ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI

MURTEZA, Gökhan

ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI

Gökhan MURTEZA (Kırklareli Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü, Kırklareli, Türkiye)

FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi)

2 0

Yıl: 2015 Cilt: 10 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 29 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 10-08-2021

ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI

Öz:

Bu makalenin amacı, yaygın olarak klasik iktisadın kurucusu olaraktanınan Adam Smith’in daha az bilinen çalışmalarından birine, dil üzerine yazdığıdenemesindeki görüşlerine ışık tutmaktır. Bu aynı zamanda, Smith’in sadeceiktisat ve ahlak alanında kendini sınırlamamış çok yönlü bir düşünür olduğunu dagösteren iyi bir örnektir. Bunun için ilk bölümde, Smith’in dil, edebiyat ve retorikalanlarıyla yaşam boyu ilgilenmiş olduğunu gösteren biyografik ayrıntılaradeğinilmiştir. İkinci bölümde, 18.yy düşünce dünyasında dil sorunlarının ön planaçıkması ve Smith’in dilin oluşumu ve gelişimi hakkındaki kısa denemesinin deaslında çağın bu ruhunu yansıtan bir çaba olduğu vurgulanmıştır. Üçüncü bölüm,Smith’in “Dillerin İlk Oluşumları ile Orijinal ve Birleşik Dillerin Farklı ÖzellikleriHakkında Düşünceler” isimli denemesinde yer verdiği fikirlerin etraflı bir özetineayrılmıştır. Son bölümde ise Smith’in dil hakkındaki görüşlerinin, iktisat ve ahlakalanındaki görüşleriyle bağlantısının kurulabileceği kimi noktalar kısacavurgulanmıştır.

Anahtar Kelime:

Adam Smith’s Considerations Concerning The Formation and Development of Languages and Its Connection to his Moral and Economic Thought

Öz:

The purpose of this article is to shed light on Adam Smith’s –widely recognized as the founder of classical economics- one of the lesser known works, the views in his essay on language. This is also a good example which shows that Smith was a versatile thinker not having restricted himself to only economics and ethics. Therefore, in the first part, biographical details suggesting that Smith dealt with the fields of literature and language throughout his life, are mentioned. In the second part it is emphasized that language problems coming into prominence in the intellectual world in 18th century and Smith’s brief essay on the formation and development of language are in fact an effort to reflect the spirit of the age. The third chapter is devoted to a detailed summary of the ideas contained in his “Considerations Concerning The First Formation of Languages, And The Different Genius of Original And Compounded Languages”. In the last part, some points which can relate Smith’s considerations on language to his views on the fields of economics and ethics, are briefly highlighted.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Berry, Christopher J., Adam Smith’s Considerations on Language, Journal of History of Ideas, Vol. 35, No. 1, 1974, s.130-138.
Bonar, James, A Catalogue of the library of Adam Smith, Ed. ve Giriş Yazısı ile birlikte, London: Macmillan and Co. , 1894
Bryce, J. C., Introduction; Lectures on Rhetoric and Belles Lettres, ed. J. C. Bryce, A. S. Skinner, Indianapolis: Liberty Fund, 1985 içinde, s.1-37.
Clark, Robert Thomas, Herder, His Life and Thought, London: University of London Press, 1969, 2bs.
Court, Franklin E., “Adam Smith and the Teaching of English Literature”, History of Education Quarterly, Vol. 25, No. 3, 1985, s.325-340.
Dascal, Mario, Adam Smith’s Theory of Language; The Cambridge Companion of Adam Smith, ed. Knud Haakonssen, New York: Cambridge University Press, 2006 içinde, s.77-111.
Formigari, Lia, Language and Society in The Late Eighteenth Century, Journal of the History of Ideas, Vol. 35, No.2, 1974, s.275-292.
Locke, John, İnsanın Anlama Yetisi Üzerine Bir Deneme I.-II. Kitap, Çev: Meral Delikara Topçu, İstanbul: Öteki Yayınları, Ocak 2007, 3.bs.
Otteson, James, Adam Smith’s First Market: The Development of Language, History of Philosophy Quarterly, Vol.19, No.1, 2002, pp.65-86.
Rousseau, Jean-Jacques, İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, Çev. R. Nuri İleri, İstanbul: Say Yayınları, 2010, 11.bs.
Schliesser, Eric, Reading Adam Smith after Darwin: On the evolution of propensities, institutions, and sentiments, Journal of Economic Behavior & Organization 77, 2011, s. 14-22.
Sher, Richard B., Early Editions of Adam Smith’s Books in Britain and Ireland 1759-1804; A Critical Bibliography of Adam Smith, ed. Kite Tribe, Mizuta Hiroshi, London: Pickering&Chatto, 2002 içinde, s.13-26
Smith, Adam, Considerations Concerning The First Formation of Languages and The Different Genius of Original and Compounded Languages; Adam Smith, Lectures on Rhetoric and Belles Lettres, ed. J. C. Bryce, A. S. Skinner, Liberty Fund, 1985 içinde, s.201-226.
Smith, Adam, Essays on Philosophical Subjects, ed. W. P. D. Wigthman, J. C. Bryce, Liberty Fund, 1982
Smith, Adam, The Correspondence of Adam Smith, ed. E.C. Mossner, I. S. Ross, Liberty Fund, 1987
Steward, Dugald, An Account of the Life and Writings of Adam Smith; Essays on Philosophical Subjects, ed. W. P. D. Wigthman, J. C. Bryce, Liberty Fund, 1982, s.269-351.

APA	MURTEZA G (2015). ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. , 29 - 46.
Chicago	MURTEZA Gökhan ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. (2015): 29 - 46.
MLA	MURTEZA Gökhan ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. , 2015, ss.29 - 46.
AMA	MURTEZA G ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. . 2015; 29 - 46.
Vancouver	MURTEZA G ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. . 2015; 29 - 46.
IEEE	MURTEZA G "ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI." , ss.29 - 46, 2015.
ISNAD	MURTEZA, Gökhan. "ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI". (2015), 29-46.

APA	MURTEZA G (2015). ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 10(19), 29 - 46.
Chicago	MURTEZA Gökhan ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) 10, no.19 (2015): 29 - 46.
MLA	MURTEZA Gökhan ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), vol.10, no.19, 2015, ss.29 - 46.
AMA	MURTEZA G ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi). 2015; 10(19): 29 - 46.
Vancouver	MURTEZA G ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi). 2015; 10(19): 29 - 46.
IEEE	MURTEZA G "ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI." FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), 10, ss.29 - 46, 2015.
ISNAD	MURTEZA, Gökhan. "ADAM SMITH’İN DİLLERİN OLUŞUMU VE GELİŞİMİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELERİNİN AHLAK VE İKTİSAT ÜZERİNE GÖRÜŞLERİYLE BAĞLANTISI". FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) 10/19 (2015), 29-46.