Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri
Yıl: 2021 Cilt: 22 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 103 - 108 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17474/artvinofd.856125 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri
Öz: Crataegus monogyna ve C. azarolus’un tüplü (1+1) ve çıplak köklü (2+0) fidanları üzerindegerçekleştirilen bu çalışmada, türlerin Isparta-Eğirdir Orman Fidanlığından örneklenen bireylerinde,fidan boyu ve kök boğazı çapı yardımıyla morfolojik fidan özellikleri ve fidan kalite kriterlerindengürbüzlük indisi (Gİ) belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında, Crataegus monogyna veC. azarolus türlerin tüplü fidanların çıplak köklü fidanlara göre daha yüksek fidan boyu ve kök boğazıçapına sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Uygulanan varyans analizi sonucunda da tür ve fidan tipleriarasında istatistiksel bakımdan anlamlı (p<0.05) farklılıklar bulunmuştur. Fidan boyu ile kök boğazı çapıarasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla uygulanan korelasyon analizi sonucunda, her iki tür ve fidantiplerinde bu özellikler arasında istatistiksel bakımdan anlamlı (p<0.05) pozitif ilişkiler belirlenmiştir.Önemli fidan kalite kriterlerinden olan gürbüzlük indisi (Gİ) değerlerine göre Crataegus monogynatürünün %96’sı, C. azarolus’un türünün ise %23’ü kalitesiz fidan sınıfında yer almıştır.
Anahtar Kelime: Morphological seedling characteristics in Crataegus monogyna and Crataegus azarolus species
Öz: In this study, seedling height and root-collar diameter of containerized (1+1) and bare-root (2+0) seedlings, sampled from Isparta-Egirdir Forest Nursery, which of Crataegus monogyna and C. azarolus were examined to determine morphological seedling characteristics, and index of robustness in the species. Based on the results of this study, containerized seedlings of Crataegus monogyna and C. azarolus have higher seedling height and root collar diameter than those with the bare root seedlings. According to results analysis of variance, there were significant (p<0.05) differences both betwwen the species and seedling types for the characteristics. Positive and significant (p<0.05) relations were found between the characteristics in both species and seedling types. According to index of robustness, 96% and 23% of seedlings were in cull in Crataegus monogyna and C. azarolus, respectively.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aksu Y, Tilki F (2015) Orijin ve tohum büyüklüğünün Quercus pontica fidanlarının yaşama yüzdesi ve morfolojik özellikleri üzerine etkisi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 16(2): 216-226.
- Aldhous JR (1994) Nursery policy and planning. In: Aldhous, J. R. and Mason, W. L. (Eds) Forest nursery practice. British Forestry Comm. Bull. No. 111, pp. 1-12. HMSO, London.
- Alım E, Şahin M, Gültekin HC (2008) Fidan sıklığının Badem (Prunus amygdalus L.) fidanlarının morfolojik özellikleri üzerine etkisi. Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 9(1):29-41.
- Alım E, Kavgacı A (2017) Eğirdir Orman Fidanlığı’nda diken ardıcı (Juniperus oxycedrus L. subsp. oxycedrus) fidan yetiştirme sıklığının fidan morfolojisine etkileri, Orman Genel Müdürlüğü Ormancılık Araştırma Dergisi, 1(4):01-11.
- Anonim (1988). Yapraklı Orman Ağacı Fidanları Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, TS 5624/Mart, Ankara.
- Atasoy H (1986) Fidanlık yükseltisinin Doğu ladini fidan morfolojisine etkisi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi Teknik Raporlar Serisi, 32, 125-144.
- Ayan S, Civek E, Yer Çelik EN, Gülseven O, Özel HB, Eshaibi JAH, Akın SŞ, Yılmaz E (2020) Farklı yaşlardaki tüplü Fıstıkçamı (Pinus pinea L.) fidanlarının morfolojik kalite özellikleri. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 22(2):633-641.
- Baytop T (1997) Türkçe Bitki Adları Sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları 578, Ankara.
- Çalışkan O, Bayazit S, Gündüz K (2016a) Türkiye’de alıç yetiştiriciliği. I. Ulusal Alıç Çalıştayı, 4-5 Kasım 2016, Malatya.
- Çalışkan O, Bayazit S, Gündüz K (2016b) Hawthorn species from Turkey and potential usage for horticulture. VII. International Scientific Agriculture Symposium, 06-09 October, Jahorina, Bosnia and Herzegovina.
- Çalışkan O, Gündüz K, Bayazıt S (2018) Sarı Alıç (Crataegus azarolus L.) genotipinin Morfolojik, biyolojik ve meyve kalite özelliklerinin İncelenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 35;69-74.
- Çiçek E, Çiçek N, Bilir N (2007) Effects of seedbed density on one yearold Fraxinus angustifolia seedling characteristics and outplanting performance. New Forests 33: 81-91.
- Dewald LE, Feret PP (1987) Changes In loblolly pine root growth potential from September to April. Canadian Journal of Forest Research, 17(7):635-643.
- Dilaver M (2015) Balıkesir-Dursunbey Orman Fidanlığında üretilen tohum meşceresi ve tohum bahçesi orijinli Kızılçam (Pinus brutia Ten.) fidanlarında morfolojik özellikler. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
- Dönmez AA (2004) The genus Crataegus L. (Rosaceae) with special reference to hybridisation and biodiversity in Turkey. Turk J Bot. 28: 29–35.
- Eyüboğlu AK, Karadeniz A (1987) Doğu Kayınında (Fagus orientalis Lipsky. ) dikim anındaki fidan boyu ve çapı ile üç yıllık boy büyümesi arasındaki ilişkiler. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Teknik Bülten Serisi No; 185, 5-13, Ankara.
- Göktürk A (2005) Artvin Çoruh Vadisi Boyunca Doğal Olarak Yayılış Gösteren Bazı Çalı ve Ağaççık Türlerinin Tohumlarının Çimlenme Engellerinin Giderilmesine Yönelik Çalışmalar, Kafkas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Artvin.
- Göktürk A, Yılmaz S (2015) Doğu alıcı (Crataegus orientalis Paal. Ex. M. Bieb) tohumlarının çimlenmesi üzerine ekim alanı, ekim zamanı ve bazı önişlemlerin etkilerinin araştırılması. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16 (2): 203-215.
- Gülcü S, Albayrak Y, Bilir N (2000) Kermes Meşesi (Quercus coccifera L.) tohumlarında soğuk saklama ve katlama işlemlerinin bazı fidan özelliklerine etkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, İzmir.
- Gülcü S, Uysal ÇS (2010) Kuş İğdesi’nde (Elaeagnus angustifolia L.) yetiştirme sıklığının fidan morfolojik özelliklerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(2):74-81.
- Gültekin HC (2007) Yabanıl meyveli ağaç türlerimiz ve fidan üretim teknikleri. Çevre ve Orman Bakanlığı, Yayınları, Ankara.
- Gültekin HC, Yıldız D, Divrik A, Gültekin ÜG, Genç M (2006) Crataegus orientalis Pallas. ex. Bieb., Crataegus tanacetifolia (Lam.) Pers. , Crataegus aronia (L.) Bosc. ex. DC. Türlerinde Tohum Çimlenme Engelinin Giderilmesi Üzerine Araştırmalar Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7 (1): 111-117.
- Hartman HT, Kester DE, Davies FT, Geneve RL (1997) Plant Propagation: Principles and Practices, 6th ed. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall, p. 770.
- Özderin S (2014) Batı Anadolu'da doğal yayılış gösteren bazı alıç (Crataegus L. spp.) taksonlarının botanik ve kimyasal özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Isparta.
- Özdeveci B (2006) Crataegus türlerinin fitoterapideki önemi. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, Ankara.
- St John S (1982) Acid Treatment of Seeds of Crataegus monogyna and other Crataegus Species, Combined Proceedings of the International Plant Propagators Society, 32: 203-205.
- Tebeş NT (2015) Çankırı ve Çerkeş orman fidanlıklarında üretilen karaçam (Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana) fidanlarının morfolojik özellikleri ve kalitesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
- Üçler AÖ, Gülcü S, Bilir N (2000) Anadolu karaçamı ve Kızılçam'da tohum kaynağı-morfolojik fidan kalitesi ilişkileri. II. Ulusal Fidancılık Sempozyumu, 25-29 Eylül, İzmir.
- Yahyaoğlu Z, Ölmez Z, Göktürk A, Temel F (2006) Soğuk Katlama ve Sülfürik Asit Önişlemlerinin Alıç (Crataegus spp.) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Etkileri, ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 8 (10): 72-77.
- Yahyaoğlu Z, Genç M (2007) Fidan Standardizasyonu, Standart Fidan Yetiştirmenin Biyolojik ve Teknik Esasları. SDÜ Orman Fakültesi Yayın No: 75, Isparta.
- Yıldırım F (2018) Crataegus monogyna (Pallas ex. bieb) (Kırmızı alıç) ve Crataegus pontica (K. Koch) (Doğu Karadenız alıcı) tohumlarının çimlenme özelliklerinin belirlenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Artvin.
| APA | dirlik s, ESER Y (2021). Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. , 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| Chicago | dirlik samet,ESER YUNUS Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. (2021): 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| MLA | dirlik samet,ESER YUNUS Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. , 2021, ss.103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| AMA | dirlik s,ESER Y Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. . 2021; 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| Vancouver | dirlik s,ESER Y Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. . 2021; 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| IEEE | dirlik s,ESER Y "Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri." , ss.103 - 108, 2021. 10.17474/artvinofd.856125 |
| ISNAD | dirlik, samet - ESER, YUNUS. "Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri". (2021), 103-108. https://doi.org/10.17474/artvinofd.856125 |
| APA | dirlik s, ESER Y (2021). Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 22(1), 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| Chicago | dirlik samet,ESER YUNUS Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 22, no.1 (2021): 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| MLA | dirlik samet,ESER YUNUS Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.22, no.1, 2021, ss.103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| AMA | dirlik s,ESER Y Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2021; 22(1): 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| Vancouver | dirlik s,ESER Y Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2021; 22(1): 103 - 108. 10.17474/artvinofd.856125 |
| IEEE | dirlik s,ESER Y "Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri." Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 22, ss.103 - 108, 2021. 10.17474/artvinofd.856125 |
| ISNAD | dirlik, samet - ESER, YUNUS. "Crataegus monogyna ve Crataegus azarolus türlerinde morfolojik fidan özellikleri". Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 22/1 (2021), 103-108. https://doi.org/10.17474/artvinofd.856125 |
