Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği

Yıl: 2021 Cilt: 26 Sayı: 102 Sayfa Aralığı: 133 - 155 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.36484/liberal.941292 İndeks Tarihi: 24-10-2021

Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği

Öz:
Bu çalışma, liberal bir tutum olan hoşgörü ve onun karşıtı olan hoşgörüsüzlük sarkacında Türkiye’de Roman algısını Çanakkale örneğinden hareketle araştırmaktadır. Çanakkale il merkezi ile üç ilçesinde yüz yüze derinlemesine mülakata dayalı nitel bir yöntemle gerçekleştirilen araştırma, Roman kimliğinin uyandırdığı genel imaj, Romanlarla evlilik, Romanlarla komşuluk ve çalışma yaşamında Romanlara yönelik tutum gibi dört nokta üzerinden Roman algısını araştırma konusu edinmiştir. Araştırma bulgularına göre Romanların yoğun olarak yaşadığı Çanakkale’de Romanlara karşı ihtiyati bir hoşgörü ve sınırlı bir kabullenme eğilimi bulunmaktadır. Romanlar, müzisyenlik, eğlence ve ucuz işgücü gibi alanlarda kabullenici bir tutumla karşılaşırken; evlilik ve komşuluk gibi pratiklerde Roman olmayanların barikatıyla karşılaşmaktadırlar. Romanlara karşı hoşgörü ve kabullenme tutumu, evlilik ve komşuluk söz konusu olduğunda bitmektedir. Bu da Romanlara karşı hakim olan algıdan kaynaklanmaktadır.
Anahtar Kelime:

The Roma Perception at the Pendulum of Tolerance And Discrimination in Turkey: The Case of Çanakkale

Öz:
Moving from the case of Çanakkale, this study investigates the perception of Romain Turkey at the pendulum of liberal tolerance and intolerance, which is its opposite.The research has been conducted with a qualitative method based on face to faceinterviews in Çanakkale city center and its three districts. The Roma perceptionprevailed in Çanakkale has been questioned over four points such as general imagetowards Roma, marriage with Roma, neighborhood with Roma and attitude towardsRoma in working life. According to the findings of the research, there is a cautioustolerance and a limited acceptance tendency towards Roma in Çanakkale, wherethey are densely living. While the Roma face an accepting attitude in areas suchas musicianship, entertainment and cheap labor; they face the barricade of non Roma in practices such as marriage and neighborhood. The attitude of toleranceand acceptance towards Roma ends when it comes to marriage and neighborhoodpractices and this is originated from prevailing perception towards Roma in society.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AÇSHB (2021). Kamuda stratejik yönetim: Roman vatandaşlara yönelik strateji belgesi (2016- 2021). Erişim Adresi: http:// www. sp.gov.tr/ tr/temel- belge/s/167/ Roman+ Vatandaslara+ Yonelik+ Strateji+Belgesi+ _2016-2021
  • A. G. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan.
  • A. K. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Çanakkale, 06 Nisan.
  • Akdemir, D. Ş. (2014). Ayrımcılığın insan hakları boyutu ve „pozitif ayrımcılık“. İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 4: 890-908.
  • Akdemir, F. (2019). “John Locke’ta hoşgörü anlayışı bağlamında inanç özgürlüğü problemi ve din-devlet ilişkisi”. FLSF: Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 27: 131-151.
  • Akkan, B. E., Deniz, M. B., ve Ertan M. (2011). Sosyal dışlanmanın Roman halleri. Edirne: EDROM.
  • Aksu, M. (2003). Türkiye’de çingene olmak. İstanbul: Ozan Yayıncılık.
  • Alp, S. ve Taştan, N. (2011). Türkiye’de ırk veya etnik köken temelinde ayrımcılığın izlenmesi raporu 1 Ocak-31 Temmuz 2010. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Uygulama ve Araştırma Merkezi.
  • Aslan, Ö. (2001). “Hoşgörü ve tolerans kavramlarına etimolojik açıdan analitik bir yaklaşım”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: V, Sayı: 2: 357-380.
  • Ataman, H. (2007). “Kavramsal çerçeve: uluslurarası insan hakları belgelerinde ayrımcılık”. Ayrımcılığa Karşı Uluslararası İnsan Hakları Mevzuatı. Hasan Sayim Vural (Der.). Ankara: İnsan Hakları Gündemi Derneği.
  • Aydın, K., Çaha, Ö., Yılmaz, E. ve Uzunöz, M., (2017). Türkiye’de Romanlar: bir kimlik ekonomisi. İstanbul: Yayınlanmamış TÜBİTAK Projesi.
  • Aydoğan, E. (2018). “Hoşgörünün liberal yorumu: John Stuart Mill”. Kaygı: Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 30: 83-91. B.D. Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan 2021.
  • Cho, S., Crenshaw, K., & McCall, L. (2013). “Field of intersectionality studies: theory, applications and praxis”. Signs: Journal of Women in Culture and Society, Vol. 38, No. 4, (Summer): 785-810.
  • Crenshaw, K. (1989). “Demarginalizing the intersection of race and sex: a black feminist critique of antidiscrimination doctrine, feminist theory and antiracist politics”. University of Chicago Legal Forum, No. 1: 139-167.
  • Çaha, Ö., Kentel, F., Aktay, Y. ve Yelken, R. (2011). Türkiye’de cemaat algısı. İstanbul: Andy Araştırma.
  • Çaha, Ö. (2019). “Ethnic civil society: the case of roma community in turkey”. 14the International Conference on Social Sciences, Mexico, Mexico Citiy, 9-11 July 2019.
  • Çeko, Ç. (2019). “Çingenelerde kimlik bilinci Roman açılımıyla oluştu”, https:// t24.com.tr/ haber/ cingenelerde- kimlik- bilinci- Roman- acilimiyla- olustu,250534 (24.12.2019)
  • Çetin, B. I. (2017). “Kimlikleriyle Romanlar: Türkiye’deki Roman vatandaşlara yönelik sosyal içerme ulusal strateji belgesi ve birinci aşama eylem planı’nın değerlendirilmesi”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, (Ocak): 85-111.
  • D. T. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan.
  • E. Ş. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Gelibolu/Çanakkale, 12 Nisan.
  • Evia, J. L., Laserna, R. & Skaperdas, S. (2008). “Socia-political conflict and economic performance in Bolivia”. CESIFO Working Paper, No. 2249, Erişim Adresi: https:/ /papers.ssrn. com/ sol3/ papers.cfm?abstract_id=1104954
  • Evrensel Gazetesi. (2020, 25 Eylül). “Gıda-İş: dardanel’de etnik ayrımcılık yapıldı, Roman kadınlar işe alınmadı”. Erişim Adresi: https://www.evrensel.net/haber/414952/gida-is-dardanelde-etnik-ayrimcilik-yapildi-Roman-kadinlar-ise-alinmadi
  • GİKTM. (2014). „Gaziantep 2014 Zeugma Mozaik Müzesi Kitapçığı“. Gaziantep İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. Erişim Adresi: https:// www.gagev. org.tr/ kitaplar/ zeugma- mozaik- muzesi-kitapcigipdf.pdf
  • Goffman, E. (2014). Damga: Örselenmiş Kimliğin idare edilişi üzerine notlar. (çev. Levent Ünsaldı). İstanbul: Heretik Yayıncılık.
  • H. Ş. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Gelibolu/Çanakkale, 12 Nisan.
  • Haşim, A. (2003). Bütün eserleri-2 (bize göre ikdam’daki diğer yazıları). (haz. İnci Enginü ve Zeynep Kerman). İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Hatipler, M. (2019). “Boyut ve etkenleriyle sosyal dışlanmanın yoksullukla karşılaştırmalı ilişkisi”. Bilgi, Cilt: 21, Sayı: 1: 39-77.
  • İ. D. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan.
  • İ. T. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Çanakkale, 07 Nisan.
  • Kapan, Ç. (2020). “Bir ‘buçuk’ hikayesi”. Erişim Adresi: http:/ /www. tuicakademi.org/ bir-bucuk- hikayesi/
  • Karlıdağ, M., ve Marsh, A. (2008). “Türkiye’deki çingene toplumu ve çingene kimliği üzerine bir yazın taraması”. Ebru Uzpeder (Der.). Biz buradayız: Türkiye’de Romanlar, ayrımcı uygulamalar ve hak mücadelesi. (s.137-150). Edirne: Edirne Roman Derneği.
  • Kolukırık, S. (2005). “Türk toplumunda çingene imgesi ve önyargısı”. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Cilt:8, Sayı: 2: 52-71.
  • Kolukırık, S. (2019). “Türkiye’de rom, dom ve lom gruplarının genel görünümü”. Türkiyat Araştırmaları, Sayı: 8, (Bahar): 145-155.
  • Locke, J. (2013). Hoşgörü üstüne mektup. 7. Baskı. (çev. Melih Yürüşen). Ankara: Liberte Yayınları.
  • M. E. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan.
  • Mill, J. S. (2012). Hürriyet üstüne. (çev. Mehmet Osman Dostel). Ankara: Liberte Yayınları.
  • N. A. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Biga/Çanakkale, 09 Nisan.
  • Nicholson, P. P. (1985). “Toleration as a moral ideal”. J. Horton & S. Mendus (Eds.), Aspect of Toleration. London: Methuen.
  • Orwell, G. (2010). Hayvan çiftliği. (çev. Celal Üster). İstanbul: Can Yayınları.
  • Özatalay C. ve Doğuç S. (2018). Türkiye’de ayrımcılık algısı: türleri, failleri, boyutları. Eşit Haklar İçin İzleme Derneği. Erişim Adresi: https://www.esithaklar.org/ wpcontent/ uploads/2019/03/ Tu %cc%88rkiye%e2%80%99de-Ayrimcilik-Algisi.pdf
  • Özateşler, G. (2016). Çingene. Türkiye’de yaftalanma ve dışlayıcı şiddetin toplumsal dinamiği. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
  • R. K. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Çanakkale, 04 Nisan.
  • Rawls, J. (2017). Bir adalet teorisi. (çev. Vedat Ahsen Coşar). İstanbul: Phoenix.
  • Sağlam, Ç. T., ve Yaşar, M. (2017), “Teoride, pratikte ve araştırmalarda öteki ve ötekileştirme”. Turkish Studies: International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt: 12, Sayı 3: 135-154.
  • Şeyda, E. (2020). Dünya atasözleri antolojisi 8 (E-kitap). 24.
  • T.C. Resmi Gazete. (1934, 21 Haziran). “İskan kanunu”. (Sayı: 2733). T.C. Resmi Gazete.
  • T. S. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Lapseki/Çanakkale, 05 Nisan.
  • TBMM Mevzuat (T.Y).”İnsan hakları evrensel beyannamesi”. Erişim Adresi: https:// www.ombudsman.gov.tr/ document/ mevzuat/ 688B1--Insan- Haklari-Evrensel- Beyannamesi. pdf
  • Tuğsuz, N. (2020). “A two-dimensional boundary: sunnis’ perceptions of alevis”. Turkish Studies, December: 1-16.
  • Uzpeder, E., Danova, Roussinova, S., Özçelik S. ve Gökçen S. (2008). “Eşitsiz vatandaşlık: Türkiye çingenelerinin karşılaştığı hak ihlalleri”. Ebru Uzpeder vd., (Der.). Biz Buradayız: Türkiye’de Romanlar, Ayrımcı Uygulamalar ve Hak Mücadelesi. (s.53-109). Edirne: Edirne Roman Derneği.
  • Uzunöz, M. ve Yurdakul A. (2021). “Intersectional challenges in labor market: the case of Roma women”. The Economic of Gender Eguality in the Labour Market: Policies in Turkey and other Emerging Economies. Meltem İnce Yenilmez and Gül Ş.Huyugüzel Kışla. (Ed.). (s.172-186). UK:Routledge.
  • Y. T. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Biga/Çanakkale, 09 Nisan.
  • Yaprak, M. (2005). Etiketleme kuramı çerçevesinde çingene etnisitesinde kirlilik ve sosyal dışlanmışlık algısı: İzmir Tepecik örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin.
  • Yılmaz, F. (2017). “Tolerans paradoksu”. International Journal of Academic Science Studies, Sayı: 59 (Sonbahar): 577-606.
  • Yoors, J. (2005). Çingeneler, opre roma. (çev. Hale Alpman). İstanbul: Çivi Yazıları Yayınevi.
  • Yürüşen, M. (1996). Liberal bir değer olarak ahlaki ve siyasi hoşgörü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Yürüşen, M. (2013), “John Locke ve hoşgörü üstüne bir mektup hakkında”. Hoşgörü üstüne mektup. 7. Baskı. (çev. Melih Yürüşen). Ankara: Liberte Yayınları.
  • Z. K. (2021). Mülakat: Fatma İlknur Akgül. Çanakkale, 06 Nisan.
APA AKGÜL F (2021). Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. , 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
Chicago AKGÜL FATMA İLKNUR Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. (2021): 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
MLA AKGÜL FATMA İLKNUR Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. , 2021, ss.133 - 155. 10.36484/liberal.941292
AMA AKGÜL F Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. . 2021; 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
Vancouver AKGÜL F Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. . 2021; 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
IEEE AKGÜL F "Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği." , ss.133 - 155, 2021. 10.36484/liberal.941292
ISNAD AKGÜL, FATMA İLKNUR. "Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği". (2021), 133-155. https://doi.org/10.36484/liberal.941292
APA AKGÜL F (2021). Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. Liberal Düşünce, 26(102), 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
Chicago AKGÜL FATMA İLKNUR Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. Liberal Düşünce 26, no.102 (2021): 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
MLA AKGÜL FATMA İLKNUR Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. Liberal Düşünce, vol.26, no.102, 2021, ss.133 - 155. 10.36484/liberal.941292
AMA AKGÜL F Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. Liberal Düşünce. 2021; 26(102): 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
Vancouver AKGÜL F Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği. Liberal Düşünce. 2021; 26(102): 133 - 155. 10.36484/liberal.941292
IEEE AKGÜL F "Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği." Liberal Düşünce, 26, ss.133 - 155, 2021. 10.36484/liberal.941292
ISNAD AKGÜL, FATMA İLKNUR. "Hoşgörü ve Ayrımcılık SarkacındaTürkiye’de Roman Algısı:Çanakkale Örneği". Liberal Düşünce 26/102 (2021), 133-155. https://doi.org/10.36484/liberal.941292