Yıl: 2021 Cilt: 50 Sayı: 229 Sayfa Aralığı: 73 - 92 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 03-08-2021

ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz:
Araştırmada 6-9 yaş grubu ilkokul öğrencilerinin benlik algılarını değerlendirmek amacıyla Marsh, Craven ve Debus (1991) tarafından geliştirilenÇocuklar için Kendini Tanımlama Ölçeği’nin (Self Description Questionnaire-Infants Testing) Türkçeye uyarlaması yapılarak geçerli-güvenilir bir ölçme aracıolarak alan yazına kazandırmak amaçlanmaktadır. Genel tarama modelindetasarlanan araştırmanın çalışma grubu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Karaman’da öğrenim gören 2. ve 3. sınıf 6-9 yaş grubu 417 öğrenciden oluşmaktadır.Altmış dört maddeden ve 8 alt boyuttan oluşan Çocuklar için Kendini Tanımlama Ölçeği’nin dilsel eşdeğerliği sağlanmış; geçerlik analizlerinde kapsam geçerliği için uzman görüşü; yapı geçerliği için doğrulayıcı faktör analizi yapılmışve dış ölçüt geçerliği test edilmiştir. Güvenirliği için Cronbach Alfa iç tutarlılıkkatsayısı, madde test toplam korelasyon katsayıları, test-tekrar test korelasyonkatsayısı hesaplanmış ve madde ayırt ediciliği için alt-üst %27’lik grup karşılaştırmaları yapılmıştır. Tüm analizler sonucunda Çocuklar için Kendini TanımlamaÖlçeği’nin 6-9 yaş grubu çocuklar için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğusaptanmıştır.
Anahtar Kelime:

THE TURKISH ADAPTATION, VALIDITY-RELIABILITY STUDY OF SELF DESCRIPTION QUESTIONNAIRE-INFANTS TESTING

Öz:
The study aims to analyze the validity and reliability of the Self-Description Questionnaire-Infants Testing (SDQ-I) developed by Marsh, Craven and Debus (1991) in order to evaluate the self-concept of 6-9 age groups. The participants of the study, designed in survey model, consisted of 2nd and 3rd grade 417 students, 6-9 age groups in 2017-2018 academic year in Karaman. Validity of the SDQ-I, consists of sixty-four items and 8 sub-scales, is investigated according to the content validity (through expert opinion and item analysis) and the construct validity (through confirmatory factor analysis and constructive validity). Reliability of the test is investigated according to the internal consistency (Cronbach’s Alpha); calculating item test total correlation coefficients, testing and re-testing intermittently. The up-down 27% group comparisons are used to determine the discrimination of the items. After the analysis, it was found that the SDQ-I is a valid and reliable instrument for the children aged 6-9 years.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ALPAR, R. (2014). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik. 3. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • BEE, H. ve Boyd, D. (2009). Çocuk gelişim psikolojisi, (Çev: O. Gündüz). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • BURGER, J. M. (2016). Kişilik. (Çev. İ.D. E. Sarıoğlu). 5. Baskı. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 20. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • CAN, G. (2015). Kişilik gelişimi (psikososyal ve ahlak gelişimi), (Ed. B. Yeşilyaprak). Eğitim psikolojisi gelişim-öğrenme-öğretim, (s. 125-164). 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • CRESWELL, J. W. (2016). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. Ed. S. B. Demir). 2. Baskı. Ankara: Eğiten Kitap.
  • ÇATAKLI, M. ve Öner, N. (1986). Çocuklarda öz kavramı ölçeği: Piers-Harris ölçeği›nin bir çeviri ve güvenilirlik çalışması. Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, 12(1), 85-100.
  • ÇUHADAROĞLU, Ö. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • DEMOULIN, D. F. (2000). I like me! Enhancing self concept in kindergarten-age children through active school/business partnerships. NASP Communiqué, 27(8), 141-146.
  • DEVELLIS, R.F. (2014). Scale development: Theory and applications. California: Sage.
  • DÜNDAR, B. (2010). Okul öncesi dönem 6 yaş çocuklarının benlik algıları ile bilişsel performansları arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • ERKUŞ, A. (2014). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-ı temel kavramlar ve işlemler. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • GANDER, M. J. ve GARDİNER, H. W. (2015). Çocuk ve ergen gelişimi, (Çev: B. Onur, A. Dönmez ve N. Çelen). 8. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
  • GÜÇRAY, S. S. (1989). Çocuk yuvasında ve ailesi yanında kalan 9-10 ve 11 yaş çocukların özsaygı gelişimini etkileyen bazı faktörler. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • HATTIE J. (2014). Self concept. USA-New York: Psychology Press. Doi: https://doi. org/10.4324/9781315802183
  • HENDERSON, D. A. ve Thompson, C. L. (2011). Counseling children. United States: Brooks Cole Cengage Learning.
  • HU, L. T. ve Bentler, P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
  • KURU-TURAŞLI, N. (2006). 6 yaş grubu çocuklarda benlik algısını desteklemeye yönelik sosyal duygusal hazırlık programının etkililiğinin incelenmesi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • LAPSLEY, D. K. ve Stey, P. C. (2011). Id, ego, and superego. (Ed. V. S. Ramachandran) Encyclopedia of Human Behavior, (s. 1-9). Elsevier. (Online): https://maplab.nd.edu/assets/224926/ id_ego_superego_encyclopedia_of_human_behavior.pdf adresinden 12 Ağustos 2019 tarihinde erişilmiştir.
  • LAWSHE, C.H., 1975. A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28(4): 563- 575.Doi: https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x.
  • MARSH, H. W. (1990). A multidimensional, hierarchical model of self-concept: Theoretical and empirical justification. Educational Psychology Review, 2(2), 77-172.
  • MARSH, H. W., Craven, R. G. ve Debus, R. (1991). Self-concepts of young children 5 to 8 years of age: Measurement and multidimensional structure. Journal of Educational Psychology, 83, 377–392. (Online): https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED319789.pdf adresinden 15 Mayıs 2019 tarihinde erişilmiştir.
  • MEADOW, S. (2001). Understanding child development: Psychological perspectives in an interdisciplinary field of inquiry. Third Edition. New York: Routledge Publishing.
  • MILLER, P. H. (2011). Theories of developmental psychology. New York: Worth Publishers.
  • ÖNER, N. (2008). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler bir başvuru kaynağı. 2. Baskı İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • PIERS, E. ve Harris, D. (1964). Age and other correlates of self concept in children. Journal of Educational Psychology, 55, 91-95. Doi: http://dx.doi.org/10.1037/h0044453
  • ROGERS, C. R. (1995). On becoming a person: A therapist’s view of psychotherapy. Houghton Mifflin Harcourt. (Online): http://s-fwalker. org.uk/pubsebooks/pdfs/Carl_Rogers_On_Becoming_a_Person.pdf adresinden 12 Ağustos 2019 tarihinde erişilmiştir.
  • SANTROCK, J. W. (2015). Yaşam boyu gelişim, (Çev. Ed. G. Yüksel). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
  • SCHERMELLEH-ENGEL, K., Moosbrugger, H. ve Müller, H. (2003). Evaluating the fit structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • SHAVELSON, R. J., Hubner, J. J. ve Stanton, G. C. (1976). Self-concept: Validation of construct interpretations. Review of Educational Research, 46(3), 407-441. Doi: https://doi. org/10.3102/00346543046003407
  • ŞEKER, H. ve Gençdoğan, B. (2014). Psikolojide ve eğitimde ölçme aracı geliştirme. 2. Baskı. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
  • TABACHNICK, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (6th Edition). Boston: Pearson.
  • TROCHIM, W. M. ve Donnelly, J.P. (2006). The research methods knowledge base. 3rd Edition, Atomic Dog, Cincinnati, OH.
  • TUĞRUL, C. (1994). Alkoliklerin çocuklarının aile ortamındaki stres kaynakları, etkileri ve stresle başa çıkma yolları. Türk Psikoloji Dergisi, 9, 57-73.
  • TURAN, N. ve Tufan, B. (1987). Coopersmith Benlik Saygısı Envanteri’nin (SEI) geçerlik-güvenirlik çalışması. İstanbul 23. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi, (s.816-817).
  • ZEMBAT, R., Kuru-Turaşlı, N., Güven, G., Sezer, T., Akşin, E., Yılmaz, E. ve Bayındır, D. (2015). Validity and reliability of the DeMoulin Self-Concept Developmental Scale for the 36-72 month old children. Journal of Education and Training Studies, 4(2), 143-158. Doi: http:// dx.doi.org/10.11114/jets.v4i2.1156
APA YILMAZ E, YILDIZ N, TABARU ÖRNEK G (2021). ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 73 - 92.
Chicago YILMAZ ELIF,YILDIZ NIHAL,TABARU ÖRNEK Gizem ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. (2021): 73 - 92.
MLA YILMAZ ELIF,YILDIZ NIHAL,TABARU ÖRNEK Gizem ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 2021, ss.73 - 92.
AMA YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2021; 73 - 92.
Vancouver YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2021; 73 - 92.
IEEE YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G "ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.73 - 92, 2021.
ISNAD YILMAZ, ELIF vd. "ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". (2021), 73-92.
APA YILMAZ E, YILDIZ N, TABARU ÖRNEK G (2021). ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Milli Eğitim, 50(229), 73 - 92.
Chicago YILMAZ ELIF,YILDIZ NIHAL,TABARU ÖRNEK Gizem ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Milli Eğitim 50, no.229 (2021): 73 - 92.
MLA YILMAZ ELIF,YILDIZ NIHAL,TABARU ÖRNEK Gizem ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Milli Eğitim, vol.50, no.229, 2021, ss.73 - 92.
AMA YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Milli Eğitim. 2021; 50(229): 73 - 92.
Vancouver YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Milli Eğitim. 2021; 50(229): 73 - 92.
IEEE YILMAZ E,YILDIZ N,TABARU ÖRNEK G "ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Milli Eğitim, 50, ss.73 - 92, 2021.
ISNAD YILMAZ, ELIF vd. "ÇOCUKLAR İÇİN KENDİNİ TANIMLAMA ÖLÇEĞİ’NİN TÜRKÇEYE UYARLANMASI VE GEÇERLİK-GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". Milli Eğitim 50/229 (2021), 73-92.