Yıl: 2020 Cilt: 2020 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 103 - 116 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47571/ataunigsfd.741974 İndeks Tarihi: 27-07-2021

KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Öz:
Bu çalışmada heykeltıraş Kuzgun Acar’ın 1957 ve 1962 yıllarında sergilediği kafes teli heykelleri ile bazı Konstrüktivist heykeller arasında görülen paralellikler üzerinde durulmaktadır. Sanatçının eserleri, özellikle 1920’lerden itibaren Rus Konstrüktivist sanatçılarının yapıları ve Konstrüktivizm akımının temel kuramları üzerinden gidilerek değerlendirilirmiştir. Kuzgun Acar’ın heykellerinde kullanmak üzere seçtiği malzemeler ve biçimlendirme prosedürleri değerlendirmede yol gösterici olmuştur. Makalenin ilk bölümünde Kuzgun Acar’ın Konstrüktivizm ile ilişkisinde dönemsel farklılıklara değinilmiş, kafes teli meselesine odaklanılan ikinci, üçüncü ve dördüncü bölümlerinde ise heykeller, uzamsal form, faktura ve soğuk strüktür gibi Konstrüktivist kavramlar ışığında ele alınmıştır. Bu bağlamda Acar’ın kafes teli heykelleri ile onlara sıklıkla benzetilen Gabo ve Pevsner gibi batıya göç eden sanatçıların yapıtlarının aksine özellikle Rus Konstrüktivist sanatçıların yapıtları arasında gözlemlenen formel ve kavramsal benzerlikler dikkat çekicidir. Diğer yandan Kuzgun Acar’ın heykel serüveni içerisinde Rus Konstrüktivizminin farklı yönelimlerinin de izlerini sürmek mümkündür. Bu yönelimler Kuzgun Acar’ı döneminin Türk heykeltıraşlarından ayrı değerlendirmek gerektiğini açıkça göstermektedir. Araştırmada, yukarıda söz edilen kavramlar ile Kuzgun Acar’ın kafes teli heykelleri arasında kurulan analojiler doğrultusunda bu heykellerin birer uzamsal konstrüksiyon olduğu sonucuna varılmıştır. Bununla beraber Ferit Edgü, Murat Ural, Maria Gough, Yves-Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh ve Nikolai Tarabukin gibi eleştirmen ve yazarların kitap ve makaleleri çalışmamızın kavramsal arka planını oluşturmaya yardımcı olmuştur.
Anahtar Kelime:

THOUGHTS ON CONSTRUCTIVIST APPROACHESIN KUZGUN ACAR'S SCULPTURES

Öz:
This study focuses on the analogybetween the wire mesh sculptures exhibitedby sculptor Kuzgun Acar in 1957 and 1962and some Constructivist sculptures. Theworks of the artist were evaluated through thestructures of Russian Constructivist artistsand the basic theories of the Constructivismmovement, especially since the 1920s. Thematerials and forming procedures thatKuzgun Acar choose to use in his sculptureswere helpful in this evaluation. The first partof the article underlines Kuzgun Acar’speriodically changing perspective onConstructivism. In the second, third andfourth sections, the issue of wire meshmaterial and how the artist uses them in hissculptures were discussed according toConstructivist concepts such as spatial form,factura and cold structure. In this context,unlike the works of artists who migrated to thewest such as Gabo and Pevsner, which areoften associate to Kuzgun Acar’s wire meshsculptures, the formal and conceptualsimilarities observed between the works ofRussian Constructivist artists are striking. Onthe other hand, it is possible to trace thedifferent intentions of RussianConstructivism in his sculpture experience.These intentions clearly show that KuzgunAcar should be evaluated separately fromTurkish sculptors of his period. In theresearch, by establishing analogies betweenthese concepts and the wire mesh sculpturesof Kuzgun Acar, it was concluded that thesesculptures are spatial constructions.Nonetheless, the writings of authors such asFerit Edgü, Murat Ural, Maria Gough, Yves- Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh, helpedto form the conceptual background of ourstudy.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alain-Bois, Y. (2016). Art Since 1900, Modernism, Antimodernism, Postmodernism (Third Edition). London: Thames &Hudson Press.
  • Edgü, F. (2004). Yarım Yüzyıllık Kopuk Sayfalar, Kuzgun Acar. Türkiye İş Bankası Sergi Kataloğu.
  • Gough, M. (1998). "In the Laboratory of Constructivism. Karl Ioganson's Cold Structures", October 84.
  • H. D. Buchloh, B. (1983). “Michael Asher and The Conclusion of Modernist Sculpture”, Art Institute of Chicago Museum Studies Vol. 10, The Art Institute of Chicago Centennial Lectures.
  • Köksal, A. (2020). İlhan Koman’ın 1947-1970 Arasındaki Üretimi ve Kaynakları, Açık Alan Sanat ve Tasarım Yazıları. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Yayınları, Cilt:1, Sayı: 0.
  • Sanouillet, M., Peterson, E. (Ed), (1975). The Essential Writings of Marcel Duchamp. London: Thames & Hudson Ltd.
  • Tarabukin, N. (1972). Le Dernier tableau. Editions Champ Paris: Libre. Ural, M. (1997). Kuzgun Acar, Milli Reasürans T.A.Ş.
  • Görsel Kaynakça
  • Resim 1. Kuzgun Acar kafes teli heykeli ile birlikte, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Heykel Bölümü Arşivi
  • Resim 2.Kuzgun Acar, Gülhane Parkı, 1973, Kuzgun Acar, Türkiye İş Bankası Sergi Kataloğu
  • Resim 3. Vladimir Tatlin, Köşe Karşı Rölyef no:133, Corner Counter Relief no:133, 1914, http://jeff-carter.net/html/wp-content/uploads/2015/10/Tatlin_Counter- Corner-Relief-1915.jpg (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 4. Pablo Picasso, Gitar, Guitar, 1912, https://www.moma.org/collection/works/81723, (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 5. Aleksandr Rodchenko, Asılı Uzamsal Konstrüksiyon no:11, Hanging Spatial Construction no:11, 1921, https://influx.themissive.com/post/64118705695/alexander-rodchenko, (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 6. Kuzgun Acar, Kafes teli heykel, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Heykel Bölümü Arşivi
  • Resim 7. Naum Gabo, Lineer Konstrüksiyon no:2, Linear Construction no:2, 1970, http://www.omnia.ie/index.php?navigation_function=2&navigation_item=%2F2 048411%2Fitem_3SZG6FFSPGWNOPQUMODMHNJZTCUKG24B&repid=1 (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 8. Antoine Pevsner, Yumurta içinde konstrüksiyon, Construction in the egg, 1948, https://www.albrightknox.org/artworks/196521-construction-dans-loeuf- construction-egg (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 9. Man Ray, Engelleme, Obstruction, 1920, https://washingtonjewishweek.com/wp-content/uploads/2015/05/ARTS-Man- Ray-Obstruction-19201964-B84_0027.jpg (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 10. Naum Gabo, Kinetik bir konstrüksiyon için eskiz, Sketch for a Kinetic Construction, 1922, https://www.tate.org.uk/art/artworks/gabo-sketch-for-a- kinetic-construction-t02154 (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
  • Resim 11. Karl Ioganson, Uzamsal Konstrüksiyonlar, Spatial Constructions, 1921, https://monoskop.org/File:Ioganson_Karl_1921_Spatial_Constructions.jpg (Erişim Tarihi: 21. 05. 2020).
APA yavuz ö (2020). KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. , 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
Chicago yavuz ömer emre KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. (2020): 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
MLA yavuz ömer emre KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. , 2020, ss.103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
AMA yavuz ö KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. . 2020; 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
Vancouver yavuz ö KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. . 2020; 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
IEEE yavuz ö "KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER." , ss.103 - 116, 2020. 10.47571/ataunigsfd.741974
ISNAD yavuz, ömer emre. "KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER". (2020), 103-116. https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.741974
APA yavuz ö (2020). KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 2020(36), 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
Chicago yavuz ömer emre KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 2020, no.36 (2020): 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
MLA yavuz ömer emre KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, vol.2020, no.36, 2020, ss.103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
AMA yavuz ö KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. 2020; 2020(36): 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
Vancouver yavuz ö KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi. 2020; 2020(36): 103 - 116. 10.47571/ataunigsfd.741974
IEEE yavuz ö "KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER." Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 2020, ss.103 - 116, 2020. 10.47571/ataunigsfd.741974
ISNAD yavuz, ömer emre. "KUZGUN ACAR'IN HEYKELLERİNDEKONSTRÜKTİVİST YAKLAŞIMLAR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER". Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 2020/36 (2020), 103-116. https://doi.org/10.47571/ataunigsfd.741974