Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek
Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 46 - 75 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.14782/marmarasbd.781381 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek
Öz: Bu çalışma Türkiye’de ilçe belediye başkanlığı seçimlerinde gerçekleşen parti değiştirme olgusuna odaklanmaktadır. Makale, yerel siyasette parti değiştirme olgusunu 2009, 2014 ve 2019 yerel seçimleri bağlamında niceliksel ve niteliksel yöntemler kullanarak incelemektedir. Bu çalışmada öncelikle niceliksel verilere dayanarak yerel siyasette parti değiştirme olgusunun oldukça yaygın görüldüğü ortaya konulmaktadır. Niceliksel verilerin daha yakından incelenmesinin ise işaret ettiği iki temel örüntü mevcuttur. Bunlardan ilki ilçe belediye başkanlığı seçimlerinde parti değiştirerek başarılı olan adayların çoğunlukla sistemin egemen partisi olan AKP’ye yönelmiş olmalarıdır. Türkiye’de yerel siyasette parti değiştirme davranışının ikinci temel örüntüsü ise seçimlere mevcut belediye başkanı olarak giren parti değiştiren adayların önemli avantajlara sahip olmalarıdır. Ancak bu genel örüntülerden sapan vakalar da mevcuttur. Bu sapmaların çoğunlukla yüz yüze ilişkilerin yaygın ve siyasetin kişisel etkilere daha açık olduğu az nüfuslu yerel bağlamlarda ortaya çıkma olasılığı hayli yüksektir. Bu vakalara daha yakından niteliksel bir bakış yerel seçimlerde parti değiştirme olgusunun doğurduğu sonuçların anlaşılabilmesi için yalnızca yerel ve ulusal siyasal alanın ve yerel siyasal seçkinlerin kişisel sermaye bileşimlerinin yarattığı nesnel sınırların değil yerel siyasal seçkinlerin yerel seçim mücadelelerindeki öznel performanslarının ve pratiklerinin de kavranması gerektiğini ortaya koymaktadır. Dolayısıyla bu araştırmada niteliksel ve niceliksel çözümlemenin yanı sıra Bourdieu sosyolojisinin kavramlarını karşılaştırmalı siyaset ve parti siyaseti literatürünün kavramsal araçlarıyla da kaynaştıran bir perspektif benimsenmiştir. Yine de, bu makalede, Türkiye siyasetinin personalistik yönünü yerel düzeyde de teyit eden yaygın parti değiştirme olgusunun çok özel bir şekilde gerçekleştiği de belirtilmektedir. Parti değiştiren adaylar, şahsi kapasitelerinin çok yüksek olduğu koşullarda dahi hukuksal, lojistik ve stratejik nedenlerle, bağımsız adaylıktan çok daha fazla parti adaylığını tercih etmektedirler. Bu durum, parti sisteminin birçok sorununa rağmen, Türkiye siyasetinde partilerin devam eden merkezi rolünü ve ağırlığını teyit etmektedir.
Anahtar Kelime: Party Switching in Struggles Over Candidacy in Turkish Local Elections: Bringing Quantitative and Qualitative Analysis Together
Öz: This study focuses on the phenomenon of party switching at sub-provincial municipal elections in Turkey. The study deploys quantitative and qualitative methods to examine the phenomenon in the context of the local elections that took place in 2009, 2014, and 2019. Based mainly on quantitative data, this paper reveals that party switching is quite prevalent in Turkish local politics. A closer examination of the quantitative data highlights two main patterns: first, successful party-switching candidates in local politics have usually preferred to join the system’s hegemonic party, namely the AKP. Second, switching parties as mayor brings considerable advantages to the candidates. But there are also cases that deviate from these main patterns. These deviations from the general patterns occur in local contexts with small populations, which can facilitate face-to-face relations and allow personalistic factors exert greater impact on politics. A qualitative focus on these diverging cases reveals the importance of understanding subjective practices and performances of local political elites in local election struggles alongside objective boundaries created by the local and national political fields and configurations of the personal capital of individual candidates in order to better understand consequences of party switching in local elections. Therefore, this research does not only bring quantitative and qualitative analysis together but also embraces a theoretical approach that combines concepts of Bourdieu’s sociological perspective with the conceptual tools of comparative politics and party politics. Nevertheless, party-switching politicians in Turkish local politics, including those with great personal capacities, predominantly prefer to switch to other parties, rather than becoming independent candidates, mainly due to legal, strategic, and logistical reasons. This situation confirms the ongoing role and weight of parties in Turkish politics, despite all the problems and the personalistic inclinations associated with the Turkish party system.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Açıkel, F. ve S. Balcı (2009). “Mayors as New Political Oligarchs/Magnets in Turkey: Patterns of Transition from Local Politics to National Politics and Vice Versa”. İçinde Local Political Leadership in Europe (Der. H. Reynaert et al.), Brugge: Vanden Broele, s. 91-114.
- Aksu-Çam, Ç. (2013). Yerelleşme ve Yerel İktidar – Edirne Alan Araştırması. İstanbul: Beta.
- Arıkan-Akdağ, G. (2014). Ethnicity and Elections in Turkey – Party Politics and the Mobilization of Swing Voters. London: Routledge.
- Arıkboğa, E. (2016). “Türkiye’de Dönüşen Büyük Şehirler ve Yerel Siyaset”. İçinde Yerel Demokrasi Sorunsalı (Der. P. Uyan-Semerci), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 49-71.
- Ayan-Musil, P. (2011). Authoritarian Party Structures and Democratic Political Setting in Turkey. New York: Palgrave Macmillan.
- Ayan-Musil, P. (2015). Emergence of a Dominant Party System after Multipartyism: Theoretical Implications from the Case of the AKP in Turkey. South European Society and Politics, 20 (1), 71-92. https://doi.or g/10.1080/13608.746.2014.968981
- Auyero, J. (2001). Poor People’s Politics. Durham, NC, and London: Duke University Press.
- Baykan, T. S. (2018). The Justice and Development Party in Turkey: Populism, Personalism, Organization. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/978.110.8570725
- Baykan, T. S. (2019). Türkiye’de İdeolojik ve Programatik Olmayan Parti-seçmen Bağları Üzerine Kavramsal Bir Tartışma: Popülizm, Personalizm, Patronaj. Toplum ve Bilim, 147, 10-44.
- Buğra, A. ve O. Savaşkan (2015). Türkiye’de Yeni Kapitalizm – Siyaset, Din ve İş Dünyası (Çev.: B. Doğan). İstanbul: İletişim.
- Çitçi, O. (1989). Yerel Yönetimlerde Temsil – Belediye Örneği. Ankara: TODAİE.
- Bourdieu, P. ve Loic Wacquant (2012). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar (Çev.: Elçin Gen). İstanbul: İletişim Yayınları
- Bourdieu, P. (1986). “The Forms of Capital”. İçinde Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (Der. Richardson, J.), Westport, CT: Greenwood, s. 241–58
- Bourdieu, P. (2013). Seçilmiş Metinler (Çev.: Levent Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayınları.
- Bourdieu, P. (2015). Akademik Aklın Eleştirisi: Pascalca Düşünme Çabaları (Çev.: Burcu Yalım). İstanbul: Metis Yayınları.
- Deer, Cécile (2008). “Doxa”. İçinde Pierre Bourdieu: Key Concepts (Der. Michael Grenfell), Stocksfield: Acumen Publishing Limited, ss. 119-130.
- Doğan, A. E. (2007). Eğreti Kamusallık – Kayseri Örneğinde İslamcı Belediyecilik. İstanbul: İletişim.
- Doğan, S. (2016). Mahalledeki AKP – Parti İşleyişi, Taban Mobilizasyonu ve Siyasal Yabancılaşma. İstanbul: İletişim.
- Erder, S. ve N. İncioğlu (2013). Türkiye’de Yerel Politikanın Yükselişi – İstanbul Büyükşehir Belediyesi Örneği, 1984-2004. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Erdoğan, E. (2016). “Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin Profilleri Üzerine Bir Çalışma”. İçinde Yerel Demokrasi Sorunsalı (Der. P. Uyan-Semerci), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 73-98.
- Erten, E. (1996). Türkiye’de Temsil Anlayışı ve Milletvekillerinin Parti Değiştirmesi. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Esen, B., ve Gümüşçü, S. (2016). Rising Competitive Authoritarianism in Turkey. Third World Quarterly, 37 (9), 1581-1606. https://doi.org/10.1080/01436.597.2015.1135732
- Güneş-Ayata, A. (2010). Cumhuriyet Halk Partisi – Örgüt ve İdeoloji (Çev.: B. Tarhan ve N. Tarhan). Ankara: Gündoğan.
- Joppien, C. (2018). Municipal Politics in Turkey – Local Government and Party Organisation. London: Routledge.
- Hott, H. A. C. F., ve Sakurai, S. N. (2020). Party switching and political outcomes: evidence from Brazilian municipalities. Public Choice, 1-36. https://link.springer.com/content/pdf/10.1007/ s11127.020.00786-6.pdf , erişim: 12.6.2020. https://doi.org/10.1007/s11127.020.00786-6
- Kemahlıoğlu, Ö., ve Sayarı, S. (2017). Defecting Alone or Splitting Together? Individual and Collective Party Switching by Legislators. Public Choice, 171 (1-2), 187-206. DOI 10.1007/s11127.017.0433-0
- Kılıçdaroğlu, K. (2019). Gelişmekte Olan Ülkelerde Siyasi Partiler ve Parti Stratejileri (Çev.: K. Turanlı). Ankara: Tekin Yayınevi.
- Kocaaga, O. (2019). Siyasal Vekalet Eylemi Üzerinden Tahakküm İlişkilerini Düşünmek: Cumhuriyet Halk Partisi’nde Aday Belirleme Süreçleri. Basılmamış Doktora Tezi, Galatasaray Üniversitesi, İstanbul.
- Kreuzer, M. ve V. Pettai (2009). “Party Switching, Party Systems, and Political Representation”, içinde Political Parties and Legislative Party Switching, (Der. W. Heller ve C. Mershon), New York: Palgrave Macmillan, s. 265-285.
- Kurtoğlu, A. (2004). Hemşehrilik ve Şehirde Siyaset-Keçiören Örneği. İstanbul: İletişim.
- Massicard, E. ve N. F. Watts (2013). Negotiating Political Power in Turkey: Breaking Up the Party. London: Routledge.
- Moffitt, B. (2016). The Global Rise of Populism. Stanford: Stanford University Press.
- Ocaklı, F. (2012). ‘Electing the Pious: Islamist Politics and Local Party Strategies in Turkey’. PhD dissertation, Brown University, Providence, RI.
- Ocaklı, F. (2015). Notable Networks, Elite Recruitment, Organizational Cohesiveness, and Islamist Electoral Success in Turkey. Politics and Society, 43 (3), 385–413.
- Ostiguy, P. (2017). “Populism: A Socio-Cultural Approach”, içinde The Oxford Handbook of Populism (Der. C. R. Kaltwasser et al..), Oxford: Oxford University Press, s. 73–97. DOI: 10.1093/ oxfordhb/978.019.8803560.013.3
- Özbudun, E. (2013). Party Politics ve Social Cleavages in Turkey. Boulder and London: Lynne Rienner Publishers.
- Özbudun, E. (2014). AKP at the Crossroads: Erdoğan’s Majoritarian Drift. South European Society and Politics, 19 (2), 155-167. https://doi.org/10.1080/13608.746.2014.920571
- Savaşkan, O ve Ç. Aksu-Çam (2019). Kentsel Siyaset Literatürünün Türkiye Yazımındaki Serüveni: Politik Ekonomi ve Kurumsalcı Yaklaşımların Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Memleket, Yönetim, Siyaset, Cilt 14, Sayı 32, 147-182.
- Sayarı, S., P. A. Musil ve Ö. Demirkol (Der.) (2018). Party Politics in Turkey: a Comparative Perspective. London: Routledge.
- Schüler, H. (1999). Türkiye’de Sosyal Demokrasi-Particilik, Hemşehrilik, Alevilik (Çev.: Y. Tonbul). İstanbul: İletişim.
- Somer, M. (2016). Understanding Turkey’s Democratic Breakdown: Old vs. New and Indigenous vs. Global Authoritarianism. Southeast European and Black Sea Studies, 16 (4), 481-503. https://doi.org/10.10 80/14683.857.2016.1246548
- Swartz, David L. (2013). Symbolic Power, Politics and Intellectuals: the Political Sociology of Pierre Bourdieu. London and Chicago: the University of Chicago Press.
- Topal-Demiroğlu, E. ve M. E. Okutan (2016). “Büyükşehir Belediye Meclisinin Yapısı, İşleyişi ve Yerel Demokrasi: İstanbul Örneği”. İçinde Yerel Demokrasi Sorunsalı (Der. P. Uyan-Semerci), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 205-221.
- Tönnies, F. (2019). Cemaat ve Cemiyet (Çev.: E. Güler). İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
- Turan, İ. (1985). Changing Horses in Midstream: Party Changers in the Turkish National Assembly. Legislative Studies Quarterly, 10 (1): 21-34. DOI: 10.2307/440113
- Turan, İ., İba, Ş., ve Zarakol, A. (2005). Inter-party Mobility in the Turkish Grand National Assembly: Curse or Blessing?. European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey, (3). https://doi.org/10.4000/ejts.400 , erişim: 20.2.2020.
- Unbehaun, Horst (2005). Türkiye Kırsalında Kliyentalizm ve Siyasal Katılım-Datça Örneği: 1923-1992 (Çev.: M. Öztürk). Ankara: Ütopya.
- Uyan-Semerci, P. (Der.) (2016). Yerel Demokrasi Sorunsalı Büyükşehir Belediye Meclisleri Yapısı ve İşleyişi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Uysal, A. and Topak, O. (2010). Particiler Türkiye‘de Partiler ve Sosyal Ağların İnşası. İstanbul: İletişim.
- Varol, M. (1989). Yerel Siyasetin Demokratikleşmesi. Ankara: Gündoğan.
- White, J. B. (2002). Islamist Mobilization in Turkey: A Study in Vernacular Politics. Seattle: University of Washington Press.
- Yardımcı-Geyikçi, Ş. (2015). Party Institutionalization and Democratic Consolidation: Turkey and Southern Europe in Comparative Perspective. Party Politics, 21 (4), 527-538. https://doi. org/10.1177/135.406.8813487110
| APA | Baykan T, KOCAAGA O (2021). Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. , 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| Chicago | Baykan Toygar Sinan,KOCAAGA Osman Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. (2021): 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| MLA | Baykan Toygar Sinan,KOCAAGA Osman Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. , 2021, ss.46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| AMA | Baykan T,KOCAAGA O Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. . 2021; 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| Vancouver | Baykan T,KOCAAGA O Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. . 2021; 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| IEEE | Baykan T,KOCAAGA O "Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek." , ss.46 - 75, 2021. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| ISNAD | Baykan, Toygar Sinan - KOCAAGA, Osman. "Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek". (2021), 46-75. https://doi.org/10.14782/marmarasbd.781381 |
| APA | Baykan T, KOCAAGA O (2021). Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online), 9(1), 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| Chicago | Baykan Toygar Sinan,KOCAAGA Osman Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online) 9, no.1 (2021): 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| MLA | Baykan Toygar Sinan,KOCAAGA Osman Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online), vol.9, no.1, 2021, ss.46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| AMA | Baykan T,KOCAAGA O Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online). 2021; 9(1): 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| Vancouver | Baykan T,KOCAAGA O Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek. Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online). 2021; 9(1): 46 - 75. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| IEEE | Baykan T,KOCAAGA O "Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek." Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online), 9, ss.46 - 75, 2021. 10.14782/marmarasbd.781381 |
| ISNAD | Baykan, Toygar Sinan - KOCAAGA, Osman. "Türkiye’de Yerel Seçimler için Adaylık Mücadelelerinde Parti Değiştirme Olgusu: Niceliksel ve Niteliksel Çözümlemeyi Bir Araya Getirmek". Marmara Üniversitesi siyasal bilimler dergisi (online) 9/1 (2021), 46-75. https://doi.org/10.14782/marmarasbd.781381 |
