Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri
Yıl: 2021 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 46 - 71 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33437/ksusbd.793809 İndeks Tarihi: 23-10-2021
Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri
Öz: Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tablo, grafik ve diyagram çizme ve yorumlama becerisine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma türlerinden olan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma, 2019- 2020 eğitim- öğretim yılında 36 kadın, 14 erkek olmak üzere toplam 50 öğretmen adayı ile birlikte; Fırat Üniversitesi, İnönü Üniversitesi, Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Muş Alparslan Üniversitesi ve Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören 4. Sınıf sosyal bilgiler öğretmen adayları ile yürütülmüştür. Araştırmada verilere yarı yapılandırılmış görüşme formu ile ulaşılmış ve verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Veriler, NVİVO 11 nitel veri analiz programı ile çözümlenmiştir. Öğretmen adaylarının söz konusu beceri için genellikle sayısal verilerin görsellerle ifade edilmesi şeklinde tanımlamalar yaptıkları tespit edilmiş ve bu becerinin kazandırılması konusunda sosyal bilgiler dersini yeterli gördükleri sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, beceri eğitimi verilirken yöntem ve teknikler üzerinde daha fazla durulması önerilebilir.
Anahtar Kelime: The Opinions of Prospective Social Studies Teachers about Table-, Graph- and Diagram-Making and Interpretation Skills
Öz: The aim of this research is to determine the opinions of prospective socialstudies teachers about table-, graph- and diagram-making and ınterpretationskills. The study employed the case study design- a type of the qualitativeresearch design. The study group consisted of 50 4th year students, who wereprospective social studies teachers, including 36 female and 14 male prospectiveteachers, studying at the Faculties of Education of Fırat University, İnönüUniversity, Kilis 7 Aralık University, Muş Alparslan University, and TokatGaziosmanpaşa University in Turkey in the academic year of 2019-2020. Datawere collected through semi-structured interview forms, which were thenanalyzed by using the content analysis technique with NVİVO 11 software. It wasfound that the prospective teachers defined the skill as a way of expressingnumerical data with visuals, and that they considered the social studies coursesufficient to acquire the skill. According to the results of the study, it may besuggested to focus more on methods and techniques while providing skillstraining.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akgün, İ. H. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler 7. sınıf öğrencilerinin grafik okuma ve hazırlama becerisini kazanma düzeyleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Niğde Üniversitesi.
- Akın, Köse, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretiminde istatistik ve grafik kullanım tekniklerinin öğrencilerin grafik okuma becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Alverman, D. E. ve Boothby, P. R. (1986). Children's transfer of graphıc organızer ınstructıon. Journal of Reading Psychology, 7(2), 87-100.
- Avcı, Y. ve Çelik, G. (2018). Ortaokul yedinci sınıf öğrencilerine görsel okuryazarlık becerisi etkinliklerinin uygulanması. Journal Of Awareness, 3 (Özel Sayı), 697-714. https://doi.org/10.26809/joa.2018548681
- Bayazıt, İ. (2011). Öğretmen adaylarının grafikler konusundaki bilgi düzeyleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(4), 1325-1346.
- Bean, T., Singer, H., Sorter, J. and Frazee, C. (1986). The effect of metacognitive instruction in outlining and graphic organizer construction on students' comprehension in a tenthgrade world history class. Journal of Reading Behavior, 18(2), 153-169.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç, Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Pegem Akademi. https://doi.org/10.1427/97899449/9289
- Casteleyn, J. and Mottart, A. (2012). Presenting material via graphic organizers in science classes in secondary education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 69, 458-466.
- Cendek, M. E. (2015). Öğrencilerde harita okuryazarlığının geliştirilmesine ilişkin sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Creswell, J. W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Bütün M. ve Demir S. B. (Çev. Ed.), Siyasal Kitabevi. (Eserin aslının yayın tarihi 2013).
- Çiltaş, A. (2011). Mutlak değer içeren denklem ve eşitsizliklerin öğretiminde grafik kullanımının etkinliği. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 39-53.
- Demirci, N. ve Uyanık, F. (2009). Onuncu sınıf öğrencilerinin grafik anlama ve yorumlamaları ile kinematik başarıları arasındaki ilişki. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 22-51.
- Doğanay, H. (2002). Coğrafya öğretim yöntemleri. Aktif Yayınevi.
- Dönmez, C., Yazıcı, K. ve Sabancı, O. (2007). Sosyal bilgiler derslerinde grafik düzenleyicilerinin kullanımının öğrencilerin akademik bilgiyi elde etmelerine etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 437-459.
- Durmuş, E. ve Kuruyer, D. (2019, Kasım 7-9). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin tablo, grafik ve diyagram çizme ve yorumlama becerisine ilişkin görüşleri [Sözlü sunum]. 8. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitimi Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara. http://issse.org/wp-content/uploads/2019/12/ISSSE-2019-ProceedingBook.pdf
- Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. Baskı). Anı Yayıncılık.
- Erdoğan, E. (2019). Gözlem, İçinde Aksoy, B., Akbaba, B. ve Kılcan, B. (Eds.). Sosyal bilgilerde beceri eğitimi (1. Baskı) (ss. 200-218). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786050370454
- Gültekin, C. (2009). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin çözeltiler ve özellikleri konusu ile ilgili grafik çizme okuma ve yorumlama becerilerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
- Gürgil, F. (2018). Table, graphic, and diagram ınterpretation and preparation skills: social studies and geography teachers’ practice and beliefs, Review of International Geographical Education Online (RIGEO), 8(3), 517-541. https://doi.org/10.33403/rigeo.505266
- Gürgil, F. (2019). Araştırma, İçinde Aksoy B., Akbaba B. ve Kılcan B. (Eds.). Sosyal bilgilerde beceri eğitimi (1. Baskı) (ss. 1-24). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786050370454
- Hall, C., Kent, S., McCulley, L., Davis, A. and Wanzek, J. (2013). A new look at mnemonic and graphic organizes in the secondary social studies classroom. Teaching Exceptional Children, 46(1), 47-55.
- Karasar, N. (2020). Bilimsel araştırma yöntemi (35. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
- Keskin, G. (2018). Sosyal bilgiler dersinde grafik hazırlama ve okuma becerisine dayalı etkinliklerin akademik başarıya katkısının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
- Meydan, A. ve Akdağ, H. (2015). Sosyal bilgiler dersinde öğretim teknolojileri ve materyal kullanımı, İçinde Tay B. ve Öcal A. (Eds.). Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (4.Baskı) (ss. 154- 190). Pegem Akademi.
- Miles, M. B. ve Huberman, M. A. (2019). Genişletilmiş bir kaynak kitap: nitel veri analizi. Akbaba S. ve Ersoy A. (Çev. Eds.), Pegem Akademi. (Eserin aslının yayın tarihi 1994). https://doi.org/10.14527/9786053181415
- MEB (2005). Sosyal Bilgiler 6. ve 7. Sınıf Öğretim Programı. (Alındığı tarih 03.03. 2019).
- MEB (2016). PISA 2015 Ulusal Raporu. MEB Yayınları. https://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Ra por.pdf (25.03.2021 tarihinde erişilmiştir.)
- MEB (2018a). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4-7. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=354 (31.03.2019 tarihinde erişilmiştir).
- MEB (2018b). Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=336 (13.05.2019 tarihinde erişilmiştir.)
- MEB (2019). PISA Türkiye Ön Raporu, MEB Yayınları. http://www.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_12/03105347_PISA_201 8_Turkiye_On_Raporu.pdf (25.03.2021 tarihinde erişilmiştir.)
- Mutluer, C. (2013). Sosyal bilgiler programlarında yer alan beceriler hakkında sosyal bilgiler öğretmen görüşleri (İzmir Menemen örneği). Turkish Studies, 8(7), 355-362. https://dz.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5236
- Namal, R. (2011). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde yer alan ‘‘ülkemizde nüfus’’ ünitesinin öğretiminde görsel materyallerden yararlanmanın öğrenci başarısı üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
- Namal, R. (2019). Tablo, grafik ve diyagram çizme ve yorumlama, İçinde Aksoy, B. Akbaba B. ve Kılcan B. (Eds.). Sosyal bilgilerde beceri eğitimi (1. Baskı) (ss. 517-536). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786050370454
- Oruç, Ş. ve Akgün, İ. H. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler 7. sınıf öğrencilerinin grafik okuma becerisini kazanma düzeyleri. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 51-58.
- Öztaşkın, Bektaş, Ö. (2014). Grafik örgütleyicilerinin sekiz türü ile sosyal bilgiler öğretimi: akademik başarı ve başarı yönelimlerine etkisi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(14), 83-109.
- Pala, Ş. M. ve Başıbüyük, A. (2019). Matematik becerisinin sosyal bilgiler derslerindeki harita grafik ve tablo okuma becerilerine etkisi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 41-56.
- Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
- Safi, H. (2010). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan mekânı algılama becerisinin geliştirilmesi hakkında öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
- Seferoğlu, S. ve Akbıyık, C. (2006). Eleştirel düşünme ve öğretimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 193-200.
- Sönmez, Ö. F. ve Koç, H. (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde harita, grafik ve tablo kullanımı, İçinde Sever R. ve Koçoğlu E. (Eds.), Sosyal bilgiler öğretiminde eğitim teknolojileri ve materyal tasarımı (2. Baskı) (ss. 181- 199). Pegem Akademi.
- Şahin, S., Gençtürk, E. ve Budanur, T. (2007). Coğrafya öğretiminde uygun grafik seçimi ve kullanımının öğrenme üzerindeki etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi,15(1), 293-302.
- Şahinkaya, N. ve Aladağ, E. (2013). Sınıf öğretmen adaylarının grafikler ile ilgili görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilgiler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 309-328.
- Taşdemir, A., Demirbaş, M. ve Bozdoğan, A. E. (2005). Fen bilgisi öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin grafik yorumlama becerilerini geliştirmeye yönelik etkisi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 81-91.
- Temiz, B. K. ve Tan, M. (2009). Lise 1. sınıf öğrencilerinin grafik yorumlama becerileri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 31-43.
- TDK Online Sözlük (2020). http://www.tdk.gov.tr/.
- Türker, A. (2019). Değişim ve sürekliliği algılama, İçinde Aksoy B., Akbaba B. ve Kılcan B. (Eds), Sosyal bilgilerde beceri eğitimi (1. Baskı) (ss. 54-66). Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786050370454
- Yanpar Şahin, T. ve Yıldırım, S. (1999). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Anı Yayıncılık.
- Yayla, G. ve Özsevgeç, T. (2014). Ortaokul öğrencilerinin grafik becerilerinin incelenmesi: çizgi grafikleri oluşturma ve yorumlama. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1381-1400.
- Yazıcı, K. (2006). Sosyal bilgilerde kullanılan görsel araçlar: haritalar-küreler, resimler, tablolar ve grafikler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 651-662.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Zaini, S. H., Mokhtar, S. Z. and Nawawi, M. (2010). The effect of graphic organizer on students’ learning in school. Malaysian Journal of Educational Technology, 10(1), 17-23.
- Zorluoğlu, S. L. ve Türkmen, G. (2020). 8. Sınıf fen bilimleri dersi öğrencilerinin grafik okuma, yorumlama ve hazırlama beceri düzeylerinin incelenmesi. Yalvaç Akademi Dergisi, 5(1), 1-16.
| APA | DURMUŞ E, KURUYER D (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. , 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| Chicago | DURMUŞ Esen,KURUYER DILAN Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. (2021): 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| MLA | DURMUŞ Esen,KURUYER DILAN Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. , 2021, ss.46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| AMA | DURMUŞ E,KURUYER D Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. . 2021; 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| Vancouver | DURMUŞ E,KURUYER D Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. . 2021; 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| IEEE | DURMUŞ E,KURUYER D "Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri." , ss.46 - 71, 2021. 10.33437/ksusbd.793809 |
| ISNAD | DURMUŞ, Esen - KURUYER, DILAN. "Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri". (2021), 46-71. https://doi.org/10.33437/ksusbd.793809 |
| APA | DURMUŞ E, KURUYER D (2021). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| Chicago | DURMUŞ Esen,KURUYER DILAN Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18, no.1 (2021): 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| MLA | DURMUŞ Esen,KURUYER DILAN Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.18, no.1, 2021, ss.46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| AMA | DURMUŞ E,KURUYER D Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 18(1): 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| Vancouver | DURMUŞ E,KURUYER D Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 18(1): 46 - 71. 10.33437/ksusbd.793809 |
| IEEE | DURMUŞ E,KURUYER D "Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri." Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18, ss.46 - 71, 2021. 10.33437/ksusbd.793809 |
| ISNAD | DURMUŞ, Esen - KURUYER, DILAN. "Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Tablo, Grafik ve DiyagramÇizme ve Yorumlama Becerisine İlişkin Görüşleri". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18/1 (2021), 46-71. https://doi.org/10.33437/ksusbd.793809 |
