Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları
Yıl: 2021 Cilt: 16 Sayı: 31 Sayfa Aralığı: 39 - 62 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.35675/befdergi.729365 İndeks Tarihi: 08-10-2021
Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları
Öz: Araştırmada, özel eğitim öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının yüksek işlevli otizmspektrum bozukluğu olan bireylere yönelik geliştirdikleri metaforları belirlemekamaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji desenikullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2019-2020 eğitim öğretim yılında ilk kez açılanYüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğu Eğitimi dersini alan ve bilgilendirilmiş gönüllü onamformunu imzalayan 23 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verileri “Yüksek İşlevliOtizm Spektrum Bozukluğu olan bireyler benim için ……. gibidir; çünkü, ……. dır.” ifadesininyazılı olduğu açık uçlu bir formla toplanmıştır. Adaylardan tek bir metafor üzerineyoğunlaşarak düşünlerini yazmaları istenmiştir. Veriler içerik analizi tekniği kullanılarakanaliz edilmiştir. Bulgular öğretmen adaylarının yüksek işlevli otizm spektrum bozukluğu olanbireylere ilişkin 20 metafor geliştirdiğini göstermiştir. Geliştirilen metaforlar 7 kategoridetoplanmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının yüksek işlevli otizm spektrumbozukluğu olan bireyleri en çok kar tanesi, uzay, kitabe, labirent gibi kavramlara benzettiklerigörülmüştür. Öğretmen adaylarının yüksek işlevli otizm spektrum bozukluğu olan bireylereyönelik algılarının olumlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: Metaphorical Perceptions of Pre-Service Teachers of the Special Education Teaching Department Towards High-Functioning Autism Spectrum Disorder
Öz: This study aimed to determine the metaphors developed by pre-service teachers of the special education teaching department towards individuals with high-functioning autism spectrum disorder. In the study, a phenomenology design was used within the scope of the qualitative research model. Twenty-three pre-service teachers who took the course HighFunctioning Autism Spectrum Disorder Education, which was opened for the first time in the 2019-2020 academic year, and signed the informed voluntary consent form constituted the study group of the research. The research data were collected through an open-ended form with the statement of "To me, individuals with high-functioning autism spectrum disorder are like ...... because…….". Pre-service teachers were asked to write their thoughts by focusing on one metaphor. The content analysis technique was used for the analysis. According to the results, it was observed that pre-service teachers developed 20 metaphors about individuals with high-functioning autism spectrum disorder. The metaphors developed were collected in 7 categories. According to the results of the study, it was observed that pre-service teachers mostly compared individuals with high-functioning autism spectrum disorder to concepts such as snowflake, space, inscription, and labyrinth. It was concluded that pre-service teachers' perceptions of individuals with high-functioning autism spectrum disorder were positive.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Al-Shammari, L. (2006). Special education teachers’ attitudes toward autistic students in the autism school in the state of Kuwaiti: A case study. Journal of Instructional Psychology, 33(3), 170-178.
- Aubusson, P. (2002). Using metaphor to make sense and build theory in qualitative analysis. The Qualitative Report, 7(4), 1-14.
- Anılan, B. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının kimya kavramına ilişkinin metaforik algıları. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(2), 7-27. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.5c2s1m
- Arslan, M. M., & Bayrakçı, M (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 35(171), 100-108.
- Ateş, M., & Karatepe, A (2013). Üniversite öğrencilerinin “küresel ısınma” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 0(27), 221-241.
- Boutot, E. A., & Hume, K. (2012). Beyond time and time table: Today’s applied behavior analysis for students with autism. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 47(1), 23-38.
- Büyükalan Filiz, S., & Türkmenli, A. (2019). Yaygın eğitim kurslarına katılan kursiyerlerin resim yapmaya ilişkin metaforik algıları. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(2), 375- 389.
- Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
- Cisek, P. (1999). Beyond the computer metaphor: Behaviour as interaction. Journal of Consciousness Studies, 6(11-12), 125-42.
- Creswell, J. W., & Poth, C. N. (2016). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (4th ed.). Sage publications.
- Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(21), 269-183.
- Çolak, M., & Çetin, C. (2014). Öğretmenlerin engelliliğe yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 29(1), 191- 211.
- Dayı, E., Açıkgöz, G., & Elçi, A. N. (2020). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü öğretmen adaylarının engelli öğrencilere yönelik metaforik algıları (Gazi Üniversitesi Örneği). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(1), 95-122. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.616520
- Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
- Ekici, G. (2016). Öğretmen adaylarının "Bilgisayar" kavramına ilişkin metaforik algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(3), 755-781.
- Frith, C. (2004). Is autism a disconnection disorder? The Lancet Neurology, 3(10), 577. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(04)00875-0
- Gay, L. R., Mills, G. E., & Airasian, P. (2012). Educational research: Competencies for analysis and applications (10th ed). Pearson Education, Inc.
- Güleç Aslan, Y. (2017). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerle çalışan eğitimcilerin uygulamalı davranış analizine yönelik algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 32(4), 1013-1032. https://doi.org/10.16986/HUJE.2017027228
- Güleç Aslan, Y. (2014). Zihin engelliler öğretmenliği programındaki öğretmen adaylarının otizm spektrum bozukluğuna ilişkin deneyim ve algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 869-896.
- Heward, W. L., Alber Morgan, S., & Konrad, M. (2017). Revel for exceptional children: An introduction to special education with loose-leaf version. Pearson.
- Houser, J. (2015). Nursing research: Reading, using, and creating evidence. (3rd ed.). Jones and Bartlett Learning.
- Hunt, C. A., Gao, J., & Xue, L. (2014). A visual analysis of trends in the titles and keywords of top-ranked tourism journals. Current Issues in Tourism, 17(10), 849-855.
- Impecoven Lind, L. S. (2004). Preservice teachers' perceptions of students with disabilities [Unpublished dissertation, Iowa State University]. https://lib.dr.iastate.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1798&context=rtd
- Kasari, C., & Rotheram-Fuller, E. (2005). Current trends in psychological research on children with high-functioning autism and Asperger disorder. Current Opinion in Psychiatry, 18(5), 497-501. https://doi.org/10.1097/01.yco.0000179486.47144.61
- Korkmaz, B. (2019). Yüksek işlevli otizm Asperger sendromu. Aba yayın.
- Lian, W. B., Ho, S.K.Y., Choo, S.H.T., Chan, D.K.L., Yeo, C. L., Ho, L. Y. (2008). Pre-school teachers’ knowledge, attitudes and practices on childhood developmental and behavioral disorders in Singapore. Journal of Paediatrics and Child Health, 44(4), 187-194. https://doi.org/10.1111/j.1440- 1754.2007.01231.x
- Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1986). But is it rigorous? Trustworthiness and authenticity in naturalistic evaluation. New Directions for Program Evaluation, 1986(30), 73-84. https://doi.org/10.1002/ev.1427
- Mehrenberg, R. L. (2013). Red tape and gren teachers: The impact of paperwork onnovice special education teachers. International Journal of Special Education, 28(1), 1-9.
- Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Myles, B. S. (2004). An overview of asperger syndrome. J. E. Baker (Ed.), Social Skills Training (pp. 9-15). Autism Asperger Publishing Co.
- Özyürek, M. (2013). Engellilere yönelik tutumların değiştirilmesi. Kök Yayıncılık.
- Rızvanoğlu, K. (2007). Grafik kullanıcı arayüzlerinde metaforların kültürlerarası kavranışı (Fransa ve Türkiye’de Bir E-Öğrenim Sitesi Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Çalışma) (Tez No. 208793) [Doktora tezi, Marmara Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezi.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459- 496.
- Semerci, Ç. (2007). Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ı̇lköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125- 140.
- Shippen, M. E., Crites, S. A., Houchins, D. E., Ramsey, M. L., & Simon, M. (2005). Preservice teachers' perceptions of including students with disabilities. Teacher Education and Special Education, 28(2), 92- 99. https://doi.org/10.1177/088840640502800202
- Syriopoulou-Delli, C. K., Cassimos, D. C., Tripsianis, G. I., & Polychronopoulou, S. A. (2012). Teachers’ perceptions regarding the management of children with autism spectrum disorders. Journal of Autism Developmental Disorders, 42(5), 755-768. dhttps://doi.org/10.1007/s10803-011-1309-7
- Tortop, H. S., Kandemir, B., Kaya, Ö. E., & Demir, F. (2015). Öğretmen adaylarının zihin engelli birey kavramına yönelik algıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(Özel Sayı), 307-322.
- Türk Dil Kurumu (2020). Türk Dil Kurumu sözlükleri. https://sozluk.gov.tr/ adresinden (07/01/2020) edinilmiştir.
- Uçuş, Ş. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının ve okul öncesi öğretmeni adaylarının özel eğitime ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 360-388.
- Yaralı, D. (2015). Öğretmen adaylarının özel gereksinimli bireylere yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 431-455. https://doi.org/10.17556/jef.02712
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık
- Yorbık, Ö., Erman, H. ve Söhmen, T. (2000). Asperger sendromu ve yüksek fonksiyonlu otizmin tanısal ayırımı. Klinik Psikiyatri Dergisi, 3(2), 102-110.
- Yüksek Öğretim Kurulu. (2016). Yüksek Öğretim Kurulu Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığı’nın “Program İsim Değişikliği” konulu 08.01.2016 tarihli 75850160- 104.01.02.01/843 sayılı yazısı.
| APA | Bozkus Genc G (2021). Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. , 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| Chicago | Bozkus Genc Gulden Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. (2021): 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| MLA | Bozkus Genc Gulden Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. , 2021, ss.39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| AMA | Bozkus Genc G Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. . 2021; 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| Vancouver | Bozkus Genc G Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. . 2021; 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| IEEE | Bozkus Genc G "Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları." , ss.39 - 62, 2021. 10.35675/befdergi.729365 |
| ISNAD | Bozkus Genc, Gulden. "Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları". (2021), 39-62. https://doi.org/10.35675/befdergi.729365 |
| APA | Bozkus Genc G (2021). Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 16(31), 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| Chicago | Bozkus Genc Gulden Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 16, no.31 (2021): 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| MLA | Bozkus Genc Gulden Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.16, no.31, 2021, ss.39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| AMA | Bozkus Genc G Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 16(31): 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| Vancouver | Bozkus Genc G Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları. BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2021; 16(31): 39 - 62. 10.35675/befdergi.729365 |
| IEEE | Bozkus Genc G "Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları." BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ, 16, ss.39 - 62, 2021. 10.35675/befdergi.729365 |
| ISNAD | Bozkus Genc, Gulden. "Özel Eğitim Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Yüksek İşlevli Otizm Spektrum Bozukluğuna İlişkin Metaforik Algıları". BAYBURT EĞİTİM FAKÜLTESİ DERGİSİ 16/31 (2021), 39-62. https://doi.org/10.35675/befdergi.729365 |
