Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 528 - 547 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35675/befdergi.666071 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Öz: Okuma fiziksel ve zihinsel süreci içinde barındıran karmaşık bir süreçtir. Bireylerde okuma alışkanlığının gelişebilmesi için önce okumaya karşı olumlu tutumun gelişmesi gerekmektedir. Bu nedenle bireylerin küçük yaşlar kitaplarla tanışması önemlidir. Kitaba karşı olumlu tutum geliştikten sonra okuma alışkanlığı zamanla gelişecektir. Bu araştırmanın amacı öğrencilerin okuma tutum ve alışkanlık düzeylerine belirlemek için Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği (OTAÖ) geliştirilmektir. Ölçeğin açımlayıcı faktör analizi 628, test-tekrar test uygulaması 119, eş değer form uygulaması 189 ve doğrulayıcı faktör analizi 445 ortaokul öğrencisi üzerinden gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda %40.41 toplam varyans değeriyle, 19 maddelik Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği’nin iki faktörlü yapısı doğrulayıcı faktör analiziyle doğrulanmıştır (x²=401.62, sd=266, RMSEA=.061, NFI=.94, NNFI=.96, GFI=.91, AGFI=.89, CFI=.96). Ölçeğin genelinin ve alt boyutlarının, Cronbach Alpha, Spearman Brown ve Guttman Split-Half değerlerinin iç tutarlılık katsayısının % 70’in üzerinde olduğu görülmüştür. Ölçeğin genelinde Cronbach Alpha .89, Spearman Brown .89 ve Guttman Split-Half .82’dir. Bu sebeple OTAÖ’nün güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğunu söylemek mümkündür.
Anahtar Kelime: Development of The Reading Attitude and Habits Scale: Reliability and Validity Study
Öz: Reading is a complex process involving physical and mental processes. In order to develop reading habits in individuals, it is necessary to develop a positive attitude towards reading. Therefore, it is important for individuals to meet books at an early age. After the positive attitude towards the book has developed, the habit of reading will develop over time. The aim of this study is to develop the Reading Attitude and Habits Scale (RAHS) to measure students' reading attitudes and habits. Exploratory factor analysis has been performed on 628, test-retest procedure on 119, equivalent form application on 189 and confirmatory factor analysis on 445 secondary school students. As a result of exploratory factor analysis, the two-factor structure of the 19-item Reading Attitude and Habits Scale was confirmed by confirmatory factor analysis (x² = 401.62, sd = 266, RMSEA = .061, NFI = .94, NNFI = .96, GFI = .91, AGFI = .89, CFI = .96). The internal consistency coefficient of Cronbach’s Alpha, Spearman Brown and Guttman Split-Half values was over 70%. Cronbach’s Alpha was .89, Spearman Brown was .89 and Guttman Split-Half was .82. Therefore, it is possible to say that RAHS is a reliable and valid scale.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Balcı, A. (2013). Okuma ve Anlama Eğitimi, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
- Balcı, A. (2009). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlık ve ilgileri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
- Bircan, İ. ve Tekin, M. (1989). Türkiye’de Okuma Alışkanlıklarının Azalma Sorunu ve Çözüm Yolları, A.Ü. Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 393-410.
- Can, A. (2014). SPSS ile Bilimsel Araştırma sürecinde Nicel Veri Analizi, Pegem Akademi, Ankara.
- Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni: nitel, nicel, karma yöntem yaklaşımları. (3. Baskı). (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
- Çoşkun, E. (2002). Okumanın hayatımızdaki yeri ve okuma sürecinin oluşumu. TÜBAR, 11, 231-244.
- Çakıcı, D. (2007). Ön örgütleyicilerin okumaya yönelik tutum üzerindeki etkileri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 65-82.
- Çakıroğlu, O. ve Palancı, M. (2015). Okuma tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1143-1156. doi: 10.14687/ijhs.v12i1.3248
- Çelik, E. & Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi temel kavramlaruygulamalar-programlama. 3. baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
- Demir, C. (2006). Türkçe / edebiyat eğitimi ve kişisel kelime serveti. Milli Eğitim Dergisi, 169.
- Deniz, S. & Tuna, S. (2006). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe dersine yönelik tutumları: Köyceğiz. Örneklemi. Millî Eğitim Dergisi, 170, 339-345.
- Erkuş, A. (2016). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I temel kavramlar ve işlemler. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
- Gönen, M., Öncü, E. Ç. & Işıtan, S. (2004). ilköğretim 5., 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 164.
- Gündüz, O. & Şimşek, T. (2013). Uygulamalı okuma eğitimi el kitabı. Ankara: Grafiker Yayıncılık.
- Güneş, F. (2017). Okuma ilgisi ve gücü. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(3), 119-128.
- Kurudayıoğlu, M. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının sözlü anlatımlarının düşünceyi geliştirme teknikleri açısından incelenmesi. TÜBAR, XXIX, 214-226.
- Odabaş, H., Odabaş, Z.Y. & Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası Dergisi, 9(2):431-465.
- Sallabaş, E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141–155.
- Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Solmaz, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma: yüzüncü yıl örneği, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(2), 604-622.
- Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-73.
- Şahin, A. (2009). İlköğretim 6. 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlıklarının Sosyo-ekonomik Düzeylerine Göre İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 215-232.
- Şanlıbaba, P. & Gümüş, E. (2014). Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Ankara Üniversitesi Kalecik Meslek Yüksekokulu Örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 2(3), 44-50.
- Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Ünal, E. (2006). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile okuduğunu anlama ve okumaya ilişkin tutumları arasındaki ilişki. (Yüksek lisans tezi). Eskişehir, Osmangazi Üniversitesi.
APA | GÜL B, Demir S (2020). Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. , 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
Chicago | GÜL Büşra,Demir Sezgin Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. (2020): 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
MLA | GÜL Büşra,Demir Sezgin Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. , 2020, ss.528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
AMA | GÜL B,Demir S Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. . 2020; 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
Vancouver | GÜL B,Demir S Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. . 2020; 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
IEEE | GÜL B,Demir S "Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması." , ss.528 - 547, 2020. 10.35675/befdergi.666071 |
ISNAD | GÜL, Büşra - Demir, Sezgin. "Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması". (2020), 528-547. https://doi.org/10.35675/befdergi.666071 |
APA | GÜL B, Demir S (2020). Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 15(30), 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
Chicago | GÜL Büşra,Demir Sezgin Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 15, no.30 (2020): 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
MLA | GÜL Büşra,Demir Sezgin Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.15, no.30, 2020, ss.528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
AMA | GÜL B,Demir S Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 15(30): 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
Vancouver | GÜL B,Demir S Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2020; 15(30): 528 - 547. 10.35675/befdergi.666071 |
IEEE | GÜL B,Demir S "Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması." BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 15, ss.528 - 547, 2020. 10.35675/befdergi.666071 |
ISNAD | GÜL, Büşra - Demir, Sezgin. "Okuma Tutum ve Alışkanlık Ölçeği Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması". BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 15/30 (2020), 528-547. https://doi.org/10.35675/befdergi.666071 |