Yıl: 2021 Cilt: 1 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 4 - 27 Metin Dili: Türkçe DOI: https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152 İndeks Tarihi: 26-10-2021

KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI

Öz:
Köklü bir geçmişe sahip olan Türk dokumaları yüzyıllardır kuşaktan kuşağa aktarılan önemlikültür varlıklarımızdan biridir. Dokumalar geçmişten günümüze kadar iki sebeple yapılmıştır. İlkiişlevsellik ikincisi de estetik kaygıdır. Yörük hayatının önemli üretimlerinden olan düğümlü vedüğümsüz dokumalar olarak tarihsel süreçte değişerek ve gelişerek günümüze kadar gelmiştir.Anadolu’da yaşayan Yörüklerin geçim kaynağı hayvancılıktır. Geçimlerini küçükbaşhayvancılıktan karşılayan Yörükler doğada hayvanları ile iç içe yaşamaktadırlar. Otlaklardan dahaçok yararlanmak için göç geleneğini hayatlarında bir yaşam biçimi haline getirmişlerdir. Bu yaşamıngerekliliği olarak dokuma ürünleri de ihtiyaç duyulan eşyaların başında yer almaktadır. Hızlı değişimve sanayileşme Yörük yaşamını da etkilemiştir.Yörük hayatında vazgeçilmez olan geleneksel dokuma kültürü geniş kullanım alanları ile farklıteknikler kullanılarak üretilmesi, zengin yörük yaşamı içinde önemli bir yere sahiptir. Dokumanın tarihsel süreç içerisindeki yeri yaşam koşullarına ve bulunulan yere bağlı olarak değişim göstermektedir.Bu araştırmada Karaman il merkezinde bulunan Sarıkeçili Yörüklerinin torba dokumalarıincelenmiştir. Araştırmada dokuma ustalarıyla görüşülerek kullanılan teknikler, renkler, motifler ve malzemeler hakkında bilgiler alınmış ve bu yörede yaşayan insanların bu dokuma ve malzemelereverdikleri yöre isimleri araştırılmıştır. Bölgede bulunan torba dokumalar kapsamlı olarak incelenmiştir.Her geçen gün bu kültür ve ürünlerinin yok olmaya başlaması bu çalışmayı gerekli kılmıştır. Bulgularve yorumlar belgelenerek gelecek nesillere aktarmada kaynak oluşturarak literatüre kazandırılmasıamaçlanmıştır.
Anahtar Kelime:

BAG WEAVING IN SARIKECILI YORUKS LIVING IN KARAMAN CITY CENTER

Öz:
Turkish weaving is one of our important cultural assets which have a long history, have been passed down from generation to generation for centuries. Weavings were made from past to present for two reasons. The first is functionality and the second is aesthetic solicitude. Knotted and knotless weavings, one of the important productions of Yoruk life which has come to the present day by changing and developing in the historical process. The livelihood of Yoruks living in Anatolia is animal husbandry. Yoruks, who make their living from small cattle husbandry, live together with their animals in nature. They have made the migration tradition way of life in their lives to make more use of pastures. As a necessity of this life, woven products are among the items that are needed. Industrialization and acute change also affected the life of Yoruk. The traditional weaving culture, which is indispensable in the life of the nomad, has an important place in the rich nomad life, with its wide range of uses and using different techniques. The place of the weaving in the historical process varies depending on the living conditions and the location. In this study bag weaving of Sarıkeçili Yoruks located in the center of Karaman has been examined. In the research, information was obtained about the techniques, colours, motifs and materials used by interviewing weaving masters and the local names that the people living in this region gave to these fabrics and materials were researched. Bag weaving in the region have been examined extensively. The disappearance of this culture and its products day by day made this study necessary. Findings and comments documented which is aimed to bring it to the literature by creating a resource for passing it on to future generations.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akan, Meral. “Anadolu Yörük Yaşamında Dokuma Geleneği”. Kalemişi. 7 (2016): 39-53.
  • Atlıhan, Şerife “Batı Anadolu’da Yaşayan Yörüklerde Heybe ve Torba Dokumalar”. Erdem Halı Özel Sayısı I. Ankara: Sayı: 28 Atatürk Kültür Merkezi Yayını.37 (1999)
  • Aydın, Öznur . “Gazipaşa (Zili-Cicim-Sumak) Heybe Torba ve Çuval Dokumaları”. Arış. 6 (2011): 20-27.
  • Bali, Aslı. “Erdemli Yörük Kadınlarında El Dokumacılığı ve Bu Geleneğin Turizme Kazandırılması”. Motif Akademi Halkbilimi. 24 (2018): 59-72.
  • Çağlar, Nafi. Kızık Boyu Türkiye Kızıkları. 2. cilt İstanbul: Yalın Yayıncılık, 2017: 321-326.
  • Dulkadir, Hilmi. İçel’de Son Yörükler Sarıkeçililer. İçel Valiliği Yayınları-3, 1997.
  • Eröz, Mehmet. Yörükler. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 1991.
  • Genç, Mustafa. “Mut’un Hacıahmetli Köyü’nde Düz Dokuma Yaygı Örnekleri Yörük Dokumaları”. Aylık Dekorasyon ve Sanat. 80. (1999):146-151.
  • Karaman Belediyesi. Karaman Tarihi. İstanbul: Karaman Belediyesi Kültür Yayınları, 2017.
  • Koyuncu, Okça Ayşegül ve Genç, Mustafa. “Yörük Göçlerinde Deve”. Akademik Sosyal Bilimler. 58. (2017): 225-236.
  • Ögel, Bahattin. Türk Kültür Tarihine Giriş I. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1978.
  • Önal, Naci. Dursun, Aysun. “Muğla’da Konargöçer Yaşam ve Yaylacılık Geleneğinin İzleri”, Halk Kültüründe Göç Uluslararası Sempozyumu. Muğla, 2012.
  • Yüncü, Ahmet. Kayı Boyundan Sarıkeçili Yörükleri. Isparta: 103, 1998.
APA KONUK M, GENÇ M (2021). KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. , 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
Chicago KONUK MUSTAFA,GENÇ MUSTAFA KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. (2021): 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
MLA KONUK MUSTAFA,GENÇ MUSTAFA KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. , 2021, ss.4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
AMA KONUK M,GENÇ M KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. . 2021; 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
Vancouver KONUK M,GENÇ M KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. . 2021; 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
IEEE KONUK M,GENÇ M "KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI." , ss.4 - 27, 2021. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
ISNAD KONUK, MUSTAFA - GENÇ, MUSTAFA. "KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI". (2021), 4-27. https://doi.org/https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
APA KONUK M, GENÇ M (2021). KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. Arış (Online), 1(18), 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
Chicago KONUK MUSTAFA,GENÇ MUSTAFA KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. Arış (Online) 1, no.18 (2021): 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
MLA KONUK MUSTAFA,GENÇ MUSTAFA KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. Arış (Online), vol.1, no.18, 2021, ss.4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
AMA KONUK M,GENÇ M KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. Arış (Online). 2021; 1(18): 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
Vancouver KONUK M,GENÇ M KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI. Arış (Online). 2021; 1(18): 4 - 27. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
IEEE KONUK M,GENÇ M "KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI." Arış (Online), 1, ss.4 - 27, 2021. https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152
ISNAD KONUK, MUSTAFA - GENÇ, MUSTAFA. "KARAMAN İL MERKEZİNDE YAŞAYAN SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TORBA DOKUMALARI". Arış (Online) 1/18 (2021), 4-27. https://doi.org/https://doi.org/10.342.42/akmbaris.2021.152