbul: Avesta, 2001.
  • Layard, Austen Hanry. Ninova Kalıntıları. çev. Zafer Avşar. İstanbul: Avesta, 2000.
  • Lescot, Roger. Enquête sur Les Yezidis de Syrie et du Djebel Sindjar. Beyrut: Librairie du Liban, 1975.
  • Lescot, Roger. Yezidiler; Din, Tarih ve Toplumsal Hayat. Cebeli Sincar ve Suriye Yezidileri. çev. Ayşe Meral. İstanbul: Avesta, 2009.
  • Maden, Fahri. Bektaşi Tekkelerinin Kapatılması (1826) ve Bektaşiliğin Yasaklı Yılları, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2013.
  • Menzel, Theodor. “Yezidiler”. İslam Ansiklopedisi, 13/415-423. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.
  • Mustafa Nuri. Abede-i İblis Yezidi Taifesinin İtikâdâtı, Adâtı, Evsâfı. İstanbul: Matba’a-i İçtihâd, 1328/1910.
  • Mustafa Nuri Paşa. Netâyicü’l-Vukû’at. 4 cilt. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2014.
  • Ocak, Ahmet Yaşar. Osmanlı toplumunda Zındık ve Mülhidler. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2013.
  • Ocak, Ahmet Yaşar. Kalenderîler. İstanbul: Timaş Yayınları, 2017.
  • Omarkhali, Khanna. The Yezidi Religious Textual Tradition: From Oral to Written. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2017.
  • Poggi, Gianfranco. Modern Devletin Gelişimi. çev. Şule Kut & Binnaz Toprak. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
  • Reşid, Yasemi. Kürd ve Peyvestegi-yi Nijadi ve Tarih-i Û. Çaphane-i İran, ts.
  • Samenow, A.A. “Küçük Asya Yezidîlerinin Şeytana Tapmaları”. çev. Abdulkadir B. Darülfünun İlahiyat Fakültesi Mecmuası, 5/20, (1931), 2-42.
  • Sarıcaoğlu, Fikret. “Melek Ahmed Paşa”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 29/42-44. Ankara: TDV Yayınları 2004.
  • Sever, Erol. Yezidilik ve Yezidilerin Kökeni. İstanbul: Berfin Yayınları, 1993.
  • Somel, Selçuk Akşin. “Osmanlı Modernleşme Döneminde Periferik Nüfus Grupları». Toplum ve Bilim 83 (2000), 199-178.
  • Suvari, Çakır Ceyhan. Etnodinsel Bir İnanç Olarak Ezidilik. Ankara: Ütopya Yayınlar, 2013.
  • Şehristani, Ebu’l-Feth Muhammed. el-Milel ve’n-nihel. 1 Cilt. Beyrut: Dâr’ul-Ma’rife, 1984.
  • Şeref Hân. Şerefnâme Kürt Tarihi. çev. M. Emin Bozaslan. İstanbul: Ant Yayınları, 1971.
  • Taşğın, Ahmet. “Anadolu’da Yok Olmaya Yüz Tutan Dini Topluluklardan: Yezidiler”, Uluslararası Anadolu İnançları Kongresi. 731-752. Ankara: Ervak Yayınları, 2001.
  • Teymur Paşa, Ahmet. Arap Kaynaklarına Göre Yezidiler ve Yezidiliğin Doğuşu. çev. Eyüp Tanrıverdi. İstanbul: Ataç Yayınları, 2008.
  • Tuğ, Salih. “Azazil”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 4/311-312. İstanbul: TDV Yayınları 1991.
  • Turan, Ahmet. Yezidiler. Samsun: Eser Matbaası, 1993.
APA AKMAN E (2021). İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. , 109 - 138. 10.14395/hid.875155
Chicago AKMAN Ekrem İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. (2021): 109 - 138. 10.14395/hid.875155
MLA AKMAN Ekrem İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. , 2021, ss.109 - 138. 10.14395/hid.875155
AMA AKMAN E İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. . 2021; 109 - 138. 10.14395/hid.875155
Vancouver AKMAN E İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. . 2021; 109 - 138. 10.14395/hid.875155
IEEE AKMAN E "İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri." , ss.109 - 138, 2021. 10.14395/hid.875155
ISNAD AKMAN, Ekrem. "İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri". (2021), 109-138. https://doi.org/10.14395/hid.875155
APA AKMAN E (2021). İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. Hitit ilahiyat dergisi, 20(1), 109 - 138. 10.14395/hid.875155
Chicago AKMAN Ekrem İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. Hitit ilahiyat dergisi 20, no.1 (2021): 109 - 138. 10.14395/hid.875155
MLA AKMAN Ekrem İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. Hitit ilahiyat dergisi, vol.20, no.1, 2021, ss.109 - 138. 10.14395/hid.875155
AMA AKMAN E İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. Hitit ilahiyat dergisi. 2021; 20(1): 109 - 138. 10.14395/hid.875155
Vancouver AKMAN E İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri. Hitit ilahiyat dergisi. 2021; 20(1): 109 - 138. 10.14395/hid.875155
IEEE AKMAN E "İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri." Hitit ilahiyat dergisi, 20, ss.109 - 138, 2021. 10.14395/hid.875155
ISNAD AKMAN, Ekrem. "İtaat, İtikat ve Askerlik Üçgeninde Osmanlıda Devlet-Yezidi İlişkileri". Hitit ilahiyat dergisi 20/1 (2021), 109-138. https://doi.org/10.14395/hid.875155