Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 71 Sayfa Aralığı: 49 - 81 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14222/Turkiyat4519 İndeks Tarihi: 05-10-2021

Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri

Öz:
Türk edebiyatının önemli şairlerinden biriolan Ali Şir Nevâyî’nin yazdığı çok sayıda eserbulunmaktadır. Bu eserlerin belli birsınıflandırması vardır. Divanları, Hazâ’inü’1-Me‘ânî adı altında toplanmış ve dört farklıkategoriye ayrılmıştır. Bunlar çocukluk dönemişiirleri, gençlik dönemi şiirleri, olgunluk dönemişiirleri ve yaşlılık dönemi şiirleridir.Çalışmamızda yaşlılık dönemi şiirlerini içerenFevâyidü’l-Kiber adlı divan üzerindedurulmuştur. Fevâyidü’l-Kiber’de geçen renkkelimeleri sözcük bilimi, köken bilimi ve anlambilimi açısından incelenmiştir. Eser içinde renkkelimelerinin geçtiği beyitler örnek olaraksunulmuş ve beyitlerin Türkiye Türkçesikarşılıkları verilmiştir. İncelemede; sözcük bilimiaçısından kelimelerin sahip olduğu sözcükkategorileri, köken bilimi açısından sözcüklerinkökeni ve gelişim evreleri, anlam bilimi açısındanise sözcüklerin sahip olduğu anlamlargösterilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Color Words in Fevâyidü'l-Kiber, Ali Sir Nevâyî's Aging Board

Öz:
There are many works written by Ali Şir Nevâyî, one of the important poets of Turkish language. These works have a certain classification. His Divans were gathered under the name of Hazâ'inü'1- Me‘ânî and divided into four different categories. These are childhood poems, youth poems, maturity poems, and old age poems. This study is about the work named Fevâyidü'lKiber, which includes old age poems. The color words in Fevâyidü'l-Kiber were determined and examined in terms of lexicology, etymology and semantics. The examples from the couplets within this literary work were transferred to Turkish. The word categories of the words in terms of lexicology, the development stages of the words in terms of etymology, and the meanings of the words in terms of semantics were tried to be indicated.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akar, A. (2010). Türk Dili Tarihi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Argunşah, M. (2014). Çağatay Türkçesi. (3. Baskı) İstanbul: Akçağ Yayınları.
  • Atalay, B. (1970). Abuşka Lûgatı veya Çağatay Sözlüğü. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
  • Ayverdi, İ. (2005). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Bayat, F. (2007). Türk Mitolojik Sistemi Ontolojik ve Epistemolojik Bağlamda Türk Mitolojisi (Cilt 1). İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Bayat, F. (2007). Türk Mitolojik Sistemi Ontolojik ve Epistemolojik Bağlamda Türk Mitolojisi (Cilt 2). İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Bulut, S. (2017). “Asya Coğrafyasının Büyük Edibi Ali Şîr Nevâyî”nin Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Türk Dili’ne Katkıları”. Asya Studies-Academic Social Studies/Akademik Sosyal Araş., Number:1, Autumn, 23-41.
  • Clauson, G. (1972). An Etymological Dictionary Of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford: Clarendon Press.
  • Clauson, G. (2007). “Türkçede Sekizinci Yüzyıldan Önce Kullanılan Ekler”. Dil Araştırmaları, 1(1), 185-196.
  • Çağbayır, Y. (2007). Orhun Yazıtlarından Günümüze Türkiye Türkçesinin Söz Varlığı Ötüken Türkçe Sözlük. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Çoruhlu, Y. (2006). Türk Mitolojisinin Anahatları. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Devellioğlu, F. (2002). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. (22. Baskı). Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Eckmann, J. (2014). Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar. (haz. Osman Fikri Sertkaya). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Eckmann, J. (1958). “Çağatay dili hakkında notlar”. Türk Dili Araştırmaları YıllığıBelleten, 6, 115-126.
  • Eckmann, J. (1971). Nevaî’nin İlk Divanları Üzerine. Türk Dili Araştırmaları YıllığıBelleten, 18, 253-269.
  • Eraslan, K. (1993). “Çağatay Edebiyatı”. TDV İslam Ansiklopedisi, c. 8, 168-176.
  • Eren, H. (1999). Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: Bizim Buro Basm Evi.
  • Genç, R. (1999). Türk İnanışları ve Milli Geleneklerinde Renkler ve Sarı Kırmızı Yeşil. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (AN). Ankara: TDK Yay.
  • Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü (OZ). Ankara: TDK Yay.
  • Günay, V. D. (2007). Sözcükbilime Giriş. İstanbul: Multilingual.
  • Kaya, Ö. (1996). Alî Şîr Nevâyî, Fevâdiyü‟l-Kiber. Ankara: TDK Yayınları.
  • Kaya, Ö. (2007). “Alî Şîr Nevâyî’nin Divanları”. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi. c. 4, s. 1, 46-56.
  • Kut, G. (1989). “Ali Şîr Nevâyî”. TDV İslam Ansiklopedisi, c. 2, 449-453.
  • Küçük, S. (2012). “Çağatay Türkçesiyle İlgili Makaleler Bibliyografyası Denemesi”. Journal of History Culture and Art Research, 1(3), 25-41.
  • Mağfiret, K. (2009). “Siyasetin Renkleri: Semantik Yaklaşım”. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 6(2), 26-50.
  • Mazlum, Ö. (2011). “Rengin Kültürel Çağrışımları”. Dumlupınar Üniv. Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 125-137.
  • Merhan, A. (2007). “Yazılı Özbek Edebiyatı”. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125-138.
  • Nişanyan, S. (2009). Sözlerin Soyağacı Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü. İstanbul: Everest Yayınları.
  • Ölmez, Z. (2007). “Çağatay Edebiyatı ve Çağatay Edebiyatı Üzerine Araştırmalar”. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, (9), 173-219.
  • Parlatır, İ. (2009). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. (2. baskı). Ankara: Yargı Yayınevi
  • Türk, V. (2010). “Lehçeler Arası İlişkiler ve Oğuz Türkçesinde Bir Nevâyî Eseri”. TÜBARXXVIII, Güz, 395-408
  • Ünlü, S. (2014). Çağatay Türkçesi Sözlüğü. Konya: Eğitim Yayınevi.
APA Budak N, EFENDIOGLU S (2021). Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. , 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
Chicago Budak Nihan,EFENDIOGLU SÜLEYMAN Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. (2021): 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
MLA Budak Nihan,EFENDIOGLU SÜLEYMAN Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. , 2021, ss.49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
AMA Budak N,EFENDIOGLU S Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. . 2021; 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
Vancouver Budak N,EFENDIOGLU S Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. . 2021; 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
IEEE Budak N,EFENDIOGLU S "Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri." , ss.49 - 81, 2021. 10.14222/Turkiyat4519
ISNAD Budak, Nihan - EFENDIOGLU, SÜLEYMAN. "Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri". (2021), 49-81. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4519
APA Budak N, EFENDIOGLU S (2021). Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0(71), 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
Chicago Budak Nihan,EFENDIOGLU SÜLEYMAN Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 0, no.71 (2021): 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
MLA Budak Nihan,EFENDIOGLU SÜLEYMAN Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.71, 2021, ss.49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
AMA Budak N,EFENDIOGLU S Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(71): 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
Vancouver Budak N,EFENDIOGLU S Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(71): 49 - 81. 10.14222/Turkiyat4519
IEEE Budak N,EFENDIOGLU S "Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 0, ss.49 - 81, 2021. 10.14222/Turkiyat4519
ISNAD Budak, Nihan - EFENDIOGLU, SÜLEYMAN. "Ali Şir Nevâyî’nin Yaşlılık Divanı Fevâyidü’l-Kiber’de Renk Kelimeleri". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 71 (2021), 49-81. https://doi.org/10.14222/Turkiyat4519