AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl: 2021 Cilt: 19 Sayı: Özel Sayı Sayfa Aralığı: 29 - 56 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35408/comuybd.973217 İndeks Tarihi: 29-07-2022

AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz:
Kuruluşundan bugüne Avrupa Birliği altı genişleme dalgası geçirerek, 27 ülkelikmevcut haline ulaşmıştır. Birliğin entegrasyon politikalarına birçok alan dahiledilmiştir ancak genişleme politikası hâlâ önemini korumaktadır. Avrupa Birliği’ningenişleme politikası kapsamında, şu anda beşi aday, ikisi potansiyel aday ülkestatüsünde olmak üzere yedi ülke vardır. Bu ülkelerdeki ekonomik ve siyasi gelişmelerianlamak, adaylık süreçlerini daha iyi analiz edebilmek, hem AB’nin genişlemepolitikasının dinamiklerini anlamak hem de gelecek süreçler için adaylık perspektifioluşturmak hususunda önem teşkil etmektedir. Bu çalışmanın amacı, bu yedi ülkeninsiyasi ve ekonomik yapılarının Birliğe üye olmaya ne derecede yakın olduklarınıanlamaya çalışmaktır. Çalışmanın araştırma sorusu amacına paralel olarak, AvrupaBirliği’ne aday statüsündeki ülkelerinin hangisinin veya hangilerinin üyelik sürecineyakın olduğudur. Bu amaç ve araştırma sorusu doğrultusunda, öncelikle bu ülkelerinadaylık süreçleri kısaca ele alınacak, adaylık statüsünde olan Türkiye, Sırbistan,Kuzey Makedonya, Arnavutluk, Karadağ’ın ve potansiyel aday statüsünde olanBosna-Hersek ile Kosova’nın AB özelinde siyasi yapıları ve çeşitli makro-ekonomikgöstergeler ışığında son dönemdeki ekonomik verileri analiz edilecektir. Çalışmanınkapsamı sadece siyasi ve ekonomik veriler ile sınırlı tutulmuş olup, sosyo-kültürel veüyelik süreçlerinde hâkim olabilecek diğer konular çalışmanın dışında bırakılmıştır.Çalışmanın amacına daha iyi hizmet için nitel ve nicel araştırma yöntemlerini bir arada içeren karma araştırma metodu benimsenmiştir. Avrupa Birliği’nin genişlemepolitikası, aday ülkelerin tarihsel süreçlerinin ve siyasi karşılaştırılmasının elealındığı bölümlerde nitel araştırma metodu, ekonomik verileri analiz eden kısımdaise nicel araştırma metodu kullanılmıştır. Çalışma sırasında edinilen bulgular5 aday ülke arasından Türkiye’nin gerek siyasi gerekse ekonomik olarak daha iyibir performansa sahip olduğudur. Ancak, bu durumun aksine, adaylık sürecininneredeyse en sancılı gittiği ülke de Türkiye’dir. Diğer aday ülkelerin adaylık süreçleriTürkiye’ye oranla daha istikrarlı bir zeminde seyretmektedir. Sonuç olarak, AvrupaBirliği’nin genişleme süreçlerinde aday ülkenin siyasi ve ekonomik performanslarınıntek başına etkili olmadığı kanısına varılmıştır
Anahtar Kelime: Avrupa Birliği Aday Ülke Potansiyel Aday Ülke Genişleme Politikası

A POLITICAL AND ECONOMIC COMPARISON OF THE CANDIDATE COUNTRIES TO THE EUROPEAN UNION

Öz:
Since its establishment, the European Union has gone through six waves of enlargement, reaching its current situation of 27 countries. Many areas have been included in the Union’s integration policies, but the enlargement policy still maintains its importance. Within the scope of the European Union’s enlargement policy, there are currently seven countries, five of which are candidates and two of which are potential candidate countries. It is important to understand the economic and political developments in these countries and to analyze the candidacy processes better, both to understand the dynamics of the EU’s enlargement policy and to create a candidacy perspective for the future processes. The aim of this study is to try to understand how close the political and economic structures of these seven countries are to becoming a member of the Union. In the same line with its purpose, the research question of the study, is which of the candidate countries to the European Union is or are close to the membership process. In line with this purpose and research question, first of all, the candidacy processes of these countries will be briefly discussed. The recent economic data will be analyzed in the light of economic indicators. The scope of the study is limited to only political and economic data, and other issues that may prevail in the socio-cultural and membership processes are excluded from the study. In order to better serve the purpose of the study, a mixed research method, which includes both qualitative and quantitative research methods, was adopted. Qualitative research method was used in the sections where the enlargement policy of the European Union, the historical processes and political comparisons of the candidate countries were discussed, and the quantitative research method was used in the section that analyzed the economic data. The findings obtained during the study are that among the 5 candidate countries, Turkey has a better performance both politically and economically. However, contrary to this situation, Turkey is the country where the candidacy process is almost the most painful. The candidacy processes of other candidate countries are on a relatively stable ground compared to Turkey. As a result, it has been concluded that the political and economic performances of the candidate countries are not so much effective by itself in the enlargement processes of the European Union
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abazi, E. (2008). “Kosovo Independence: An Albanian Perspective”, SETA Policy Brief, No. 11. http://file.setav.org/Files/Pdf/kosovo-independence-an- albanianperspective.pdf.
  • Akçay, B. ve Açıkmeşe, S. A. (2017). “Giriş: Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Dünü, Bugünü ve Geleceği”. B. Akçay ve S. A. Açıkmeşe (ed.). içinde TürkiyeAvrupa Birliği İlişkileri: Yarım Asrın Ardından. (s.35-38). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Akçay, E. Y. (2018). “AB Entegrasyon Sürecinde Potansiyel Aday Olarak BosnaHersek”. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1): 50-64.
  • Akıncılar Köseoğlu, N. (2015). “Avrupa Birliği’ne Katılım Yolunda Karadağ”. E. Tezcan, İ. Aras ve A. Günar (ed.). içinde Avrupa Birliği’nin Doğu Avrupa ve Batı Balkanlar Genişlemesi. (s.517-540). Sentez Yayınevi: Bursa.
  • Arat, T. (2016). “Türkiye-AB İlişkilerinin Gelişmesinde Bazı Saptamalar ve Genel Bir Değerlendirme”. B. Akçay ve S. A. Açıkmeşe (ed.). içinde Yarım Asrın Ardından Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri. (s.615-664). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Avrupa Birliği Resmi İstatistik Ofisi (EUROSTAT) (2021). GDP and Main Components (Output, Expenditure and Income). Erişim: 08 Mayıs 2021, https://ec.europa.eu/ eurostat/databrowser/view/namq_10_gdp/default/table?lang=en.
  • Avrupa Birliği Resmi İstatistik Ofisi (EUROSTAT) (2021). Real GDP Growth Rate. Erişim: 08 Mayıs 2021, https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tec00115/ default/table?lang=en.
  • Avrupa Komisyonu (2020). Commission Drafts Negotiating Frameworks for Albania and North Macedonia. Erişim: 19 Mayıs 2021, https://ec.europa.eu/ commission/presscorner/detail/en/IP_20_1021.
  • Avrupa Komisyonu (2021). Accession Criteria. Erişim: 12 Şubat 2020, https://ec.europa. eu/neighbourhood-enlargement/policy/glossary/terms/accessioncriteria_en.
  • Avrupa Komisyonu (2021). Bosnia-Herzegovina. Erişim: 02 Mayıs 2021, https:// ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/countries/detailed-countryinformation/ bosnia-herzegovina_en.
  • Avrupa Komisyonu (2021). Candidate Countries and Potential Candidates. Erişim: 14 Nisan 2021, https://ec.europa.eu/environment/enlarg/candidates.htm.
  • Avrupa Komisyonu (2021). Kosova. Erişim: 02 Mayıs 2021, https://ec.europa.eu/ neighbourhood-enlargement/countries/detailed-country-information/bosniaherzegovina_en.
  • Avrupa Komisyonu (2021). North Macedonia. Erişim: 04 Mayıs 2021, https:// ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/countries/detailed-countryinformation/ north-macedonia_en.
  • Avrupa Komisyonu (2021). Serbia. Erişim: 22 Nisan 2021. https://ec.europa.eu/ neighbourhood-enlargement/countries/detailed-country-information/serbia_en.
  • Avrupa Komisyonu (t.y.). Turkey. Erişim: 20 Nisan 2021, https://ec.europa.eu/ neighbourhood-enlargement/countries/detailed-country-information/turkey_en/.
  • Avrupa Konseyi (2021). Albania. Erişim: 30 Nisan 2021, https://www.consilium. europa.eu/en/policies/enlargement/albania/.
  • BBC (2006). Karadağ Bağımsızlığı Seçti. Erişim: 30 Nisan 2021, http://www.bbc. co.uk/turkish/europe/story/2006/05/060522_montenegro_confirmed.shtml/.
  • Bogdani, M. ve John L. (2007). Albania and the European Union: The Tumultuous Journey towards Integration and Accession. I.B. Tauris: Londra.
  • Coşgun, M. (2012). “Avrupa Birliği’nde Genişleme Süreci”. A. Ayata ve M. Ercan (ed.). içinde Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri. (s.21-33). Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
  • Çakır, A. E. (2016). “Politika Boyutu”. A. E. Çakır (ed.). içinde AB-Türkiye İlişkilerinin 50 Yılı “Bir Sisifos Hikayesi”. BB101 Yayınları: Ankara.
  • Danforth, L. M. (1993). “Claims to Macedonian Identity: The Macedonian Question and the Breakup of Yugoslavia”, Anthrolopology Today, 9 (4), 3-10.
  • Dünya Bankası (2021). GDP Per Capita. Erişim: 11 Mayıs 2021, https://data. worldbank.org/indicator/NY. GDP.MKTP.CD/
  • Dünya Bankası (2021). Inflation GDP Deflator (Annual %). Erişim: 11 Mayıs 2021, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.DEFL.KD.ZG/.
  • Dünya Bankası (t.y.). Current Account Balance (% of GDP). Erişim: 11 Mayıs 2021, https://data.worldbank.org/indicator/BN.CAB.XOKA.GD.ZS/.
  • Dünya Bankası (t.y.). Unemployment, Total (% of Total Labor Force) (National Estimate). Erişim: 11 Mayıs 2021, https://data.worldbank.org/indicator/SL.UEM. TOTL.NE.ZS/.
  • Dünya Bankası (t.y). Erişim: 11 Mayıs 2021, https://data.worldbank.org/indicator/ NY.GDP.PCAP.CD/
  • Eralp, A. (2017). “Türkiye – Avrupa Bütünleşmesi: Tarihsel-Düşünsel Ortam ve Değişim”. B. Akçay ve S. A. Açıkmeşe (ed.). içinde Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri: Yarım Asrın Ardından. (s.69-82). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
  • Gadjanova, E. (2006). “The State of Local Democracy in the Western Balkans: A Study of Local Democratic Processes and Institutions in Albania, Bosnia and Herzegoniva, the Former Yugoslav Republic of Macedonia and Serbia and Montenegro.” European Communities: Belgium.
  • Ilirjani, A. (2014). “Albania and the European Union”, Mediterranean Politics, 9 (2): 258-264.
  • Jakupi, A. (2017). “Yugoslavya Sosyalist ve Federal Cumhuriyeti İçindeki Kosova Özerk Bölgesi Sorunu (1980-1989)”, Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6 (1): 189-215.
  • Karluk, R. (2007). Avrupa Birliği ve Türkiye. Beta Yayınevi: İstanbul.
  • O’Brennan, J. ve Gassie, E. (2009). “From Stabilization to Consolidation: Albanian State Capacity and Adaptation to European Union Rules”, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 11 (1): 62-82.
  • Oğuz, S., Çetiner, Ö. ve Yalçıntaş, D. (2020). “Avrupa Birliği’ne Aday ve Potansiyel Aday Ülkelerin Ekonomik Göstergelerinin TOPSİS Yöntemi ile Değerlendirilmesi”, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (2): 17-28.
  • Organization for Security and Co-operation in Europe [OSCE] (2001). Erişim: 04 Mayıs 2021, https://www.osce.org/skopje/100622.
  • Özden, Ü. H. (2011). “TOPSIS Yöntemi ile Avrupa Birliğine Üye ve Aday Ülkelerin Ekonomik Göstergelere Göre Sıralanması”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (2): 215-236.
  • Özekmekçi, M. İ. (2015). “Avrupa Birliği’ne Katılım Yolunda Kosova”. E. Tezcan, İ. Aras ve A. Günar (ed.). içinde Avrupa Birliği’nin Doğu Avrupa ve Batı Balkanlar Genişlemesi. (s.659-690). Sentez Yayınevi: Bursa.
  • Progonati, E. (2020). Avrupa Birliği’nin Arayışında Batı Balkanlar. Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.
  • Radulovic, M. (2011). “Montenegro’s Journey towards EU Accession”, The Western Balkans and the EU: ‘The Hour of Europe’, European Union Institute for Security Studies (EUISS): 79-93.
  • Sela, Y. ve Lirim, S. (2011). “The European Union Politics in the Western Balkans”, The Western Balkans Policy Review, 1 (2): 23-38.
  • Stahl, B. (2013). “Another “strategic accession”? The EU and Serbia (2000–2010)”, Nationalities Papers: The Journal of Nationalism and Ethnicity. 41 (3): 447-468.
  • Şekercioğlu, S. (2015). “Avrupa Birliği’ne Katılım Yolunda Sırbistan”. E.Tezcan, İ. Aras ve A. Günar (ed.). içinde Avrupa Birliği’nin Doğu Avrupa ve Batı Balkanlar Genişlemesi. (s.541-577). Sentez Yayınevi: Bursa.
  • T.C. Dışişleri Bakanlığı (2021). AB Katılım Müzakereleri. Erişim: 20 Nisan 2021, https://www.mfa.gov.tr/ab-katilim-muzakereleri.tr.mfa/.
  • T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı (2021). Müzakerelere Başlayan Aday Ülkelerin İlerleme Durumu. Erişim: 24 Nisan 2021, https://www.ab.gov. tr/siteimages/birimler/kpb/mzakerelere_balayan_aday_ulkelerin_ilerleme_ durumu_temmuz_2019_tr.pdf.
  • T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı (2021). Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Erişim: 08 Ocak 2021, https://www.ab.gov.tr/ab-ile-iliskiler_4.html.
  • Turan, G., Eker, İ. ve Peker, J. (2010). “Selection with TOPSIS Method among of EU Candidate and Pre-Accession Cuntries”, Ekonomické Rozhl’ady/ Economic Review, 39 (4), 473-480.
  • Uğurkan, E. (2015). “Avrupa Birliği’ne Katılım Yolunda Bosna-Hersek”. E. Tezcan, İ. Aras ve A. Günar (ed.). içinde Avrupa Birliği’nin Doğu Avrupa ve Batı Balkanlar Genişlemesi. (s.619-690). Sentez Yayınevi: Bursa.
  • Vukotic, V. (2004). “Economic Reform Agenda for Montenegro-bridge to the EU”, Crotian International Relations Review, 10 (36/37): 118-126.
APA OZER F, ULTAN M (2021). AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. , 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
Chicago OZER Ferda,ULTAN MEHLIKA OZLEM AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. (2021): 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
MLA OZER Ferda,ULTAN MEHLIKA OZLEM AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. , 2021, ss.29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
AMA OZER F,ULTAN M AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2021; 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
Vancouver OZER F,ULTAN M AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. . 2021; 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
IEEE OZER F,ULTAN M "AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI." , ss.29 - 56, 2021. 10.35408/comuybd.973217
ISNAD OZER, Ferda - ULTAN, MEHLIKA OZLEM. "AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI". (2021), 29-56. https://doi.org/10.35408/comuybd.973217
APA OZER F, ULTAN M (2021). AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Yönetim Bilimleri Dergisi, 19(Özel Sayı), 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
Chicago OZER Ferda,ULTAN MEHLIKA OZLEM AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Yönetim Bilimleri Dergisi 19, no.Özel Sayı (2021): 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
MLA OZER Ferda,ULTAN MEHLIKA OZLEM AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.19, no.Özel Sayı, 2021, ss.29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
AMA OZER F,ULTAN M AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2021; 19(Özel Sayı): 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
Vancouver OZER F,ULTAN M AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2021; 19(Özel Sayı): 29 - 56. 10.35408/comuybd.973217
IEEE OZER F,ULTAN M "AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI." Yönetim Bilimleri Dergisi, 19, ss.29 - 56, 2021. 10.35408/comuybd.973217
ISNAD OZER, Ferda - ULTAN, MEHLIKA OZLEM. "AVRUPA BİRLİĞİ’NE ADAY STATÜSÜNDEKİ ÜLKELERİN SİYASİ VE EKONOMİK AÇILARDAN KARŞILAŞTIRILMASI". Yönetim Bilimleri Dergisi 19/Özel Sayı (2021), 29-56. https://doi.org/10.35408/comuybd.973217