Yıl: 2020 Cilt: 12 Sayı: IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı Sayfa Aralığı: 33 - 57 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18613/deudfd.803386 İndeks Tarihi: 02-11-2021

TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ

Öz:
“Yeşil liman” kavramı, liman operasyonlarındaki ekolojik önem ve enerjitasarrufu bakış açısını yansıtmaktadır. Yeşil limanlar, limanlarda sürdürülebilirve iklime duyarlı gelişimi için uzun vadeli stratejilerin bir sonucu olaraktanımlanır. Yeşil limanlar bu çerçevede ülkelerin çevreye, emniyete ve insansağlığına verdiği önemi yansıtmaktadır. Gelişmiş ülkeler, limanlarınınsürdürülebilir, emniyetli, çevreye ve insan sağlığına duyarlı limanlar halinedönüşebilmesi için ve uluslararası örgütler tarafından belirlenen standartlaraulaşılabilmesi için “EcoPort” projesi başta olmak üzere çalışmalarınısürdürmektedirler. Bu çalışmanın amacı, dünyadaki ve Türkiye’deki yeşil limankavramlarının tanımlanması, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafındanbelirlenen, yeşil liman sertifikasını alabilmek için gerekli olan ölçütlerin ve yasalsüreçlerin incelenmesi ve dünyada benimsenen protokoller ile belirlenen ölçütlerve süreçler ile karşılaştırılması aynı zamanda literatüre göre geçerliliklerininincelenmesidir. Bu çalışmada Türkiye’nin benimsediği yeşil liman ölçütleri ileküresel geçerliliği olan yeşil liman ölçütlerinin karşılaştırmalı birdeğerlendirmesi yapılmıştır. Değerlendirme sonucunda benimsenen ölçütlerarasındaki farklılıklar, literatürde geçerli olan Avrupa limanlarının yeşil limanperformans ölçütleri açısından listelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, uluslararasıstandartlara göre, Türkiye’de yeşil liman olma ölçütlerinin bazılarındauyumsuzluklar tespit edilmiş ve Türkiye’deki yeşil limanlar, yeşil liman olmaölçütleri ve sertifikalar için yeni düzenleme önerileri sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

A COMPARATIVE EVALUATION OF TURKEY’S AND THE WORLD’S GREEN PORT CRITERIA

Öz:
The “green port” concept reflects the ecological importance and energy saving perspective in port operations. Green ports are defined as long-term strategies for sustainable and climate-sensitive development in ports. In this context, green ports reflect the importance that countries attach to the environment, safety and human health. Developed countries continue their work, to transform their ports into sustainable, safe, and environmentally and human health-conscious ports and to reach the standards set by international organizations. The purposes of this study is to define the concept of green port in Turkey and in the world, to investigate the legal processes and criteria, which are determined by the Ministry of Transport and Infrastructure, for obtaining a green port certificate and comparing these criteria and processes with criteria and protocols adopted in the world as well as examining their validity according to the literature. In this study, a comparative evaluation of green port criteria adopted in Turkey with globally adopted criteria was conducted. In conclusion, discrepancies with global criteria has been listed and new regulatory proposals for green port criteria and certificates were presented.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abood, K.A. (2007). Sustainable and Green Ports: Application of Sustainability Principles to Port Development and Operation. 11th Triennial International Conference on Ports. San Diego, California, United States.
  • Acciaro, M., Ghiara, H. ve Cusano, M.I. (2014) Energy Management in Seaports: A New Role for Port Authorities, Energy Policy, 71, 4-12.
  • Aregall, M. G., Bergqvist, R. Ve Monios, J. (2018). A Global Review of the Hinterland Dimension of Green Port Strategies. Transportation Research Part D: Transportation and Environment, 59, 23-34.
  • Arslan, O. ve Solmaz, M. S. (2018). Gemi işletmelerinde sürdürülebilir insan kaynakları üzerine bir araştırma. Proceedings of the 2nd International Symposium on Mutidisciplinary Academic Studies. İstanbul, Türkiye.
  • Ateş, A. ve Akın, M. (2014). Türkiye’de Yeşil Liman Kavramı ve Yasal Çevçevesi. Proceedings of the 2nd International Symposium on Environment-Morality Papers. Adıyaman, Türkiye
  • Anastasopouos, A., Kolios, S. ve Styios, C. (2011). How Will Greek Ports Become Green Ports?. Geo-Eco-Marina, 17, 73-80.
  • Bailey, D. ve Solomon, G. (2004) Pollution Prevention At Ports: Clearing The Air. Environmental Impact Assessment Review, 24(7), 749-774.
  • Bergqvist, R. ve Egels-Zandén, N. (2012). Green Port Dues-The Case of Hinterland Transport. Research in Transportation Business & Management, 5, 85-91.
  • Canbulat, O. (2014). Sustainable Port Operation Management: Green Performance Criteria for Container Terminals, Yüksek Lisans Tezi, Brunel University, Londra.
  • Chiu, R., Lin, L. ve Ting, S. (2014). Evaluation of Green Port Factors and Performance: A Fuzzy AHP Analysis. Mathematical Problems in Engineering, 2014, 1-12.
  • Clemens, B. ve Douglas, T. J. (2006). Does Coercion Drive Firms To Adopt ‘Voluntary’ Green İnitiatives? Relationships Among Coercion, Superior Firm Resources, and Voluntary Green Initiatives. Journal of Business Research, 59(4), 483–491.
  • Darbra, R., Ronza, A., Stojanovic, T.A., Wooldridge, C. ve Casal, J. (2005). A Procedure For Identifying Significant Environmental Aspects in Sea Ports. Marine Pollution Bulletin, 50(8), 866-874.
  • Du, K., Monios, J. ve Wang, Y. (2019). Green Port Strategies in China. , in Bergqvist, R., Monios, J. (Ed.), Green Ports; Inland and Seaside Sustainable Transportation Strategies (s. 221-229). Cambridge: Elsevier. DNV GL (2015). ISO 14001:2015 Envıronmental Management Systems – Requırements: Guidance Document. https://www.dnvgl.se/Images/ISO%2014001%202015%20GUIDANCE %20DOCUMENT_tcm37-56526.pdf, Erişim Tarihi: 03.09.2019.
  • European Commission (2012). Türkiye 2012 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/2012_ilerleme_raporu_tr.pdf, Erişim Tarihi: 03.09.2019.
  • European Commission (2014) EU Eco-Management and Audit Scheme. http://ec.europa.eu/environment/emas/about/index_en.htm, Erişim Tarihi: 03.09.2019.
  • European Commission (2019). Türkiye 2019 Raporu. https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/2019_trkiye_raporu- _tr.pdf, Erişim Tarihi: 03.09.2019.
  • EPA (Environmental Protection Act) (2007). Environmental Protection Act 1990 CHAPTER 43. http://www.legislation.gov.uk/ukpga/1990/43/introduction, Erişim Tarihi: 26.08.2019.
  • ESPO (European Sea Ports Organization) (2012). Green Guide: Towards Excellence in Port Environmental Management and Sustainability. https://www.espo.be/media/espopublications/espo_green%20guide_octob er%202012_final.pdf, Erişim Tarihi: 26.08.2019.
  • ESPO (European Sea Ports Organization) (2018). ESPO Environmental Report 2018: Ecoports insights 2018. https://www.espo.be/media/ESPO%20Environmental%20Report%20201 8.pdf, Erişim Tarihi: 26.08.2019.
  • ESPO (European Sea Ports Organization) (2019). Priorities of European Ports For 2019 – 2024. https://www.espo.be/media/Memorandum%20ESPO%20FINAL%20Digi tal%20version. pdf, Erişim Tarihi: 26.08.2019.
  • Ford, C.R. (1991). Ports into the Next Century. London, UK: Thomas Telford Ltd. Publications.
  • Gibbs, D., Rigot-Muller, P., Mangan, J. ve Lalwani, C. (2014). The Role of Sea Ports in End-To-End Maritime Transport Chain Emissions. Energy Policy, 64, 337-348.
  • Harbours Act (1964). Harbours Act 1964 Chapter 40. http://www.literacytrust.org.uk/policy, Erişim Tarihi: 03.09.2019.
  • Harvey, M. (2012) Origins of the London Convention. Londra, İngiltere: International Maritime Organization.
  • HPA (Hamburg Port Authority) (2017). Hamburg Port Authority. http://www.hamburg-port-authority.de/ en/Seiten/ Startseite.aspx, Erişim Tarihi: 28.08.2019.
  • IMO (International Maritime Organization) (1978). International Convention for the Prevention of Pollution from Ships. http://www.imo.org/About/Conventions/ListOfConventions/Pages/Intern ational-Convention-for-the-Prevention-of-Pollution-from-Ships- (MARPOL).aspx, Erişim Tarihi: 30.08.2019.
  • ISO (The International Organization for Standardization) (2015). ISO 14001:2015, Third Edition: Environmental Management Systems - Requirements with Guidance for Use, 3rd Edition, American National Standards Institute (ANSI).
  • Lam, J. ve Notteboom, T. (2014). The Greening of Ports: A Comparison of Port Management Tools Used By Leading Ports in Asia and Europe. Transport Reviews, 34(2), 169-189.
  • Lee, T. ve Nam, H. (2017). A Study on Green Shipping in Major Countries: In the View of Shipyards, Shipping Companies, Ports, And Policies. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 33(4), 253-262.
  • Lirn T., Wu Y. J. ve Chen Y. J. (2013). Green performance criteria for sustainable ports in Asia. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 43(5/6), 427 – 451
  • OECD (2009). Recommendations on the Transport of Dangerous Goods. https:// www.oecd.org/chemicalsafety/risk-assessment /48772773.pdf, Erişim Tarihi: 01.09.2019
  • OECD (2011). Environmental Impacts of International Shipping: The Role of Ports. Paris: OECD Publishing.
  • Pallis, A. A., Vitsounis, T. K., De Langen, P. W., ve Notteboom, T. E. (2011). Port Economics, Policy and Management: Content Classification and Survey. Transport Reviews, 31(4), 445-471.
  • Rouse, M. (2005). ISO and 14001. http://whatis.techtarget.com/ definition/ISO-14000-and-14001, Erişim Tarihi: 30.08.2019.
  • Saxe, H. ve Larsen, T. (2004) Air Pollution From Ships in Three Danish Ports. Atmospheric Environment, 38(24), 4057-4067
  • Satır, T. ve Doğan-Sağlamtimur, N. (2018). The Protection of Marine Aquatic Life: Green Port (Ecoport) Model Inspired By Green Port Concept in Selected Ports from Turkey, Europe and the USA. Periodicals of Engineering and Natural Sciences, 6(1), 120-129.
  • Smith, T.W.P., Jalkanen, J.P., Anderson, B.A., Corbett, J.J., Faber, J., Hanayama, S., O’Keeffe, E., Parker, S., Johansson, L., Aldous, L., Raucci, C., Traut, M., Ettinger, S., Nelissen, D., Lee, D.S., Ng, S., Agrawal, A., Winebrake, J.J., Hoen, M., Chesworth, S. ve Pandey, A. (2014). Third IMO GHG Study 2014. International Maritime Organization (IMO), London, UK.
  • Solmaz, M. S. (2012). Deniz güvenliği kapsamında ISPS Code uygulamalarının liman güvenliği açısından etkinliğinin değerlendirilmesi ve Türkiye uygulamaları, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Solmaz, M. S., Başkaya A., Savaş A. ve Akman M. (2019). Utilization of Renewable Energy in Ships: Optimization of Hybrid System Installed in an Oil Barge with Economic and Environmental Pollution Analysis. Journal of ETA Maritime Science, 7(2): 179-191.
  • Sotiris, R. (2017). Sustainable Policies of EU Ports. https://safety4sea.com/sustainable-policies-eu-ports, Erişim Tarihi: 01.09.2019.
  • Teerawattana, R. ve Yang, Y. C. (2019). Environmental Performance Indicators for Green Port Policy Evaluation: Case Study of Laem Chabang Port. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 35(1), 63-69.
  • Tibor, T. ve Feldman, I. (1996). ISO 14000: A Guide to the New Environmental Management Standards.
  • TSE (Türk Standartları Enstitüsü) (2015). Yeşil Liman/Eko Liman Projesi Sektörel Ölçütler Dokümanı. http://www.hlccevre.com/onemli-dokumanlar/kiyi-deniz/yesil-liman/ dtgm-sektorel-ölçütler.pdf, Erişim Tarihi: 26.08.2019.
  • TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2017). Seragazı Emisyon İstatistikleri, 1990-2017. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30627, Erişim Tarihi: 01.09.2019.
  • TÜRKLİM (Türkiye Liman İşletmecileri Derneği) (2013). TÜRKLİM Liman Sektör Raporu.
  • TÜRKLİM (Türkiye Liman İşletmecileri Derneği) (2019). Çevre Dostu Yeşil Liman Sertifikaları Sahiplerini Buldu. http://www.turklim.org/cevre-dostu-yesil-liman-sertifikalari-sahiplerinibuldu/, Erişim Tarihi: 20.09.2019.
  • Wakeman, R. (1996). What is a Sustainable Port? The Relationship Between Ports and Their Regions. The Journal of Urban Technology, 3(2), 65-79.
  • Walker, T. R., Adebambo, O., Feijoo, M. C. D. A., Elhaimer, E., Hossain, T., Edwards, S. J., Morrison, C. E., Romo, J., Sharma, N., Taylor, S. ve Zomorodi, S. (2019). Environmental Effects of Marine Transportation, in C. Sheppard (Ed.), World Seas: An Environmental Evaluation, s. 505-530. Elsevier, Academic Press.
APA Köseoğlu M, SOLMAZ M (2020). TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. , 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
Chicago Köseoğlu Mesut Can,SOLMAZ MURAT SELCUK TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. (2020): 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
MLA Köseoğlu Mesut Can,SOLMAZ MURAT SELCUK TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. , 2020, ss.33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
AMA Köseoğlu M,SOLMAZ M TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. . 2020; 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
Vancouver Köseoğlu M,SOLMAZ M TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. . 2020; 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
IEEE Köseoğlu M,SOLMAZ M "TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ." , ss.33 - 57, 2020. 10.18613/deudfd.803386
ISNAD Köseoğlu, Mesut Can - SOLMAZ, MURAT SELCUK. "TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ". (2020), 33-57. https://doi.org/10.18613/deudfd.803386
APA Köseoğlu M, SOLMAZ M (2020). TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 12(IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı), 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
Chicago Köseoğlu Mesut Can,SOLMAZ MURAT SELCUK TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 12, no.IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı (2020): 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
MLA Köseoğlu Mesut Can,SOLMAZ MURAT SELCUK TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, vol.12, no.IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı, 2020, ss.33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
AMA Köseoğlu M,SOLMAZ M TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi. 2020; 12(IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı): 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
Vancouver Köseoğlu M,SOLMAZ M TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi. 2020; 12(IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı): 33 - 57. 10.18613/deudfd.803386
IEEE Köseoğlu M,SOLMAZ M "TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ." Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 12, ss.33 - 57, 2020. 10.18613/deudfd.803386
ISNAD Köseoğlu, Mesut Can - SOLMAZ, MURAT SELCUK. "TÜRKİYE VE DÜNYA YEŞİL LİMAN ÖLÇÜTLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR DEĞERLENDİRMESİ". Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 12/IV. ULK ve V. UDT Özel Sayısı (2020), 33-57. https://doi.org/10.18613/deudfd.803386